Tíminn - 03.09.1960, Qupperneq 11
T f MIN N, laugardaginn 3. september 1960.
11
iðnæturhljómleikar
Næst komandi fimmtudags
kvöld verður efnt til fyrstu
miðnæturhljómleika haustsins
í Austurbæjarbíói. Munu
koma þar fram fimm af þekkt
ustu hljómsveitum bæjarins
og allir okkar fremstu dægur-
lagasöngvarar. Þeir sem koma
fram á þessum hljómleikum
taka ekki eyri fyrir þá vinnu
sfem þeir leggja af mörkum
og verður öllum ágóða af
hijómleikunum varið til að
styrkja kunnan hljóðfæraleik-
ara til framhaldsnáms. Er það
kontrabassaleikarinn Sigur-
björn Ingþórsson. Má geta
þess að hljómleikar með sama
sniði voru haldnir fyrir ári
síðan og var trompetleikarinn
Viðar Alfreðsson þá styrktur
til náms í Þýzkalandi.
Fyrir hálfum mánuði var vik-
ið að íslenzkum dægurlögum á
þessari síðu og rætt um tillögur,
scm komið hafa fram um, að ís-
Icnzk dansmúsik verði eingöngu
leikin í útvarpinu 17. júní.
Síðunni liafa borizt tvö bréf í
tilefni af þessu, liið fyrra frá Frey-
móði Jóhannssyni, sem samið hef-
ur mörg dægurlög undir dulnefn-
inu „Tólfti september" og hið síð-
ara frá Þóri H. Óskarssyni vara-
formanni í Félagi íslenzkra dægur
lagahöfunda.
Birti ég þessi bréf hér lítið eitt
stytt, án þess að það skaði nokkuð
meginefní þeirra. Og kemur hér
fyrst bréf Freymóðs:
„Mig langiar til að gera tilraun
og notfæra mér tilboð þitt á sfð-
ustu laugardagssíðu hér í blaðinu
um að fá birtar skynsamlegar
gréinar um danslög og texta
þeirra.
Ég vil strax taka fram, að ef ís-
lenzkar danshljómsveitir sjá sér
ekki fært að hafa fullæfð nógu
mörg íslenzk danslög fyrir 17.
júní ár hvert fyrir það kaup sem
venjulegt er að, greiða þeim, þá
finnst mér að öðru eins hafi verið
kostað til hátíðahaldanna, eins og
þó hljómsveitunum væri greidd
aukaþóknun fyrir aukaæfingarnar
sem til þess þyrftu, að þessi kvöld
yrðu al-íslenzk.
f öðru lagi vil ég taka það fram,
að íslenzk lög eru, á þessu sviði
sem öðrum, þau ein, sem íslend-
ingar sjálfir hafa samið.
Ekki skal ég bera brigður á, að
þú hafir lent í þeim erfiðleikum
sem þú greinir frá, við að ná í ný
íslenzk lög. Ég vil aðeins geta þess
tU, að ekki hafi þá verið leitað til
S.K.T. eða mín. Enginn hefur þó
kynnt jafn mikið af íslenzkum
danslögum og S.K.T. eða um 300
lög á 9 árum. Munu ekki færri en
200 þeirra vera vel frambærileg
með góðri túlkun, enda hafa flest
þeirra, sem út hafa verið gefin
á plötum, náð miklum vinsæld-
um, eins og reyndar hefur veilð
drepið á.
Þó ég geti ekki samkvæmt fram-
anskráðu samþykkt, að ekki sé nóg
til af allgóðum íslenzkum danslög-
um í cinnar kvöldstundar skemmt-
Hugur sá, er hljóðfæraleikarar
og söngvarar sýna starfsfélögum
sínum með þessu, er mjög til fyr-
irmyndar. Nú þegar þetta er gert
í annað sinn, má segja að þetta
geti orðið hefð, og hljómleika með
slíku sniði megi halda haust 'hvert,
því allur sá ágóði, sem inn kemur
af jafn fjölbreyttum hljómleikum,
hlýtur að vera félitlum hljóðfæra-
leikurum mikill styrkur í þeirra
dýr'a námi.
Sigurbjörn Ingþórsson hefur
leikið í okkar þekktustu hljóm-
sveitum, var síðast með hljómsveit
Gunnars Ormslev fyrir tveim ár-
um í Svíþjóð og fór þaðan beint
til Þýzkalands, þar sem hann hef-
ur verið við nám í tvö ár. Hann
hefur jafnan komið heirn í fríum
sínum og unnið í danshljómsveit-
um hér, en í sumar hefur vinna
svo til alveg brugðizt hjá honum,
því kemur væntanleg fjárupphæð
sér vel. Hefur hann sagt mér, að
ella hefði hann ekki getað lokið
námi á þessum vetri.
un eins og t.d. 17. júní, — en til
hennar þyrftu ein hundrað lög.
Rvík. 20.8.—60.
Vinsamlegast
Freymóðiu- Jóhannsson.“
Þórir H. Óskarsson, sem er rit-
ari í Félagi íslenzkra dægurlaga-
höfunda, sendir eftirfarandi bréf:
„Þú gerir íslenzk dægurlög að
umræðuefni þar sem þú m.a. kvart
ar yfir því að hafa ekki tekið á
móti einu einasta lagi, sem stjórn
FÍD h,afi þó lofað þér og fleirum
á fundl fyrir nokkrum árum. Þú
getur nú eflaust gert þér , hugar-
lund ýmsar eðlilegar orsakir þess.
Aðalástæðan fyrir þessu er sú, að
það reis upp mikil deila innan fé-
lagsins, sem lamaði alla starfsemi
þess mjög um skeið.
Og ekki bætti úr skák, að hið
alræmda „rock’n roll“ hóf innreið
sína um líkt leyti. Tel ég það hafa
haft mjög vanþroskandi áhríf á
músikgáfu ungrar æsku. fslenzk.a
útvarpið þóttist þurfa að hefja
samkeppni við „Keflavíkurstöð-
ina“ með því að leika alveg sömu
Iögin, og að minnsta kosti einn
veturinn fékk FÍD ekki eina ein-
ustu stund uncjjr efni sitt.
Skúffurnar hjá dægurlagahöf-
undum eru ekki fullar af lögum
fyrir áhugleysi höfunda að koma
þeim á framfæri. Það er fyrst og
fremst fyrir áhugaleysi annarra,
sem beztu lögin hafa verið lögð á
hilluua, vegna þess að þau hafa út-
heimt vandvirkni og tíma af þeim,
sem hafa átt að flytja þa.u, kynna
og gefa út.
Það er aldrei talað hreint út
af plötuútgefendum varðandi at-
hugun á lögum, heldur koma svör
eins og þessi: „ég skal athuga
það, komdu í næstu viku“ og eftir
eitt eða tvö ár segir plötuútgefand-
inn loksins: „hefurðu ekki trukk-
vals eða eitthvað brjálað, það er
alveg sama hvernig það er, bara
að það sé villt“. Þetta er ekki
þokkalegur hugsunarháttur, en ’
svona hefur þetta gengið fyrir sig
undanfarin ár, en nú sýnist mér
margt vera að færas í betra horf
og gleðst ég sannarlega yfir því.
S.I. vetur fékk FÍD fjóra þætti hjá
Ríkisútvarpinu og vonandi verða
þeir fleiri í vetur sem kemur.
Hljómsveitir þær, sem þania
korna fram, eru hinn þekkti KK-1
sextett með sínum ágætu söngv-
urum Elly Vilhjálms og Óðni
Valdimarssyni, Hljómsveit Árna
Elfar píanóleikara að Röðli ásamt
Hauki Morthens söngvara, Tríó
Kristjáns Magnússonar píanóleik-
ara, en í því leikur einmitt Sigur-
björn Ingþórsson. Ragnar Bjarna-
son mun syngja nokkur lög með
þeim. Þá er það Lúdó-sextettinn
og söngvarinn þeirra, Stefán Jóns-
son og að lokum átta manna hljóm,
sveit, sem Björn R. Einarsson
hefur sérstaklega æft fyrir þessa
hljómleika.
Eins og sjá má er þetta fjöl-
mennur hópur okkar kunnustu
hljómsveita og söngvara og því
ekki að efast um, að þarna verður
margt skemtilegt að heyra fyrir
alla, hvort sem þeirra uppáhalds-
tónlist er dægurlög, rokk eða jazz.
Fleygja reyk-
vísku vetinga-
húsin tugþúsund
um króna í er-
lenda skemmti-
krafta sem
hvergi fá vinnu
nema á íslandi?
Það er einlæg ósk okkar í FÍD
að upp geti risið samstarf við
hljómsveitarmenn með fuUri vin-
semd, og þá með það fyrir augum,
að sem bezt yrði vandað til hlut-
anna varðandi kynningu á íslenzk-
um dægurlögum.
Með þakklæti.
Þórir H. Óskarsson.“
Ánægjulegt var að fá bréf frá
þessum aðilum um efni þetta, sem
vissulega mörgum hugleikið.
Af þessum bréfum má þó marka,
að þeir aðilar, sem standa íslenzku
dægurlögunum næst hafa alls ekki
haft nægilegt samstarf við hljóm-
sveitirnar og samstarfstilraunir
þeirra kafnað í fæðingu af þeirra
hálfu. Jafnframt er augljóst, að
dægurlagahöfundar, hvort sem
þeir eru félagsbundnir eða ekki,
ættu að ræða fyrirfram við þjóð-
hátiðarnefnd um það ,að leikin
verði að einhverju leyti innlend
dægurlög á þjóðhátíðardaginn, sjái
nefndin sér fært að greiða hljóm-
listarmönnum þann aukakostnað,
sem auðvitað hlýtur af þvi að
leiða.
Hér fyrr á árum var dægurlagæ
keppni svo til einu sinni á ári.
Hvers vegna hefur þeim verið
hætt? Þær voru þó skilyrðislaust
ein mfesta lyftistöngin fyrir íslenzk
dægurlög. Og hvers vegna er
EKKERT íslenzkt lag komið á
plötu á heimsmarkaðinum? Hvers
vegna kostar FÍD ekki mann utan
með la.gabunka til sölu á erlend-
um markaði. Ef, ekki nema eitt lag
nær að afla sér vinsælda á hinum
A SVORTU
Hljómsveit Svavars Gests
lék að Breiðabliki á Snæfells-
nesi síðast liðinn laugardag
og sagði húsvörðurinn mér,
að það væri fjölmennasta
skemmtun sem þar hefur
verið haldin frá því að húsið
tók til starfa fyrir tíu árum.
Þarna var fólk alls staðar að
at Snæfellsnesi og þekkti ég
þarna nokkur andlit frá því
að ég mokaði f jós og hóaði úr
túni fyrir mörgum árum
þarna fyrir vestan og frænd-
fólk mitt rakst ég á þarna,
sem komið hafði úr Stykkis-
hólmi, en Stykkishólmur
finnst mér vera einn fallegasti
staður á iandinu. að ég tali
nú ekki um á kyrru sumar-
kvöldi.
Þremur vikum áður lékum við
í Gunnarshólma, Austur-Land-
eyjum, það mun h.afa verið fjöl-
erlenda plötumarkaði, þá næst
kostnaðurinn af þeirri för inn tí-
faldur, og eftirspurnin eftir ís-
lenzkum lögum utanlands sem
innan mundi stórum aukast.
Ég hcld að niðurstöðurnar hljóti
að verða þær, að þeir menn, sem
fást við að semja dægurlög hér á
landi, hafi aðeins látið sér nægja
að semja lögin. Ætlað öðrum að
koma þeim á framfæri, kynna þau,
gefa út, og helzt að bera skaðann
ef illa fer.
Það er alveg eins með dægurlög
og venjulega framleiðsluvöru, það
er jafnvel minni vandi að fram-
leiða hana en að koma henni á
framfærí.
NOTUNUM
mennasti dansleikur sumarsins
þar, og get ég þessara hluta hér,
þar sem farið hefur verið fram á
það við okkur, að við heimsækt-
um miklu fleiri staði austan
fjalls, og jafnframt hafa þeir lát-
ið heyra frá sér á Vestfjörðum,
en fleiri geta þau ekki orðið
á þessu sumri skiptin sem við
getum léikið utan Reykjavíkur
þar sem við erum bundnir í Sjájf-
stæðishúsinu. Kannské tekst okk-
ur að heimsækja þessa staði
næsta suniar,
Breytingar standa fyrir dyrum
í velflestum hljómsveitum Reykja
víkur þessar vikurnar. Kristinn
Vilhelmsson, bassaleikari úr
LeikhúskjaUaranum, er nýbyrj-
aður með tríói í Tjarnarcafé;
með honum eru Gunnar Ingólfs-
son gítarleikari, sem m.a. lék í
hljómsveit Gunnars Ormslev í
Framsóknarhúsinu í hitteðfyrra
og Reynir Sigurðsson vibrafón-
léikari, sem þekktastir eru fyrir
Ieik sinn með hljómsveit Andrés-
(íTamhald $ tb síðu
Enska söngkonan,,
Valerie Shane, sem
söng í Lido á síðasta
ári, átti aft byrja í Tjam
arkafh í fyrrakvöld.
Hún heyrfti eina æfingu
meí hljómsveitinni,
hristi höfutSítS og labb-
afti út á Hótel Borg, þar
sem hún rétSi sig og
byrjar anna'ö kvöld.
svávar