Tíminn - 19.03.1959, Qupperneq 7
TI M I N N, fimmtudaginn 19. marz 1959.
7
Ályktim 12. ílokksþings Framsóknarmannaí sjávarútvegsmálum:
A víðavangi
Þjóðinni er það raikií nauðsyn að
sjávarútvegurinn sé efldur og aukinn
Tryggja ber útgerðinni sem jaínasta afkomumöguleika í hinum ýmsu lands-
hlutum og treysta þannig jafnvægið í byggð landsins.
Framsóknarflokkurinn teiur nauðsynlegt að efla og auka
sjávarútveg landsmanna með sérstöku tilliti til þess, að
gjaldeyrisöflun hlýtur einkum að byggjast á þeim atvinnu-
vegi. Flokkurinn minnir á, að fiskimiðin við Ísíand eru ein
Ihin beztu í heimi, og fiskveiðar því mjög hagkvæmur at-
vinnuvegur á Islandi.
Landhelgismáíið
Flokkurinn lýsir yfir ánægiu sinni og eindregnum stuðn-
ingi við útfærslu fiskveiðilandhelginnar umhverfis landið
allt og treystir því að unnið verði áfram og af fullri einurð
að því að full viðurkenning fáist fyrir 12 mílna fiskveiði-
landhelgi frá grunnlínum umhverfis landið.
Flokkurinn mótmælir harðlega ofbeftiisaðgerðum brezka
ílotans í fiskveiðilandhelginni, og heitir á aðrar þjóðir að
styð'ja málstað íslands, og skorar á þjóðina að standa saman
sem einn maður í þessu máli.
Utgerðin og jafnvægið i byggð landsins
Flokkurinn telur að’ stefna beri að þvi að hagnýta fiski-
miðin sem víðast við landið, og að útgerö geti yfirleitt
borið viðunandi árangur, þar sem hafnar- og verkunar-
skilyrði eru sæmileg og fiskveiðar stundaðar á þeirri tegund
og stærð skipa, sem bezt hentar á hverjum stað, enda þótt
aflamagn sé ekki alls staðar jafn mikið. Telur hann í þessu
sámbandi, aö ríkisvaldinu beri, ef nauðsyn krefur, að tryggja
sem jafnasta afkomumöguleika útgerðar í hinum ýmsu
landshlutum og að aukning útgerðar um land allt sé vel
til þess fallin að stuðla að jafnvægi í byggð landsins.
Flokkurinn lýsir yfir ánægju sinni með aukningu fiski-
flotans og byggingu og endurbætur fiskvinnslustÖðva, fyrir
forgöngu Framsóknarflokksins, þ. á. m. tilraun þeirri, sem
gerð hefir verið til að útvega nýja tegund fiskiskipa til
uppbyggingar atvinnulífi í bæjum og þofpum á Norður-,
Austur- og Vesturlandi, samkvæmt tillögum atvinnutækja-
nefndar, sem lagði til að smíðuð yrðu 12 fiskiskip 150—250
lesta til að íeggja afla á land á 16 útgerðarstöðvum í þessum
landshlutum, eftir að ljóst var, að venjuleg stærð vertíðar-
báta innanlands, kom þar ekki að fullu gagni.
Efling togaraflotans
Jafnframt væntir flokkurinn þess að sá undirbúningur,
sem fyrrv. rikisstjórn hafði með höndum að smiði stærri
togara og útvegun láns til þess, beri árangur, sem fyrst,
þar sem nauðsynlegt er að halda við togaraflotanum og
auka hann. í þessu sambandi telur flokkurinn hyggilegt,
— m. a. rneð' tilliti til þess að manna skipin — að togara-
flotinn sé endurnýjaður og aukinn jafnt og þétt árlega.
Aukin smábátaútgerð
Smábátaútgerð telur flokkurinn nauðsynlega, og að hana
beri að efla eigi síðúr en útgerð stærri skipa, bæði vegna
þess, að hún gefur á nokkrum stöðum bezta raun, ekki
sizt í fámennustu þorpunum, og vegna þess, að mikil og
vaxandi smábátaútgerð samhliða vexti hinna mörgu smáu
sjávarþorpa er ein bezta tryggingin fyrir nauðsynlegri
fjölgun í sjómannastéttinni. En.það er nú vaxandi áhyggju-
efni með þjóðinni, að henni takizt ekki að manna fiski-
flotann, ef sjávarútvegurinn verður aukinn eins og með
þarf.
Markvissar hafnarframkvæmdir
Flokkurinn ályktar að beita sér fyrir því að af hálfu
þjóðfélagsins verði nú á næstu árum teknar upp skipulagðar
framkvæmdir til umbóta á fiskihöfnum sem viðast og í
stæri’i stíl en verið hefir, sbr. áætlun atvinnutækjanefndar
um það efni. Telur flokkurinn réttmætt og óhjákvæmilegt
að leita lána erlendis í þessu skyni til viðbótar þvi fé, sem
hægt er að leggja fram innairlands. Jafnframt leggur hanzi
áherzlu á, að ezzdurskoðuzi laga um hafnargerðir og hafzz-
arbótasjóð vez’ði lokið inzzazz 1—2ja ára, og þá jafzzframt
gez’ð heildaráætluzz um hafnargeröir í laizdiizzz á zzæstu 5—7
árum.
Bygging fiskvinnslustöðva
Jafizframt því senz uzznið sé að byggizzgu og endurbótum
fiskvinzzslustöðva, þar sem þess er þörf, telur flokkurizzzz,
að leggja beri sérstaka áherzlu á vözzduzz útflutzziizgsvar-
aiziza og að fullvinzza seizz nzest af siávaraflaizunz hér á
lazzdi. Á þetta eizzkunz við unz síldaraflamz, sezzz ízú er að
nzestu seldur úr lazzdi senz iðzzaöarhráefni, skepizufóður
eða hálfuiznin ízeyzluvara.
Önnur aðkallandi verkeíni
Flokkurizzzz vill enzzfremur leggja áherzlu á eftirfarazzdi:
1. Hraðað verð sezzz nzest byggizzgu hiizs ízýja straizd-
gæzlzzskips og laizdhelgisgæzlaiz verði efld.
2. Skipuð verði milliþizzganefzzd til að gera tillögur uizz
aukið öryggi maizzza á sjó og þá ekki sízt á fjarlægari;
miðiuzz, enda verði þá sérstaklega athugað, hvort tak- j
zzzarka þurfi veiðar á þeizn zniðuzn að vetrarlagi. M.a. j
verði athugað að taka upp zzázzara samstarf við áðrar j
fiskveiðiþjóðir unz öryggi sjómazzna á úthafsmiðunz. J
3. Hraðað verði byggingu björgunar- og gæzluskipa fyrirj
Austfirði og Breiðafjörð, þar senz undirbúzzingur og
• fjáröfluzz er þegar lzafizz vegzza þessara skipa.
4. Byggt verði fullkozzzið fiskirazzizsókzzarskip lzið fyrsta,
þar sem reynzla er fezzgiiz fyrir því að aukizar fiski- i
rannsóknir og aukiiz vísizzdastarfseizzi í þágu sjávar-
útvegsizzs er geysi þýðingarnzikið atriði fyrir þjóðizza. I
I
5. Markaðsleit fyrir sjávarafurðir laizdsnzanna ber að
auka og kyzzna þær betur erleizdis.
6. Fiskveiöasjóði verði tryggt aukið starfsfé á næstu ár- :
um, svo að hann m. a. geti lázzað til kaupa á ízýjunz’
siglizzga og veiðitækjunz til eigenda eldri báta, auk
þess að lázza sem fyrr til bygginga og kaupa zzýrra
skipa, fiskiðjuvera og verbúða.
7. Lög um hlutatryggingarsjóð verði endurskoðuð og
tekjur sjóðsins aukizar svo að hazzn zzái tilgaizgi sízz-
um. Fzzlltrúar, einiz eða fleiri, úr ölluzzz landsfjórðuizg- j
um verði kvaddir til eizdurskoðuzzarimzar.
8. Ekki verði dregið úr ákvæðum laga um vez’ðjöfnuð á
olízz og benzíni, í framkvænzd eða nzeð lagabreytiizgunz.
9. Umzið sé að stofnuiz fiskvizzzzslusamlaga, senz azzizist
vizznslu og verkun aflazzs ízzeð það fyrir augunz að
tryggj a samzvirði hazzs.
10. Útgerð stærri fiskiskipa verði sameinuð, þar sezzz þess
er þörf, á vegum félaga, bæja og ríkis, til þess að
koma í veg fyrir, að rekstur stöðvist eða skipizz verði
flutt burt.
11. Stutt verði að því að konzið verði upp tækjum til síld-
arbræðslu i sanzbazzdi við fiskimjölsverksnziðjur, þar
sezzz slík tæki vaiztar.
12. Veitt verði fé til atvinnuauknizzgar á fjái’lögum hvers
árs eigi nzimza ezz verið hefir á áruzzunz 1957—1958.
13. Stjórizarvöld lazzdsizzs athugi möguleika fyrir því að
eitt eða fleiri af fiskiskipum landszzzamza verði zzotuð
tiltekizzzz tíma á ári, til keizizslu uzzgra izzamza á al-
mennri sjóvizzizu til þess að glæða áhuga þeirra á sjó-
izzezzzzsku.
14. Sjómönnum og öðru starfsfólki útgerðarizzizar verði
tryggð góð aðbúð í viðleguhöfnimz og azzzzars staðar,
þar sem það dvelur vegzza atvimzu sizzizar. Til að hraða
því að svo geti orðið verði fiskiðjuverum og útvegs-
mönnum veitt aukið lázzsfé t. d. úr Atvimzuleysistrygg-
izzgarsjóði.
15. Plokkurizzzz telur eðlilegt að endurskoðuð verði ákvæði
laga Útflutningssjóðs um verðuppbætur á sild.
16. Samkvænzt greizzargerð atvinnutækjazzefndar er upp-
lýst, að langmestur hluti gj aldeyristekzza þjóðarizzizar,
kemur frá hiizum ýnzsu útgerðarstöðvunz umhverfis
landið. Plokkui’inn telur því eðlilegt og réttlátt að
þessi byggðarlög fái aukna hlutdeild í úthlutuzz gjald-
eyrisleyfa og láizsfé baizkaizna, svo að starfsenzi þess-
ara útgerðarstöðva geti emz betur beitt sér að öfluzz
útflutningsvöru og haldið uppi blómlegu, fjölþættu at-
vlnnulífi.
Eitt kastið enn
ÞjóSviljinn hefur nú fengið
rélt eitt æðiskastið og er orsökin
að þessu sinni fiokksþing Fram-
sóknarmanna, sem nú var aó
Ijúka. Eins og menn muna, rauk
blaðið upp til handa og fóta þeg
ar upp úr slitnaði stjórnarsam
vinnunni í vetur og reyndi affl
kenna Framsóknarmönnum um
það. Þá var Þjóðviljinn, sem
lengst af hafði verið í opinberri
andstöðu við ríkisstjórnlua,
skyndilega orðinn svo clskur affl
stjórninni, að hann mátti ekki
vatni halda vegna fráfalls henn
ar.
Ekki er að efa, að Þjöðvilja
menn liafa búizt við að róigur
þeirra og fais mundi hafa þau
áhrif í röðum Framsóknarmanna,
að einhverjir þeirra tækju affl
trúa því, að öðrum væri fremur
um að kenna stjórnarslitin en
Kommúnistum. Væntu þeir þess
að árangur þeirrar iðju mundi
koma í Ijós á flokksþinginu og
að þar myndu fyrrv. ráðherrar
Framsóknarflokksins sæta harðri
gagnrýni.
Smiðshögg Einars
Nú er flokksþingið að baki og
kommúnistum ljóst orðið, aö
róigur þeirra hefur engan árang
ur borið. Þar heyrðist engin
rödd, sem bar af þeim blak.
Þvert á ízióti voru allir á einu
máli um að fordæma framkomu
þeirra. Hafi einhver Frainsóknar
maður trúað Moskvukommúnist
um til heiðarlegrar samvinnu, þá
er sú trú nú þorrin. Og á
því eiga kommúnistar sjálfir sök,
ef um sök er hægt að tala í því
sambandi. Þeir beittu sér gegn
fyrrverandi stjórnarsainstarfi þeg
ar í uppliafi. En þeir urðu þá um
stund að láta í minni pokann
fyrir frjálslyndari ínönnum í
Alþýðubandalaginu. Bryn.ilallfui
fór í fýlu en Einar drattaðist
með svo liann ætti auðv.eldara
með að koma við svikráðum sín
um. Hann náði á vald sitt.Þjó®
viljanum og þar með var leikur
inn raunverulega tapaður fyrir
Alþýðubandalagsiiiönmini. Þeir
tylltu ekki lengur tám á jörð.
Og smám saman tókst Einari
að þrengja svo að þeim með sínu
kommúnistaliði, að þeir gáfusí;
hreinlega upp. Smiðshöggið vai
svo rekið á verkið á Alþýðu
sambandsþinginu í vetur þar sem
stjórnarandstæðingar í Alþýðu
flokknum og Alþýðubándátag-
inu tóku höndum saman 'við í
haldið um að felia ríkisstjórnina
Eðlið er samt við sig
lrera niá að einhverjum. kunni
að þykja þessi framkoma komm
únista furðuleg en það er þá ai'
því einu, a'ð þeir hinir sömu
þekkja ekki eðli þeirra og starfí-’
aðferðir. Kommúnistar eru og
hafa ávallt verið andvígir öllo
samstarfi við lýðræðissinnaða um
bótaflokka. Þeir kjósa fyrst og
frenist samvinnu við svörtustu
ilialdsöflin. Þegar Einar iét eyði
leggja fyrrv. síjórnarsainstarf þá
gerði hann scr vonir um að geta
leitt lið sitt í eina sæng með
íhaldinu. En íhaldið gugnaði þeg
ar til alvörunnar kom. Að vísu
vantaði það ekki viljann til
sameiningarinnar. En kjarkinn
brast. Hipir hyggnari menn þess
töldu flokkinn með engu móti
mega bindast opinberleiga í
stjórnarsamstarf, að svo komnu,
svo úrræðaleysi þess og álappa
skapiir yrði ekki Iýðum ljós fyrr
en eftir kosningar. Þannig brug®
ust Einar vonir um sainbúð viö
íhaldið um sinn.
Árangurslaus viSleitni
Þótt atferli Einars og kumpána
lians geti fátt eitt gott haft.
för með sér, má það þó vera nyt.
samleg lexía fyrir Alþýðubanda
laigsmenn. Það ætti að geta fært
niönnum heim sanninn urn, affl
varanleg samvinna vinstri manna
í landinu er vonlaus, meðan
kommúnistar ráða húsum í ein
hverjum samstarfsflokknum. Og
(Framhald á .8, síöu).