Tíminn - 29.04.1961, Blaðsíða 9

IN NT, langardaginn 29. apríl 196L
frvað það nemur miklu og verður
ekki fyrr en maður geiír upp í
júlí eða síðar. En það er mikið
peningaleysi hjá útgerðinni nú til
dags.
— Hvernig gengur. með kaup-
greiðslur?
— Landverkafólkið fær uppgert
vikulega, en nú er eftir að gera
upp við sjómennina á lokunum, og
þá fer málið að vandast.
— Hvað lögðu margir' bátar upp
hjá Fiskiðjunni í vetur?
— Fimmtán stórir bátar. Og
meðalaflinn er 256 tonn á bát. í
fyrra lögðu seytján stórir bátar
upp afla, og meðalaflinn þá var
570 tonn, þar í nokkur færafiskur.
Hvað eigið þið marga sjálfir?
— Við eigum fjóra báta alveg
og parta í fimm bátum. Tveir eru
komrilr á línu hjá okkur nú og
halda því eitthvað framí næsta
mánuð. Annars vonumst við eftir
að humarinn hjálpi eitthvað í sum-
ar. Það var meir en næg atvinna
við hann í fyrra sumar — eftir-
og næturvinna.
— Hvað voru margir frá ykkur
á humarveiðum þá?
— Þeir voru sex á humar og
dragnót en verða fleiri í sumar,
sennilega tíu bátar. Okkur hefur
alltaf vantað vinnukraft á sumrin,
íérstaklega kvenfólk. Hann er
vinnufrekur humarinn. Fer allur
í smápakningar.
— Svo þið eruð ekkert farnir
að örvænta?
— Ja, við mænum núna á þessa
nýju stofnlánadeild. Það verða
víst margir, sem þurfa á hjálp að
halda.
Aflakóngur á vertíðinni í fyrra
var Helgi Bergvinsson, skipstjóri
á Stíganda. Við hemsóttum hann
síðla dags og spurðum hyað hann
VERTIÐARLOK I EYJUM
Eftir tveggja mánaða róðr-
arbann og verkfall var vertíð-
in í Vestmannaeyjum sú lé-
legasta í manna minnum. Sá
afli sem nú hefur borizt á
land nemur aðeins tveim
fimmtu hlutum magnsins á
sama tíma í fyrra en sú vertíð
var þó rétt 1 meðallagi. Vest-1
mannaeyingar eru því ekki
glaðbeittir nú til dags, og lái
þeim hver sem vill.
Fréttamaður blaðsins skrapp til
Vestmannaeyja á miðvikudaginn
þéirra erinda að heyra hljóðið í
mönnum eftir þessa misheppnuðu
vertíð, og kom fyrst við á pósthús-
inu hjá Jóhanni Björnssyni, póst-
fulltrúa. Hann hafði þá þegar leyst
vanda fréttamanns með því að
biðja Einar Sigurfinnsson að veraj
honum til halds og trausts á rölt-
inu um bæinn. Einar ber út Tím-;
ann í Vestmannaeyjum og veitj
gjörla hvar hvern er að hitta. Áj
betri förunaut varð því ekki kosið. j
Við lögðum fyrst leið okkar
heim til Jónasar Guðmundssonar í
Landakoti. Einar kastaði blöðumj
inn til kaupendanna í leiðinni i
og við gripum Jón í þann mund
hann var að ljúka mat sínum.
Hann hefur stundað sjóinn þar til.
á vertíð í fyrra að hann yarð að;
taka upp aðra vinnu sökum meiðsl
is. Síðan hefur hann unnið við
flökun í Fiskiðjunni.
— Lítið um vinnu, Jónas?
— Já, það hefur verið lítið.
Þetta frá átta á morgnana til sex
hefur þó aftur á móti haft síld og
það vegið nokkuð á móti hum-
arnum hjá hinum. En vinnustunda
fjöldi var svipaður hjá flestum,
körlum og konum, þá daga sem
unnið var.
— Þið voruð að halda lokaball
hef ég heyrt.
— Við héldum það í gærkvöldi.
Aðkomufólkið er farið að tínast
burt, landverkafólkið.
— Það hefur verið með færra
móti í vetur?
— Miklu færra. Fjörutíu körl-
um og konum færra hjá Fiskiðj-
unni en á síðustu vertíð. Við höfð-
um þó fullan mannskap í aðgerð
og pökkun en flakararnir fóru
margir á sjóinn. Það vantaði mann
skap á bátana og þeir fengu úr
stöðvunum það sem á vantaði.
Annars má segja að það hafi
rætzt furðanlega úr með mann-
skapinn. En útkoman eftir þessa
vertíð hlýtur að verða mjög erfið.
Tekjurnar frá áramótum til þessa
eru svo litlar.
— Kannske humarinn geti eitt-
hvað bætt um?
— Já, hann er okkar eina von
fram að næstu veitíð nema ef
skaparinn gæfi einhverja síld hér
á nærliggjandi slóðum.
— 9700 tonn.
— Getur útgerðin borið sig með
þessu móti?
— Þetta er stórokstlegt tap.
— Er nokkuð hægt að ætlast á
um það?
— Það er ekki hægt að segja
hefði verið búinn að fiska um
þetta leyti þá.
— Um þúsund tonn, sagði Helgi.
— Og hvað nú?
— Um 300 tonn.
— Hvað veldur þessu?
Helgi hélt áfram: — Það virtist
og hálf sjö á daginn. En það er
ekki vinna á okkar mælikvarða
um þetta leyti. í Fiskiðjunni hafaj
fallið úr dagar hjá sumum. Það
var betra hiá þeim .scm áítu óunn-j
inn humar cíðan í iyr:rB.. Fiskiðjan
Við kvöddum Jónas og héldum
á skrifstofu Fiskiðjunnar að hitta
Ágúst Matthíasson, einn þriggja
aðalhluthafa og framkvæmda-
stjóra þess fyrirtækis. Hann vísaði
okkur inn fyrir. Einar fór að lesa
Tímann, sem honum hafði enn
ekki gefizt næði til meðan
við Ágúst spjölluðum saman:
— Hvað er Fiskiðjan búin a*
taka við miklu á þessari vertíð?
— Það voru 4150 tonn 22. aprí
Ó.dægður fiskur með haus.
— Og um sama leyti í fyrra?
| mikill fiskur á línunni í vetur.
Maður hefur ekki fengið eins mik
j inn þorsk á síldarbeitu fyrr. En
svo fékkst eiginlega ekkert á loðnu
j tímanum. Róðrafjöldinn hjá okkur
er fjörutíu nú en var áttatíu og
fimm á sama tíma í fyrra. — Rán-
yrkja, bætir hann við hugsi. — Það
hlýtur að vera mikil ástæða. Eg
held þó það hafi verið miklu meira
æti á ferðinni riú en vanalega.
Það getur haft sín áhrif. Loðnan
var miklu lengur á miðunum og
meiri síldargegnd. Hann lítur ekki
við beitunni meðan loðnan er eins
og hún var í vetur.
— Hallast þú ekki að því að
nauðsynlegt sé að takmarka neta
veiðarnar?
— Ja, þessu er ekki gott að
svara. Það er nauðsyn að friða
hraunin, en ég er hræddur um
að lítið yrði úr veiðiskap hér ef
allir ættu að stunda með línu
eingöngu. Við höfum ekki sömu
aðstöðu og þeir í Faxaflóanum til
dæmis. Héil fæst enginn þorskur
á línu í köntunum. Annars hef ég
ekki trú á að fiskurinn sé búinn
að yfirgefa okkur. Ég tel loðnuna
og síldina aðalástæðuna fyrir
þessu aflaleysi í vetur. Það hefur
enginn dagur komið að allur flot
inn fengi almennilega fisk.
Um friðun á hrygningartíma er
það að segja að maður fær þá
gotfisk í öll veiðarfæri. Þó tel ég
nauðsynlegt að friða hraunin eig
inlega á öllum tímum bæði fyrir
netum og flotvörpu. Og ég get
ekki meint annað en allir sjómenn
yrðu sammála um þá nauðsyn að
friða einhver svæði. Hitt gæti orð
ið deilumál hvaða svæði ætti að
friða og hvenær.
— Hvað ert þú með stóran bát,
Helgi?
— Stígandi gr 73 tonn. Byggður
í Vestur-Þýzkalandi, nú sex ára
gamall. Ég átti þriðja partinn í
honum þar til ég keypti hann
allan fyrir þessa vertíð.
— Hvernig hefur hann gert það
á síldinni?
— Hann hefur hangið svona í
meðallagi. Þó verið með þeim
skárri hér en þeir eru nú svo
aftarlega á því sviði. — Það er
annars skrýtið.
Áður en við kveðjum Helga
fáum við að líta á gripinn sem
hann verður að láta af hendi við
Binna í Gröf á sjómannadaginn
í vor. Það er víkingaskip úr silfri,
farandgripur sem afhendist afla-
kóngi á sjómannadaginn.
Gripurinn var gefinn sem aldar-
minning Hannesar Lóðs Jónsson-
ar, af ættingjum hans árið 1952.
— Binni hefur haft hann fjór-
ar vertíðir í röð, sagði Helgi, —
og fær hann nú aftur. Hann er
hæstur með fast að 600 tonn.
Fiskiver Vestmannaeyja er ný-
stofnað fyrirtæki nokkurra smá-
bátaeigenda. Hús þeirra hefur ver
ið í byggingu síðan haustið 1959
og er ekki ag fullu lokið. Það
stendur reisulegt á tveimur hæð-
um vestarlega í bænum. Fram-
kvæmdastjóri fyrirtækisins er
Hrólfur Ingólfsson. Við Einar
hittum hann á pósthúsinu og slóg
umst í för með honum vesturí
Fiskiver.
— Þið gerið ykkur að góðu þó
ég geti ekki boðið ykkur sæti f
hægindastólum, sagði Hrólfur þeg
ar við komum inn á skrifstofuna,
— maður er ekkert að berast á í
kreppunni.
— Hvað hafið þið fengig á ver-
tíðinni, Hrólfur?
— Við erum búnir að taka á
móti 1200 tn. af óslægðum fiski
með haus síðan vertíð hófst í marz
byrjun. Þessi fiskur er af átta bát-
um, fjórum með net og línu, tveim
ur með handfæri og línu og tveim
ur með handfæri eingöngu. — Við
erum hér bara með söltun.
— Þið byrjuðuð í fyrra
— Lítils háttar. En þessi fisk-
ur sem við erum búnir að fá nú
(Framhald á 15. síðu).