Tíminn - 19.03.1961, Blaðsíða 7

'WMWJt, s*»íttWiðag*mi 19. maí* 1961.
w
Stjórnin hefur brugöizt á öllum sviðum,
en þd mest og verst í landhelgismalinu
Herra forseti.
Aldrei fyrr mun nokkur
ríkisstjórn hafa svo gjörsam-
lega glatað tiltrú sinni og á-
liti með þjóðinni eins og sú,
sem nú situr. Aldrei fyrr mun
nokkur ríksstjórn hafa stjórn
að svo þveröfugt við kosn-
ingaloforð sín, sem núv. rík-
isstjórn. Aldrei fyrr mun
nokkur ríkisstjóm hafa jafn
blygðunarlaust rofið einingu
þjóðarinnar í miklsverðu
sjálfstæðs- og hagsmuna-
máli og afsalað dýrmætum
réttindum, án samráðs við
þjóðina.
Allt þetta hefur núv. ríkis-
stjórn gert á hinum stutta
valdaferli sínum. Það er því
ekki ófyrirsynju, að van-
trauststillaga hefur verið
flutt hér á Alþingi á ríkis-
stjórnina.
Loforð og efndir
Stuðningsflokkar stjómar-
innar lofuðu fyrir kosningar
bættum lífskjörum. Efndirn-
ar era 15 til 20% lífskjara-
skerðing.
Stuðningsflokkar stjórnar-
innar lofuðu mikilli skatta-
lækkun — efndimar eru
skattalækkun á hátekju-
mönnum og nýr söuskattar á
allar lífsnauðsynjar, sem
notaðar era frá vöggu til
grafar, og jafnvel þar er ekki
staðar numið.
Stuðningsflokkar stjórnar-
innar lofuðu spamaði í ríkis-
rekstri — efndirnar eru 50—
60% hækkun fjárlaga, nýtt
ráðuneyti, ný bankastjóra-
embætti og mörg önnur em-
bætti, og síðast liðinn föstu-
dag var útbýtt hér á Alþingi
frv. til laga um nýtt ríkis-
bákn.
Stuðningsflokkar stjórnar-
innar lofuðu stöðvun dýrtíð-
arinnar, efndirnar eru meiri
dýrtíð en nokkru sinn fyrr.
Stuðningsflokkar stjórnarinn
ar ætluðu að hætta erlendum
lántökum — efndirnar eru
stórfelldari lántökur en
nokkru sinni fyrr, ekki til
framkvæmda, heldur til
eyðslu.
Stuðningsflokkar stjórnar-
innar lofuðu aukinni aðstoð
við byggingu íbúðarhúsa —
efndirnar eru lánsfjártak-
mörkun, vaxtaokur og 50—
70% hækkun á öllu bygging-
arefni. Stuðningsflokkar
stjórnarinnar ætluðu að
stuðla að jafnvægi í byggð
landsins — efndirnar eru
lækkun á atvinnuaukningar-
fé, synjun ríkisabyrgðar,
nema fyrir þá, sem eiga
fyllstu tryggingar.
Stuðningsflokkar stjórn-
arinnar lofuðú heilbrigðum
rekstrargrundvelli fyrir at-
vinnuvegina —■ efndirnar eru
lánsfjárkreppa og vaxtaokur
með þeim árangri, að mörg
atvinnufyrirtæki eru nú í
dauðateygjunum.
Ræða Ðaníels Ágústínussonar í vantraustsumræðunum
Kunnur útgerðarmaður i
Vestmannaeyjum lét svo um
mælt á landsfundi L.Í.Ú. í
vetur:
„Ennþá hefur ekkert eitur
verið framleitt í heiminum,
sem orkar fljótar á meindýr
en efnahagsmálapólitík rík-
isstjórnarinnar verkar á sjáv
arútveginn."
Þetta er einföld og skil-
merkileg lýsing. Árangurinn
er samdráttur í öllum fram-
kvæmdum. Iðnaðurinn hefur
þegar fækkað fólki í ýmsum
greinum, eða sumum þeirra
verið lokað, — þegar svo er
komið, þá er atvinnuleysið á
næsta leyti. Vinnutíminn
hefur víða verð styttur og
við það minnka tekjur verka
manna og iðnaðarmanna.
Mánaðarkaup þeirra með
venjulegri dagv. er 4.100.00
kr. Ýmsar aðrar stéttir, eins
og kennarar og venjuegt skrif
stofufók, er lítið betur sett.
Ríkisstj órnin hefur vanrækt
að ,gefa út leiðbeiningar fyrir
almennng, hverng krafta-
verk eiga að ske, að fjölskyld-
ur geti lifað af 4 til 5 þús.
kr. á mánuði, með þeirri dýr-
tið, sem ríksstjórnin magnar
jafnt og þétt. Hefði verið á-
stæða til að slík bók fylgdi
viðreisnarbæklingi þeim, sem
sendur var af hálfu ríkis-
stj órnarinnar á hvert heim-
ili í fyrravetur. Og Alþýðufl.
igengur í þessum málum enn
lengra en Sjálfstæðisfl., sam
anber ræðu hæstv. mennta-
i málaráðherra hér áðan. Má
segja, að Alþýðufl. í þessum
kjaramálum skipi sér hægra
megin við Sjálfstæðisflokk-
inn.
þjóöarinnar og hyrningar-
steinninn aö fjárhagslegu
sjálfstæði hennar. Stjórnar-
farslegt sjálfstæði íslendinga
var unnið í áföngum, þar til
lokasporið var stigið 1944.
Stækkun landhelginnar hefur
sætt sömu vinnubrögðum.
Nú er brotið blað í sögu
landhelgismálsins. Fiskveiði-
lögsagan færð inn um 6 míl-
ur, að minnsta kosti næstu
Verstu brigð-
mælin
En allt það sem að framan
er sagt, hverfur þó nú í skugg
ann fyrir meðferð ríkis-
stjórnarinnar á landhelgis-
málinu. Meiri brigðmæli við
kjósendur og virðingarleysi
við þá, hefur engin ríkisstjórn
sýnt, hvork fyrr né síðar. Er
sama, hvort litið er á málið
sjáltt, meðferð þess undan-
farna mánuði eða afgr. þess
hér á Alþingi. Allt er jafn
einstætt. Eftir að stuðnings-
lið stjórnarnnar hefur í
tvennum kosningum 1959,
svarið hollustu sína við 12
mílna landhelgi, gert ályktun
á Alþingi 5. mai 1959, um að
ekki komi til mála minni fisk
veiðilandhelgi en 12 mílur frá
grunnlínum umhverfis land-
ið, er það undanhald tekið
upp, sem alþjóð er nú kunn-
u|t um.
Baráttan fyrir stækkun
landhelginnar, er einn þátt-
urinn í sjálfstæðisbaráttu
3 árin umhverfis mest allt
landið, á þeim tíma árs sem
fiskigöngur eru mestar á
hverjum stað. Afsalaö er þeim
rétti, sem þióðinni hefur verið
dýrmætastur frá upphafi, að
færa fiskveiðilögsöguna út
einhliða. Það hefur gefið þjóð
| inni hvern sigurinn af öðrum.
Hér hafa hinir slyngu samn-
ingamenn, Bretarnir, gripið
tækfærið til að afvopna þjóð
ina. til frekari útfærslu á
næstu árum, enda geta brezk
blöð ekki dulið þá ánægju
sína og telja einmitt þetta
ákvæði kjarna samkomulags-
jins. Með þessu hafa Bretar
;náð því kverkataki á íslend-
ungum, sem þeir hafa lengi
isótt eftir.
Sigur Breta
íslendingum er nú farið
sem stríðsmanni sem sofnar
á verðinum og er rændur
vopnum sínum. Hvers er hann
megnugur á eftir? Bretar
höfðu tapað stríðinu við ís-
lendinga. Þeir notuðu tæki-
færið þegar Genfarráðstefn-
an hófst í marz 1960, að
hætta veiðum með herskipa-
vernd. Sú veiði gaf litlar tekj
ur, var áhættusöm að vetr-
inum, er ekki var hægt að fá
hér læknishjálp né viðgerðir
á skipum og allur heimurinn
hló að þessu uppátæki Breta.
Um 30 ríki höfðu fært fisk-
veiðilögsögu sína út í 12 míl-
ur og var Ísland eina ríkið,
sem Bretar níddust þannig á
Það voru hverfandi líkur
fyrir því, að Bretar byrjuðu
aftur veiðar undir herskipa-
vernd. Hér hefur því sigruð-
um andstæðingi verið afhent
vopnin, svo hann geti byrjaö
á nýjan leik.
Næstu tveir mánuðir eru
hábjargræðistími fyrir sjó-
menn og útgerðarmenn á Suð
ur- og Vesturlandi, þegar „sá
guli“ gengur upp á land-
grunnið. Nú er þessum mönn
um gefin fyrirheit um það,
að hundruð útlendra togara
verði sendir á miðin til að
skafa þar upp hvern úgga,
er þar leynist, og1 gjöreyði-
leggja þann mikla árangur,
sem friðunin hefur borið und
anfarin ár. Er þetta líkast
því, að stóði væri beitt í vel-
ræktað tún mánuðina júní,
júlí og ágúst, en það fengi
að vera í friði annan tíma
ársins, Skýrir það betur en
allt annað, hver blekking
mánaðarútreikningurinn er,
þegar þess er gætt, að Bretar
, fá hvert veiðisvæðið nákvæm-
lega á þeim tíma, þegar fisk-
urinn er þar mestur.
r
Anægja Guðlaugs
Þegar síldveiðin hefst fyrir
Norðurlandi í júní og fram í
september og allur vélbáta-
floti landsmanna er þar kom
inn, þá er opnað inn að 6 míl
unum fyrir erlendum veiði-
skipum. Er líklegt, að Rúss-
ar, Norðmenn og aðrar þjóðir,
sem mikla áherzlu leggja á
síldveiðar, notfæri sér þeta
ríkulega. Veiðisvæðið fyrir
Austurlandi, er svo opið sitt
á hvað allt árið. Þar verður
engu hlíft. Sjómenn hugsa
til þess með hryllingi, er tog-
aravargurinn kemur á beztu
mið þeirra næstu daga og
hirða björgina frá þeim. Mega
þeir þakka fyrir, meðan veið-
arfærin verða ekki líka hirt.
Hvaða ráðstafanr hyggst rík-
isstjórnin gera, til að bæta
úr slíku fjárhagstjóni?
Hv. 3. þm. Suðurl., fulltrúi
í útvegsbæ (Guðl. G.), hann
lét í Ijós ánægju sína hér
áðan yfir þessu og sagði, að
allir hugsandi menn í landinu
væru ánægðir með þetta. Það
eru væntanlega ek'.:i margir
hugsandi menn á íslandi að
hans dómi héreftir. Það er
furðulegt, þegar þm. úr út-
vegsbæjum gera slíkar vind-
myllur á burst Ólafs Thors.
Yfirlýsing Ólafs
1953
upp. Aðrar þjóðir ýmist við-
urkenndu eða virtu 4 mílur
strax. Þá var núv. hæstv. for-
srh., Ólafur Thors, sjávarút-
vmrh. Eftir að löndunar-
bannið hafði staðið í eitt áx
og viðskiptastríð hafið milli
þjóðanna, ávarpaði hann sjó
menn og aðra íslendinga &
sjómannadaginn 7. júnl 1953
og sagði meðal annars, með
leyfi hæstv. forseta:
„í janúar 1952 fór ég til
London til að tilkynna
brezku stjórninni, að íslend-
ingar hefðu í hyggju að hag-
nýta sér fyllsta rétt Haag-
dómsins.“
Er þar átt við dóminn I máll
Norðmanna, sem þá var ný-
lega fallinp þeim í vil.
j „Eg benti á“, segir ráðh.,
',,að samkvæmt Haagdómnum
j væri einhliða réttur strand-
[ríkis að ákveða sjálft og eitt
| fiskveiðilandhelgi sína. Að
J sjálfsögðu yrði sú ákvörðun
að byggjast á lögum og rétti,
en það væri líka einmítt það,
sem íslendingar hefðu 1
hyggj u að gera. Um sllkan
einhliða rétt, sem íslendingar
. ættu lífsafkomu sína og jafn
vel þjóðfrelsi undir að ger-
nýta, kæmi ekki til mála að
semja, hvorki við Breta né
neina aðra.“
Haagdómstóllinn
Þesar röksemdr Ólafs
,Thors eiga enn við. Honum
hefði verið óhætt að endur-
taka þær í viðræðum við for-
srh. Breta á Keflavíkurflug-
vellinum á síðast liðnu hausti.
iÞessi ummæli og fleiri þau,
sem hér fara á eftir, er bezta
svarið vð því einstæða gorti,
isem þessi hæstv. ráðh. flutti
hér áðan um stórsigur stjóm-
arnnar í landhelgismálinu,
| mesta ósigur sem nokkur
stjórn hefur beðið í nokkra
máli.
Um Haag-dómstólinn sagði
Ól. Thors í sömu ræðu:
„Hvað yrði mikið vatn
runnið til sjávar, áður en all-
ir þeis dómar yrðu gengnir,
og hversu margar mllj. hefði
sá málarekstur kostað íslend
inga?“ Hann bendir réttilega
á það, að sá málarekstur tek-
ur langan tíma og kostar
mikið fé. Er fróðlegt að bera
þetta saman við þá oftrú á
alþjóðadómstólinn, sem nú
hefur gripið stjórnarliðið.
Hvenær skyldu íslendingar
hafa endurheimt sjálfstæði
sitt, ef þeir hefðu einatt átt
að sækja það undir úrskurð
alþjóðlegra stofnana?
Heiðurssjómaður
Þegar Islendingar friðuðu
flóa og firði 1952 og færðu
^landhelgina úr 3 mílum í 4,
þá mótmæltu Bretar og settu
löndunarbann á íslenzkan
íslands
Um afstöðu ríksstj. segir
Ólafur Thors í sömu ræðu:
„Stjórnin mun hvergi hopa,
fisk. Það stóð í 4 ár, en þá heldur sækja fram til sig-
gáfust Bretar skilyrðislaust | (Framhsld á 13 siðuj