Tíminn - 07.11.1958, Page 4

T í MIN N, föstudaginn 7. nóvember 195S.
íslenzkur reyniviður.
jROÐUR OG GARÐAR
INGOLFUR DAVIÐSSON
Fagur ertu reynir
Reyniberin rauðu eru eitt hið
: lesta skart isienzkra trjágarða á
íaustin. Þau erú líka eftirlæti
, rastanna, sem þá una sér hvergi
ietur en i limi reyniviðanna. Marg-
, r húsfreyjur meta einnig reyniber
: n að verðleikum og nota þau í ald-
umauk, sem mörgum þykir kjör-
: 'éttur með kjöti. Flestum þykja
•eyniiaufin fegurst allra trjálaufa.
! Jað er einhver fínlegur, Jéttur
lær yfir þeim, en enginn þyngsla
..vipur. í júní eru hinir hvítu, ilm-
. ndi blómskúfar mjög til prýði.
.teyniviður vex viltur allvíða um
jandið í skógiendi, giljum og urð-
m. Sums staðar vaxa einstakar
jiríslur í klettasprungum og virð-
, >st vaxa beint út úr berginu. Reyni-
iður.getur orðið hið fegursta tré
görðum og er mikið ræktaður í
•einni t>ð. Reyniátusveppur sækir
' ó lalsvert á hann til skemmda
■inkum á næðingssömum stöðum
lálægt sjá, t. d. í Reykjavík. Tré
, >f íslenzkum stofni virðast þp stand
, st áhiaup sveppsins betur en hin
: ínflúttu. Reyniviðurinn er frægur
íjög bæði að fornu og nýju. Reyn-
:r er björg Þórs, segir í Snorra-
:^ddu. Þórr, þrumuguðinn sjálfur,
ar að glettingum við tröllkonu.
:fún stóð tveim megin árinnar, og
;erði hún árvöxtinn, svo að Þór var
. tærri drukknaður í flóðinu, en
láði þó taki á reynihríslu á ár-
lakkanum sér til bjargar. —
Reyniviður (ilmreynir) hefir ver
6 taiinn heilagt tré frá ómunatíð
ig miki'll átrúnaður á honum. T. d.
r vikið að því í Sturlungu að ó-
•æfusamlegt sé að nota reynigrein
■em vönd á kýrnar. í Noregi taldi
ijóðtrúin einnig, að ekki mætti
eka á eftir kúnum með reynivið-
rvendi, því þá gæti komið blóð í
njólkina. E. t. v. eiga hinir rauðu
laustlitir reynisins og roði í viðn-
m þátt í þessari trú. „Undir
iverfur runni rjóður — reynistóð
hárri kleif“ kvað Jónas.
Hefir reynirinn löngum verið
nönnum hugþekkur. í Möðrufells-
rauni í Eyjafirði stóð helgur reyni
iður i kaþólskum sið. Töldu vand-
ætarar of mikinn vantrúnað á hon
im og létu höggva, en hrislan óx
ípp aftur af rótarsprotum. Um
pennan reynivið ganga þjóðsögur
sbr. kvæðið „í Eyjafirði aldin
: tendur reynir“). Af reynirækt
ára og fyrst sögur í Eyjafirði.
trið 1819 er t. d. getið um fullvax-
5 reynitré á Akureyri. Hafa þar
íðan löngum vaxið væn reynitré.
Jztu trjágarðar á landinu.
tanda við bæina Skriðu og Forn-
iaga í Hörgárdal. Þar gróðursettu
t >eir feðgarnir Þorlákur Hallgríms
: on og sy.nir hans Björn og Jón
vjærnested allmarga reyniviði og
‘)jarkir á árunum 1820—1830. Jón-
s skáld Hallgrímsáon gisti hjá
Aorláki í Skriðu 10. júlí 1839 og
egir svo frá: „Þorlákur sýndi mér
.arða sína fullur áhuga. Einkum
ar hann ánægður með reynitrén
ín, enda eru þau mjög grósku-
nikil. Þau eru öll sprotar af hinni
: rægu Möðruvallahríslu, sem er
. evagömul, stór, villt hrísla.“ Jónas
■.veður rey.ni þrífast vel á íslandi,
n mjög óvíða ræktaðan. Sagt var
ð Þorlákur (sem þá var á níræðis-
ldri) vildi heldur missa kú úr
jósinu, en hríslu úr garðinum.
Vinnukonum bannaði hann að
Gráreynir.
hengja þvott á trjágreinarnar og
gekk ríkt eftir að nærfærnislega
væri farið aneð trén. Eru margir
ræktunarmenn komnir af Þorláki
í Skriðu.
Stefán Stefánsson grasafræðing-
ur mældi trén í Skriðu og Forn-
haga í Hörgárdal árið 1888. Reynd
ust hæstu reyniviðirnir á Skriðu
20 fet, en í Fornhaga J0—16 fet.
Árið-1949 mæli Ingólfur Guðmunds
son bóndi í Fornhaga trén að nýju.
Mældist þá hæti reynirinn þar 7.60
m., en í Skriðu reyndust þrír reyni
viðir um hálfan ellefta metra á
hæð. — Tvö reynitré voru gróður-
sett á leiðum við kirkjugaflinn í
Laufási við Eyjafjörð 1849 og 1854.
Mældi séra Þormar þau tré um
aldagömul árið 1950 og reyndust
þau 9,40 m. á hæð. En af öðru
þeirra hafði brotnað hæsta grein-
in í ofsa krapaveðri 30. janúar
1947. Bæði trén á fallanda fæti.
Reynir vex stunduin á öðrum trjám
Fuglar eta reyniber með beztu lyst.
Fræin ganga ómelt niður af fugl-
unum og geta lent á ótrúlegustu
stöðum. Festast þau stundum í
sprungum eða holum í t'rjám og
spíra þar uppi. Berzt þangað mold-
arryk með vindinum. Getur síðan
vaxið upp flugreynir, jafnvel hátt
uppi í öðrum trjám — og þykir
jafnan skemmtilegt fyrirbrigði. í
garði Bjarna heitins Sæmundsson-
ar óx lítill flugreynir á hlyn, að
mig minnir um 1940. Fleiri dæmi
eru kunn af þessu tagi hér á landi.
í Noregi, einkum í hinu hlýja og
raka loftslagi vestanfjalls, verða
flugreynihríslurnar oft stórar og
lifa lengi. Stærsti norski flugreyn-
irinn, sem sögur fara af, óx uppi
í gömlu linditré í Bergen. Hann
brotnaði í óveðri 1921 og var þá
rúmir 16 metrar á hæð og nærri
100 ára gamall. Þett'a virðist ótrú-
legt, en í Ijós kom að gamla lindi
Framhald á a. siðu
Flestir vita að TÍMINN »r annað mest iesna blað iandslns og á stórum
svæðum það útbreiddasta. Auglýsingar þess ná því til mikils fjölda
landsmanna. — Þeir, sem vilja reyna árangur auglýsinga hér í litlu
rúmi fyrir litla peninga, geta hringt í slma 19 523 eða 18300.
Kaup
Sala
Vinna
BARNAGALLAR á 2.—4. ára, verð
kr. 85,00. Barónsstíg 55, kjallara.
(Sfmi 17228).
HÖFN, VesturgÖtu 12. Sími 15859. Ný1
komið úlpu og kápupoplin, 140 cm
breitt í 5 litúm. Póstsendum.
SELJUM NT og NOTUÐ húsgögn,
herra-, dömu- og barnafatnað, gólf-
teppi o. m. fl. — Sendum gegn
póstkröfu um land allt. — Hús-
gagna- og fataverzlunin, Laugavegl
33 (bakhús). Sími 10059.
SELJUM bæði ný og notuð húsgögn,
barnavagna, gólfteppi og margt
fleira. Sendum gegn póstkröfu
hvert á land sem er. Húsgagna-
salan, Klapparstíg 17. Sími 19557.
/ '!
HUSEIGENDUR. Smiðum enn sem
fyrr allar stærðir af okkar viður-
kenndu miöstöðvarkötlum fyrir
sjálfvirka kyndingu. Ennfremur
katla með blásara. Leitið upplýs-
inga um verð og gæði ú kötlum
okkar, áður en þér festið katip
annars staðar. Vélsm. Ol Olsen,
Njarðvíkum, simar 222 og 722, —
Keflavik.
KAUPUM flöskur. Sækjum. Sími er
33818.
SKÓLAFÓLK. Gúmmístimplar marg-
ar gerðir. Einnig alls konar smá-
prentun. Stimplagerðin, Hverfis-
■götu 50, Reykjavík, sími 10615. —i
Sendum gegn póstkröfu.
MIÐSTÖÐVARKATLAR. — Smíðum
olíukynnta miðstöðvarkatla, fyrir
ýmsar gerðir af sjálfvirkum oliu-
brennurum. — Ennfremur sjálf-
trekkjandi olíukatla, óháða raf-
magni, sem einnig má tengja við
sjálfvirku brennaranna. Sparneytn-
ir og einfaldir í notkun. Viður-
kenndir af öryggiseftirliti ríkisins.
Tökum 10 ára áb. á endingu katl-
anna. Smiðum ýmsar gerðir eftir
pöntunum. Framleiðum einnig ó-
dýra hitavatnsdunka fyrir bað-
vatn. Vélsmiðja Álftaness, sími
50842.
BYGGINGAFÉLÖG og einstaklingar.
Vanti yður 1. flokks möl, bygg-
ingasand eða pússningasand, þá
hringið í síma 18693 eða 19819.
KAUPUM hreinar ullartustkur. Sími
12292. Baldursgötu 30.
Húsnæði
GOÐ STULKA óskast í vist á heimili
þar sem húsmóðirin vinnur úti.
Tvö börn. Upl, í síma 35522 í dag
og næstu daga.
BÆNDUR. Múrvinna málningarvinna
Tökum að okkur innanhúss múr-
vinnu og málningarvinnu. Upplýs-
ingar í síma 82, Akranesi.
EFNALAUGIN GYLLIR, Langholts-
vegi 14. Ifemisk hreinsun. Gufu-
pressun. Fljót og góð afgreiðsla.
Sími 33425.
RAFTÆKJAVINNUSTOFA Gunnars
Guðmundssonar er í Miðstræti 3,
Sími 18022. Heimasími 32860. Öll
rafmagnsvinna fljótt og vel af
hendileyst.
VÉLSMIÐIR — RAFSUDUMENNI -
Okkur vantar nú þegar vélsmiði
ag menn vana rafsuðu. Vélsm. Ol
Olsen, Ytrl-Njarðvík. Slmar 222 —
722, Keflavik.
MIÐSTÖÐVARLAGNIR, vatns- og
hreinlætistækjalagnir annast Sig-
urður J. Jónasson, pípulagninga-
meistari. Sími 12638.
LJÓSMYNDASTOFA Pétur Thomsen
Ingólfsstræti 4. Sími 1067. Annast
allar myndatökur.
INNLEGG vtð llf.lgl og tábergsslgl.
Fótaaðgerðastofan Pedicure, Ból-
staðarhlíð 15. Sími 12431.
HÚSEIGENDUR athuglð. Setjum I
tvöfalt gler. Tökum einnig að okk
ur hreingerningar. Síml 32394. *
VIÐGERÐIR ð barnavögnum, barna-
kerrum. bríhjólum og ýmsuro
heimilistækium Talið við Georg
Kiartansgötu 5 Helzt eftir kl. 18
ELDHÚSINNRÉTTINGAR o. fl. (hurð
ir og skúffur, málað og sprautu-
lakkað á Málaravinnustofunni Mos-
gerði 10. Sírni 34229.
SMÍÐUM aldhúsinnréttingar, hurðir
og glugga. Vinnum alla venjulega
verkstfðisvinnu. Trésmiðavinnu-
stofa Þóris Oi’mssonar, Boi'garnesi.
SMURSTÖÐIN, Sætúni 4, selur allar
tegundir smui'olíu. Pljót og góð
I afgreiðsla. Sími 16227.
TIL LEIGU í Hlíðunum, 2 samliggj-
andi forstofuherbergi. Uppi. í síma
35100 kl. 7 til 8.
-----... ------------- ■—«1
Bækur — Tímarit
ÁSKRIFENDUR f Reykjavik og ná-
grenni, að liinni nýju ferðabók Vig-
fúsar frá Suður-Ameriku, eru vin-
samlega betnir að vitja bókarinnar
í skrifstofu Þráins, Edduhúsinu. —
En Borgfirðingar tii Eggarts é
Bjargi.
TIL SÖLU: Ái-bók Ferðafélagsins,
Náttúrufi'æðingurinn og íslenzk
fyndni, allt samstætt og í úrvals
skinnbandi.
Fornbókaverzlun Kr. Krisfjánssonar,
Hverfisgötu 26. Sími 14179.
GOTT EINTAK af Árbókum Espólíns
(ljósprentun) í góðu bandi, til sölu.
Uppl. í síma 16658.
BÓKASÖFN og LESTRARFÉLÖG,
Nú er tækifærið að gera góð bóka
kaup. Hundruð nýrra og notaðra
bóka seldar á ótrúlega lágu verði.
Fornbókav. K. Krlstjánssonar,
Hverfisgötu 26. — Sfml 14179.
Benjamín Slgvalduon.
Smáauglýalnaar
TfMANt
o& tll Mlkslna
Klml 19523
ninminmniTniiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiinni
FRÍMERKI:
Frímerkjavörur:
PAKKA R:
200 teg. Ýmis lönd kr. 10.00
500 — Ýmis lönd — 25.00
200 — Svíþjóð — 36.00
150 — Noregur — 39.00
200 — Danmöi'k — 45.00
200 — Finnland — 54.00
100 — Belgía — 10.50
100 — Holland — 12.50
100 — Ítalía — 12.00
100 — Tyrkland — 25.50
100 — Franskar nýl. — 30.00
25 — ísrael — 15.00
50 — Íþróttafi'ímerki — 32.50
50 — Blómafrímerki — 32.00
50 — Dýx'afx'imei'ki — 17.50
50 — Flugfn'merki — 13.75
300 — Suður-Amerxka — 81.00
BARNAKERRUR mikið úrval. Barna HÚSAVIÐGERÐIR. Kíttum glugga
rum, rumdýnur, kerrupokar, leik- og margt fleira símar 34802 og
grindur. Fáfnir, Bergstaöastr, 19, 10781.
Simi 12631. j
ÚR og KLUKKUR í úrvali. Viðgerðir E'9^ *LLI^ '
Póstsendum Magnús Ásmtmdsson ta Gð” bl6nusta Fll6t afgrexðsla
rosxsenaum. xvxagnus. Asmunusson, •Þvottahúsið F.IMIR. Bröttugötu Sa
Ingólfsstræti 3 og Laugavegi
Sími 17824.
66. i
SILFUR á íslenzka búninginn stokka
belti, millur, borðar, beltispör,
nælur, armbönd, eyrnaiokkar, o. fl.
Póstsendum. Gullsmiðir Steinþór
og Jóliannes, Laugavegi 30. Sími
19209.
Kenrfsla
HLJÓÐFÆRAKENSSLA. Get bætt
við mig nokkrum nemendum. Jan
Moi'avek, Drekavogi 16. Sími 19185.
EINKAKENNSLA og námskeið i
þýzku, ensku, frönsku, sænsku,
dönsku og bókfærslu. Bréfaskrift-
lr og þýöingar. Harry Vilhelms-
aon, Kjartansgötu 6. Sími 1699Í
milli kl. 18 og 20 síðdegis.
Bifreiðasala
<?íml 12423
GÓLFSLÍPUN, Barmahlið 33
Sími 13657.
SANDBLÁSTUR og málmhúðun hf.
Smyi'ilsveg 20. Sími 12521 og 11628.
JOHAN RÖNNING lxf. Raflagnir og
viðgerðh' á öllum heimiiistækjum.
Fljót og vöxxduð vinna. Sími 14320
Gliana frímex'ki væntanleg
komplett safn ca. kr. 600.00 — 650.00,
ísrael: Tabil-blokk kr. 38.00 væntanl,
Kaupi íslenzk fn'merki:
FRÍMERKJAVÖRUR
Rúðustrikuð albúinblöð kr. 2.00
Albúmbindi fyrir ísland og
rúðustr.blöð 10 mm skrúfur — 50.00
Albúmbindi fyrir Facit-blöð — 50.00
— fyrir Shaubekblöð
15 mm skrúfur — 56.50
20 mm skrúfur — 57.50
25 mm ski'úfur — 58.50
30 mm skrúfur — 59.50
Frímerkjahefti 160 reitir — 3.50
— 480 reitir — 10.00
Geymslumöppur f. litl. ark. — 18.00
Gevmsiumöpixur f. st. ark. — 24.00
Albúm (teg.söfn ,,motiv“) — 25.00
fvrir byi-jendur.
Hefti fyrir útgáfudagsum-
slög 20 ceilophanvasar — 13.00
Reykjavík
TRAUSTUR og góður JEPPI til sölu.
Uppl. í síma 14179.
AÐAL-BÍLASALAN er í Aðalstrætl
16. Sími 15-0-14.
BÍLAMISTÖÐIN,, Amtmannsstlg 2
Bílakaup, Bílasala, Miðstöð bílavið-
skiptanna er hjá okkur. Sími 16280.
AÐSTOÐ við Kalkofnsveg, stml 1581S
Bifreiðasala. Húsnæðismiðlun og
bifreiðakensla.
Lögfræðistörf
EINAR J. SKÚLASON. Ski'ifstofu- Afgreitt gegn póstkröfu. Flutnings-
vélaverzlun og verkstæði. Sími kostnaðui' bætist við ofangreint vei’ð.
24130. Pósthölf 1188. Bröttugötu 3.
JÓN AGNARS, pósth. 356, sími 24901
OFFSETPRENTUN (ljósprentun). •—
Látið okkur annast prentun fyx’ir
yður. — Offsetmyndir sf. Brá- ®HI®lfflBtBRSiBiaiB!8III®H
vallagötu 16. Reykjavík. Sími 10917.
GÓLFTEPPAhreinsun, Skúlagötu 61.
Sími 17360. Sækjum — Sendum. j
HLJÓÐFÆRAVIÐGERÐIR. Gítara-,!
fiðlu-, céllo og bogaviðgerðir. — |
Píanóstillingar. ívar Þórarinsson, I
Holtsgötu 19. Sími 14721.
GalSabuxur
Fasfelgnlr
FASTEIGNIR - BILASALA - Húsnæð
ismiðlun. Vitastíg 8A. Sími 16205
EIGNAMIÐLUNIN, Austurstræti 14
Húseignir, íbúðir, bújarðir, skip
Sími 14600 og 15535.
SIGURÐUR Ólason hrl„ og Þorvald- j6n p. emils hld foúga. og húsa.
ur Luðvxksson hdl. Málflutnings- sala> Bröttugötu 3A. Símar 19815
skrifstofa. Austurstr. 14. Sími 15535 oa 14520
Og 14600.
INGI INGIMUNDARSON héraðsdóms KEFLAVÍK. Höfum ávallt til sölu
lögmaður. Vonarstræti 4. Sími íbúðir við allra hæfi. Eignasalan.
2-4753. I Símar 566 og 69.
, UMBOÐS* a HEILOVEfltulN
"* NimriioðTuii «Imi !•««»