Tíminn - 24.12.1954, Síða 23
JÓLABLAÐ TÍMANS 1954
23
FRIÐARDÝRÐ I FJALLASAL
Heiðríkur og sólbjartur júnídag-
ur var liðinn að kvöldi. Ég var
staddur uppi í fjallshlíð í fögrum,
en litlum fjalladal.
Útsýni var ágætt inn til fjalla og
út til hafs.
Það voru komin náttmál. Gleöi-
bros breiddust hvarvetna móti mér:
í söng fuglanna, í litskrúði blóm-
anna, daggperlum grasanna og !it-
brigðum sólsetursins.
Hlýr og þýður vindblærinn var að
færast undan landi og út til hafs.
Sólsetursdýrðin var að klæða hvert
fjall og hnjúk í sinn sérstæða blá-
möttul.
Undursamlegur friður og ró færð-
ist yfir alla náttúruna. Vindblærinn
var horfinn, og fuglarnir voru
hættir að syngja sín eldfjörugu
ljóð. Þeir höfðu breytt um lag. Nú
var sambland af þakklæti, angur-
værð og unaði í kvaki þeirra, sem
snerti óteljandi strengi tilfinninga
minna.
Nú var komið lágnætti, og fugla-
kvakið að fjara út. Öll náttúran
virtist búa sig undir næturhvíld-
ina. Allt var kyrrt,— hvergi hreyf-
ing, nema á stöku stað, þar sem
litlu lækirnir hoppuðu glaðir stein
af steini niður hlíðina. Þeir virt-
ust ekki kæra sig um hvíldina. En
ég heyrði ekki til þeirra, — ég
heyrði aðeins minn eiginn andar-
drátt. Og þó reyndi ég að bæra sem
minnst á mér, til þess að rjúfa ekki
þessa heilögu kyrrð og friðhelgi.
Á steini skammt frá mér sat sól-
skríkja og kúrði sig niður.
Þannig virtist mér líða stutt
stund. Svo fer fagurrauð rönd af
sólinni að gægjast upp fyrir yztu
hafsbrún. Litli fuglinn á steininum
kvakar lágt og þýðlega, — fyrst einn
og einn stakur tónn með stuttu
millibili, eins og hann sé með sér-
stakri varúð að vekja náttúruna af
þessum stutta og létta svefni. En
síðan taka ótal smáfuglar undir
með yndislegu kvaki, sem vei’ður að
hægum og hátíðlegum söng.
Ég hlusta frá mér numinn. Og ég
heyri aðrar undursamlegar raddir,
samstilltar söng litlu fuglanna, og
mér opnast ótakmarkað útsýni með
dásamlegri og ógleymanlegri feg-
urð.
Ég' reyni ekki að lýsa því, sem ég
heyrði og sá, — ég held, að engin
mannleg tunga geti það. Ég var
gagntekin af undrun og lotningu
fyrir þeim helgiblæ, sem hvíldi yfir
þessari fegurð og þessum óviðjafn-
anlega söng.
Eínhver utanaðkomandi rödd
sagði mér, að þetta væri morgun-
söngur eða morgunguðsþjónusta
náttúrunnar, sem mér hefði verið
leyft að sjá og heyra.
Svo leið þessi annarlega dýrð frá
sjón minni og heyrn, likt og hún
kom, en eftir var söngur litlu fugl-
anna, sem nú var orðinn léttur og
fjörugur að vanda. Og almættis-
hönd guðs varpaði dýrðarljóma yf-
ir láð og lög með komu morgun-
sólarinnar.
Það er maímánuður.
Ég ligg úti .á útnesi einu fjarri
byggð. Útsýni er aðallega til hafs.
í þetta sinn er hafið úfið og
grátt. Öldurnar renna á land hver
af annarri, fagrar og tígulegar, en
þó ægilegar og ógnandi.
Þær skella vægðarlaust á klett-
iiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiuiimiiiiiiiiiiiiHii
I Giiðmundujr Einarsson, |
| bóndi og refaskytta á Brekku I
\ á Ingjaidssandi í Önundar- 1
I firði, er víða kunnur sem ein- 1
1 hver mesti útiíegumaður síð- f
í afi tíma á landi hér. Mun \
I hann hafa legiö úti á grenjum |
í hátt á sjöunda ár samanlagt. I
I Hann hefir því lifað bæði \
1 súrt og ætt í vestfirzkum ó- i
í byggðum, — átt þar marga \
1 kalda nótt, en líka notið í rík- |
§ um mæli sumardýrðarinnar á I
| fjöllunum, þar sem sólsetrið \
Í og sólaruppkoman nýtur sín i
I bezt. |
| Þetta hefir verið einasta f
Í skólavist Gnðmundar um 1
\ dagana. En hann fullyrðir, að |
| skólinn hafi verið góður og f
Í margt hafi hann lært þarna |
| úti í ríki náttúrunnar. |
Á síðari árum sínum, þeg- i
| ar næði fór að verða betra, |
| hefir hann stundum tekið f
Í pennann og skrifað niður i
i hugleiðingar sínar og gamlar |
| mínningar. . =
Í Fara hér á eftir tvær smá- |
i myndir, sem hann hefir dreg- i
Í ið upp frá liðnum útivistar- i
í dögum. |
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
um og klöppum, sem þær umlykja
með faðmlögum sínum. En klett-
arnir virðast taka þessum faöm-
lögum rólega, enda vanir þessum
leik. Loftið er þrungið þykkum
skýjaflókum, sem þeytast um loít-
ið með feikna hraða. Dökkur
þokubakki er með öllu hafinu og
virðist sífeilt færast nær og nær
landi.
Allt sýnist benda til þess, að ó-
veður sé í aðsigi með regni eða
jafnvel snjókomu.
Ég fer að litast um eftir einhverju
skjóli, ef veðrið skyldi verða jafn
ömurlegt og útlitið benti til, þvi
ekki má ég flýja af hólmi, —
þarna á ég að vinna mitt verk.
En þarna er ekki um auðugan
garð að gresja. Nokkrir stórir
steinar standa þarna skammt frá.
Þar get ég að vísu tekið af mér
mesta stormgustinn, en ekki geta
þeir hlíft mér gegn úrkomunni.
Ég kvíði samt ekki komu nætur-
innar, því bæði getur veðrið orðið
betra en áhorfist, og svo er ég orð-
inn misjöfnu vanur í þessum úti-
legum mínum.
Um miðaftan er kominn stormur
og kraparegn, og ég er búinn að
leita mér skjóls upp við stærsta
steininn, en kuldalegur næturstað-
ur er það samt sem áður.
Ég horfi út i drungann, — horfi
á hafrótið á sjó og landi, — læt
hugann reika yfir úfið haf mann-
lífsins, því að nógur er timinn til
hugleiðinga.
Allt í einu hejrri ég hljóð. sem ég
kannast við. Það er aðvörunar-
eða hættumerki frá bónda þeim,
sem hér býr, til konu og barna, er
öll liggja í greni sínu skammt frá
mér. Hann hefur að likindum
fundið mannaþef, og þá er alltaf
hætta á ferðum og bezt að fara
að öllu gætilega.
Veðrið hefur stöðugt farið versn-
andi. Um miðnætti hefur það náð
hámarki. Fjöllin eru orðin alhvít
niður fyrir miðjar hlíðar.
Síðan fer stormurinn heldur
minnkandi, en krapaúrkoman
heldur áfram. Ég er fyrir löngu orð-
inn blautur inn að skinni.
Að lokum stend ég upp stirður af
lireyfingarleysinu og hristi af mér
snjókrapann. Vatnið bullar upp úr
skónum mínum. Það er ónotahroll-
ur í mér, og ég hugsa til þeirra, sem
sofa vært heima í Þlýjum rúmum
sinum.
Þá heyri ég aftur til tófunnar.
Hægt og rólega fer ég að þoka mér
í áttina þangað, sem hljóðið virtist
koma úr. En skyggnið er slæpit. Ég
doka við stein og hlusta. Eftir
skamma stund heyri ég kind jarma
mj ög sárt, og virðist hún vera á
hlaupum. Eftir augnablik sé ég lág-
fótu bregða fyrir, og er hún æði
fyrirferðarmikil. A
Ég færi mig í áttina þangað, sem
ég sá hana, og innan skamms er
ég kominn í skotfæri. Ég lyfti byss-
unni, — miða, — og skotið ríður af.
Fj allarefurinn liggur í blóði sínu
ofan á bráð sirnii, en það er hvítt
lamb, nýdrepið, sem átti að verða
morgunverður fjölskyldunnar.
Ég færi mig nær tófunni og horfi
um stund á hana og lambið, sem
virðast nú liggja í faðmlögum.
Margvíslegar ráðgátur leita á
hugann:
Er dauðinn nú búinn að sameina
ykkur, sem fyrir skammri stundu
voruð mestu óvinir? Mun dauðinn
einhvern tíma sameina alla óvini í
einhverju fögru og friðsælu undra-
landi hjá höfundi tilverunnar?
Aftur heyri ég kindina jarma
sárt. Það eru sorgárstunur móður-
innar, sem misst hefur barnið sitt.
— Nú er kominn miður morgunn,
og veðrið fer stöðugt batnandi. Ég
vind úr fötum mínum og fæ mér
kaldan vatnssopa að drekka úr
vasapela mínum, en betra hefði nú
samt verið að fá rjúkandi morgun-
kaffi.
Þegar ég er að setja tappánn í
flöskuna, kemur krummi fljúgandi
fram hjá. Hann virðist vera mjög
kátur og krunkar ákaft. Mér dett-
ur i hug, að hann hafi illt í hyggju,
þegar ég sé hann renna sér niður
í laut skammt frá mér. Ég veiti hon-
um þvi eftirför og sé brátt, hvar
hann ræðst að nýfæddu lámbi, sem
augsýnilega hafði ekki komizt á
spena þessa óveðursnótt, en ærin
stendur rétt hjá og stappar niður
fótum.
Ég bið ekki boðanna, heldur
sendi krumma kalda kveðju úr
byssu minni, þegar hann hoppar
örlítið frá bráðinni. Síðan fer ég
að stumra yfir lambinu, velgi á því
munn og fætur og kem því á spena.
Og ég er ánægður með sjálfan mig,
— finnst ég hafa unnið þarna ofur-
lítið góðverk.
Þá heyri ég rödd, sem segir:
„Jú, að vísu var það góðverk að
hjálpa lambinu, en þú þurftir ekki
að drepa hrafninn.“
Ég mótmælti í huganum:
„Hrafninn er morðingi og ræn-
ingi.“
Aftur er mér svarað:
„Eru mennirnir nokkuð betri?
Hvað gerir þú? Þú drepur tófuna og
rænir börnum hennar.“
Mér verður ógreitt um svör og
finnst góðverk mitt hafa minnkað.
Ég sný nú aftur að náttbóli mínu
við steininn og fer að skoða i mal-
poka minn, því ég er orðinn mat-
lystugur eftir alla nóttina. En þar
er allt blautt, — blautt brauð og
blautur fiskur, sem þó átti að vera
harður. Allt hafði blotnað um nótt-
ina.
Ég fer samt að gæða mér á blauta
fiskinum.
Nú hefur veðrið skyndilega
breytzt til batnaðar. Það er komið
Framh. á bls. 41.