Tíminn - 21.08.1959, Page 5

TÍMINN, föstudaginn 21. ágúst 1959.
5
VETTVANGUR ÆSKUNNAR
RITSTJÓRI: JÓN ARNÞÓRSSON.
UTGEFANDl: SAMBAND UNGRA FRAMSOKNARMÁNNA
Æskulýðssamband IsBands og
Alþjóðasamtök æskunnar
Nú eru liðin rétt 11 ár frá stofnun Alþjóðasamtaka æsk- nefndar samþykkt með litlum þeirra, sem halda átti í New Deíhi
unnar, WAY, og 1 ár frá upptöku Æskulýðssambands ís- ^eytingum. , í Indlandi í ágústmánuði 1958. Til
t ___í u..' • , .. ,, . Þar segir m. a.: MankmiðÆ. S. I. fararinnar valdist Magnús Oskars-
lands . þau samtok. I þv t.lefn. var le.tað upplysmga um er að efla
samstarf og kynningu son, lögfr. Allsherjarþingið sátu
samtok.n ner heima og erlendis hjá form. Æ.S.I., Axeí Jóns- meðal íslenzkra æskulýðsfélaga og 500 fulltrúar frá 80 þjóðum. For-
syni, ritara Bjarna Béinteinssyni og gjaldkera Magnúsi koma fram sem fulltrúi þeirra inn- seti WAY, Antoine Lawrence
Óskarssyní, en þeir urðu góðfúslega við beiðni Vettvangs- anlands og utan. (blökkumaður frá Afríku, nú há-
ins og fylgja upplýsingar þeirra hér á eftir. Markmiði sínu hyggjast samtök- skólakennari í Pai-ís), setti þingið
Upphafið.
Snemma órs 1957 kom hingað til
Keykjavíkur Svíinn David Wir-
in m. a. að ná með því: og stjórnaði fundum þess. Við
-fundi: Vilhjálmur Einarsson ráð- 1- halda uppi námskeiðum þingsetninguna flutti forsætisráð-
stefnu í Udcíevalla í Svíþjóð, Björg íyrir forystumenn æskulýðs- herra Indlands, Pandit Nehru,
vin Vilmundarson þing Alheims- félaga í landinu um menningar- ræðu, sem var mjög vinsamlég
og félagsmál. samtökunum og störfum þeirra. A
Að reka upplýsinga- og fyrir- þessu þingi var samþykkt forni-
greiðsluskrifstofu í Reykjavík lega upptaka Æ. S. í. í WAY. Nú
fyrir æskulýðssamtökin i land- skal skýrt nokkru nánar frá að-
inu. dragandanum að stofnun WAY,
Að veita íslenzkum æskulýðs- skipulagi þess, markmiðúm og
samtökum að öðru leýti alla þá starfsemi.
þjónustu, sem tök eru á.
Samtökin skulu starfa i anda ^nl stofnun °S
mannréttindaskrár Sameinuðu skipulag WAY
tnark. Hattn var þá fulltrúi Norður- sambands lýðræðissinnaðrar æsku
landa í franrkvæmdastjórn Alþjóða (World Federation of Democratic 2.
í?amtaka æskunnar (World Assem- Youth) WFDY í Kiev og móti Mem
bly of Youth). WAY og var á leið í Svíþjóð og loks sótti Stefán Gurin
til Mexíkó á stjórnarfund, sn dvald arsson alþjóðlega ráðstefnu sveita-
ist hér nekkra daga og átt; fund æsku, er haldin var i Beirut í
\ ið foirystumcnn ýmissa æskulýðs- Líbanon. Allir þessir menn nutu
t'.unbanda um hugsanlega stofnun erlendra ferðastyrkja.
fslenzkra allsherjarsamtaka, en
pengju síðan í WAY, ef grundvöll- Það má segja, að ekki hafi verið
ur væri fyrir því. Nokkrir áhuga- seinna vænna að stofna til þessara þjóðanna og vilja hafa vinsamleg Að lokinni heimsstyrjoldjnni sið-
tnenn úr hópi þeirra, er Wirmark samtaka, því fram til þess tíma var samskipti við æskulýðssamtök, arl, voru Sameinuðu þjóðirnar
læddi við, boðuðu til fundar 19. enginn aðili/sem gat talið sig sam- hvar sem er í heiminum.
marz 1957. Þann fund sóttu full- nefnara fyrir æskulýðinn í landinu. Stjórnmáladeilur, trúmáladeilur,
hefur mjög beitt sér gegn kynþátt:
hatri, t. d. hefur það mótmæ
stefnu Suður-Afríku í kynþátt;
málum og lætur hvers konar man •
úðarmál til sín taka, hefitr m.
hjálpað ungverskum flóttamönh-
um mikið.
Samtökin eru ópólitísk
Nú eiga yfir 60 þjóðir aðild a:
samtökunum hvaðanæva að ur
heiminum. Þjóðir, er búa í nýlenc
um og s. n. verndarríkjum og -svæ:
um hafa sama aðildarrétt sem ful:
valda ríki, enda eru litaðar þjóði.
í miklúm meiri hluta á þingurn
WAY. Þess ber að geta, að þa.
lönd, er lúta stjóm kommúnistc
hafa ekki viijað taka þátt i sam-
tökunum.
Skipulag WAY.
Fjórða hvert ár halda samtöki::
aðalþing sitt og má hvert aðildar-
land senda þangað nefnd allt að 21
fulltrúa, en hefur þó aðeins 1 at-
kvæði við afgreiðslu mála á þirig-
inu og er þannig útilokað, að stór
þjóðir ráði þar öllu. Aðalþingið
ákveður höfuðlínur í starfsemi o.i'
stefnu WAY. Fjölmargir æskulýf
leiðtogar sækja þangað fræðsiu o:.
Magnús Óskarsson gekk frá upptöku Æ.S.f. í WAY.
trúar frá flestum æskulýðssamtök- Æ. S. í. stofnað.
um landsins, og vora flestir þeirra Æskulýðssamband íslands var
hlynntir stofnun landssamtaka með stofnað miðvikudaginn 18. júní
því sniði, er fyrr var getið. Kjörin 1958 í í fundarsal í. S. í. á Grund-
var nefnd til frekari undirbúnings arstíg 2 í Reykjavík. Stofnendur aðild að WAY, sem hljóðar þannig:
í málinu og var sr. Bragi Friðriks- þess voru 9 landssamtök:
son kosinn formaður hennar. Bandalag íslenzkra farfugla.
Nefndin hélt nokkra fundi og íslenzkir ungtemplarar.
samdi m. a. uppkast að lögum fyr- Samband bindindisfélaga í skól-
ir væntanleg samtök. Vegna anna um.
hvarf sr. Bragi Friðriksson frá Stúdentaráð Háskólans.
formennsku í nefndinni. Var þá á Ungmennafélag íslands.
ungra framsóknar- ar, WAY.
fulltrúafundi flestra æskulýðssam- Samband
takanna kjörin önnur undírbún- manna.
mgsnefnd og var formaður hennar Samband ungra jafnaðarmanna. Inntaka Æ. S. í. í WAY.
, Bjarni Beinteinsson, stud. jur. Samband ungra sjálfstæðis-
- OStúdentaráði Háskólans), Magnús, manna.
Óskarsson (SUS), Júlíus J. Daníels Samband ungra sósíalista —
son (SUF) og Björgvin Guðmunds- Æskulýðsfylkingin,
son (SUJ). Þessi nefnd saindi nýtt en síðar gcngu inn
lagauppkast og lagði fyrir stofn- í. S. í. og
fund Æ. S. í. Iðnnemasaniband íslands.
Á vegum hinna tveggja undir- Tveir fulltrúai- frá hverju sam-
búningsnefnda sóltu íslenzkir full- bandi sátu fundinn. Á fundinum
trúar erlend æskulýðsmót og var lagauppkast undirbúnings-
stofnaðar, sem kunnugt er. (Stofn-
skráin gekk i gildi 24. október
1945). Á þeim tima, sem liðinn er
síðan, hafá þær mörgu góðu kom-
ið til leiðar og ýmsar mepningar-
og líknarstofnanir starfa á vegum
þeirra, auk annarra alþjóðastofn-
anna, er starfa ýmist í laúslegum
tengslum við S. Þ. eða eru alveg uppörvun, bæði að því er varSar
háðar þeim. Fullyrða má, að þrátt starf þeirra og ábyrgð heima fýri?
fyrir allt misjafnt í alþjóðlegum, og á alþjóðavettvangi. Fulltrúará€
samskiptum: síðustu 14 árin, hafa ið.er löggjafarstofnun samtaka-nna.
alþjóðleg samkennd manna í heim 1‘ því eiga sæti 4 fulltrúar frá
inum glæðzt mikið vegna áhrifa hverri þátttökuþjóð og eru þeir úr
S. Þ. jhópi fulltrúanefndarinar, er sitfe
Segja má, að nú séu alþjóðastofn aðalþingin. Fulltrúaráðið ákveðui
anir til á nær öllum sviðum fé- hvernig starfi samtakanna sku.i
lagsstarfsemi. Þessi merkilega þró- háttað i smærri atriðum og skip
un í maanlegúm samskiptum er; leggur framkvæmdir. Það keme?
þó tiltölulega ný, því að engin al- saman hvert ár og kýs 17iirianna
þjóðastofnun er meira en aldar framkvæmdastjórn.
gömul. Hver skriður hefur komizt j WAY er fullkomlega ópólitískt-
a alþjóðlegt samstarf eftir styrj- og geta hvers konar æskulýðsfélöiý
öldiná sést á því, að 385 stofnanir rúmazt inan vébanda þess. Þáii,
af 951, sem taldar eru í Yearbook ér hafa frjálsa þátttöku og 6-
of Internatiönal Organizations bundna af rikisvaldi.
1951—’52, konui til frá ársbyrjun; Samtökin hafa aðsetur og aða',-
1945 til 1952, en síðan hafa vafa-j skrifstofur í Brussel og-gefa þar 'tito
iaust einhverjar bætzt í hópinn. j eigið - tímarit, WAYÆorum. Þaú.
Á ráðstéfnu, er haldin var í' gangast fyrir mörgum námskeiðum.
London 1948, ákváðu æskulýðs- í félagsstarfi á ári hverju. Á'Ceyl-
samtök 29 landa því að stofna ón rekur WAY skóla fyrir æsku-
World Assembly of Yoitth (WAY) lýðsleiðtoga. Nýtur sá skóli mikiis
og voru lög fyrir samtökin sam- álits og aðsóknar og landsnefndira
þykkt í Ashridge 1949. ar á Nórðurlöndunum halda öðr.:
Samkvæmt löguin WAY geta að- hvoru námskeið í ýmsum greinura
eins sameinuð félagssamtök hvers félagsstarfseminnar. Fé tii
land.s eða landsnefnd, er þau starfsenai sinriar fær WAY riieð
kjósa og er fulltrúi þeirra út á meðlimagjöldum, en þau eru mis-
við, orðið meðlimur WAY. Ein- munandi eftir .stærð þjóða. Enr.-
ungis samtök með frjálsri þátttöku frémur nýtur WAY stuðnings frá
meðlima mega starfa innan WAY. ýmsum sjóðum, er styrkja alþjóða
Markmið og starfsemi WAY. samstarf. Menningar- og vísinda-
stofnun UNESCO hefur haft sarr.-
WAY starfar í anda stofnskrár vinnu við.WAY í æskulýðsmáluir..
S. Þ. og í nánum tengslúm við Ennfremur er WAY í tengslum vi-3
UNESCO að friði og frjálsum sam- Efnahags- og félagsmálaráð S. Þ.
skiptum þjóða. í milli, beitir sér °S hefur haft samstarf við TLO,
fyrir auknum kynnum æskumanna alþjóðasamtök verkalýðs og FAO,
um heim allan, m. a. með því að matvæla- og landbúnaðarstofni.r.
... . j greiða fyrir kynnum æskulýðsfé- s- Þ-
af hálfu WAY, að Islendingar' laga j hinum ýmsu löndum á starfi —--------------T
senclu fúlltrúa á 3. allsherjarþing Þvers annars og hugsjónum og
,-------------------------------^ að hvetja æskulýðinn til þess að ^ fyrsta starfsári Æ.S.I.
taka á sig ábyrgð, bæði í eigin Svo sem sjá má af þessu yftr*
félagssamtökum og í þjóðfélaginu liti er augljóst hvé mikilvægt þaS
x heild. Samtökin hafa sanivinnu er íyrir Æskulýðssamband Islanis
við önnur alþjóðleg sarntök, bæði að eiga hlut hér að-máli.
þau, er hafa fi;jálsá þátttöku og 1 september. sL ár var efnt ::
hin, sem eru opinbei's eðlis. WAY (Framhald á 8. síðu).
svo og áskoranir og samþykktir um
slík málcfni eru ekki leyfðar á
vegum samtakanna.
Ennfremur er þar scrákvæði um
A alþjóðavettvangi starfar Æ. S.
I. sem meðlimur í World Assem-
bly of Youth.
Nú gat starfið hafizt að fullu,
bæði að undirbúa starfsémina
heima fyrir og ganga frá upptöku
íslancls í. Alþjóðasamtök æskunn-
Það er lögð á það rik áherzla
Alþjóðasamtök æskunnar eru
opin öllum án tillits til trúar-
bragða, litarháttar og stjórnmála-
skoðana.