Tíminn - 20.04.1960, Blaðsíða 5

T í MIN N, mfövikudaginn 30. apríl 1960.
5
Útgefandi: FRAMSÓKNARFLOKKURINN.
Framkvæmdastjóri: Tómas Árnason. Rit-
stjórar: Þórarinn Þórarinsson (áb.), Andrés
Kristjánsson. Fréttastjóri: Tómas Karlsson.
Auglýsingastj.: Egill Bjarnason. Skrifstofur
í Edduhúsinu. — Símar: 18300—18305.
Auglýsingasími: 19523. Afgreiðslusími:
12323. — Prentsmiðjan Edda h.f.
Arfur vinstri stjórnar
Þótt ískyggilega horfi nú í efnahagsmálum íslend-
inga vegna þess, hvernig ríkisstjórmn hagar aðgerðum
sínum, ér þar þó að finna vissar bjartar hliðar. í því
sambandi má fyrst og fremst nefna hin ágætu aflabrögð
víðast hvar við sjávarsí'ðuna, en þau munu mjög hjálpa
til að draga úr þeirri kreppu, sem annars hefði hlotizt
af aðgerðum ríkisstjórnarinnar.
Að sjálfsögðu má þakka það að verulegu leyti góð-
nm gæftum og fiskigöngum, að svo hefur tekizt til. En
hvorugt myndi þó hafa komið að fullum notum. ef ekki
,hefði komið til framtaic og framsým þeirra, sem áður
hafa farið með völd.
Óneitanlega á útfærsla fiskveiðilandhelginnar, sem
vinstri stjórnin hafði forgöngu um vorið 1958. mikinn
þátt í þeim góðu aflabrögðum, sem hafa verið á vetrar-
vertíðinni. Sá árangur ætti vissulega að vera ný hvatn-
ing til þess, að ekki verði neitt hvikað frá því skrefi,
sem þá var stigið.
Hin mikla aukjiing bátaflotans, sem hlauzt beint og
óbeint af verkum og stefnu vinstri stjórnarinnar, á svo
að sjálfsögðu ekki lítinn þátt í þeim afla, sem fluttíir
hefur verið í land á þessum vetri.
Seinustu árin áður en vinstri stiórnin kom til valda,
átti nær engin aukning fiskiskipastólsins sér stað. Út-
gerðin bjó þá við þau Kjör, að menn höfðu ekki áhuga
fyrir að afla sér nýrra fiskiskipa. Sjálfstæðisflokkurinn,
sem þá fór með stjórn sjávarútvegsmálanna, hafði eng-
an áhuga fyrir því að ráða hér bót á.
Þetta gerbreyttist með tilkomu vmstri stjórnarinnar.
Útgerðinni voru búin miklu betri kiör en áður Nýr
áhugi skapaðist fyrir því að efla og auka fiskiskipastól-
inn. Verstöðvarnar víða um land voknuðu eins og úr
dvala. Aðalristjóri Morgunblaðsins varð að játa það. er
hann heimsótti ísafjörð og Bolungarvík á síðastl vori,
að þar hefði óneitanlega birt yfir á ný á stjórnarárum
vinstri stjórnarinnar.
Iðnaðurinn í Reykjavík hefði líka haft erfiðari að-
stöðu í vetur, ef vinstri stjórnin hefði ekki komið nýju
Sogsvirkjuninni upp og þannig afstýrt fyrirsjáanlegum
rafmagnsskorti. Og bændur gætu enn síður mætt krepp-
unni, sem nú.er framundan, ef vinstri stjórninni hefði
ekki stuðlað að meiri framkvæmdum í sveitum en áður
höfðu þekkzt.
Þannig býr uppbyggingarstefnan í hag fyrir fram-
tíðina í stað þess að samdráttarstefnan. sem nú er fylgt,
leggur dauða hönd á framþróun og framfarir.
Ódæðisverk togara
Óhætt er að segja, að fáar fregmr hafa hryggt ís-
lenzku þjóðina meira um langt skeið en skemmdarverk
íslenzkra togara á Grinoavíkurmiðum í páskavikunm.
Þjóðin krefst þess, að það sé upplýst hverjir hafi
verið þar að verki og þeir hljóti fyrir maklega refsingu
bæði hjá dómstólum og almenningsaiiti.
En jafnframt er það krafa þjóðarmnar, að ríkis-
stjórnin geri þegar ráðstafanir til pess að slíkt endur-
taki sig ekki. Fullnægjandi skorður verði reistar gegn
því, að togarar fari inn á veiðisvæði bátanna og sætti
þeir sig ekki við það, verði þeim að fullu og öllu vísað
úr fiskveiðilandhelginni
Hér duga engin vettlmgatök og engin dráttur Stjórn-
in verður að gera þessar ráðstafanir tafarlaust. enda
stendur ekki neitt í vegi þess, að þetta sé gert strax.
?
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
/
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
/
)
)
)
)
)
5
/
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
(
/
)
)
/
)
)
)
)
)
ERLENT YFIRLIT
Sigurhorfur Nixons versna
Hert sóknin til a<J fá Nelson Rockefeller til framboðs me<S honum
SÍÐAN prófkjörin fóru fram
í Wisconsin 5. þ. m. hefur sá
Uggur farið vaxandi meðal repu
blikana, að Nixon muni ekki
reynast eins vænlegur til sig-
urs í forsetakosningunum og
horfur voru á um skeið. í próf-
kjörinu í Wisconsin fékk hann
færri atkvæði en bæði Kenn-
edy og Humphrey, sem voru í
framboði hjá demokrötum,
enda þótt republikanar séu
taldir öllu öflugri en demokrat-
ar í Wisconsin. Af hálfu fylgis-
manna Nixons er þetta skýrt
með því, að margir republikan
ar hafi kosið hjá demokrötum
í prófkjörinu, því að menn eru
þá ekki bundnir við flokka, og
hafi þetta stafað af því, að eng-
in keppni var í prófkjörinu hjá
republikönum, því að Nixon
var þar einn í kjöri. í kosning-
unum í haust munu þessir repu
blikanar skila sér aftur. Próf-
kjörið sé því ekki neitt að
marka.
Enda þótt þetta geti verið að
vissu leyti rétt, hafa þessi úr-
slit þó heldur set ugg að fylg-
ismönnum Nixons. Fleira kem-
ur þar einnig il greina, ,sem
ýtir undir þennan kvíða.
ÞANGAÐ til Nixon fór til
Sovétríkjanna á síðastliðnu
sumri, fór hann yfirleitt hall-
oka í skoðanakönnun fyrir
flestum hugsanlegum forseta-
efnum demokrata. Á þeim tíma
áfti Nelsoh Roekefeller því vax
andi fylgi að fagna.sem forseta-
efni republikana, því að hann
þótti miklu líklegri en Nixon
til þess að afla sér stuðnings
óháðra kjósenda. Eftir för Nix-
ons til Sovétríkjanna breyttist
þetta hins vegar og Nixon sigr-
aði í öllum skoðanakönnunum
um margra mánaða skeið.
íhaldssamir republikanar, er
ráða flokksvél republikana,
snerust þá gegn Rockefeller og
sá hann því þann kost vænstan
að lýsa yfir því, að hann myndi
hvorki gefa kost á sér sem for-
setaefni eða varaforsetaefni,
heldur myndi hann eingöngu
helga sig ríkisstjórastarfinu í
New York.
Síðustu vikurnar hafa orðið
verulegar breytingar á niður-
stöðum skoðanakannana. Þær
hafa sýnt minnkandi fylgi Nix-
ons og vaxandi fylgi forseta-
efni demokrata. Seinustu úrslit
þeirra benda til, að Nixon
myndi tapa fyrir Kennedy og
jafnvel fyrir Stevenson. Þessar
niðurstöður hafa ekki sízt orð
ið til þess að auka óhug meðal
republikana.
RÉTT áður en prófkjörið fór
frám í Wisconsin sendi blaðið
„The Wall Street Journal“
fréttaritara sinn þangað til að
kynnast viðhorfinu'þar. Meðal
republikana er mjög tekið eftir
því, sem „The Wall Street
Journal“ hefur að segja, en það
er lesið af efnamönnum í Banda
ríkjunum meira en nokkurt
annað blað, enda eina dagblað
Bandaríkjann, sem hægt er að
kalla landsblað. Það er prentað
á sex stöðum í Bandaríkjunum
samtímis og hefur því jafnari
útbreiðslu um Bandaríkin en
nokkurt annað blað. Þótt það sé
íhaldssamt í skoðunum, þykja
fréttir þess yfirleitt heldur
áreiðanlegar, því að það leggur
fyrir fréttaritara sína að skýra
r® frá staðreyndum. Blaðið
heRir líka unnið sér mjög álit
í seinni tíð. Það hefur t. d. tvö-
faldað upplag sitt síðan 1955
og er nú gefið út í 660 þús. ein-
tökum.
Það, sem fréttaritari „The
Wall Street Journal" hafði að
segja um fylgi Nixons í Wiscon-
sin var í stuttu máli þetta:
Mjög margir kjósendur, sem
kusu Eisenhower 1956, munu
ekki kjósa Nixon nú. Flestir
þessara kjósenda, sem frétta-
ritarinn ræddi við, töldu sig
ekki geta fellt sig við Nixon
persónulega. Það væri eitthvað
við hann, sem drægi úr trausti
til hans. Nokkrir báru því við,
að republikanar væru búnir að
stjóma í átta ár og því væri
rétt að skipta nú um.
Þessar upplýsingar blaðs,
sem hefur stutt Nixon, munu
vafalítið haft veruleg áhrif á
fylgismenn hans.
FLESTUM blaðadómum kem
ur saman um, að ekkert forseta
efni republikana sé sigurvæn-
legt, nema því takist að fá veru
legt fylgi meðal óháðra kjós-
enda og demokrata. Enginn efi
virðist vera um það, að flokks-
bundnir demokratar eru mun
fjölmennari en flokksbundnir
republikanar. Samkvæmt sein-
ustu skoðanakönnun Gallups
skiptast kjósendur í Bandaríkj-
unum þannig, að 47% þeirra
telja sig demokrata, 30% repu-
blikana og 23% óháða. Sigr-
ar Eisenhowers hafa byggzt á
því, að hann hefur náð fylgi
langt út fyrir raðir republikana.
Sama gerði Nelson Roekefeller,
er hann vann ríkisstjórakjörið
í New York 1958.
Republiikanar spyrja sig nú
meira og meira orðið þeirrar
spurningar, hvort Nixon sé lík-
legasti maðurinn til að ná fylgi
utan við flokkinn.
Svörin við þeirri spurningu
virðast ekki hagstæð Nixon. Því
er nú meira og meira um það
rætt meðal fylgismanna hans,
að nauðsynlegt sé að fá Nelson
Rockefeller til þess að gefa köst
á sér sem varaforsetaefni, því
að hann myndi draga að óháða
kjósendur. Rockefeller virðist
hins vegar ákveðinn í því að
gefa ekki kost á sér til fram-
boðs með Nixon.
ÞAÐ, sem ýtti undir fylgi
Nixons um skeið og gerði hann
að .sigurvegara í skoðanakönn-
unum, var för hans til Sovét-
ríkjanna og viðræður hans við
Krustjoff. Menn eignuðu hon-
um að verulegu leyti hið nýja
viðhorf, sem gerðist á síðastl.
ári í samskiptum Bandaríkj-
anna og Sovétríkjanna. Nú er
nýjabrumið farið af þessari
breytingu og það endist Nixon
vart fram að kosningum, nema
eitthvað nýtt komi til. Þá hafa
republikanar mjög bundið von-
ir sínar við það, að efnahags-
ástandið myndi fara batn-
andi í Bandaríkjunum á þessu
ári. Meðal annars myndi draga
úr atvinnuleysinu. Seinustu töl-
ur draga hins vegar mjög úr
þessum vonum, því að atvinnu-
leysingjunum fjölgaði verulega
í Bandaríkjunum í marz, en
sérfræðingar stjórnarinnar
höfðu hins vegar spáð því að
þeim myndi fækka.
Ef þessu heldur áfram, munu
kosningahorfur Nixons og
republikana ekki batna. Haldi
þær áfram að versna, er það
ekki ólíklegg spáð, að sú hreyf-
ing skapist, að republikanar
verði að tefla Nelson Rocke-
feller fram sem forsetaefni
sínu, því að hann sé sigurstrang
legri en Nixon.
Eins og er, er það þó ekki
líklegt, að Nixon verði dreginn
til baka. Fylgismenn hans ráða
flokksvélinni og þeir gefast
ekki upp, nema það þyki auð-
sýnt, að Nixon sé vonlaus um
að ná kosningu. Þ. Þ.
/
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
/
>
)
)
)
)
I
)
)
)
)
)
)
ý
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
/
)
)
)
/
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
1
)
)
)
)
)
)
)
Til Akurnesinga
Eins og því fólki á Akranesi er
almennt kunnugt, hefur verið og
er unnið að því, að Akraneskirkja
eignist pípuorgel. Samið var við
vestur-þýzkt orgelfirma um smíði
á orgeli fyrir kirkjuna, sem að
dómi færustu hljómlistarmanna
okkar er mjög fullkomið og í
fremstu röð sinnar tegundar. Hef-
ur mjög verið farið eftir áliti dr.
Páls ísólfssonar í þessu máli. Fyrir
um það bil hálfu öðru ári var leit-
I að til safnaðarfólks um framlög til
! orgelkaupanna. í það sinn söfnuð-
ust um' 50 þús. krónur, og var
skerfur margra mjög rausnarlegur.
Fyrir var nokkur fjáhæð, og með
, því, e síðar kom, var orgelsjóður-
inn við 80 þús. krónur. Sótt var
um gjaldeyrisleyfi fyrir orgelinu,
og var þar góðum mönnum að
mæta og einnig með yfirfærslu.
Yfirfært var uin helmingur þéss,
er- hljóðfærið kostar, og sent til
firmans. Bréf hefur nú borizt þess
efnis, að smíði orgelsins só fyrir
nokkru lokið og sé tilbúið til heim
sendingar. Áætlað er, að orgelið
kosti uppkomið, miðað við núver-
andi gengi (þar í all mikil breyt-
ing, sem gera þarf á kirkjunni
vegna stærðar þess) um 200 þús.
krónur. Rúmar 100 þús. krónur
vantar því enn í sjóðinn. Nú er
treyst á samhug og samtök til að
koma þessu máli í höfn. Það ráð
verður ekki tekið að leita til fólks
með söfnunarlista, öðru sinni. Von
andi fæst þessi upphæð eigi að síð-
ur. Því s.afnaðarfólki, sem fram til
þessa he’fur ekki séð sér fært um
(Framhaid á 11. síðu).