Tíminn - 27.10.1960, Blaðsíða 2

2
TÍMINN, fimmtudaginn 27. október 1960.
<$> UTAH UR HEIMI m
Frá Alþingi
(Framhald af 7. síðu)
ur leggi Framleiðslu- og at-
vinnuaukningarsjóði til 20
millj. kr. stofnfé á árinu 1961
og síðan sömu upphæð á ári
hverju næstu 10 árin. Ef frv.
þetta nær samþykki Alþingis
verður þetta framlag fast-
ákveðið með lögum og skylt
að taka það í fjárlög hverju
sinni. Er að því mikið öryggi
og trygging fyrir því, að á-
fram verði unnið að jafn-
vægi í byggð landsins.
Innheimta þeirra atvinnu
aukningarlána, sem veitt
hafa verið til þessa, mun hafa
verið nokkuð á reiki. Veð eru
fyrir lánum þessum, en ekki
hefur verið til þess ætlazt, að
hart væri að lántakendum
gengið, heldur færi það nokk
uð eftir ástæðum, enda lánin
yfirleitt veitt af félagslegri
nauðsyn í almannaþágu, en
ekki til að skapa einstökuln
atvinnurekendum gróðamögu
leika. Svipað er að segja um
mikið af þeim greiðslum, sem
ríkissjóður hefur innt af
hendi, þegar lántakendur
gátu ekki staðið í skilum með
vexti og afborganir af rlkis-
ábyrgðarlánum. Aðstaða lán-
takenda að þessu leyti breyt-
ist ekki, þó að Framleiðslu- og
atvinnuaukningarsjóður verði
eigandi skuldanna í stað ríkis
sjóðs. En eðlilegt má telja, að
þeim skuldum, sem ekki er
talið rétt að innheimta á ein
hvern hátt, verði hreinlega
breytt í óafturkræft framlag,
þegar það þykir tímabært, og
að sjóðstjórnin hafi heimild
til þess. Er í 2. gr. frv. gert
ráð fyrir, að skuldirnar verði
afhentar Framleiðslu- og at-
vinnuaukningarsjóði með
sömu skilyrðum og skuldabréf
vegna óþurrka voru afhent
bjargráðasjóði, sbr. 22. gr.
XL fjárlaga fyrir árið 1957.
En skilyrði þessi voru þau, „að
stjórn bjargráðasjóðs veiti
lántakendum, er þess óska,
ívilnanir um greiðslu vaxta
og afborgana af lánum sín-
um, svo sem með því að
lækka eða fella niður vexti,
lengja lánstímann eða gefa
lánin eftir að einhverju eða
öllu leyti, ef sjóðsstjórnin tel
ur þess þörf, að fengnu áliti
hlutaðeigandi sveitarstjórnar"
(sbr. bréf fjármálaráðuneytis
ins til bjargráðasjóðs, dags.
26. apríl 1957).
í 4. gr. frv. er gert ráð fyrir
að lánstimi sé 10—20 ár og
vextir 4—6%. Að öðru leyti
þykir rétt að ætla sjóðsstjórn
inni að ákveða lánskjörin eft
ir starfsreglum, sem hún set
ur sér sjálf, og ástæðum
hverju sinni. Gert er ráð fyr
ir í 5. gr., að stjórnin sé skip
uð 5 mönnum, 4 kjörnum af
Alþingi og einum tilnefndum
af stjórn Framkvæmdabanka
íslands, enda hafi hann með
höndum daglega afgreiðslu
fyrir sjóðinn.
Samkv. 6. gr. er ríkisstjórn
inni heimilað að fela stjórn
Framleiðslu- og atvinnuaukn
ingarsjóðs að halda áfram at
hugunum þeim og skýrslugerð
sem unnið hefur verið að um
atvinnuástand og aðstöðu til
atvinnurekstrar I einstökum
byggðum landsins.
Stjórnarbylting í
E1 Salvador
Washington, 26/10. (NTB). —
í dag var gerð stjórnarbylt-
ing í E1 Salvador, sem er
minnsta en þéttbýlasta ríkið
í Mið-Ameríku. Forseti lands
ins, Jose Maria Lemus, var
tekinn höndum af hernum og
þrír herforingjar hafa mynd-
að nefnd, sem fer með æðstu
völd í landinu. Lemus var
mikill andstæðingur komm-
únismans. Óeirðir hafa verið
í landinu frá því í.september
og er talið, að Kúbustjórn
standi að einhverju leyti á
bak við þær.
í E1 Salvardor búa um 2,5
milljónir manna.1 Lapdið ligg
ur milli Hondúras og Guate-
mala og er aðalatvinnuvegur
landdbúnaður og kaffi helzta
útflutningsvaran.
Mobutu nær tökum
á hernum
Leopoldville, 26/10. — (NTB)
— Ástandið í Kongó hefur nú
SíIdveiíStn
(Framhald af 2. síðu).
og er langsótt, um 10 tíma
stím og koma þeir inn annan
hvorn dag. Annars voru afla
brögð bezt í byrjup, um og
upp úr miðjum mánuði, en
hafa síðan farið þverrandi.
Síldin er fremur smá. Sex bát
ar eru á snurrivoð en afli
lélegur þennan mánuð. Nokkr
ar trillur róa og reita dálítið.
aftur heldur batnað við þá
ákvörðun Mobutu ofursta, að
skipa hermönnum sínum til
búða sinna utan Leopoldville
en kongóski herinn hefur
staðið fyrir hryðjuverkum
undanfarna daga. Það voru
fulltrúar Sþ í Kongó, sem köll
uðu Mobutu ofursta á sinn
fund og tókst að leiða hon-
um fyrir sjónir hve alvarlegt
ástand væri að skapazt vegna
framferðis hersins. — Enn
neita SÞ að viðurkenna bráða
birgðastjórn Mobutu í land-
inu. Lumumba nýtur verndar
hersveita SÞ sem telja hann
og Kasavubu forseta einu lög
lega stjórnendur Kongó. Her
sveitir SÞ eru nú albúnar að
halda til Katanga, ef Tshombe
fylkisstjóri þar gerir alvöru
úr þeirri hótun sinni, að
flytja fulltrúa SÞ í héraðinu
burt með valdi.
BlaÖamenn reknir frá
Kongó
Leopoldville, 26/10. (NTB) —
Mobutu ofursti hefur tilkynnt
að hann hafi í hyggju að vísa
fréttamönnum bandarísku
fréttastofunnar Associated
Press burt frá Kongó. —
Mobutu segir, að það séu
fréttamenn þessarar stofnun-
ar, sem ábyrgir séu fyrir sögu
sögnum þess efnis að stjarna
hans fari lækkandi í Kongó
og að hann sé að missa tökin
á hernum.
Flugmenn yfirheyr'Öir
Bonn, 26/10. (NTB). — Allir
flugmenn í vestur-þýzka flug
hernum, sem voru á flugi í
gærmorgun, hafa nú verið
yfirheyrðir í sambandi við
þann atburð, er tvær þotur
merktar járnkrossum (merki
þýzka flughersins) höfðu nær
flogið á vél Elísabetar drottn
ingar, sem var á heimleið frá
Danmörku, Niðurstöður þess
ara rannsókna verða lagðar
fyrir brezk-þýzka nefnd og er
ekki að vænta yfirlýsingar frá
henni fyrr en eftir nokkra
daga.
Orkuvirkjun
(Fj-amhald af 1. síðu).
að fjárveitÍTig til rannsóknanna
ver'ði aukin í 10 milljónir á ári og
yrði rannsóknum þá lokið á 4 ár-
um eða í árslok 1964.
Heppilegasta vatnsvirkjunin til
að hefja næst mun vera að virkja
Hvítá við Hestvatn. Telur raforku
málastjóri að nauðsynlegt sé að
velja á milli þeirrar vir’kjunar og
jarðhitarafstöðvar í Hveragerði
fyrir lok þessa árs. Að virkjuninni
við Hestvatn lokinni væri orkuþörf
inni fullnægt til ársins 1970, ef
ekki rís upp orkufrekur iðnaður
fyrir þann tíma.
Björn Fr. Björnsson þakkaði
ráðhcrra fyrir þessar upplýsingar.
Kvað hann sýnt, að ekki væri hjá
því komizt að auka fjárveitingu
til rannsóknanna og sagðist treysta
því, að ríkisstjórnin kæmi inn í
fjárlög ársins 1961 þeirri upphæð,
sem þarf til að ljúka verkinu sem
fyrst.
FramboÖ í Heimdalli
(Framh. af i síðu).
til fulltrúsráðs Sjálfstæðisfé-
laganna, öll frá nazistum eða
„Þjóðernissinnum". Er þetta í
fyr'sta sinn sem fram kemur
framboð gegn framboði upp-
stillingarnefndar í Heimdalli.
Nazistar hafa unnið dyggilega
að smölun í Heimdalli að und-
anförnu og skorað eindregið á
menn að „kjósa framboð
þeirra gegn kommúnistum".
Þykir mörgum félagsmönnum
sem draugur mikill sé upp
risinn í félagsskapnum, og er
ótti þeirrs ekki að ástæðu-
lausu þar sem hinn ákjósan-
legasti jarðvegur hefur alla tíð
verið fyrir fasista og aðra slíka
legáta í Heimdalli. — Ekki
höfðu blaðinu borizt nánari
fregnir af fundi þessum í gær-
kvöldi, en telja má víst að þar
hafi verið líflegt í betra lagi!
Sæstrengur
Framhald af 1. síðu.
lokið, aðeins ætti eftir að ganga
frá kaupum á efni og gera orku-
sölusamning við rafveitu Vest-
mannaeyja. Framkvæmdir gætu
hafizt næsta sumar og væri heppi
legast að hefja vei’kið í júlí og
ljúka því fyrir haustið.
Ráðherra upplýsti að það myndi
vera strengur frá danskri verk-
smiðju, sem hagkvæmastur þætti.
Samkvæmt rafvæðingaráætlun-
inni verður lögð lína frá Hvols-
velli fram á Landeyjasand, en þar
taki sæstrengurinn við. Ekki hef-
ur verið hafin lögn línunnar fram
á Lar ' ' ’íand ennþá.
Vélasýning
(Framh. ai 16. síðu).
40% af útflutningnum
Sveinn sagði, að í fyrstu hefði
gætt nokkurrar vantrúar á tékk-
nesku vélunum, en hitt væri stað-
reynd að Tékkar hefðu skarað
fram úr í Evrópu í smíði þessara
véla, enda þriðju stærstu útflytj
endur þeirra í heimi, næstir á eft-
ir Bandaríkjamönnum og V-Þjóð
verjum. 40% af útflutningi þjóðar-
innar eru iðnaðarvélar af ýmsu
tagi.
Hentar okkur vel
Þá gat Sveinn þess að við hefð-
um átt talsverð viðskipti við Tékka
á undanförnum árum. Þeir þyrftu
á fiski að halda og við á ýmsum
öðrum varningi í staðinn. Það hent
aði okkur því mjög vel að hafa
gott samstarf við Tékka, enda þótt
menn e. t. v. greindi á um hið mis-
munandi stjórnarfar þeirra og okk
ar.
Við þurfum járnsmíðavélar
Sveinn sagði að það kynnu marg
ir að spyrja. hvers vegna fslend-
ingar þyrftu einhver kynstur af
járnsmíðavélum, og hvort ekki
væri nóg komið af slíkum innflutn
ingi.
Þessu væri fljótsvarað, því að í
fyrsta lagi ættu íslendingar ekki
einvörðungu að lifa á fiskveiðum
og landbúnaði. í öðru lagi hefði
það sýnt sig að með aukinni tækni
aukast kröfurnar um betri véla-
kost og í þriðja lagi væri fslend-
ingum það brýn nauðsyn að stefna
að fjölbreyttari atvinnuháttum.
Það yrði fyrst og fi'emst gert með
aukinni vélvæðingu og iðnaði. —
Nágrönnum okkar hefði fleygt
fram í véltækni til iðnaðar og und
irstaða vélvæðingarinnar væri
járnsmíðavélar. Með þeim eru all
ar aði'ar vélar smíðaðar og þá væri
viðhald véla þvínær óhugsandi án
góðra járnsmíðavéla.
Tékkneska vélsýningin verður
eins og fyrr segir opin á naestunni
í húsakynnum Vélsmiðjunnar Héð-
ins að Seljavegi 2. Sýningin var
opnuð í gærdag að viðstöddu fjöl-
menni, þ. á m. iðnaðarmálaráð-
herra og dómsmálaráðherra.
Vörukaupalán
(Framh af 1 síðu).
það, að ríkisstjórnin væri þeg
ar búinn að semja um stór-
felldar lántökur erlendis. _
Gunnar Thoroddsen upplýsti
að þessi orðrómur hefði við
full rök að styðjast. Ríkis-
stjórnin hygðist taka lán er-
lendis til framkvæmda og til
að koma upp atvinnutækjum.
Ynni ríkisstjórnin að áætlun-
um um þessi efni.
Eins og kunnugt er lagði
ríkisstjórnin höfuð áherzlu á
það við setningu viðreisnar-
laganna í fyrra, að þjóðin væri
sokkin í skuldafen og hún
mætti engin ný lán taka á
næstu áfurn tii framkvæmda.
Engin ríkisstjórn hefur þó á
jafn skömmum tíma samið
um svo stórfelldar lántökur —
aðallega eyðslulán — og nú-
verandi ríkisstjórn. Jafn-
framt hefur stjórnin óvirt
Alþingi og tilkynnt um öflun
lánsfjár til framkvæmda í
flokksveizlum, án þess að A1
þingi hefði hugmynd um mál
ið eða því gefin um það
skýrsla.
Eysteinn Jónsson lagði ríka
áherzlu á það, er fjármála-
ráðherra hafði upplýst lán-
tökurnar, að höfð yrðu sam-
ráð við Alþingi um ráðstöfun
þessa lánsfjár innanlands.
Alþingi ætti skýlausan rétt
til þess.
Skemmtikvöld í Selfossbíó
Framsóknarfélag Selfoss heldur skemmtikvöld n. k.
föstudagskvöld kl. 9.
DAGSKRÁ:
1. Gestur Þorgrímsson flytur gamanþætti.
2. Óskar Jónsson flytur frumsamda sjómannasögu.
3. Hljómsveit Óskars Guðmundssonar leikur fyrir
dansi.
Almenn skemmtisamkoma á
Vatnsleysuströnd
Framsóknarfélögin á Suðurnesjum etna tll skemmtisam-
komu í félagsheimilinu Glaðheimar í Vogum, Vatns-
leysuströnd n. k. laugardag og hefst hún kl. 9 e. h.
Jón Skaftason, alþm. mætir á samkomunni.
GóS hljómsveit.
Ferðir úr Keflavík verða frá Sérleyfisbifreiðum Kefla-
víkur kl. 9. Allir velkomnir.
■
SKRIFSTOFA FRAMSÓKNARFLOKKSINS
Hafnarstræíi 95
Akureyri
f Opin dagiaca í vetur kl l3.'t0—19 rema mánu-
É daga, <okað allan daginn og laugardaga,
opið kl 10-12
i
1
1
i