Tíminn - 02.07.1961, Blaðsíða 8

8
T í M IN N, sunnudaginn 2. júlí 1961
U47?
------^CL-----_
<5?
IM7?

a
- ■ .
Við hliðina á glæsilegu húsi
með stórum gluggum og
skraútlegu anddyri stóð
ræksnislegt hús með mjóum
stigagangi og fjöldann allan
af yfirfullum leiguíbúðum. í
skrauthýsinu ólu fínar fjöl-
skyldur aldur sinn, en hitt var
eins og rottuhreiður, yfirfullt
ungum, sem öskruðu frá
morgni til kvölds. Tveir ólikir
heimar hlið við hlið.
Adam litli kynntist báðum
þessum heimum náið. Hann
var nýfluttur í stórhýsið með
foreldrum sínum og systkin-
um og með hverjum degi sem
leið dróst athygli hans að
hinu undarlega húsi við hlið-
ina. í öllum stórborgum er
fjöldi slíkra leiguhúsa, svo af
þeim orsökum var ekkert und-
arlegt við húsið, en það var
einkennilegt, að það skyldi
vera á þessum stað, — við
hlið skrauthýsis.
í daglegu tali kölluðu börn-
in í götunni þetta hrörlega
hús aldrei annað en rónahús-
ið, og börnin í húsinu voru
þess vegna kölluð rónabörnin:
Róna-Anna, róna-Kalli, róna
Eiríkur, — Þannig heiti báru
öll börnin í húsinu. Slíkar
nafngiftir verða oft til í hug-
arhelmi barna, án þess að til
komi hugsun eða yfirvegun.
Að minnsta kosti vakti það
aldrei umhugsun Adams, þeg-
ar hann notaði orð eins og
róna-Kalli, því að hann vissi |
einfaldlega ekki hvað róni
var.
Það leið þó ekki langur tími,
áður en hann lagði sérstaka
merkingu í orðið róni, sem
verkaði þannig á hann, að
hann fylltist ótta og .langaði
til að taka til íótanna, þegar
hann gekk fram hjá rónahús-
inu. Hann gekk alltaf þeim
megin á götunni, sem húsið
var ekki og svaraði ekki, þeg-
ar skammaryrðin dundu á
honum. Skammaryrðin beind-
ust alltaf að fötum hans, en
hann gerði engan greinarmun
á klæðnaði fólks, svo að hann
skildi ekki, hvað rónabörnin
áttu við, þegar þau hrópuðu
á eftir honum, og hélt helzt,
að hann væri ekki nógu vel
til fara. Hann veitti enga at-
hygli fötunum, sem rónabörn-
in klæddust. Þau hrópuðu
alltaf, að hann væri fínn, en
það var eitthvað í tóninum,
sem gerði það að verkum, að
hann grunaði þau um græsku
og fannst þau ekki meina það
sem þessi orð þýddu venju-
lega. Þetta gerði hann hrædd-
an við þau og honum fannst
eins og þau væru af öðrum
kynstofni en hann og mál
þeirra og venjur tilheyrðu
ekki hans heimi. Það fór
hrollur um hann við það eitt
að horfa á þau. Þó féll honum
vel að leika sér við sum
þeirra, því að þó þau væru
alveg eins skítug og hin böi'n-
in, var eitthvað í augum þeirra
og fasi, sem vakti -tiltrú hans.
Þau horfðu ekki á fötin hans
og þau voru ekki full af hatri
á börnum „fína fólksins“,
heldur litu á hann sem einn
af sínum. Þau voru aðeins
börn eins .og hann sjálfur.
Einn drengjanna hét Árni og
þótt undarlegt megi virðast,
hvarflaði það aldrei að Adam
að skeyta orðinu róni framan
við nafn hans. Hann var að-
' \ *c-* *■*«<>**> •.
I ; I I I í f * % líll % \
. . >, i. ■, *
• ■ ■ ■ - .. ■■
MUNNHARPAN
Smásaga eftir Mogens Linck
Tréskurðarmynd eftir Karen Westman
eins Árni, og hann vissi um Árni litli hrukkaði ennið:
svo marga felustaði í nýbygg- Áður en hann bað kvöldbæn-
ingunni í nágrenninu og leyni ina, hvað skyldi það nú vera?
göng milli timburstaflanna í En hann fékk ekki langan
garði smiðsins á horninu. Og. tíma til að hugsa sig um eða
svo var það líka það, að hann spyrja, því að Adam lét dæl-
skyldi óska sér munnhörpu í una ganga um allar þær óskir,
afmælisgjöf, munnhörpu. sem hann alltaf fékk upp-
Adam fékk að vita það viku fylltar. Árni hlustaði og augu
fyrir afmælisdaginn, þegar hans tindruðu af gleði. Hann
þeir sátu í rennusteininum íann ekki til öfundar og hann
öðrum megin götunnar og hafði aldrei hrópað á eftir
voru að róta í aurnum með Adam, vegna fínu fatanna
spýtum, sem þeir sjálfir höfðu hans. Adam hélt stöðugt
tálgað og líkust skóflum. áfram að telja upp allar þær
Adam hafði strax sagt hon- Sjafir, sem hann hafði fengið
um, hvers systkini hans ósk- a afmælisdögiim sínum, og
uðu sér í afmælisgjöf og þau síðan kom röðin að systkinum
fengju alltaf það, sem þau hans- ^ann taldi upp allt, sem
óskuðu sér og hann líka.! Þau höfðu fengið í afmælis-
Sjálfur átti hann afmæli eft- I gjöf- svo langtaftur i tímann
ir seytján daga og nú skyldi!sert^ hann fundi. Ef til vill
Árni bara hlusta og svo roms- ! vlrtt hann ^ svolítið en ekki
aði hann upp úr sér öllu, sem mj°S mikið, því að eins og
hann óskaði sér. Móðir hans hann sagði var barnaherberg-
hafði skrifað það allt saman ið fullt. af. Jeikföngum, alls
niður og það var ekkert lítil- ^ ^ouar leikföngum.
ræði. Á hverju kvöldi las hún ! Árni velti dálítið þessu und-
fyrir hann óskaseðilinn, áður arlega oröi fyrir sér: Barna-
en hann bað kvöldbænina herbergi, en hann sagði ekki
sína. Hann var viss um, að neitt. Hann komst heldur
hann fengi það allt saman, ekki að, því að Adam talaði
j eða að minnsta kosti næstum viðstöðulaust. auk þess lang-
| því allt. 1 aði hann til að heyra meira,
því að þetta var honum allt
nýtt og framandi. Honum
hafði aldrei dottið í hug, að
hægt væri að fá allt, sem mað-
ur óskað sér. Honum opnað-
ist sýn í hýjan heim, og hann
gat vel unnað Adam að njóta
alls þessa, því að Adam var
vinur hans. Það var betra að
leika við Adam en alla aðra í
heimi, því að hann var til í
allt og var aldrei hræddur.
Hann var aðeins hræddur við
hina drengina, en þeir voru
bjánar, svo að þag skildi
Árni vel. Hann var sjálfur
hræddur við suma þeirra, sér-
staklega Kalla, því að hann
var alltaf að snúa upp á
hendurnar á honum og gera
sig breiðan. Það var heldur
aldrei hægt að ganga fram
hjá Eiríki án þess að fá tog-
leðursklessu á kinnina. Nei,
þá var Adam allt öðruvísi,
| bara að hann gæti eignast
hann fyrir bróður, sérstaklega
vegna þess að hann átti eng-
an bróður. Adam átti bæði
systur og bræður, og þau voru
öll stór, en Árni átti engin
systkini, hann var aleinn meö
mömmu sinni og hún var svo
oft að heiman að þvo fyrir
fólk. Þegar hún kom heim á
kvöldin, var hún svo þreytt,
að hún gat aldrei sagt frá
neinu. Nei, það var ekki eins
og heima hjá Adam, þar var
allt öðruvísi, — stórar og fín-
ar stofur og fullt af leikföng-
um. Já, það hlaut að vera allt
öðruvísi. Það skildist honum
líka á móður hans, hún hafði
sagt að húsið, sem Adam átti
heima í væri yfirstéttarhús.
Hann vissi ekki alveg, hvaö
það þýddi, en hann fann að
það var eitthvað óskaplega
fínt. Hann hafði oft velt þessu
fyrir sér, en nú gat hann ekki
hugsað um annað en allt það
dásamlega, sem Adam hafði
talað um. En skyndilega þagn-
aði Adam og Árna sýndist
hann verða eitthvað svo und-
arlegur í framan, líkt og
hann væri hræddur.
— Af hverju segir þú ekk-
ert, spurði Árni.
Adam horfði einkennilega'
á hann og sagði:
— Hvað var það aftur, sem
þú óskaðir þér í afmælisgjöf?
í ákafanum hafði hann alveg
gleymt Árna og óskum hans.
Árni ætlaði að svara, en
Adam stöðvaði hann: í
— Bíddu nú við, nú man ég
bað. Það var munnharpa. i
— Munnharpa, sagði Árni.
Þetta eina orð kom róti á
huga Adams. Að hugsa sér, að
nokkur skyldi láta sér nægja
að óska sér eins hlutar,
munnhörpu og einskis ann-
ars. Það var furðulegt, að það
skyldu vera til drengir, sem
hlökkuðu til afmælisdagsins
síns, bara vegna þess að þá
fengu þeir munnhörpu. Það
var náttúrlega gaman aö eiga
munnhörpu, en að hugsa sér
að nokkur skyldi láta sér
nægja að óska bara þess.
Þetta varð til þess, að Adam
bað einnig fyrir Árna í kvöld-
bæninni sinni um leið og
hann bað fyrir foreldrum
sínum, systkinum, frænkum
og frændum og kettlingun-
um í timburstaflanum í garði
smiðsins.
Daginn eftir fór Adam að
heimsækja frænku sína út á
land og kom ekki heim fyrr
en á afmælisdaginn sinn sem
var haldinn hátíðlegur eftir
kúnstarinnar reglum með
súkkulaði, sódavatni og ís og
fjölda gjafa, þar á meðal var
glampandi munnharpa. stór
og falleg.
Næsta dag gekk Adam á
götunni með fínu munnhörp-
una sína og beið eftir Árna,
loksins kom hann glaður í
bragði með munnhörpuna
sína í hendinni. Þeir settust á
götuna og sýndu hvor öðrum
munnhörpurnar. Árna var
lítil og ódýr, en Adams stór og
margradda.
Árni ‘spilaði á munnhörp-
una sína og Adam fannst
hann aldrei hafa heyrt neitt
svo fallegt. Allt í einu stanz-
aði Adam hann:
— Heyrðu, við skulum
skipta, því að ég kann ekkert
að spila. Þú átt miklu frekar
skilið að eiga fínu munnhörp-
una.
Árni horfði á hann stórum
augum: — Ég vil hafa mina
eigin.
— En mín er miklu betri en
þín, sagði Adam.
Árni hristi höfuðið: — Nei,
sagði hann, mín er betri, ai
því að mamma mín gaf méi
hana.
(Framhald á 13 síðu.)