Tíminn - 05.02.1958, Page 8

8
Afmæli Húsavíkurkirkju
(Framhald af S. síSu).
foríóna. Nú er í ráði að hefja á
þeissu ári miiklar framkvæmdir á
kirkjulóðinni, því að þar á að
íqcma fagur listigarður margs kon-
ar jurtum skrýddur og öðru því,
er sMkir garðar hafa sér til ógætis.
Betfir sóknarnefndin láitíð gera
uppdrátt að þessum væntanlega
lástigarði.
Fjárhagur
Fjárhagsáæöun fyrir kirkjuna ó
jþessu ári er hærri en nokkru sinni
óður eða um 50 þúsundir króna.
Er það vegna byrjunaratihafna ó
kirkjulóðinni og vegna þessa af-
oaæliis kirkjunnar. Hið löglega per-
sónugjald er nú í ár 50 krónur ó
gjaldskylda, en v#r í fyrra 35 kr.
Auk þess er svo aukagjaád eftir
niðurjöfnun. Komið hiefir það fyrir
að kirkjan befir orðið fjárvana,
vegna vanski'la við hana og vegna
<jf tæprar fjáirhagsáætíunar. Svo
var það árið 1941. En þá tókum
við pkkur til nokkrir menn og
ekutum saman handa kirkjunni
tiiil'uverðri fjárhæð, svo að allt var
í lagi.
Kirkjan á enga sjóði. En skuld-
ar heldur ekkert. En hún er bruna
fryggð fyrir 8 hundruð þúsund
krónur. Þó er talið, að miklu
meira mundi kosta að byggja hana
að nýju og gefur það okkur hug-
mynd um hvílikt ótak það var að
byiggja hana í fyrstu. Brunahættan
er itil, því að engin rafstraumur
er í kirkjuna, nema þegar þarf að
nota þar Ijós og hita.
Kdrkja þessi hefir frá fyrrfu
notið margs bonar aðstoðar frá
spfcnarbörnum sínum. Söngfólk
kirfíj'unnar hefir aUa tíð í 50 óx
lagt fram sitt starf án alls endur-
gjalds, nema söngstjórinn, sem
fyrst um árabil hafði 50 krónur ó
ári, en nú er sú upphæð 2400 kr.
Á þessu ári eru þó áætlaðar 3000
krónur frá söfnuðinum til þarfa
söngkórs kirkjunnar. En hann
starfar líka utan kirkju. Fyrsti
söngstjóri kihkjunnar ium 12 ár var
Kristján Sigtryiggsson, Mývetning-
ur að ætí, en allt síðan þá borgari
hér í Húsavík og 1‘ifir enn í hárri
eSI'i. Þá um nokkur ór Björn Viig-
fússon, nú látinn. Þá uim langan
tíma Jón Sigurjón&son, sem s>tund-
aði starfið þar til hann lézt 1933.
Þá tók víð starfinu Ragnheiður H.
Benedifctsdóttir Bjarnasonar skóla-
etjóra og hafði það á hendi í 4 ár.
Þá Guðfinna Jónsdóttir, skóldkona
frá Hömrum uim eitt ór. Þessar
ágætu konur eru báðar látnar.
.Um nýár 1938 tók við ptarfinu
.Gertrud Friðriksson prófastsfrú
hér í Húsavík og hefir það enn ó
þendi.
. Sóknarnefndir vinna störf sín í
iþágu kirkjunnar fyrir ekki neift,
nema gjaldkeri, sem hefir 6% í
inhheimtulaun af þeiim tekjum
kirkjunnar, sem hann innheimtir.
Það ákvœði er óbreytt um áratugi.
Eftir þeim heimildum, sem ég
hefi fyrir hendi, eru raunar allar
likur til þess, að þegar kirkjan var
byggð, hafi formaðpr sóknarnefnd
ar verið Aðalsteinn Kristj'ánsson.
Hann sat í nefndinni þar tii hann
Bézt árið 1921.
Sóknarnefnd
Um það bil, sem kirkjan var
byggð, mun Stefán Guðjóhnsen
ha£a tekið sæti í nefndinni og ietet
mér SV'O til, að hann hafi verið
gjaldkeri kirfcjunnar um nær 20
ára bil, því að hann var nefndar-
maður tii 1926. Mér er og sagt, að
Steingrímur Jónsson sýslumaður
hafi um þetta bi'l, sem kirkjan var
þyggð, verið fcosinn í nefndina og
hafi ein'hver ár verið foimaður
bennar. Etftir 1921 tekiur við for-
mennsfcu sóknarnefndar Bjarni
Benediktsson prests að .Grenjaðar-
stað, sem hér var lengi merkur
borgari í Húsavík, en er nú nýlega
fluttur tii Reykja'VÍkur. Frá 1926
til 1938 eða í 12 ár hafði Þórar-
inn Stefánsson þáverandi hrepp-
stjóri á hendi formennskuna og
gjaldkerastarfíð Ika. Það veit óg
engan annan hafa haft. Hann er
nú &afnaðarfulltrúi á héraðsfund-
um. Við foorimennskunni af honum
tók Kári Sigurjónsson bóndi á
Hallbj arnarstöðum og gegndi
benni þar til hann lézt 1949. Þá
tók við formiennskunni Þórhallur
Sigtrygigsson, kaupfélagsstjóri.
Hann er Húsvíkingur en nú fluttur
tiil Reykjaivíkur, þá Sigurjón Ár-
mannæon frá Hraunkoti ritari bæj
arstjórnarinnar í Húsavík. Gjald-
keri kirkjiunnar nú um nær 20
ár er Einar Sörensson, bátaformað-
ur í Húsaviík.
Sóknarn'efndina skipa nú: Sig-
urður Gunnarsson. skóiastjóri, for-
maður, og mieðstjórnendur þeir
Einar Sörensson gjaldkeri nefndar
innar, Friðþjófur Pálsson, símastj.
og póstafgreiðslumaður hér á
staðnum, Finnur Kristjánsson
kaupfélag'sstjóri frá Haildórsstöð-
um í Kinn og Jón H. Þorbergsson
bóndi á Laxamýri.
Fram efitir órum kirkjunnar
voru nefndarmenn 3, en eru nú
orðnir 5. Nokkrir menn fleiri en
hér eru nafndir siðan kirkjan var
byggð hafa ó'tt sæti i sóknarnefnd
inni. Má þar nefna Pál Sigurðsson
símatjóra, Sigtrygg Pétursson,
Júiíu'S Hafstein sýslumann, Björn
Jósefsson Jækni, Benedikt heitin
Snædal, Birgi Steingrímsson og
Einar Guðjiohnsen, sem nú er íát-
inn. Trúmennska í starfi og fórn-
fýsi mun jatfnan hafa einkennf
sóknarnefndir þessarar kirkju,
Þáttur kvenna
Kvenfélag Húsavíkur, sem hér
var tiil orðið og starfandi fyrir sið-
ustu aldamót, hefir fært miklar
fórnir fyrir kirkjuna.
Árið 1911 tók félagið að sér
hreingierni'nigar á kirkjunni og
hélzt það óbreytt um 10 ára bil.
En þá 1921 áfcvað félagið að setja
upp 100 krónur á ári fyrir þetta
starf. En ákivað jafnframt, að það,
sem iborgað yrði fyrir starfið,
skyldi árfiega leggjast í sjóð til
þarfa kirkjunni og helzt sú skipan
enn. Hefir hreingerningargjaldið
að sj'áílifisögðu farið hæ'kkandi og
er á þessu ári áætlað 1200 krónur.
Árið 1916 gaf félagið 500 krónur
tiil miálningar kirkjunni að innan.
Félagið hefir gefið kirkjunni
maig't og miikið af innbúi hennar.
Ljósatæbi öilil nema krónuna í kórn
um, sem er úr gömlu kirkjunni og
minni Ijósastjakana á altarinu. Það
hefir getfið altarisdúk, áklæði ó
knébeð og góifdregil í kór. Það
hefir getfið fána og útskorna fána-
stöng og út'skorið prédikunarpúlt.
Það hafir ásaant Verkakvennaféi.
Von gefið fermingarkirtla kirkj-
unnar. Það hefir nýverið gefið
2000 krónur til vœntanlegs skrúð-
garðs við kirkjuna og í dag gefur
það kirkjunni nýjan skírnarfont.
Auík allis þessa hefir félagið gefið
miMa vinnu við sfcreytingu kirkj-
unnar við sérstök tækifæri.
Sú fcona, sem hér kemur fyrst
við sögu, sem formaður félagsins
og brautryðjandi í kirkjustarfinu,
er Anna sál. Vigfúsdóttir, móðir
ÞódhaMs Sigtryggssonar kaupfé-
lagsstjóra.
Formennsku í kventfélaginu síð-
an kirkjan var byggð, hafa aúk
Önnu hatft þessar fconur: Sigríður
Metúsal'eimisdóttir, ekkja séra Lár-
usar Eysteinssonar, Guðný Jóns-
dóttir sýslumannsfrú, Þórunn
Hafstein &ýsiliumannsfrú. Þessar
konur eru allar láitnar. Þá Þórdís
Ásgeirsdóttir, kona Bjarna Bene-
diktssonar. Hún gegndi starfinu
lengi. Þá Sigríður Ingvarsdóttir,
kona Þórarins Stefánssonar, þá
Helena Líndal og nú gegnir starf-
inu Þuríður Hermannsdóttir. Vel
sé kventféJjaginu fyrir umhyggju
þess við kirkjuna. Mun hún færa
því biessun.
Búnaður
Um hið annað innbú ktrkjunnar
er það að segja, að karlaikórinn
Þrymur, sem Stefán Guðjohnsen
stofnaði um 'það bil sem kirkjan
var byggð, gaf orgelið kirkjunni,
sem enn er notað og er einkar
Mjómtfagurt. Altariistaflan er frá
1930, gerð a'f Sveini Þórarinssyni,
lisbmálara. Myndin af Hallgrími
Péturssyni, ásamt töflu með vers-
inu etftir hann: „Gefðu að móður-
málið miiibt...er gjöf frá þeim
Laxamýrarhjónum Elínji Vigfús-
dóttur og Jóni H. Þorbergssyni.
Minni Iijósastjakarnir ó altarinu
voru kirkjunni gefnir 1956 af Jóni
Björnssyni frá Ketilestöðum á
Tjörnesi til minningar um foreldra
hans, s'em lengi bjuggu á Tjörnesi.
Er þá hér ílest talið, nema prests-
skrúði og áhöld notuð við al'taris-
gönigu. Þess má geta, að kirkjunni
áskotna'st nokkurt áheitaifé og þess
má geta, að Rotaryfél. hér í Húsa-
vík gef tii nýju klukfcnanna í turn
inum fjáruppþæð, er nam 100 kr.
á hvern félagsmann.
Þjónandi prestar
Fyrsti þjónandi prestur kirfcj-
unnar og safnaðarins þessi 50 ár
var séra Jón Arason Jochumssonar
frá Skógum í Þorsfcafirði. Hann
lézt árið 1928. Ekkja hans Guðríð-
ur Ólafsdóttir frá Mýrarhúsum á
Sel'íjarnarnesi lifir enn búsett í
Reykjávík.
Þá var í embættinu um 4 ár
Knútur ArngrímS'.von frá Torfu-
nesi, sem nú er látinn. Efckja hans
Ingibjörg Stefánsdóittir býr i Rvík.
En er hér í kirkjunni i dag. Eitt
ár af þessum 4 þjónaði kallinu
séra Þorgrí'mur Sigurðsson núver-
andi prestur að Stað á Ölduhrygg.
En var þá prestur að Grenjaðar-
stað. Frá 1933 hefir setið í emb-
ættinu núverandi prestur og pró-
fastur séra Friðrik A. Friðriksson.
Með'hjálparar þet'ta tímabil hafa
verið: Fyrsti meðhjálpari kirkj-
unnar var Vigfús Hj'önleifsson
prests að. Skinnastað. Grímur Snæ
dal, Pétur í Ártúni, Vaidimar
Guðnason, Hruna. Allir látnir. Þá
um langan tima Jóhannes Guðna-
son frá Grímshúsum. Nú búsettur
í Reykjavík. Núverandi meðhjálp-
ari er fyrrverandi hótelhaldari,
Hjalti Il'luigason, nú bóndi í Húsa-
vík. Allir þessir menn hafa geg-nt
starfinu fyrir sáralitla þófcnun.
í kirkjunnar tíð hafa hér setið í
bi'skupS'Sitóli 5 bis'kupar: Þeir Hall-
gríimur Sveinsson, Þórhailur
Bjarnason, Jón Helgason, Sigur-
geir Sigurðsson, sem allir eru dán-
ir. Nú situr í embæititinu Ásmund-
ur GuSmundsson Helgasonar frá
Birtingaholti, sem í dag heiðrar
söfnuðinn og kirkjuna með því að
vera hér staddur og veita kirkj-
unni þjónustu.
Um það bil, sem ég tóik sæti í
sóknarnefndinni hér barist presti
og sóknarnefnd bréf, dagsett 30.
júní 1937, undirritað af 20 safnað-
armeðliimum, þar sem þeir s'ögðu
sig úr safnaðarfélags'sfcap sóknar-
innar og úr þjóðkirkjunni. Ég tók
að mér að rita öllu þes'su fóiki
bréf út af þessu og át'ti við suma
þeirra miklar viðræður um trúar-
leg mál. Megin ástæða þessa til-
tækis virtist mér skiiningsvöntun
í trúarl'egum efnum. Vegna þessa
varð það að ráði að halda almenn-
an safnaðarfund, þar sem úrsagn-
arfólk stæði fyrir mál'i sínu. Sá
fundur var haldinn í kirkjunni 4.
des. 1938 og var kirkjan fullskip-
uð fólki. Þar fóru úrsagnarmenn
algerlega halloka sem von var fyr-
ir presti og öðrum þeim, er tófcu
til má'Is gegn þeim. Þar með lauk
frekari útbreiðslu þessarar hreytf-
ingar, sem virtist þó í fyrstu g-eta
orðið víðtækari, ef efcfcert hefði
verið aðgert. Einstöku gengu inn
í söfnuðinn atftur. En flestir þess-
ara manna eru utan saínaðarins,
greiða engin gjöid til kirkjunnar,
en geta þó ekki verið án hennar.
Má segja, að þeir séu minnstir
allra, sem litlir eru í þjónustunni
við Drot'tinn í samibandi við hans
beilaga hús, sem er þessi kirkja.
Með vígslunni er kirkjuhúsið
helgað Drottni og allur söfnuður-
inn með þjónandi presti, éminnt-
ur um fulla þjónustu við Drottinn,
samkvæmt hans vMja. Þetta er
meginmál kirkjúnnar. Urn það
hvernig það hefir tekizt þessa
hálfu öld dæmir sá, sem réttvis-
tega dæmir. En vissulega vantar
ofcfcur ekfcert nema það að fylla
okkur orði Drottins, efla okkar trú
á hann og ofcfcar bænaranda til
hans.
Það skal vera okfear ósk og von,
að 'kínfcja Krists megi standa hér
í landi óbrotgjörn um aldir og að
þetta kirkjuhús mæti æ vaxandi
aðsókn sóknarbarna sinna. Sóknar
barna, sem ná að ávinna sér í trú,
móttækitei'ka fyrir anda Drottins,
svo að andi hans nái að fylla kirkj
una og að aMir þeir, sem af alhug
biðja til Drottins í þessari kirkju
hljóti bænheyrslu.
T í M I N N, miðvikudaginn 5. febrúar 1358
Aoglýsingasími TÍMANS er 19523
mimmimiiiiiiiniiimiiiiiiimiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiHmmiiiiiiiimimmiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiniiiimmw
B
B
Dömur
| Höfum ávallt til mikið úrval af korselettum, nælon i
| slank'beltum og alls konar mjaðmabeltum og brjósta- i
| höldum. Okkar 40 ára sérverzlun hefir fullkomn- i
I asta úrval, sem völ er á hér á landi.
| Sendið okkur mál, og við munum senda yður það, i
| sem þér óskið í póstkröfu hvert á land sem er.
Skíðaferðir á kvöldio
í opplýstri brekko
við ísafjörð
Frá fréttaritara Tímaijs
á Ísafirðí.
Skauta og skíðaferðir eru nú
enn sena fyrr niikið iðkaðar á
ísafirði og viðrar vel til þessara
iþróttaiðkana uin þessar mundir.
Ágæít skautasvell er á íþrólta-
vellinum í kaupstaðnum og er það
óspart notað. Skíðafólkið lætur
heldur ekki sitt eftir liggja og
er oft margt um mauuinn í skj'ða
brekkuBum við bæinn. Einkum
er Evokölfuð Stórurð fjölsótft af
ski'ðafólki á kvöldin, enda cr þar
uppíýst skíðabraut á hverju
kvöldi og er það víst eina upp-
lýsta skíðabrekkan á íslandi, að
minnsta kosti, sem er upplýst
öll kvöld. Var þessi háttur upp
tekinn að nýju í haust og þykir
geíast sérlega vel, þar sem Ijósa
dýrðin veitir fólki tækifæri til
skiðaiðkana á kvöldin.
A víðavangi
(FramhaM af 7. síðu).
scn í streitunni um fornianns-
sætið. Bjami verður nú að þoka
í skuggann. Höíutidi Reykjavíkur-
bréfs MbJ. (Bj. Ben.) var þetta
Ijóst, er hanji settist niður íil
að skriía fyrir helgina síðustu.
Allt „bréfið“ er stílað upp á a8
sannfæra menn um að úrslitin f
Reykjavík sanni ágæti þeirrar
landsniálastefiui og stjórnaroud-
stöða, sern Mbl. rekur; aftur á
móti er sem allra minnst gert újf
hlutdeild bæjarmálastjórnarinjsr
ar í sigiinuin. Þessi skrif eiu
þáttur í deiluijni um arfalilutinn.
Ólafur gerist gamlaður og sljór,
tveir keppa um formannssætið.
Eins og sakir standa unir Bjarni
sínum hlut verr. Upp úr þeim
jarðvegi eru hugrenningarnar í
sunnudagspistíi Mbl.
RAFMYNDIR H.F.
Sími 10295