Tíminn - 31.12.1957, Qupperneq 8

T ÍMINN, þriðjudagipn 31. desembel' 1957.
8 r
Jólatónleikar Útvarpsins
SUNNUDAGINN 29. þ.m. hélt
Rí'kisútvarpið jólatónleika í Dóm-
kirkjunni í Reykjavík. Stjórnandi
Ihljómsveitarinnar var Hans Joa-
chim Wunderlich, einsöngvari
Þuríður Pálsdóttir, og einleikarar
Páll ísólfsson á orgel, Björn Ólafs
Bon og Jósef Felzmann á fiðlur og
Einar Vigfússon á selló. Þessi
verk voru flutt: Óperuforleikur
eftir Gluck, Conserto grosso eftir
Handel, Exultate jubilate eftir
Moaart og Jólakonsert eftir Corelli.
Flutningur allur tókst allsæmi-
lega, þrátt fyrir smávegis misfell-
ur. svo sem t.d. ritmiskt ósam-
ræmi milli hljómsveitar og org-
els, sem sennilega hefir verið
tæknilegum örðugieikum að kenna,
þar sem hljómsveitarstjórinn snýr
baki í orgelleikarann. Hátindur
tíónleikanna var einsöngur Þuríðar
Pálsdóttur. Hún hefir undurfagra
rödd, sem nýtur sín vel í Mozart,
en þó virtist hún ekki í sem beztri
tæknilegri æfingu. Engu að síður
var einkar ánægjulegt að hlýða á
þetta atriði.
AÐSÓKN VAR ekki sem verst.
Um undirtektir er að sjálfsögðu
ekki að ræða, þar sem þetta voru
Fiskmarka'ðurinn
(Framhald af 5. síðu).
Vafalaust er þarna rúm fyr-
ir aukinn útflutning frá ís-
landi.
Erfitt er að opna dyr — en
mögulegt.
Þannig gerir OEEC upp að-
stöðu og líkur. Ljóst er, að þó
aukin sala á frjálsum mark-
! kirkjutónleikar, en ekki virtust
;þó áheyrendur láta harða kirkju-
j bekkina aftra sér frá þv að njóta
þess, sem flutt var. — S.U.
Eftir helgina
(Framhald af 4. síðu),
inni austur á Þingvötll, þegar
konung vorn þyrsti. var honum
fært kampavín. Á Akureyri var
komið fyrir hringborði í veizlu-
salnum, en fólk stóð á svölunum
yfir salnum. Þar voru börn með
fjóluvendi og létu þau fjólurnar
fadla niður yfir kóng og veizlu-
gesti. Á borðum var kransakaka
og kampavín. í hvert skipti sem
kóngurinn fékk fjólu í glasið, .var
skipt um og nýtt sett fyrir hann.
Þetta hafa sannarlega verið kon-
unglegar móttökur.
aði sé erfiðleikum háð, eru
ýmsir möguleikar sem ekki
virðast fullreyndir, og furðu-
legt er að sjá þá niðurstöðu
skýrslna, að markaður okkar
i Bahdarikjunum dróst mjög
saman árið 1954. Hefur verið
bent á það hér í blaðinu áður,
að þar mun um að kenna
handvömm íslendinga sjálfra.
Enn er ekki búið að koma
markaðinum í samt lag aftur,
og heyrist minna um þau mál
er vert væri.
Skýrsla OEEC um þessi mál
er öll hin fróðlegasta og gef
ur tilefni tilfrekari umræðna,
þótt staðar skuli numið að
sinni.
JóV.VAVAVVÓV.mSW.V.V.V.V.V.V.V.W.W.VM
:• 'Uináœfar áhemmtihœluir
*Í SELDAR FYRIR ALLT AÐ HÁLFVIRÐI l
Nú er tækifærið að eignast góðar bækur að grípa til
í skammdeginu.
i
I
í
1
Denver og Helga
eftir A. W. Marchmont,
spennandi nihilistasaga, kost-
aði kr. 40.00. Nú kr. 20.00.
Kiefi 2455 í dauðadeiíd,
eftir hinn margumtalaða Car-
yl Chessmann. Kostaði kr.
60.00. Nú kr. 30.00.
Rauða akurliljan
eftir barónessu d’Orczy. Kost-
aði kr. 36.00. Nú kr. 20.00.
Dætur frumskógarins
afar spennandi indíána- og
ástarsaga. Áður kr. 30. Nú kr.
20.00.
í Srlagafjötrum,
spennandi og vinsæl saga eftir Garvice. Áður 3C kr., nú 20 kar.
Arabahöfðinginn.
Ágæt ástarsaga eftir E. M. Hull. Kostaði áður kr. 30.00. Nú kr.
18.00. í failegu bandi aðeins kr. 25.00.
Synir Arabahöfðingjans,
áframhald af Arabahöfðingjanum, áður kr. 25.00. Nú kr. 18.00.
í fallegu bandi aðeins kr. 25.00.
Svarta leðurblakan,
spennandi lögreglusaga, kostar aðeins kr. 7.00
Bækumar sendast gegn eftirkröfu og burðargjaldsfrítt, ef
pantað er fyrir 150 kr.
í ítejkjavik fást bækumar f Bókhlöðunni, Laugaveg 47.
SÖGUSAFNIÐ
- Auglýsingasími TÍMANS er 19523 -
Mikil framleiðsla og miklar umbætur
Framhald af 3. síðu |
þús. o.g að eggjaframleiðsla hafi (
verið um 1000 lestir á þessu ári. !
Þá er talinn bústofninn, sem færa :
skal bændum afurðir til fram-:
færis á því ári, sem í hönd fer.'
Viðbúnaður bænda er í betra lagi!
og bændur geta sjálfir ekið segl-1
um eftir vindi betur en stundum j
fyrr. Fóðrið er svo gott að kraft- j
fóður má nú spara að miklum
mun Oig meira en ýmsir gera, því j
að ekki er ástæða að kaupa erlent
fóður að nauðsynjaiausu.
RÆKTUN ARSTÖRF.
En lífið og starfið í sveitinni
snýst um fleira en það eitt að
Skrifað og skrafað
(Framhald af 7. síðu).
ÓþjótSholI starfsemi
sundrungaraflanna
Þvi er hins vegar ekki að heilsa
að allir aðilar bregðist við á þenn
an toátt. Sérhagsmunaiöflin, sem
óttast hina nýju ríkisstjórn, þar
sem hún sé Ifkleg til að loka ýms-
um óeðlilegum gróðálindum þeirra
reyina að torvelda starf hennar á
flestan hátt. Þótt þessir aðilar hafi
t. d. áður fordæmt mjöig kaupkröf
ur og verkföll, hafa þau síðan að
stjórnin kom til valda, kappko*st-
að að leita uppi alla óánægju á
sviði kaiupgjaldsmálanna og reynt
eftir megni að ýta undir kröfur
til þess að koma á deilum, verk-
föllum og kauphækkunum. Þeim
er þó mjög vel Ijóst, að kauphækk
a-nir eru launafólki engin ávinning
ur, eins og ástatt er í atvinnulíf-
inu, enda vakir það ekki fyrir þeim
að vinna að kjarabótum þess, held
ur að þyngja róður atvinnuveganna
og gera ríkisstjór-ninni þannig erf
iðara fyrir. Af sama toga er spumn
in-n hinn furðulegi áróður, sem
söm-u aðilar ‘hafa haldið uppi er-
lendi-s -til að spilla fyri-r ríkisstjórn
inni þar og aðstöðu hennar til að
fá lán til nauðsynl-egra stórfram-
kvæmda, eins og t.d. Sogslánin.
í hvoru-gu frama-ngrein-dra tilfella
er skeytt um þjóða-rhagsm-uni,
héldur stjórnast af þrengstu einka
ha-gsmunum og óskhyggju um að
komast til valda, jafnvel þótt sú
va-ldabarátta hafi í för með sér
au-kna fjárhagslega örðugleika og
jafnvel glötun hins fjárhagslega
sjálfstæðis.
Hvaft tæki vií?
Það er tvímælalaust skyOda allra
þjóðhol-lra manna að vera vel á
verði gegn því sundrungarstarfi,
sem sérhagsmunaöflin eru hér að
vi-nna. Menn mega hvorki láta ofsa
ful-la baráttu sérhagsmunaaflanna
draga úr sér kjark né láta í-
smeygilegan áróður þeirra villa
sér isýni. Gfar öllu verður að ríkja
það sjónarmið, að frelsi og fram-
tíð iþjóðadnnar krefst þess, að unn
ið verði að því að koma efnahags-
málum hennar á traustari gru-nn
og að það verður ekki gert, nema
vinmistéttir landisins takis t að
koma sér saman og standi saman
að þeirri lausn, sem horfið verð-
ur að. Ef menn efast um þetta,
ættu þei-r að gera sér ljóst, hvað
-sé líklagt til að taka við, ef starf
núverandi ríkisstjórn-ar misheppn-
ast. Sjá menn þá nokkuð annað
framunda-n en aukna sundrungu og
deiluT — nýja Sturlungaöld? Er
því ekki rétt að veita núverandi
ríkiisstjór-n nokkurn vegiin-n vinnu-
frið og lofa henn-i að sýna, hvað
hún -getur? Sen-nilegt verður að
teija, að ekki aðeins stuðnings-
menn stjórnarinnar, heldur allir
sanngjarnir andstæðingar hennar,
hljóti við ná-n-ari athugun að kom
ast að þessari niðurstöðu.
Hín rétta stefna
Ef rétt skipast um mál þjóðarinn
ar, ætti hún vi-ssu-Iega að geta átt
iglæsHega framtíð fyrir höndum.
Þótt landið sé á ým-sa-n há-tt harð-
býit, býr það yfir niiklum auðlind
um, sam geta ska-pað þjóðlnuii góð| Þá má og þess g-eta, að unnið
íram'Iieiða mjólk cg kjöt og hirða heíur verið að endurbótum húsa
búiíé. Ræktunarstörfin ganga þar i cg takvert að nýbyg-ginguim þó a,ð
greiitt. Þau eru aðeins að litlu : tfdu-r yfir það séu ekki fram komn
leyti unnin með handverkfæruim. ! ar ennþá.
Það gerðu m-enn fyrrum, nú beita I ^
roenn jarðýtum ræktunarsam- j
bandanna og. svo heimilisdráttar- i
véluim, sean eru á fimmta þúsund j
FRAMKVÆMBIR
OG LÁN.
Tid frarrjkvæmda við ræfktun og
að töiu, en því miður of fáar; byggingar e-ru lán veitit úr fásta-
bunar viðeigandi tækjum og of sjóðuim Búnaðarbankanis fyrst og
fáusn tæikjum til ýmissa starfa.
Svo hafa 32 gröfur Vélasjóðs
-freanat, en nú fram að jólum var
banfeinn búinn að afgreiða 910
verið í fulluim ganigi og grafið j Ján úr Ræktunarsjóði á árinu, eða
saimanlaigða iiánofjárupphæð 39,3
milljónir króna, eða um 5 milij.
meira en í fyrra.
Á saima tima var búið að veita
152 ný lán úr By-g-gingasjóði cig
svo marga-r greiðalur til viðbótar
eidri lánum þar sam frasaæk-væmd-
ir voru í gangi. Til þassa nam
l-ániríé 9,8 miíllj. kr. Og svo var
VeC-deiidi.n búin að veita 200 lián,
saimiardögð 6,4 miíljónir kr. —
Eitthvað kann að hafa verið af-
greitt nú roilli jóla og nýárs, um
rétt nm 3 miilljónir rúmmetra á
árinu, eða meira en no-kkru sinni
fyrr á ein-u ári.
Það er gott að hafa vélaaflið
til þaas að vinna erfiðisverkin,
því að nnglingar og aldrað fólk
— en af þvi er mest í sveitum —
-er eklkj svo vel kjörið til erfiðis-
verka eins og fóik á bezta aldri.
Ársvistarfólk er orðið fágætt, í
sumruim sveitum varla til; aBtaf
er eitthvað að kaupafóiki að suanr-
inu e-n aðailega eru það unglingar,
sem rnsira framboð er af frá bæj- j það vei-t ég ekki gjörla, svo að
unuun en sveitirnar virða-st hafa j þeildarupphæðirnjar þakiat ögn
þ“ánf íyrir. Það er nú einu sinni; fra þvrí, sem ég hef nefnt. Lán-
svo, að þó að unglingar séu liprir j veitir.igar Búnaðarbankan-s voru adl
4.-,T v. 1\ rt rf/\4*n 1\ /01^11. » ' ,. • ■ , m
ar umifar.'gOT.ieiri en 1 fyrra og eru
tál snúninga þá geta þeir ekki
gegmt öfluni Mutverkum.
Til sérstakra starfa voru útlen-d
þó enn biíQT-tar liggjaindi bjá
bankastjórn. Og raunar h-efur Bún
in-gar fengnir og hópu-r þeirra við | aðarbankinn I-ánað mla meira
bústörf hér á la-ndi fer stöðuigt j en nefndir fastasjóðir hafa efni
a, en því er bjargað með lánitö-k-
um úr öðrum lánadeildum, til
lítil-s hagræðiis fyrir fastaisjóðina,
en til mikils hagræðis þeiun, siem
í framkvæirodum standa við bygig-
ingar cg ræktun.
RAFORKAN OG
SVEITIRNAR.
Jú, víst gerðist sitt af hverju
í sveittinni árið 1957. Má þó ien-g-
ur -teíja, cg minnart á framkvæm.-d
ir hins opimbera, sem miða að
þvi að síkapa þægindi og efla iífs-
afkomuskiilyrðiii. Áæitlun Raf-
maigncveitna kiV' 4 m gerði ráð
fyrir að 242 býfi féngju ralför-ku á
árinu frá s-acnveitum, og þar að
auiki urn 50 carom’ beirnili í sveit-
um. Þeasari iram&væim-d er ekk-i
lc&ið á áiramió-tum, það er ei-nis og
í fyrra, að tengin-g við v-eiturnar
drsigst fram í síðari hluta vetrar,
jafnvsl fratm á v'ori hjá sumum,
sumpant aí töfu-m við aðalveitu-
lag-nir cg sucnis staðar er ekki
lokið icigniuirn í húsum bænda. svo
að hæigt sé að tengja. Af hálf-ú
hins opinbera var áætlað að til
þessa yrði varið 14—15 miil'ljónum
króna, en kos-ínaðurinn miun b-atfa
orðið mieiri en það. Til viðbótar
komur svo sá kos-tnaður, sem af
því leiðir fyrir bæn-dur að leg-gja
raftaugsr í húsin og mllli þeirra,
og - svo allan búnað. Ttl við’oó-tar
þassu miá svo telja koatn-að við
framar öll-u öðru, se.m örícg þjóð- 6°—70 einkarafstöðvar í sveiiþ
arimnar vel-ta nú. Það er svaríð (u:n’ 8031 unni® hefur verið að á
við þessari spurnirgu, s-em fram-|ar!nu-
ar öllu öðru mu-n ráða því, hvort
hér m-un búa frjáls þjóð í írj-áisu! SÍMINN.
kr.di á komandi áruni. j Og nú er koimmn sími á 97 af
Ok'kuir, eem lifum á íslandi í dag, bn-tdraði bújarða. Á árinu var
hefir sannarlega verið gefið gl-æsi, 'a2ður sími á 162 býli og liggja
lagt tækif æci tlil að ska-pa ve-glegt I nu . örfáar umsðknir um
-tímalhil í ísl'snzkri Gcgu. Okku-r hef, sveitasnna hjá Land.símaB!u-m, að-
ir veri-ð lagt í hendur n-ýstofnað, al-Iaga eru það beiðncr um tal-
sjál&tætt lýðv'eldi — ckkar er, stöðvar. Svo vel er þá komið þeim
.m'öguleiíkinn að skapa nýja Sögu- ‘ Þajginda-auka fyrir sveitirnar, sem
öld. Stórhuginn cg dugnaðinn eig- Það er að hafa síma, og nú eru
stækkandi. Fyrst og fremst gegna
þeir biluitverkum þar sem margt
er i íjósi, en fjósamennsfita virð-
ist li-tt eftirsótt af í'slendingum
c-g er það raunar nokikurt vamda-
mál hvernig 1-eysa skal Mutverkin
i hinuim stærri fjósum ef stöðvun
yrði á aðstoð til þeirra starfa fná
öðirum löndum.
BYGGÐAR JARÐIR.
Ekki er vitað hve margar jarðir
haía fallið úr byggð á árinu en
líkl-ega hefir byggðum jörðum
ekflti íæikkiað. Ní-utíu og níu manns
hafa sótt um nýbýli hjá landnáms
s-ljóm, en þar af 62 nýbýli verið
samþykSct á árinu og endurbygg-
ing 13 eyðijarða þar að auki. —
Hafinn er á vegum landnámrins
— samdrvæmt löguim frá Alþlngi
1957 — undirbúninigur aö athöfn-
um við stækkun túna á þeim býl-
utm, sem hafa minna en 10 ha.
rælktaðis lands.
sem ge.ta skapað þjóðinni góð
og toatjpandi i-ífskjör, ef þær eru
hagný-Ltar. Framtak o-g atorku
skortir íslendiinga -ekki til að not-
færa sér þersar a-uðl-indir. En
hatfa þ-eiir n-ægan samihug og sam-
is't22ifsv:Ij.a til að koma eftiahags-
m'álúm sínum á þan-n gmndV&U,
að það trygigi framfarlr inn á við
og tiCfirú út -á við? Það er ó þessu
um við 111 þess -að geta lálið hir,
ar björtustu vonir rætast i þess-
um. tíí-nu'm. Það -sanna verk þjóðar
innar á -undanförnuim áratuigum
og það isannar ábugi íslenzkra
æ&kuma-nma bæði fyrir verklegri
mennt og andlegri. Bn eigum v-ið
þan-ni sameta-rfsvrlja og þá tilhliðr
unarsemi, sem einkenndi starf
beztu höfðingja á Söguöidinni?
Eða mótuimst við meira af sér-
girni. stórlæti oig sundurþykkju
hi-nna glæsilegu en gæfulitlu
h&fðingja Sturiungaaldari-n-nar?
Örlög ísliMirku þjó&arln-nar mun
ráðast aí því, hvernig hún Evar-
I air þessum spurningum x verki. En
íuld 50 ár siðan siiminn kom fyrst
í rtoitk-un hér á landi.
VISHORFIÐ
Vegir hafa verið lagðir og við
vegi heíur verið gei-t og brýr byggð
ar. Þau eru mörg verkefnin, sem
starís'söim þjóð befur fyrir hönd-
um og verkefnin eru enn ótel.jandi
og ótæmaindi. Það er eftir að leiða
milklu meiri orku út u/m landið
og hagnýt-a hana cg aðrar náttúru
a-uðlindir landsi-ns á marga vegu.
Og það er gott.
Megi árið sem í hönd fer færá
ckkur ölluon næg viafangsefni,
n-óg að starfa, orku til að starfa,
vksulega -eru gömul og n-ý reynsla þá mun áramigur sj-ást., tíkfei mina*
Mendinga sem annarra þjóða sú,'en í ár. O-g þ&gar tí-mamælirinn
að húm er þeiim irtönmulm, ssm ! íollur í glag á gamMrskvöld, þessu
gert hafa Stefnu samvinmu og rétt-j ári lýkur og ný.fct ár hefst, þá
iátrar málam-iðlu-nar að leiðarljó.ri j ætla ég að áist-æða sé fyrir alla
sírtu, stöðugt hva-tning til að vinna i til þsss að þakka gott áx’ og óska
betur oig betur í þjónustu þessara þess að hið nýja verði eidki síðra
huigsjóna. I— að það verði gleðilegi! og gott.