Tíminn - 14.08.1959, Blaðsíða 2

2
T í M I N N, föstudaginn 14 ágúst 1959.
Daiiir bjóða íslendr
Ingum til Grænlands
SkemmtiferS í þakklætisskyni fyrir þjónustu í
þágu Græniandsmálastjórnarinnar
Khöfn í gær. — Einkapkeyti.
Berlingske Aftenavis skýrir
:rá Ifví, "atS í síðari hluta mán-
. ðarins ..veröi mörgum tslend
ngum 1 ög fáeinum Dönum
'.'jO'ðið' í skemmtiferð til Skóg-
; rfjafðár ;± Grænlandi.
Gr^nlandsverzlunin. hefur fest
•ér í'lggvél til þess að flytja tækni
irérfriaðinga og annað starfslið til
ifugvallarins í Narsassuak, sem
ú á að endurbæta, enda er lion-
•: m ætlað stóraukið hlutverk í
; i’amtjðinni.' í flugvél þessari eru
'aus sæti. Þess vegna hefur Kaj
^ingberg Grænlandsmálaráðherra
Nýtt gervi-
tungl 765 kg.
NTB—-Vandenberg, 13. ágJ
Nýju, stóru gervitungli skutu
Bandaríkjamenn á loít í dag
:rá skotstöðinni í Vandenberg'
Kalifoniíu. Þetta gervitungl
vegur 765 kíló, og samkvæmt
áætruninni á þáð að sveima
.mihverfis jörðina yfir bæði
heimsskauíin.
Engih dýr eða lifandi verur eru
. hnetti þessum, en tilgsmgurinn
;-r samt sem áður að reyna þann
v.tbúnað, sem væntanlega verður
□otaður, er hægt verður að senda
ahöfn út í geiminn í slíku farar-
væki þemnig, að henni sé tryggð
v ndurkoma til jarðarinnar. Leysa
á frá hnettinum sérstakt hylki,
eem er um 135 kg. á þyngd, þeg
ar hnötturinn verður yfir Hawai
vyjum á föstudaginn, eftir að hafat
. arið 17 sinnum umhverfis jörðina.
i.-Iylkinu verður sleppt lausu með
vadíómerki, en í slíkum úthúnaði
eiga menn síðar að kom^ aiftur til
arðar úr geimferðum. f fyrstu
v'réttum var ekkert sagt um, hvort
ilraunin hefði heppnazt tíl fulls.
hafa ákveðið að 'gera alvoru úr
gamalli hugmyiwl, .það. er að. segja
að sýna 7 aílíhorgúm: stöfiíupumj $
íslandi þakkTæti Dana fyrir mik-
i væga. hjálp og stuðning. í .jnál-
cfnum' Grænlandsmáíastjórnarinn-
ar oft og tíðum. Er þarna meðal
annars úrn að ræða flugfélögin
og stjofn flugmála á íslándi og
lækna á sjúkrahúsunum í Reykja-
vík, sem oft. hafa með stuttum
fyrirvara tekið á móti sjúkum og
slösuðum ffá Grærrlandi, sem
fiuttir hafa verið í sjúkravélum
til Reykjavíkur.
Skoðuð Brattahlíð
Búizt er við, að dvölini Græn-
iandi verði um 30 klukkustundir,
og verður þá siglt með fólkið
meðfram ströndinni og meðal
annars skoðað bæjarstæði Eiríks
rauða í Bröttuhlíð og aðrai minj-
ar um búsetu norrænna manna,
og skoðað verður sauðfjáwæktar-
þorpið Narssaq og ýmislegt fleira
í héraðinu umhverfis Julianehab.
— A'ðils
Skilyrði hin ákjósaniegustu að gera
Hveragerdi að
heilsubótarbæ
Segir í skýrsiu þýzku visindamannanna^ sem
dvöidust hér viS rannsóknir í fyrra
Þau leiðu mistök urðu hér í blað-
inu í gær, að þessi mynd af Jóni
Pálssyni, bónda á Stóruvöllum í Bárð
ardal, birtist ekki með grein þeirri,
er þar stendur um hann, hel'dur með
minningarorðum um Harald Guð-
mundsson frá Þorvaldsstöðum.
Biður blaðið Jón sjálfan, aðstand-
endur beggja þesara manna svo og
lesendur afsökunar á mistökumim.
Jarðborínn fyrir norð-
urlandi kostar 3,9 millj.
í fyrradag var til umræðu
.1 sameinuðu þingi fyrirspurn
frá Karli Kristjánssyni um
kaup á jarðbor fyrir Norðui'-
land. Karl sagði, að er hinn
nýi jarðbor hefði verið keypt-
ur, hefði það æxlazt svo, að
hann yrði, m.a. vegna stærð-
ar sinnar, að vera staðsettur
hér syðra. Ekki væri um það
að sakast. En brýn verkefni
biðu slíks tækis nyrðra.
Á siðasta þingi hefðu norðan-
þingmenn beitt sér fyrir því, að
ríkisstjórninni yrði veitt heimild
til kaupa á jarðbor fyrir Norður-
land. Talið væri, að Húsavík, Ak-
ureyri, Dalvík og Siglufjörður
gætu notið hitaveitu, ef borað væri
þar. Áætlað væri, að ef þessir bæ-
ir fengju hitaveitu, miundi það ár-
Kommúnistaherir rekn
ir til N-Vietnams
Laos-sijérn hýst við nýjum hardögum eftir
nokkurn tíma og vili ©ftirllt S.Þ.
NyB—Vientiane 13 ágúst.
iLlkisstjórn Laos tilkynnti í
lag, að allar kommúnistaher-
sveitirnár, sem í júnímánuði
nefðu þröngvað sér inn í
Laos, hefðu nú verið hrakfar
aftur vfir iandamærin. til N-
Víetnam: Eftir eru um 1200
.nnlendir' uppreisnarmenn, og
er húSf við, að þeir hefji
ippreisn :á ný, cr þurrkatími
Tekur sæti
i á Aljíingi
•iíj- ->T
Á ’ftindi jsameinaðs þings í gær
íilkyiyiti forseti að Jóhpnn Haf
stein ytíði fjarvcrandi um sinn og
óskaðj væri ag 1. varamaður. af
íista SjáHstæðisflokksins f Reykjá
Óláfu,. Bjiirusson, tæki sæti, hapis
á meðan. Var. kjörbréf hans sam
frykkt og kosningin tekin gild.
kemur á ný í landinu í okt.
og nóv.
Nosvain ofursti, Tandvarnarráð-
herra Laos, skýrði frá því í dag,
að stjórmin hefði fengið skjalfesta
vissu fyrir því, að hluti hei-ja
stjórnar Norður-Vietnaius hefði
tekig þátt í bardögum í héraði
eiriu nærri landamærunum.
Eftirlitssveit S.Þ.
Haft vat- eftir áreiðanlegum
heitnildum í London í dag, að
Nogon íSananikone, fyrrv. land-
varnarráðherra Laos, væri á leið
ir.ni til New York til þess að fara
þess á leit við Dag Hammarskjöld,
að Saméinuðu þjóðirnar séndi eft
iriit'ssveit til gáézlu á landamærum
Laos og Norður-Víetnams. Enda
þótt ekki hafi nú verjð burizt
f Laos í nokkra daga, telja stjórn
árvöld þar ástandig mjög alvar
legt, og gera ráð fyrir, aið uppreisn
árfnenn hugsi til hreyfings á ný
um miðjan september, er alisherj
arþing Satneinuðu þjóðanna kem
ur saina í New York.
lega spara gjaldeyri, er næmi 6—
7 millj. kr. Nú væri talið, að fáan-
legur væri jarðbor í Svíþjóð, er
imundi kosta 3,5 millj. kr. Kvaðst
ræðumaður vilja spyrja ríkisstjór.n
ina hvað þessu máli liði. |
Forsætisráðherra. Strax eftir að
fjárlög voru samþykkt. var jarð-
hitadeild raforkumálaskrifstofunn- j
ar falið að undirhúa málið og gefa
svo ríkisstjórninni skýrslu um það. ‘
Nú liggur fyrir bráðabirgðaskýrsla. j
Hægt mun nú að fá hor, sem kost-
ar 3,9 millj. kr. Afgreiðslufrestur
4 mánuðir. Ef kostnaður verður
meiri við kaupin þykir mér líklegt
að stjórnin muni leggja málið á
ný fyrir fjárveitinganefnd.
Matthlas Á. Matthiesen. Þar sem
jarðhitarannsóknir eru mikið hags
munamál Hafnarfjarðar vil ég
spyrja hvað líði undirbúningi þess
að stóri borginn verði sendur til
Krísuvíkur.
Karl Kristjá.nsson: Mór finnst að
ríkisstjórnin hafi lagt litla áherzlu
á að hraða þessu imáli og murii ekki
heldur hugsa sér það eftirleiðis.
Þar sem ráðherra talar um að
leggja 'það raftur fyrir fjárveitinga-
ncfnd. Ríkisstjórnin mælti gjara-
an hafa vinsældir af því að ta'ka
nú í sig kjark til þess að hrinda
■málinu í framkvæmd.
Forsætisráðlierra: Ekki er nóg
að mál ,séu vinsæl, þau þurfa lika
að vera skynsamleg. Rekstur bors-
ins mun kosta 5 milljónir á ári og
iá það ekki fyrir, er heimildin var
veitt.
Matthías vék hér að ailt öðru
máli en því, sem fyrir liggur. Gert
er ráð fyrir því, að stóri borinn
Verði aðallega notaður til rann-
sókna á jarðhitasvæðum sunnan-
lands. Er það mun auðveldara- en
áður með þeim nýju tækjum, sem
fengin voru í vor og gera fært að
bora niður í 2000 m dýpi. Rétt er
að gert lvefur verið ráð fyrir því
við bæjarstjórn Hafnarfjarðar, að
borinn fari til Krísuvíkur þegar
rannsókn hefur verið lokið á
ReykjavíkursvæðihU.
Gísla Sigurbjörnssyni. for-
stjóra Elliheimilisins, hafa nú
borizt fullnaðarskýrslur frá
þýzku vísindamönnunum sem
dvöldust hér við rannsóknir 1
ágúst í fyrrasumar og athug-
uðu skilyrði til að koma upp
heilsuhælum í Hveragerði.
Niðurstöður rannsóknanna
eru jákvæðari en hinir bjart-
sýnustu þorðu að vona
í bréf: til heilbrigðisyfirvalda og
ríkisstjórnar á miðvikudag, segist
hann vonast til, að þessar skýrslur
muni auka áhuga landsmanna á
þessu mikilvæga verkefni til lækn-
inga, enda telji vísindamennirnir,
að mikil og góð skilyrði séu til að
koma upp heilsulindarbæ á íslandi.
Vísindamennirnir sem unnu að
þessum rannsóknum eru allir próf
essorar við háskólamv í Giesen, sem
er þekktur háskóli í læknisfræði
og hefur sérstaika deild fyrir bað-
lækningar, sem standa á háu stigi í
Þýzkalandi. Þeir telja skilyrði hin
ákjósanlegustu eins og áður er
sagt til að koma upp heilsulindar-
bæ í Hveragerði. Þeir leggja einnig
á ráðin, hvemig heppilegast væri
að haga framkvæmdum og imdir-
búningi. Leggja þeir til að skipuð
verði nefnd , senv gera myndi á-
ætlanir í samráði við ríkisstjórn-
ina og ættu sæti í þessari nefnd
■sérfræðingar á ýmsum sviðum. Er
nákvæmar áætlanh’ hafa verið
gerðar ætti nefndin einnig að hafa
franvkvæmdir á hendi. Kortleggja
þarf bæinn, hin lagalega hlið er
snýr að eignarétti á svæðínu yrði
ekki til trafala. Bærinn skipulagð-
ur í heild, sett upp fullkomið hol-
ræsakerfi, .hitaveita og þ. u. 1.
Grasfiötunv komið upp og skemmti-
görðum og allur bærinn skipulagð-
ur senv heilsulindarbær.
Þýzku vísindajnennirair segja í
skýrslum sínum: „Við gerum þess-
ar tillögur og gefum þessi ráð í
þeirri von að með því hjálpum við
eftir beztu getu landi og þjóð aö
stofnun fyrirmyndar heilsulindar-
bæjar á fslandi."
Ekkert hálfkák
Elli'heimilið hefur staðið- strauin
af kostnaði vegna þessara rann-
sókna og hefur ehvskis styrks not-
ið. Gisli Sigurbjörnsson sagði að
nú lægju fyrri órækar staðfesting-
ar færustu manna um, að skilyrði
væru lvin ákjósanlegustu og nvi
reyndi á, hve íslendingar væru á-
hugasamir að notfæra sér _ þessi
ágætu skilyrði til að gera íslaivd
að éflirsóttu heilsubótarlandi. —.
Gísli sagði að hér dygði ekkert
hálfkák, gera yrði stórt og ákveðið
átak. Nokkurt fjármagn þyrfti til
að sjálfsögðu, en Gísli taldi ekki
fráleitt, að unnt væri að útvega
það gegnujn alþjóðarstofnanir. Og
heilsan þekkir enghv landamæri og
hingað myndi áreiðanlega flykkjast
fóik, bæði frá austri og vestri.
Dáir hina lífseigu
frelsisást íslendinga
Adalphe Vincent fyrrum þingmaður í Boulogne
staddur hér
Fram vann
Keflavík
f gær fór fram leikur í I. deild
íslandsmótsins, og áttust við
Fram pg Keflavík. Leikurinn fór
fram á. Melavellinunv og la.uk með
sigri Eram með 3 mörkum gegn
1.
Um þessav mundir er
staddur hér á landi góður gest
ur frá Frakklandi. Heitir hann
Adolphe Vincent og hefur
lengi gegnt ábyrgðarmiklum
trúnaðarstörfum í heimalandi
sínu. Blaðamaður frá Tíman-
um ræddi við Vincent í síð-
degisboði er franski sendi-
herrann hélt honum á heim-
ili sínu í fyrradag. Kom þar
í ljós, að hér er á ferðinni
góður gestur frá hinni fornu
vinaþjöð okkar á „Frakka
mæru vengi.“ .
Vincent. er, kominn hingað frá
Amei'íku, þar senv hann dvaldist
um þriggja vikna skeið, en kom
hér við á heimleið fyrir 'tilstuðlan
Sambands ísknzkva samyinnufé-
lagá. Hann var únv Íangt skeið þing
rnaður í stæbsta fískvéiðabæ Frakk
lands Boulogne, en hefur auk þess
gegpt mörgum trúnaðarstöðum,
einkum varðandi fiskveiðár og 'efna
hagsmál í heinvalandi sínu.
Marafróður um ísland
, Þessi franski gestur okkar er
gjörkunnugur alþjóðlegum við-
skiptum og telur hann að með til-
komu_ nvarkaðsbandalags Evróp.u
geti íslendingar fengið stóraukna
möguleika til að 'koma á framfæri
fiski og hvers konar fiskafurðum,’
sem nú eru víða háðir allháum
verndartollum viðkomándi lands.
Hann k-emur auga á ýmsa mögu-
leika fyrir íslendinga á sviði mark-
aðsöflunar.
Hér S landi ihefur Vineent ferð-
ast noitíkuð. Meðal ánnars til lax-
veiða f Langá. Farið austur að
Hveragerði, komið við hjá Sogi og
staldrað við á Þingvöllunv og séð
með eigin 'augum þann merka sögu
stað, sem hann kanivaðist áður við
af afspurn, því Vincent er maður
margfróður unv sögu íslands. Dáir
hann hina lífseigu frelsisást þjóð-
arinnar og fagnar í hjarta sínu
fengnu frelsi lvennar og bersýni-
lega stórstígum framförum.
Styrkurtiltón-
listarnáms
Menningarstofnunin Canada Coun
cil hefur nú úthlutað námsstyrkj
unv fyrir árið 1959—60 og hefur
íslandi þar verið veittur einn
styrkur að upphæð 2 þús dollarar
auk ferðakostnaðar. Slyrk þennan
hefur hlotið hr. Jón- :G,. Þór.arii.vs
son organleikari, Hólmgarði 35
Reykjavík, er mun stunda nám í
tónlisturfræðum við háskólann í
ToroiV'to. Canada Gouncil hefur að
eins starfað í tvö. ár og hefur fs
landi' verið veittur einn námsstyrk
ur bæði árin. Hið fyrra sinn hlaut
átyrki’mr. hr. Gunnar Ragnarsson,
Reykjavík.
VAV^AV.'.V.V.V.V.V.VÁV.VAV.W.V.V.W.W.VM
Hjartans þakkir fyrir heiinsókmr, gjafir og skeyti
á 75 ára afxhæli mínu, 4. ágúst s.l. .'■• ■
: , r:. , ■ •.
Ingilaug Teitsdóttirí
• •■' ■ 1 : ■■■ •■ •• L ’Tungu ' > 5
■• i