Tíminn - 18.07.1959, Blaðsíða 6

Tíminn - 18.07.1959, Blaðsíða 6
B TÍMINN, laugardaginn 18. júlí 1959. Útgefandi: FRAMSÓKNARFLOKKURINN Ritstjóri: Þórarinn Þórarinsson. Skrifstofur í Edduhúsinu við Lindargötu Símar: 18 300, 18 301, 18 302, 18 303, 18 305 og 18 306 (skrifst., ritstjórnin og blaðamenn). Augiýsingasími 19 523. - Afgreiðslan 12 323 Prentsm. Edda hf. Sími eftir ki. 18: 13 948 Vitnishurður lokaða fundarins um stjórnarhætti íhaldsins Á FTJNDI bæjarstjórnar Reykjavíkur, sem haldinn var í fyrradag, afhjúpaðist tvennt næsta greinilega, er hingað til hefur verið alltof mörgum Reykvíkingum hul- íð. Annað er sukk og óreiða í bæjarrekstrinum, sem er orðin svo mikil, að bæjar- stjórnarmeirihlutinn beitir öllum ráðum til að halda henni leyndri. Hitt var of- foeldishneigð og einræðis- hugur íhaldsins, sem birtist fyrst í þeirri kröfu borgar- stjórans, að orðið yrði tekið af bæjarfulltrúa Framsókn- arflokksins, en síðan í þeirri ákvörðun forseta bæjar- stjórnar, að loka fundinum meðan bæjarfulltrúinn tal- aði. MÁL það, sem var til um ræðu í bæjarstjórninni, er þetta gerðist, var endurskipu lagning Innkaupastofnunar bæjarins, sem mun ekki vera neitt lakar rekin en gerist og gengur með bæjarfyrir- tækin yfirleitt. íhaldsmeiri- hlutinn hafði líka álitið rekstur hennar það skárri en margra annarra bæjar- fyrirtækja, að hann hafði talið sér óhætt að fallast á, að sérstök rannsókn færi fram á rekstri hennar. — Rannsókn þessi leiddi þó meira í ljós en íhaldsmeiri- hlutinn áleit sér heppilegt og þvi hafði borgarstjóri lát- ið senda bæjarfulltrúunum niðurstöður hennar sem sér stakt trúnaðarmál, ásamt til lögum um endurskipulagn- ingu Innkaupastofnunarinn- ar. Bæjarfulltr. Framsóknar flokksins, Þórður Björnsson, leit svo á, að skýrsla rann- sóknarnefndarinnar gæti ekki talizt trúnaðarmál nema þangað til, að tillög- urnar um endurskipulagn- ingu Innakupastofnunarinn- ar yrðu ræddar í bæjarstjórn inni, enda grundvallast þær mjög á skýrslunni. Hann vék því í ræðu sinni að ýmsum atriðum í skýrslunni, enda á að vera meira en heimilt að ræða á bæjarstjórnar- fundi misfellur, sem upp- víst verður um í bæjarrekstr inum. FORYSTUMENN Sjálf- stæðisflokksins litu hins veg ar öðru vísi á. Þeir sáu, að hér hafði verið svipt hulu af einu kýlinu í bæjarrekstr ínum vegna þeirrar yfir- sjónar þeirra að fallast á rannsókn á störfum fynr- tækis, er þeir töldu einna bezt rekið af bæjarfyrirtækj unum. Til þess að þetta yrði þó ekki bæjarmönnum al- mennt kunnugt, var skýrsl- an um rannsóknina send bæjarfulltrúunum sem trún- aðarmál. Slíkt hlaut þó að verða haldlaust eftir að mál ið var komið á bæjarstjórnar fund. En íhaldsmeirihlutinn gafst þó ekki upp við að reyna að hylja óreiðuna. — Sjálfur borgarstjórinn reis upp og krafðist þess, að orð- ið yrði tekið af bæjarfulltrúa Framsóknarfl., ef hann héldi áfram að ræöa skýrsl- una. Borgarstjórinn sýndi með því, að hann man enn fræðin, sem hann nam á valdatímum Hitlers, og að hann getur vel keppt við Bjarna Benediktsson, hvað snertir einræðishyggj u og ofstopa. Forseti bæjarstjórn arinnar, Auður Auðuns, var hins vegar það hógværari en borgarstjórinn, að hún treysti sér ekki til að taka orðiö af bæjarfulltrúanum, en bað hins vegar blaðamenn og aðra áheyrendur, að vera utan dyra meðan bæjarfull- trúinn talaði, eða m.ö.o. fundurinn yrði lokaður á meðan, svo að frásögn hans kæmist ekki í biöðin. HJÁ því getur vart farið, að þessi atburður verði bæjar búum alvarlegt umhugsunar efni. Svo ljóslega kemur það fram í þessu, hve íhaldsmeiri hlutinn gengur langt i því að fela óreiðuna, sem viðgengst hjá bæjarfyrirtækjunum. — Óreiðan hjá Innkaupastofn- uninni, sem rannsóknin leiddi í ljós, er áreiðanlega lítilvæg hjá mörgu öðru verra, er viögengst í bæjar- rekstrinum. Þó er öllum ráð um og ofbeldi beitt til að halda henni leyndri. Borgar stjórinn heimtar, að bæjar- fulltrúi sé sviptur málfrelsi, og forseti bæjarstjórnar lok ar fundi til þess að koma í veg fyrir, að skýrslan verði heyrum kunn. Furðulegt má vera, ef þetta hjálpar ekki til að opna augu margra, sem ekki hafa áður gert sér grein fyrir því ó- fremdarástandi, sem stjórn bæjarins er komin í. Lokun bæjarstjórnarfundarins mun reynast íhaldinu skammgóö- ur vermir til að leyna hinum hneykslanlegu stjórnarhátt- um þess. Verndun Þingvalla Greinargerð frá Þingvalla- nefnd er birt hér í blaðinu á öðrum stað. í henni kemur fram, að nefndin vinnur nú aö ýmsum umbtóum á staðnum. Tvímælalaust þyrftu þess- ar umbætur þó að verða meiri. Slíkt getur þó ekki orðið, nema aukin fjárveit- ing fáist til þeirra. Umræð- ur þær, sem orðið hafa um Þingvelli undanfarið, mættu gjarna verða til þess að næsta Alþingi tæki þetta mál sérstaklega til athug- unar. I VÍÐSJÁ: IIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIlllllllII11111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111IIIIllllllllllllllllllllll Offjölgun mesta vandamálið AsíuþjóíSir ræía róttækar ráístafanir til takmarkana á barneignum = FYRIR SKÖMMU birtist grein í blaðinu New York I-Ier- ald Tribune eftir Dennis Blood worth. Tekur hann þar fyrir hið ægiþrungna vandamál Asíu — hina geysiöru mannfjölgun. í Asíu einni fæðast 25 milljónir barna á hverju ári. Það þarf mikið landrými og fram- leiðsluaukningu til að seðja svo marga nýja munna, og Asía er þéttbýlasti hluti jarðar og verð- ur ekki aflögufær — að minnsta kosti ekki eins og stendur. Grípa verður til róttækra ráð- stafana til að koma í veg fyrir, að þær mannverur, sem örlög- in hafa leitt í ljós þessa heims, komi ekki til vitundar til þess eins að deyja hungurdauða. MANNFJÖLGUN i Asíu er svo ör, að hinar trúarlegu tak- markanir barneigna hamla ekki nema að litlu leyti gegn þeim ósköpum. Félagsfræðingar eru þegar teknir að tala um mun róttækari aðferðir til lausnar á þessu alvarlega vandamáli — gera menn ófrjóa. PRÓFESSOR B. H. Sheares við háskólann í Malaya mælti mjög ákveðið með því, að kom- ið verði upp stofnunum, sem gerði alla þá foreldra ófrjóa, sem þegar hefðu getið þrjú börn — að sjálfsögðu að þeirra eigin ósk. Frú Sanger, stofnandi barnauppeldisstofnunarinnar í 'Hong Kong, segir að í ríkinu Madras í Indlandi sé fjöldi fólks — einkum karlmenn — sem hefur lýst því yfir að það sé þess fýsandi, að láta gera sig ófrjótt. ANDSVÖR FÓLKS hafa ver- ið mjög misjöfn við þessum til- lögum. Biskup mótmælenda hef ur gefið tillögunni meðmæli sín, en kaþólska kirkjan telur sviptingu getnaðarhæfni fólks 'brot gegn ritningunni og synd gagnvart .siðferðislögmálum kirkjunnar. Fjöldi kvenna, allt frá óbyrjum til 11 barna mæðra, hefur talið þetta svipt- ingu á hinum kvenlegu eigin- leikum sínum. Múhammeðstrú- armenn eru einnig skiptir í málinu. PRÓFESSOR SHEARES hef- ur í hyggju að gera tilraunir með varnarlyf gegn getnaði á 450 konum í Singapore. Hann telur þó, að notkun slíkra lyfja sé engin frambúðarlausn á vandamálinu. Hann bendir á, að hver pilla kostar um 2 shillinga, og það verður að taka þær á hverjum degi % hluta hvers mánaðar. Unnið er fyrir ,gíg, ef út af er brugðið, og hann telur að mannleg gleymska og ástríð- ur, muni sjá um að svo fari. Stjórnmálaleiðtogar í Asíu tala nú mjög um í ræðum sín- um um hina heimskulegu marg- földun kynstofnsins. Þeir lelja höfuð hættu Asíu-þjóða fólgna í hinni gífurlegu mannfjölgun, sem mun hafa í för með sér at- vinnuleysi og hungur. FIMMTÁN HUNDRUÐ mill'- jónir manna lifa í Asíu eða meira en helmingur íbúa jarð- ar, en landrými þeirra er aðeins í Asíu fœðast árlega 25 millj- 6nir barna og verður á næst- unni að grípa til róttækra rá'ð- stafana, ef þeirra á annað að bíða en hungurdauði. einn sjöundi hluti af hinum byggilega heimi og aðeins 11% af heimsgæðunum kemur i þeirra hlut. En þetta er aðeins hálf sag- an. Ef mannfjölgun verður eins ör og hún hefur verið, mun íbúum Asíu fjölga um helming á næstu 23 árum. Jafnframt þessu fer heilbrigð iseftirlit vaxandi í þessum lönd- um, viðtækar ráðstafanir gerð- ar gegn drepsóttum. Barna- dauði stórlækkar og aldur manna fer hækkandi. Má því búast við, að fólki fjölgi meir en um helming á næstu tutt- ugu árum. í JAPAN hefur meðalaldur manna hækkað úr 44 árum í næstum 58 ár á þessari öld. Menn sjá því gjörla hvert stefn- ir. Japanar hafa hins vegar tek- ið einarða og skynsamlega af- stöðu til þess vandamáls. Síðan 1954 hafa iæknar í Jaaan | framkvæmt eina milljón og sex i hundruð þúsund fóstureyðing- i ar. Þar að auk: hefur stjórn'in | haldið úti fjölda hjúkrunar- i kvenna, sem ganga inn á heim- i ilin og kenna fólki notkun getn- = aðarverja og selja slík meðcl á | hálfvirði. Japönum hefur orðið i svo vel ágengt í baráttu sinni, | að búizt er við að Japönum | fjölgi ekki nema um 18 milljón- i ir á næstu þrjátíu árum. í KÍNA hafa kommúnbíar 1 ekki viljað ganga inn á, að 1 vinna að hömlum á barneign- i um. Telja þeir slíkar ráðstaf- i anir sprottnar undan rifjum § auðvaldsafla. Þó hafa heilbrigð- i isráðunautar í Peking lýst yfir | áhyggjum sínum vegna hinnar i gífurlegu mannfjölgunar, og i stjórnarvöldunum mun áreiðan- = lega reynast fullerfitt að brauð- f fæða hinar sex hundruð mill- I jónir Kínverja, en þeim fjölg- = ar um fullar tólf milljónir á I ári. Þess vegna er líklegt að Kín | verjar muni í næstu framtíð i taka upp ódýrt og handhægt i varnarlyf gegn getnaði, og upp- i lýsa fólkið um notkun slíkra | lyfja. | í INDLANDI er svo komið 1 málum, að þar er ekki haldið 1 uppi fjölskyldubótum til barn- | margra fjölskyldna eins og 1 tíðkast í Norðurálfu. Þar fá | þeir, sem eru svo hólpnir að i komast hjá því að eiga færri en i fjögur börn ríflegan styrk hjá | ríkinu. | í SINGAPORE er dauðinn I ínálaður á vegginn. Þessi litla I eyja verður að sjá fimmtíu | þúsund nýjum þjóðfélagsborg- i urum fyrir atvinnu á hverju ári. i Það verður að byggja 70 nýja f skóla á ári til að halda í horf- = inu. Meira en helmingur íbúa 1 Singapore er undir tvítugsaldri, = og segir það sína sögu um i ástandið. i BLOODWORTH LÝSIR HÉR | gjörla ástandinu í Asíu. En 5 þegar Afríkubúar fara að læra i meira til heilbrigðisfræðslu, er f sama vandamálið á næsta leiti. f 85 börn fæðast á hverri mínútu f í heiminum. En hin mikla fram- I þróun í heilbrigðismálum hefur = gert þetta vandamál enn alvar- = legra. Enginn efast um að h'eil- | brigðiseftirlit og sjúkrahjálp er f sjálfsögð á grundvelli mann- i úðar, en hins vegar hefur þessi f aukna þekking um sjúkdóma og f heilsufar haft afleiðingar í för i með ,sér fyrir þjóðir Asíu, sem = geta orðið litlu betri en drep- i sóttir. i llllllllllliiilillllililllllliiiiiilliillllllillllllin IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIH lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll 111 ■ 1111111111 11111111111111111111111131111111111111 Greinargerð frá Þingvallanefnd Fundur var haldinn í Þingvalla nefnd í bústað forsætisráðherrai á Þingvöllum mánudaginn þann 13. júlí s.l. Gerði Þingvallanefnd þá eftirfarandi samþykktir: 1) Samþykkt var £0 banna varn arliðsmönnum að tjalda í Þjóðgarð inum. Var þetta talin óhjákvæmi- leg ráðstöfun i Ijósi þeirrar reynslu, sem, fengin er af dvöl þeirra hér á þessu vori. Hins vegar er þeim, af Þingvallanefnd, ekki bannað að fara hér um frem ur en öðrum mönnum. Enn frem- ur var samþykkt að banna þeim íslendingum ííS tjalda í Þjóðgarð inum sem alvarlega brjóta reglur þær, sem þar gilda. 2) Samþykkt var £lð auka lög- gæzlu, einnig að nóttu til, þar sem sannað þykir að flest brot á lögum Þjóðgarðsins eru fram- in að kvöldi og nóttu. Um síðustu helgi hafði löggæzla verið aukin verulega, enda var þá góð regla' hér á staðnum. 3) Þá var einnig samþykkt að smávægileg greiðsla skuli komaJ fyrir tjaldleyfi í Þjóðgarðinum, þar sem dvöl og umferð tjalda- fólks leiðir til talsverðra útgjíflda. Börn innan 14 ára greiða þó ekki leyfisgjald fyrir tjöld sín. 4) Gjald fyrir stangdveiðileyfi í landi Þjóðgarðsins skal framveg is vera kr. 30,00 á dag fyrir hverjiv stöng. 5) Rætt var einnig um hina stórauknu umferð og aðsókn að Þingvöllum hin síðari ár og miuð- syn endurbóta á vegakerfinu. Sam þykkt var einnig að gera þær end- urbætur, sem kleift reyndist að geru á þessu ári, enda er þegar lítið eitt byrjað á viðgerðum. Mest alðkallandi var talið að breikka veginn um hraunið aust an Þingvalla allt að Vellankötlu. Á þessu vori hefur nokkuð ver- ið unnið að skógrækt og ktad- græðslu. Miklar viðgerðir hafa farið fram á girðingum. Farvegur Öxarár hefitr þessa dagrina verið lagfærður til að vernda fornleifa svæðið og hólmana í ánni og varp svæði fugla. — Ýmis önnur mál voru rædd, en flest þeirra þurfa nánari athugujaar við áður en auðið verður að hefjast handa um frjlmkvæmdir._____________ Búnaðarfélag 75 ára Búnaðarmannafél. Hrunamanna hrepps á sjötíu og fimm ára af- mæli á þessu ári. í tilefni þess bbuð það bændum úr sveitinni í skemmtiferð um Borgarfjörð. — Ekið var um héraðið oog skoðaðir merkust'u staðir þess. Um sextíu manns tóku þátt í förinni, sem þótti hin beza.

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.