Tíminn - 26.09.1959, Blaðsíða 3

a
T í MIN N, laugardaginn 26. september 1959.
Frá Nínu og
og Ragnari í
Frækileg dirfsku-
för amerískra til
rauuaflugmanna |
veita mikilvægar
upplýsingar um
himingeiminn
í danska blaðinu Árhus
Stiftstidende lásum við fyrir
skemmstu ágæta sögu um
Nínu og FriSrik og — Ragnar
í Smára. Nína og FriSrik voru
komin til Feneyja til að
stjórna upptöku á þýzkri
kvikmynd. Þau voru óánægð
með það úrval suðrænna
blómarósa sem Þjóðverjar
höfðu ráðið til að leika í
myndinni — þeim fannst
nefnilega þessar suðrænu
Ragnar í Smára
— aldrei heima?
X-15 í 160 km. Eiæð með
6f500 km. hraða á klst.
Scctt Crossfield Hagræðir sér í flugmannssætinu á X-15.
Það var hinn frægi til-
raunaflugmaður Scott Cross-
field, sem stjórnaði eldflaug-
inni X-15 þegar henni var
sleppt úr risastórri móður-
flugvél yfir kalifornísku eyði-
mörktnni. Crossfield stýrði
farartæki sínu í 5 km hæð til
viðbótar með ofsahraða og
framkvæmdi þar ýmsar æf-
ingar og tilraunir, sveif síðan
niður á við í 160 km löngum
jboga að lendtngarstaðnum,
upþornuðum vatnsbotni.
Eldflaugin lenti með 350 km
hraðð á klst. en alit gekk að ósk-
um. Hún haiði ekki verið nema
1.0 mínútur á flugi en þó var elds-
neytið til þurrðar gengið. Hægt
var að fylgjast með hinni 16 metra
löngu eldflaug mest allan tímann
sem hún var á flugi. Þeir sem
fylgdust með frá jörðu segja að
það hafi verið ógnþrungin og ó-
gleymanleg sjón þegar Crossfield
jók hraðann uþp í 3,500 km á
klst. en það var tiámarkshraðinn
sem ákveðinr, liafði verið í þessu
fyrsta reynsluflugi.
Hugrakkur sjálfboðaliði
Þessi stórfurðulega eldflaug
sem hiotið hefur nafnið X-15 á
seinna í ár að flytja mann í 160
km hæð með meira en 6500 km
hraða á klst. 34 ára gamall flug-
loringi, Robert Wiiite, hefur gef-
ið sig fram sjálfviljugur til að
stjórna henni í þeirri ferð.
Þó þessi tilraun hafi tekizt að
óskum hefur ekki allt gengið eins
og í sögu við tilraunir Bandaríkja-
’manna með eldflaugar. Tvisvar
hafa orðið mistök og stórslys.
Yfir Atlantshaf
Vanguard-cldflaug með gerfi-
tungl í trjónunni sprakk í loft upp
áður en henni var skotið af stað
og Júpíter-eldflaug sem hafði heil-
an hóp tli'raunadýra innanborðs
Og átti a?i 6:00 Vm í crp?m_
inn, sprakk í tæf.lur 10 sekúndum
eftir að henni var skotið upp.
Bandaríkjamenn voru þó ekki
af baki dottnir. Skömmu síðar var
send Atlas-eidílaug frá Canaveral-
höfða og látin fljúga með elding-
arhraða yfir- Atlantshafið til eyj-
arinnar Aseencion við Afríku-
strendur. Þeíta var enn ein sönn-
un þess að Bandaríkjamenn eiga
yfir að ráða nákvæmum og afl-
miklum langdrægum flugskeyt-
um, sem gælu gert miinn usla.
Gerfitungl í þágu siglinga
á sjó og í lofti
Fám tímum seinna var enn send
frá Canavéral-höfða eldflaug af
gerðinni Thor. Var sú þriggja
þrepa og geymdi í trjónuni gerfi-
tung'l, 130 kg á þyngd, sem hafði
inni að halda ýmis mælitæki sem
áttu að færa mönnum heim sann-
inn um hvort hægt væri að nota
gerfitungl til þess að auðvelda sigl-
ingu skipa og flugvéla. En eld-
flaugin komst aldrei alla leið,
sennilega hefur þriðja þrepið
aldrei losnað frá.
Fimma barna faSir
Hinn hugrakki ameríski til-
raunaflugmaður Scott Crossfield
hafði þrisvar áður farið í flug-
ferð í eldflauginni X-15 áður en
hann fór bessa frægu för sína. En
í öll skiotin hafði flaugin verið
fest undir búkinn á risastórri
sprengjuflugvél og aldrei sleppt
Nína og Friðrik
þær voru danskar
Það hefur tekið 7 ár að fuilgera
X15 og hún hefur kostað um það
bil þriár milljarða ísl. króna. Ætl-
unin er með smíði hennar að venja
menn við ferðir út í himingeim-
inn. Það er þó ekki fyrr en síðar
sem eldflaugin verður send út í
himinhvolfið og í það sinn verður
Robert White stjórnandi hennar.
Eldsneytið er fljótandi ammon-
íak sem brennur í fljótandi súr-
efni. Við reynsluflugið náði Cross-
field „aðeins“ 3500 km hrað i á
klst. En áætlað er að flaugin geti
náð hámarkshraða 6500 km kl«l.
Scott Crossfield er 35 ára að
aldri, fimm barna faðir. Það er
ekki hægt að sjá á útliti manrs-
ins að hann er fífldjarfur fullhugi
sem hefur atvinnu af að hætta
lífi sínu. Hann er lítill og grann-
vaxinn, rýr vexti og það leikur
íeimnisH.'os um skakkjn munn-
^-nnHald S N‘ q
blómarósir alls ekki vera
nægilega suðrænar.
Þess vegna höfðu þau augun
opin þegar þau áttu leið um. borg-
ina. Svo sáu þau einn góðan veð-
urdag tvær vndisfríðar stúlkur á
baðströndinni Lidó, — þessár
stúlkur virtust uppfylla allar
kröfur sem hægt er að gera til
suðrænna blómarós'a: tinnusvart
hár, brún augu, sólbakað hörund.
— Þarna höfum við það sem
okkur vantar, sagði Friðrik. Tai-
aðu við þær.
Nína gekk til þeirra
og ávarpaði þær — á
ítölsku auðvitað.
Þær hristu höfuðið
báðar í senn.
— Þá verð.ég að reyna
við þær, sagði' Friðrik og
reyndi að gera sig eins
þokkafullan og unnt var.
En það fór á sömu
leið
Þaar stukku upp ú)r
sandinum og ætiuðu að
strunsa burt.
Og þá varð Friðrik að
orðí .— á dönsku auð-
vitað:
— Fjandinn sjálfur.
Og þær hefðu eánmi|rt
passað inn í kvikmynd-
lina. Og svona stúlikur
finnur maður hvergi
nema á Ítalíu ....
Þá gripu stúlkurnar
hver í aðra og sneru sér
undrandi við, spurðu svo
á hreinni dönsku með
breiðu brosi:
— Hver er eiginlega
meiningin með þessu?
Þessar tvær ungu „suð-
rænu“ blómarósir voru
nefnilega frá Kaup-
mannahöfn — fæddar
þar og uppaldar. Þær
höfðu bara ekki skilið
orð í ítölsku.
En nú hafa þær báðar fengið
hlutverk í kvikmyndinni.
Danski biaðamaðurinn heldur
áfram:
— Þessi saga minnir mig á elt-
ingarleik sem ég háði sjálfur s. 1.
sumar við hinn þekkta listavin,
útgefanda, leikhús- og tónlistalr-
frömuð Ragnar Jónsson í Reykja-
vík.
Þrjá daga í röð kom •cg heim
til hans án þess að finna hann.
— Þú nærð aldrei í hann, sagði
mér íslenzkur starfsbróðir minn.
Ég leitaði hans einu sinni í þrjá
mánuði, kom heim til hans þrisvsr
á dag — án árangurs. Svo fór ég
í sumarfrí. Ég fór til London.
Fyrsta daginn gekk ég eftir Le'.e-
ester Square. Fyrsti maðurinn sjm
ég mætti — var Ragnar Jónsson.
Myndin er tekin um leið og eidflaug-
in X-15 losnar við móðurflugvélina
og þýtur af staS úr 13 km. hæS upp
í 18 km. Eftir velheppnaS reynslu-
fiug lenti hún aftur.