Tíminn - 12.04.1958, Blaðsíða 1

Xmar TÍMANS eru
Rltstjórn og skrifstofur
1 83 00
Blaðamenn eftlr kl. 1f:
18301 — 18302 — 18303 — 18304
42. árgangur.
Reykjavík, Iaugardaginn 12. aprfl 1958.
Inni í blaðinu:
Friðrik Óiafsson akrifar um stták,
I.-G.Þ. skriíar um kvikmymiir,
bls. 4.
Hitaveita á Húsavík, bls. 7
Óvissa í finnskum stjórnmálum,
bls. 6.
81. blað.
Yerkamannaflokk-
nrmn vinnur á í !
kosningunum |
NTB—IjOND'OX. 11. apríl — Tals
maður brezka Verkamannaflokks- j
ins fullyrti : dag, ag flokkurinn!
hefði þegar uníiið 48 ný sæti í
Íytkis- og báejarstjórnarkosningun
um, sem nú sianda yfir. Fyrstu
kosnirigamar urðu í gær og var
j) i fcosið í 20 af 62 greifadæmum i
í Englamdi og Wales. Verkamanna '
flukkurinn, s-am fyrir kosningarn-
ar hafði ekki meirihluta nema í
sj'j greifadæmanna, hefir nú einn
ig náð meiriíhirjta í Northumber- j
land, ssm íkkkurinn hafði ekki
áður. Fríálslyndi flekkurinn hofir
einnig tryggr sér nokkra menn
kjör.na a kosínað íhaldsflofcksins.
Yíirhöíuð bera kosningarnar í l>ess
inn 20 greifadk-mum, að Verka-
mannatijoik'kurinn vinnur noikkuð
á. F.am að þessu hefir, Verka-!
manhgfiokkurinn unnið 54 menn
kjörna, en iapað 6, svo að. hann
liéfir nú Káétt' við.sig 48 fulltrúumi
1 ko nknanum 1955 lapaði flokk-.
urinn 25 sæ'tum.í sömu kjördæm-
um. I
Mikilvæg samþykkt í þriöiju nefndinni í Genf:
Sjálfsákvörðunarréttur strandríkis til
verndar fiskistofni fær viðurkenningu
Skipstjórarnir !
hlutu 74 jjúsundj
kr. sekt hvor ;
1 gær voru kveðnir upp dóm
ar i rr.úlu'm akipstjóranna á tog-1
urunum Júlí fiá Hafnari'irði og1
landhe'.gisfluigvél og varðskip
Neptúnusar frá Iteykjavík. sem
tóku að veiðum í landhelgi að-
faranótt niiðvikudags. Voru báðir
ykipstjórarnk' sokir fundnir tun
Lmdihelgk’o.ot og dæmdir í 74 bús.
kr. sekt til landhel'gLssjóðs og afli
og veiðarfajri beggja skipanna var
■gert upptþkt. Báð.ir skipstjórarn-
ir áfrýjuðu þessum dóriii til 1-Iæsta
róttar.
En ákvarðanir um þetta efni háðar úrskurði gerðar-
dóms, ef önnur ríki krefjast þess
NTB—GENF, II. APRÍL: — Þriðja nefndin á Genfarráðstefnunni, um sjóréttindin
samþykkti í dag með naumum meirihluta ákvæði, sem viðurkennir sjáifsákvörðunarrétt
strandríkis til þess að gera sjálft og óháð öðrum ráðstafanir til verndar fiskistofni við
strendur landsins, er þá undirskilið að samningar við önnur ríki, sem hagsmuna eiga að
gæta, hafi ekki borið árangur á sex mánaða samningstíma.
Ef svo önnur ríki viðurkenna
Ems og bræður í Búdapest
Áskorutvinni til Kjarnorkutilraunir
noisktii stjórnar-
inifvaí eykst fylgi
NTB—■OSLÓ, II. apríl. — Áskor-
unin tií nörskra stjórnarvalda, sem
heimtar, að Norðmenn beiti neit-
'unarvaMi til að koma í veg fyrir
að Vestur-Þjóðverjar fái kjarnorku
vopn, 'hlýt'Ur sífellt meira fylgi. í
dag höfðu 120 verikalýðsfélög og
atvinnusaimtös með hér um bil
60,000 meðliml gerst stuðningsað-
ilar og skrii'ao undir áskorunina.
Eru þetta uppiýsingar frá stúd-
e n t as'aantöfciriffi. j a f n aðar mann a,
sem vont uppftafsmenn að áskor-
uninni
NTB—WASIIINCTON. 11. apríl.
— Bandaríkin gátu i dag út opin
bera aðvörun í tilefni þess, að
vor- og «iimartilraunir þeirra
með kjarnorku- og' votnisvopu
eru nú í þann veg'mn að' hefjast
á Kyrrahafi. Ivjarnorkunefndin
tilkynnti, að frá degiunm í dag'
væri Bandaríkjamimnum banuað
að dveljaat á hættusvteðimi í
If.'ingum .tiilraunasvæði'ð á
Eniwetok, þar til tilraununu'm
sé lokið. Ilættusvæðið er nálægt
þúsund ferkílómetrar að flatar-
máli og nær yi'ir Bikini og
Eniwetok eyjarnar 1 JVIarsliall-
eyjaklasanum. Ekki er tilkynnt,
livenær tilraununuin verði loki'ð,
en reiknað er með, að þær standi
yfir í nokkra mánuði.
Krustjoff lagSi blessun sína yfir Kadar og öll hans grimmdarverk, er þeir
hitfust í Búdapest. í miðið er Kozlof, sem nú er orðinn einn mesti met-
orðamaður Krustjoff-hirðarinnar.
Rússar ieggja til, að sendiherrar
komi saman í Moskva hinn 17. apríl
Skal sá fundur haldinn aíeins til a<S! ákveÖa hvar
og hvenær halda skuli utanríkisráíiherrafund til
uniáirbúnings stjórnarleitJtogafundi, en ekki fjalla
urn einstök ágreiningsmál
NTE—Moskva, London og Washington, 11. apríl. — Stjórn
Ráðstjórnnmkjanna gerir það í dag að tillögu sinni i bréfi
til vesturveldanna, að sendiráðherrar ríkjanna komi saman
í Moskva hinn 17. apríl, eða næsta fimmtudag til undir-
búningr. fnndí utanríkisráðherranna, er svo aftur fengi það
verkefni að undirbúa beinlínis fund æðstu manna ríkjanna.
Háðsijórnin hefir þar rneð í
raun réttri fallizí á þá tillögu vest-
urvelidanna, sem selt var fram
í bréfi til Riáðstjórnarinnar lvinn
31. marz, að stófna skyldi til fund
ar sendiráðherra í síðari hluta
aprlWásiaðar.
Ekki fallizt á .skilyi'ði
vesturveldanna.
Viðbrögð manna í London og
Washington eru á þá leið, að vart
verði sagt, að með þessu hafi Rúss
ar fallizt á þau skilyröi, sem vest-
urveldin setja fyrir fundi æðstu
manna. í Wash.ington álti Eisen-
bower íorseti viðræður við Dulles
um bréíið frá Rússum. í opinberri
tilkynningu, sem send var út eftir
fund þeirra, er svo til orða tekið,
að greinilegt sé, að bréfið þýði
ekki ag faliizt hafi verið á skilyrði
vesturveldanna. Ráðstjórnin legg-
ur til, að fundur send'u'áf.herr-
anna fjalli ekki um þau' mál, er
rædd skuli á æðstu mauna fundin-
um. Samkvæmt bréfi Riáðstjórnar-
innar, er þessum sendtherrafundi
einvörðungu ætlað a'ð ta'ka til aneð
ferðar, hvar og hvenær skuli halda
fund utairíkisráöherra, og hverjir
stouli eiga aðild að honum. Tillaga
vesturveidanna frá 31. marz var
aftur á móti á þá lund. að með
umræöum sendiráðherra skyldi
reynl að ganga úr skugga um,
hvort nckkur von væri til að fund-
ur æðstu mama yrði til einhvers
gagns. í t'.Ikynningu fr'a Hvitá hús
inu segir, að orðsending Ráðstjórn
arinnar verði gaumgæfð rækilega.
í orðsendingu Itússa, sem Tass-
fréttastofan kiinngjöxði í kvöld,
halda þeir því fram, að nauð'syn-
legt sé, að uúanríkisráðherrar
komi saman eiulivem tíma
snemina í maí til þess að liægt
vevði að halda fund stjórnar-
leiðlogamia sein fyrst. En Ráð-
stjórnin lieldur því fram, að fund
hinna æðs'Ju manna verði að
halda, hver svo sem árangurinn
verður af fundi utanríkisráðlierr
anna. Þá erfiðleika, sem fram
kunni að koma á fundi þeirra,
verði að leysa á stjórnarleiðtoga
fundinum.
í Paris og Loidon takn menn
lillögu Rússa betur en í Washing-
(Framh. á 2. síðu.)
Útíör prófessors
Asgríms Jóns-
sonar
Forsætisráðuneytið, 11. april ’58.
Minningarathöín um prófessor
Ásgrím Jónsson, listmálara, fer
lram í dómkirkjunni í Reykjavík
þriðjudaginn 15. apríl 1958 kl. 10
árdegis, en jarðsett veröur að
Gaulverjabæ kl. 15 sama dag.
Dr. Bjarni Jómsson, vígslubiskup,
flytur minningarræðu í dóinkirkj-
unni, en síra Magnús Guðjónsson
jarðsyngur.
Á leiðinni frá dómkirkjunni mun
líkfylgdin staðnæmast við heiinili
listamannsins, Bergsstaðastræti 74
og blásarasveit leika þar eitt lag.
Hann reyndi að
kyrkja mig,
sagði Lana Turner
LOS ANGELES, 11. apríl. —
„Johnny Stompanato gerði tilraun
til að kyrkja mig rétt áður en dótt-
ir mín, Oheryl banaði honum með
hnífi“, sagði bandaríska kvik-
myndastjarnan Lana Turner í dag
við réttarrannsókn út af drápi
elskhuga hennar, sem gerðist fyrir
nakkrum dcguim. En scm kunnugt
er af fréttum, varð dóttir Lönu
Turner, Oheryl, 14 ára gcimul, elsk
huga móður sinnar að bana, en
hann var vol þeikktur misindismað
ur. Gerðist s'á atburður eftir að
hann cg filmstjarnan höfðu rifist
heiftarlega. Rettarsalurinn var
tro'ð'fullur af blaðamönnum og
kvúkmyndafólki, er Lana bar fram
vitniisburð sinn. Var hún mjög ó-
styrk við þetta tækifæri, og brast
oftsinnis í grát. Tók það hana
hálfa klukkuslund að lýsa því sem
gerzt hafði. Ilafði misindismaður-
inn hótað að gera út af viö hana
og Cheryl litlu og skera sundur
andlit honnar með hnífi. Hafði
hann síðan tekið fyrir kver.kar
henni. En þá birtist dóttirinn í
dyrunum með búrhníf og varð hon
inn að bana. Kviðdómur dærndi
enga refsingu fyrir manndrápið,
lét sem sé Stompanato falla ógild-
an.
eklci ákvörðun strandríkisins um
aðgerðir til verndar íiskrstofnin-
um, getur hvert -eitt ríki, sem ckki
vill sætta sig við jressar ákvarð-
anir, krafizt þess að málið vter'ði
lagt í gerð. Skal ákvörðun stramd-
ríkisins ,samt standa óhögguð þar
til úrskurður gcrðardómsinsi bgg-
ur ílyrir.
Naumur meirihluti
Nauinur meirihluti náðist með
þessari samþykkt, eða 27 þjóðir
með en 22 á móti. Meðal þeinra,
sein greiddu atkvæði á móti
voru Bretar og Kússar, en Kan-
adamenn og Bandaríkjamenn
greiddu atkvæði með.
GerSardómurirm skipáður
af alþjóðasamtökum
í íramhaldi af þessari frétt frá
norsku fréttastofunni, sem send
var út í gærkvöldi, og til skýT-
ingar, er rétt að taka fram, að
ætla má, að gerðardómur sá,
sem um ræðir, sé hinn sami og
gert er ráð fyrir að stofna í hinu
upphaflega frumvarpi laganefnd-
ar S.Þ.. er lagt var fyrir ráðstefn-
una í Genf í byrjun. En sam-
kvæmt frv. skipa framkvæmda-
stjóri SÞ, Alþjóðadómstóllinn í
Haag og Matvæla- og landbúu-
aðarstofnun SÞ menn í gerðar-
dóminn, sem væntanlega er þá
3 menn.
Þess má geta hér enn til skýr-
ingar, að íslenzka sendinefndiu
liefir lagt fram tillögu á þá lund,
að við ákvæði 66. gr. frv. verði
bætt málsgrein þar sem segir, að
þegar sérstakar ástæður séu fyrir
liendi og þar sem lífsafkoma
þjóðar og efnahagsleg framför er
einkuin og aðallega háð fiskveið-
um við strendur lands hennar,
getur viðkomandi ríki tekið sér
rétt til að ákveða fiskveiðilög-
sögu sína eins langt frá strönd
og þörf þykir miðað við aðstæður
heima fyrir.
Ákvæði um siglingar
herskipa
Genfarráðstefnan samþykkti og
í gær, segir ennfremur í frétt £rá
NTB í gærkvöldi, ákvæði um siýl-
ingar herskipa innan landhelgi og
fyrirmæli um rétt strandríkis til
að krefjas’t þess að fyrirfram sé
látið vita um ferðir herskipa og
leyfis óskað.
Merkjasöludagur
Ljósmæðra
Á morgun efnir Ljósmæðrafél.
Reykjavíkur til merkjasöiu til
eflinga:' starfsemi sinni. Félagið
vinnur að betri mennlun ljós-
mæðra og vinnur einnig að því
að koma upp hvíldarheimili fyrir
ljósmæður í Hveragerði. Ektoi er
að efa, að Reykvíkingar taki vel
, við þessari fjáröflunarumleitan
i félagsins.