Tíminn - 23.03.1960, Blaðsíða 14

14
T í MIN N, miðvikudaginn 23. marz 1960.
áfram á felgunni, eftir tvær
mílur féllu ásarnir innan í
henni saman og þá komst bíll
inn ekki lengra. Þau voru um
fimmtán mílur frá borginni og
klukkan var hálf átta.
Holland flýtti sér aS húsi
þar skammt frá. Þar var ekk-
ert farartæki að fá, eigandinn
hafði farið daginn áður. Þeg
ar Holland kom aftur, vonsvik
inn og áhyggjufullur, voru
börnin orðin óvær og kona
hans óskaði þess eins að
komast aftur heim. Eins og
málum var háttað virtist ekki
annað skynsamlegra. Þau
tóku hvert eitt barn, leiddu
þau eða báru en skildu far-
angurinn eftir í læstum bíln
um. Þau áttu fimm mílur að
fara.
Þau komust heim þegar hit
inn var sem mestur, úrvinda
af þreytu. Fyrst varð þeim fyr
ir að fá sér svaladrykk úr ís-
skápnum, svo lögðust þau öll
útaf. Klukkustund síðar
hrukku þau upp við það, að
vörubíll ók upp að húsinu og
ungur liðsforingi kom hlaup-
andi inn.
— Þið verðið að fara héðan,
sagði hann. — Eg skal taka
ykkur með í vörubílnum. Hvað
eruð þið mörg?
Jean svaraði. — Sex með
börnunum. Getið þér flutt okk
ur til Kuala Lumpur? Bíllinn
okkar bilaði.
Hðsforinginn hló snöggt.
— Nei, það get ég ekki. Japan
ir eru komnir til Kerling, eða
þar voru þeir þegar ég siðast
frétti — þeir geta verið komn
ir enn sunnar nú. Kerling var
aðeins í tuttugu mílna fjar-
lægð. — Eg fer með ykkur til
Panong og þaðan getið þið far
ið með bát til Shangahai.
Hann neitaði að aka eftir far
angri þeirra í bílnum, enda
var vörubíllinn fullhlaðinn af
íjölskyldum, sem ekki höfðu
hlýtt fyrirmælunum um brott
flutni'ftg og Austinbíllinn var
fimm mílum nær óvinunum
en húsið.
Kue.la þýðir árós og Kuala
Panong er smábær við ós ,Pan
ongflj’ótsins. Þar var héraðs-
stjórinn búsettur. Þegar vöru-
billinn kom að skrifstofu
hans þá voru þar fyrir um
fjörutíu manns, sem tekin
höfðu verið og ílutt burtu frá
heimiium sínum þar í grennd.
Flest voru það enskar eigin-
konui verkstjóra og starfs-
rhanmi við námur og járn-
brautit. Fæstum þeirra hafði
skilist. hættan af hinni hröðu
sókn íapana. Framkvæmda-
stjórarnir á ekrunum og starfs
menn stjórnardeildanna
höfðu aðgang að gleggri fregn ,
um og meiri fjárráð og þeir j
höfðu komið fjölskyldum sín
um til Singapore í tæka tíð.
Fólkið, sem vörubílarnir voru
að smala á síðustu stundu var
yfirleitt það fólk, sem úrræða
minnst var.
Bíllinn stanzaði við skrif-
stofu héraðsstjórans og liðs-
foringinn fór inn. Héraðsstjór
inn kom út með honum og leit
með áhyggjusvip á þennan
hóp kvenna og barna, karl-
menn voru aðeins örfáir.
— Drottinn minn, sagði hann
hljóðlega, er honum var ljós
sá vandi, sem honum var á
höndum. — Jæja, akið þeim
hundrað og þrjátíu feta langt
,og hafði venjulega aðsetur í
Penong. Héraðsstjóranum
létti. Nú var málið leyst. Hvert
sem Osprey kunni að ætla sér,
þá varð hann að taka flótta-
fólkið og koma því á öruggan
stað. Hann gekk niður á
ströndina til þess að hitta
skipstjórann.
Skipið kom fyrir odda í fljót
inu og hann sá að það var fullt
af hermönnum, lágvöxnum
mönnum í grágrænum ein-
kennisbúningum með brugðna
byssustingi, miklu lengri en
Framhaldssaga
búna. Börnin fóru flest að
gráta. Er eftirlitsferðinni var
lokið hélt hann smátölu á lé
legri ensku. — Nú þið fang-
ar, sagði hann. — Þið hér í
nótt. Á morgun kannski farið
í fangabúðir. Þið gerið góða
hluti, hlýðni við skipanir, þá
japanskir hermenn góðir. Þið
gerið vonda hluti, þið skotin
strax. Svo gerið góða hluti allt
af. Þegar liðsforingi kemur,
þið standið upp og hneigið —
alltaf. Það góður hlutur. Nú
sofið.
Einn af karlmönnunum
spurði. — Megum við fá rúm
og flugnanet?
— Japanskir hermenn ekki
þarna yfir að endurskoðunar
deildinni. Þau verða að biða
þar á svölunum í einn eða tvo
tíma á meðan ég reyni að
greiða eitthvað úr fyrir þeim.
Segið þeim að svifa sér ekki
mikið frá. Hann snéri aftur
inn í skrifstofuna. — Eg verð
að reyna að koma þeim niður
eftir með fiskibátnum. Betur
get ég ekki gert, ég hef engan
vélbát. ,
Fólkinu var hleypt af bílun
um og sagt að setjast á svalirn
ar. Menn réttu úr. sér og
reyndu að laga sig til. í skrif
stofunni voru leirbrúsar með
vátni og á svölúnum var þægi
lega skuggsælt. Jean og Bill
Holland skildu Eileen eftir
með bömin, og fóru inn í
bæinn til að kaupa það sem
fáanlegt kynni að vera í stað
inn fyrir farangurinn, sem
þau höfðu glatað. Þau gátu
fengið pela handa litla drengn
um, ögn af kíníni, lyf við
magaveiki, tvær dósir af kex
kökum og þrjár af kjöti. Þau
reyndu að fá mýflugnanet, en
þau voru uppseld. Jean keypti
sér nálar og tvinna. Hún sá
strigatösku og keypti hana
líka. Þá strigatösku bar hún
með sér næstu þrjú ár.
Þau komu aftur að skrif-
stofunni um miðjan dag og út
bjuggu smá máltíð úr kexi,
kjöti og sítrónusafa.
Undir sólsetur símuðu vita-
verðirnir við árósana og
sögðu héraðsstjóranum að Os
prey, tollbáturinn, sem eftir
lit hafði meðfram ströndinni,
væri að koma í fljótsmynn-
ið. Þetta var stórt skip, um
Sigríður Thorlacius
þýddi
8.
þeir voru sjálfir. Honum brá
við — nú myndi hann engar
ráðstafanir gera hér framar.
Japanirnir þustu á land og
tóku hann samstundis fast-
ann. Þeir ráku hann aftur upp
að skrifstofu hans og höfðu
byssurnar á lofti, albúnir að
skjóta hann ef minnstu and-
spyrnu yrði vart. En þar voru
engir hermenn til að veita við
nám. Jafnvel pilturinn, sem
ekið hafði bílnum var farinn,
ætlaði að reyna að ná herdeild
sinni. Hermennirnir dreyfðu
sér og náðu bænum á sitt vald
án þess að hleypa af einu
skoti. Þeir komu að flóttafólk
inu, sem sat á svölunum og ot
uðu að þvi byssustingjunum
og skipuðu þeim að afhenda
alla sjálfblekunga, armbands
úr og hringa. Karlmennirnir
hvöttu konurnar til að hlýða
og þá urðu þær ekki fyrir
neinni áreitni. Jean missti úr
ið sitt og þeir leituðu í fögg
um hennar að sjálfblekung,
en hún hafði látið hann í
ferðatöskuna.
Þegar dimmt var orðið kom
liðsforingi og leit á fangana
við luktarljós. Hann gekk eft
ir svölunum og lýsti framan í
fólkið, á hæla hans gekk her
mannahópur með byssurnar
spenntar og byssustigina til-
hafa rúm, ekki flugnanet. Á
morgun kannski fáum rúm og
net.
Einhver annar spurði. —
Getum við fengið' eitthvað að
borða? Það skildi hermaður
inn ekki. — Mat, sagði þá ein
hver.
— Á morgun mat. Liðsfor-
inginn gekk burtu og skildi eft
ir tvo hermenn á verði á hvor
um enda svalanna.
Kuala Panong liggur í mýr-
lendri hvos við árminni.
Flugnamergðin var óskapleg.
Alla nóttina kveinkuðu börn
in og stundu, svo fæstir festu
blund. Nóttin varð löng og öm
urleg á beru fjalagólfinu. Jean
blundaði örlítið undir morgun
inn og vaknaði stirð og bólg
in í andliti og á handleggjum.
Hrinurnar í börnunum ukust
þegar flugurnar urðu hvað á-
kafastar síðustu stundina fyr
ir dögun. Þegar birti var líð-
an fanganna ekki góð.
Á bak við skrifstofubygg-
inguna var eitt vanhús, en
það nægði ekki öllum þessum
fjölda. Um það þýddi ekki að
fást og menn sátu og biðu
þess sem verða vildi. Holland
og kona hans útbjuggu bita
handa börnunum og þegar
þau voru búin að borða hann,
leið þeim öllum betur. Margir
aðrir höfðu matarbita og
þeir sem eitthvað áttu, gáfu
þeim sem allslausir voru. Ekki
sáu Japanir föngunum fyrir
neinum mat þenna morgun.
Um miðjan morgun hófust
yfirheyrzlur. Fjölskyldur voru
kallaðar saman hver fyrir sig
inn á skrifstofu héraðsstjór
ans, þar sem japanskur kapt-
einn, sem Jean fékk síðar að
vita að hét Yoniata, sat með
liðsforingja sér við hlið. Sá
skrifaði athugasemdir í litla
stílabók. Jean fylgdi Hollands
fjölskyldunni og þegar kapt-
einninn spurði hana hver hún
væri, sagðist hún vera vin-
kona þeirra, sem ferðaðist
með þeim og sagði hvert starf
hennar í Kuala Lumpur hefði
verið. Þetta tók skamma stund
og kapteinninn tilkynnti: —
Karlmenn fara í fangabúðir í
dag, konur og börn verða hér.
Karlmenn fara bráðum, kveðj
ist. Þökk fyrir.
Þetta var það, sem allir
höfðu óttazt og höfðu rætt sin
á milli, en ekki búizt við svo
skjótum aðgerðum. Holland
spurði. — Megum við vita
hvert konurnar og börnin
verða send? Hvar verða
veirra fangabúði'r?
Kapteinninn svaraði. —
Hinn keisaralegi, japanski her
á ekki í stríði við konur og
börn. Kannski fara ekki í
fangabúðir, kannski búa
heima, ef gera góða hluti. Jap
anskir hermenn alltaf góðir
við konur og börn.
Þau settust aftur á svalirn
ar og fjölskyldurnar ræddu
sín vandamál. Við þessu var
ekkert að gera, venjulega voru
konur og karlar sín í hvorum
fangabúðum í styrjöld, en erf
itt var það samt. Jean fannst
sér vera ofaukið og settist ein
á svalabrúnina. Hún var svöng
og í huga hennar toguðust á
áhyggjur og bjartsýni æsk-
unnar. Eitt var víst. Ættu þau
að vera aðra nótt á svölunum,
þá varð hún að ná í flugna-
smyrsl þeim til varnar., Hún
hafði séð lyfjabúð daginn áð
ur og ekki var ólíklegt að í
þessu héraöi væru seld slík
iyf.
Hún reyndi að vekja at-
hygli varðmannsins, benti á
flugnabitin á sér og síðan í
áttina að lyfjabúðinni. Hún
þokaðist niður af svölunum,
en þá spennti hann byssu-
gikkinn og miðaði á hana.
Hún flýtti sér aftur upp á
svalirnar. Ekki dugði það.
.......^parift yður Waup
á .milli maxgra. venzlaná:!
^ -AuaturstTseö,
EiRIKUR
víöförli
Töfra-
sverðið
93
Eiríkur leggur af stað að tjald-
búðunum til að útvega sér svo mik
ið af vopnum og fóðurvörum og
unnt er. Þá heyrir hann allt í einu
ógurlegt öskur. Sér til skelfingar
sér hann að Yark er umkringdur
af tíu Mongólum, sem ráðast harka
lega að honum. Hinn litli eineygði
stríðsmaður snýst kröftuglega til
varnar.
Eiríkur kemur Yark til hjálpar.
Þeir snúa baki að tjaldinu og
snúast til varnar gegn hinum
mörgu fjandmönnum sínum, en
þeir þjást af hungri
— Hættið bardaganum, skipar
Gráúlfur kuldalega og horfir bros
andi á meðan menn hans afvopna
víkingana. Það er grimmdarlegt
glott í hinum smáu augum hans.