Tíminn - 02.07.1961, Blaðsíða 7

T í M1N N, sunnuaaglnn Z. júli 1!>61.
7
— SKRIFAÐ OG SKRAFAÐ —
Langvinnum verkföllum loks að ljúka - Skemmdarstarf ríkisstjórnarinnar - Björgunarstarf samvinnu-
manna - Dýr togstreita í þrjár vikur - Hótað nýrri kreppugerð - Þjóðin mótmælir nýjum álögum og krefst
frjálslyndrar umbótastefnu. - Ríkisstjórnin á að víkja og nýjar kosningar að fara fram
Það er léttara yfir mönn-
um um þessa helgi en hina
næstu á undan, því að menn
telja, að nú sjái fram úr löng
um og miklum verkföllum, ei
þjáð hafa þjóðina síðasta
mánuðinn. Þó eru allmörg fé
lög enn í verkfalli, svo sem
rafvirkjar, vörubílstjórar,
j árniðnaðarmenn, blikksmið-
ir, bifvélavirkjar, pípulagn-
ingamenn, múrarar, trésmið-
ir, málarar, skipasmiðir, blikk
smið'ir og ef til vill einhverjir
fleiri. Þetta eru helztu iðnað-
arstéttirnar, svo að ekki er
öllum verkföllum lokið. Hins
vegar er grundvöllur samn-
inga við þær þegar lagður,
fyrst með samningum sam-
vinnumanna við verkamenn
og siðar viðurkenningu Vinnu
veitendasambandsins á því
samkomulagi við Dagsbrún.
Það vexður Þvi að ætla, að
á næsta virkum degi verði
verkföll öll úr # sögunni og
starfslíf þjóðarinnar með eðli
legum hætti. Er mál til komið.
Sek ríkisstjórn
Saga þessara miklu verk-
faila ætti að verða þjóðinni
lærdómsrik, og þegar yfir
hana er litið, hlýtur þyngsta
sök af þeim as falla á þá rík-
isstjórn, sem landinu ræður
um þessar mundir. Engum
dylst, að efnahagsmálastefna
hennar, kjaraskerðing og
samdráttarkreppa hefur leitt
tii þessarar truflunar, síðan
bætti hún gráu ofan á svart
með því að leggja sig fram
Fiskimjöl hefur hækkað um
30%. Saltfiskur og skreið selj
ast einnig fyrir hærra verð
en í fyrra. Það þarf alveg sér-
staka trú á kreppu til að láta
sér detta í hug gengislækkun
við þessar kringumstæður.
Ástæðan til þess að fjár-
málaráðherra hótar nú nýj-
um álögum kann að vera erf-
ið afkoma ríkissjóðs. Er við-
reisnarlögin voru sett, var
það óumdeilanlega ásetning-
ur ríkisstjórnarinnar að
skapa verulegan greiðsluaf-
gang hjá ríkissjóði til að geta
gripið til ef með þyrfti. Til
þess var m. a. 8% innflutn-
ingssöluskattinum bætt ofan
á allar hinar álögurnar, eftir
að „viðreisnardæmið“ hafði
verið reiknað. Samdrátturinn
og kreppan var hins vegar
meiri og skjótari en hagfræði
hómópatarnir höfðu áætlað.
Kaupgeta almennings lamað-
ist miklu meira en bjarbsýn-
Síldin veiðist fyrir norðan og það er öllum fagnaðarefni. í fyrradag var einn hinn mesti soltunardagur í sögu us£u jhaldsmenn höfðu þorað
síldveiðanna, og skipin komu drekkhlaðin að landi eins og á beztu sildarárunum. Við vonum, að síldin haldist ag yona Hin stórminnkaSa
sem lengst fyrir norðan og veður til veiða verði sæmiiegt. i kaupgeta hefur valdið sam-
Idrætti í innflutningi og þar
ir íéku allt athafnalif' svo’aftur. Þetta var mikið björg-'nýjum álögum og nýrri geng-!af leiðandi hefur dregið úr
hörmulega, aö stjórnin sá unarstarf og jafnframt lagð isfellingu. Er á ráðherranum tekjum ríkissjóðs. Ef fram-
þann kost vænztan að hopa ur alveg nýr grundvöllur að að skilja, að ríkisstjórnin(leiðslustefnan er tekin upp að
lítið eitt á þeim vettvangi. lausn vinnudeilna. Nú hefði hyggist láta til skarar skríða nýju, vextirnir lækkaðir,
Þetta var það, sem sumir köll mátt búast við, að aðrir vinnu innan skamms. Gunnar Thor dregið úr lánsfjárhöftum og
uðu endurreisn hinnar föllnu veitendur og ríkisstjórnin oddsen lýkur grein smm á aðrar hliöstæðar ráðstafanir
viðreisnar. En endurreisnin hefðu farið í þessa slóð og þessum orðum: gerðar til að örva framleiðsl
er heldur ekki á marga fiska. undirritaö samninga hið skjótl »Við megum ekki lata sog una og framtak einstaklinga
Kjaraskerðing allra laun- asta. En það var öðru nær. una frá 1955 endurtaka sig 0g félaga mun hagur ríkis-
hega í landinu var geigvæn- Ríkisstjórnin og lið hennar og láta marga mánuði hða svo sjóðs fljótlega vænkast vegna
leg og lífskjörin hröpuðu nið skipulagði nýja hatursher-, a<5 verðbólgan se latin gagn- vaxandi veltu og stóraukinna
ur. Eigi að síður hafa þeir ferg gegn samvinnufélögun-i sýra °£ sykJa allt þjoðfelagið. tekna þjóðarheildarinnar.
sýnt mikið langlundargeð og um fyrir þetta og efldi alla ■við verðum a,ð læra, af ieyns - En það virðist ekki hvarfla
treystu því í lengstu lög, að slagbranda sem bezt í dyrum mmi og gera nu a næstu vik- að hinni ráðvilltu og aftur-
---------- ríkisstjórnin mundi hopa á lausnar. Þannig liðu enn þrjár ™ Þær róttæku ráðstafanus haldssomu vandræðastjórn
um að torvelda alla lausn, og J fást til einhverra leið Vikur, og þá loks var samið sem nauðsynlegar eru til að að gera nemar slikar ráðstaf
nú i verkfallslok hóta ráð- réttiJa Verkamenn lýstu Gg aúðvitað alveg að fyrir-I^Sa Þlóðmni frá voða nyrr- anir til aö leysa vanda rikis-
herrar hennar að reiða til fir oft Qg mörgum sinnum, mynd samkomulagsins við jai S]0ÖS °f auövelda framleiðsl-
höggs í sama knérunn að hverja leiðréttingu til samvinnufélögin. En til hvers I AS 1°% kauphækkun þurfi unni aö standa undir hinu
nýju og gera að engu Þær' f0 ifskiara af hálfu var beðið í þrjár vikur? aS leiða trl nyrrar verðbolgn nyja kaupgjald! með þvi að
kiarabætur, sem fengizt hafa. | ^tjórnarvalda3 skyldu þeir Hefði ekki verið betra að gera jer p/stséða Mn og Bért Það bregðast við með jákvæðum
» T h.f-lln'tasembelna kauphœkkm, sér srein tyrir þvl, hvernlg b«t Htoípotunum^er
ur brugðizt við þeim verKein-: Samningaþóf stóð mánuðum málin stóðu þrem vikum fyrr
um, sem henni er öðrum frem saman> en rikisstjórninni varg og gera þá samninga, sem aug
ur ætlað að leysa, hefur eng-, ekki þokaS til Skynsamlegra íjóst var að koma mundu?
an rétt til setu lengur og a athafna Þá hófst verkfallið, Það þarf ekki að fara i nein LtiTifrkkun lYör'með
að skióta málum undir dom og mun enginn hafa láð verka ar grafgötur um það. hverjir Tin sáttasemjara var
þjóðarinnar. mönnum það úr því sem kom réðu þessum skeipmdarverk- j • .° dbrpvtta vexti og
Þegar.þessi rlkjsstjorn/ok iS yar> enda hofðu þeir lengi um. Það var ríkisstjórnin og | e?ÍSeiS lag!
atvinnurekendastétt. Þetta'4 fes5U tvemtu gerir
við völdum, gerði hun all- beðið jákvæðrar
mikla umsteypu á efnahags-1 stjóriiarvaida.
lífi þjóðarinnar, og var köll-
uð viðreisn, en i reynd hefur
þetta orðið sporðreisij ein. Ok
urvextir og tilbúin lánsfjár-
kreppa átti að draga úr fram
kvæmdum. Himinháir sölu-
Björgunarstarf
samvinnumanna
hafa verið látin hamra á því skipað að sjóða meira af „við
að málamiðlunartillaga sátta reisnargrösum".
semjara hefði ekki leitt til
neinnar verðbólgu eða hefði t... ,
Þjoom vili frjals-
lynda umbótastefnu
Af skrifum fjármálaráð-
i atvmnureKenaasieit. meira en bæta atvinnuvegun- herrans má ráða, að stjórnin
Bkemmdarveik getui Þióðin um upp muninn á samning- hafi ákveðið að bregðast við
ekki fyrirgefið og hun á ekki unum Qg málamiðiUnartillögu vanda ríkissjóðs á þennan
að Þola nkisstjórn, _sem sett sáttaseinjara. Hjá þeim fyrir-: >)Stormanniega hátt“: Látið
er til þess ag leysa m- vanda tækjum> er hoiiustum fæti verður eins og allt hafi verið
þjóðarinnar, að gera hið gagn standa nú> frystihúsunum, í himnalagi og í blóma, áður
Hver sæmileg ríkisstiórn gtæða Slik rikisstjórn á taf-
skattar, gengislækkun og hefði beitt sér ag því að leysa arlaust að segja af sér.
hækkun verðlags áttu að þessa deilu, en þessi ríkis-
skera niður kaupmáttinn og stjórn gerðist Þrándur 1 Götu
kreppa ag launþegum og iaUsnar. lagðist gegn allri
bændum. Þetta átti að biarga íausn af alefli, torveldaði
atvinnuvegunum, einkum samningsrétt verkamanna
sjávarútveginum. Reynslan með bráðabirgðalögum og
varð sú, að eftir átta mán- gerði allt til þess að verkfall
Kreppusmiður
enn á ferð
svarar 2% vaxtalækkun til | en verkföllin hófust. Verkföll-
j in látin standa eins lengi og
j unnt er með því að þvælast
j fyrir og koma í veg fyrir sam
Ikomulag. Kenna svo hinum
llöngu verkföllum og 10%
6—7% kauphækkunar.
Siðknsar hótanir
Gengislækkunarhótanir
stjórnarinnar eru því furðu- kauphækkun um allan ófarn-
Gunnar Thoroddsen fjár- legri, þegar þess er gætt, að aðinn til að reyna að réttlæta
uði var hann kominn i þrot ið héldist og skeyttl engu málaráðherra ritaði grein í verð á útflutningsvörum fer nýj/r álogur og aframhald-
af völdum þeirra ráðstafana, þótt þjóðarhagsmunum væri visi í vikunni og í henni gef- nú hækkandi á erlendum andi kreppustefnu.
sem áttu að bjarga honum. fórnað. ur ráðherrann ótvírætt 1 skyn mörkuðum. Síldarverksmiðj-j Vandræðastjórninni virðist
Svipaða sögu var að se?ýa um j Þá tóku samvinnufélögin að ríkisstiórnin hafi á prjón- urnar hafa ákveðið 16 króna ætla að ganga seint að skilja
aðrar atvinnugreinar. Varð sig til og náðu samningum unum nýjar efnahagsráðstaf hækkun á síldarmálinu, þrátt það, að íslenzk alþýða mun
ag gera stórfelldar kreppu- við verkamenn og fleiri stétt anir í átt til enn meiri kreppu. fyrir kauphækkunina. Síldar- ekki sætta sig við þá úreltu
ráðstafanir til þess að bjarga ir um nokkrar kjarabmtur, og Ríkisstiórnin sé ákveðin i að saltendur munu einnig greiða jpjóðfélagshætti, sem nú er
útveginum úr kreppuklóm þar með tóku hjól atvinnu- gera kjarabætur þær, sem hærra verð fyrir síldina. Fiski verið að reyna að koma hér á.
viðreisnarinnar. Okurvextirn-, lífsins að snúast að nokkru samið verður um aö engu með lýsi hefur einnig hækkað.
(Framhald á 13 síðu).