Tíminn - 23.11.1961, Blaðsíða 6

6
T f M I N N, fimmtudaginn 23. nóvember 1961.
Fimmtugu r:
Þorsteinn Einarsson
i.
Það er löngu viðurkennt, að
íþróttalögin frá 1940 séu ein merk-
asta lagasetning síðari ára og með
þeim hafi íslendingar gengið feti
framar öðrum menningarþjóðum
um skipulegt íþróttanám t. d. í
sundi. Viturleg löggjöf fær þó litlu
áorkað, ef hún er ekki í fram-
kvæmdinni gædd þeim lífsanda og
orku, sem gerir dauðan bókstaf að
fjölþættu og lifandi starfi. Höf-
undar íþróttalaganna skildu þetta,
er þeir leituðu eftir manni til að
annast framkvæmd þeirra. Þeir
völdu Þorstein Einarsson, gagn-
fræðaskólakennara í Vestmanna-
eyjum. Hann hefur nú gegnt þessu
þýðingarmikla starfi í rúmlega tvo
áratugi og er löngu þjóðkunnur
maður fyrir störf sín.
11.
Þorsteinn Einarsson er fimmtug-
ur í dag. Fæddur í Reykjavík 23.
nóv. 1911. Foreldrar hans eru Guð-
ríður Eiríksdóttir og Einar Þórð-
arson. Þau eru Ámesingar að ætt
og uppruna. Hann lauk stúdents-
prófi í Rvík 1932. Kennari í Vest-
mannaeyjum 1934—’41 og síðan
íþróttafulltrúi ríkisins. Hann
kvænist 1934 Ásdísi Jesdóttur
prests Gíslasonar í Vestmannaeyj-
um, hinni ágætustu konu. Eiga
þau 10 mannvænleg börn.
III.
Þar sem Þ. E. var sá fyrsti er
gegndi starfi íþróttafulltrúa ríkis-
ins, kom það eðlilega i hlut hans
að móta starfið og skapa því stöðu
í þjóðfélaginu innan þeirra tak-
marka, sem lögin setja. Verkefni
hans voru einkum þríþætt: Eftir-
lit með byggingu íþróttamann-
virkja og síðar félagsheimila,
íþróttakennsla skólanna og hið
frjálsa íþróttastarf í landinu. Hann
gerir sér far um að vinna að öllum
þessum þáttum í samstarfi við mik
inn fjölda manna víðs vegar um
landið. Hefur hann náið samstarf
við þá, sem í byggingum standa,
íþróttakennarana og forustumenn
íþróttahreyfingarinnar í landinu.
Hann er sjálfur víkingur tjl vinnu,
en hitt er þó öllu meira virði,
hvernig hann getur kveikt áhuga
hjá öðrum og skipulagt störf
þeiiTa. Þótt hann sjái aldrei fram
úr verkefnum í skrifstofu sinni og
sé stöðugt að sinna fyrirgreiðslu
vegna þeirra. sem standa i bygg-
mgum víðs vegar um landið, telur
hann samt skyldu sína að ferðast
mikið um landið. Kynnast af eigin
j raun byggingarframkvæmdum í
; þágu íþróíta og félagslífs og vera í
lífrænu sambandi við alía þá, sem
; vinna að útbreiðslu íþróttanna.
Hann leggur áherzlu á, að allur
undirbúningur mannvirkja sé sem
vandaðastur og unninn af sérfræð-
ingum í hverri grein. Hefur ná-
kvæmt eftirlit hans og kröfur um
vandaðan frágang átt mikinn þátt
í þeim myndarbrag, sem víðast
hvar einkennir umræddar bygg-
ingar. Þótt ýmsum finnist hann ef
til vill of afskiptasamur og kröfu-
harður,' kemur fljótt í ljós, að til-
lögur hans eru gerðar af heilind-
um og með hagsmuni þeirra fyrir
augum, sem framkvæmdanna eiga
að njóta um langa framtíð.
Árangur íþróttalaganna og lag-
anna um félagsheimili frá 1947
birtist í glæsilegum sundlaugum,
íþróttahúsum, íþróttavöllum og
félagsheimilum. Mikilli iþrótta-
kennslu og fjölþættum íþróttamót-
um. Alls staðar hefur Þorsteinn
komið meira og minna við sögu,
enda eru sporin hans orðin mörg
víðs vegar um landið og árangur-
inn mikill. Mun enginn opinber
embættismaður jafn kunnugur
mönnum og málefnum um land
allt sem hann. Er hann aufúsu-
gestur, hvar sem hann kemur. Hlýr
og viðfelldinn í framkomu. Vel að
sér um allt, sem starfið varðar.
Heill og drengilegur og tekur ein-
arða afstöðu til málanna, hvort
sem mönnum líkar betur eða verr
við fyrstu umræðu. Hefur slíkt
ÞAKKARÁVÖRP

Öllum, nær og fjær, sem þátt tóku í fjársöfnun í
stundaklukku og klukkuspil í Siglufjarðarkirkju i
tilefni af aldarafmæli séra Rjarna Þorsteinssonar.
færum við hinar beztu þakkir.
Alls söfnuðust kr. 52.345.00 og hefur upphæð þessi
verið afhent formanni hátíðarnefndar i Siglufirði.
og greinargerð um fjársöfnunina í heild hefur ver
ið send hátíðarnefnd.
Reykjavík, 15. nóvember 1961.
J,ón Kjartansson, Björn Dúason,
Óskar J. Þorláksson.
Faðir okkar
Guðmundur Hansson,
Akurger'ði Akranesi,
andaðist 21. þ. m. aS Elli og hjúkrunarhelmilinu Grund.
Jarðarförin auglýst sfðar.
Börn hins látna.
kapað honum traust og álit í
starfi, þvi að engum dylst, að í
hverju máli vill hann láta gott af
sér leiða. Hann flytur hvarvetna
með sér hressandi blæ, heilbrigðar
lífsskoðanir og góðvild til alls
þess, sem vex og lífinu er vígt.
Þess vegna er hann áhrifamaður í
starfi sínu, áróðursmaður fyrir
áhugamálum sínum og vel virtur
af öllum. Slíkir menn láta sig ekki
án vitnisburðar.
IV.
Ungmennafélögin í landinu eiga
Þ. E. mikið að þakka. Hann hefur
frá upphafi haft mikil og góð sam-
skipti við þau. Stutt forvígismenn
félaganna, hvatt þá til starfa og
leiðbeint peim á marga lund. Hann
hefur verið_ sjálfkjörinn ráðunaut-
ur U.M.F.Í. um íþróttir Alltaf
mætt á sambandsráðsfundum og
þingum U.M.F.f. og haft þar fram-
sögu um iþróttir. Hann hefur
stjórnað öllum landsmótum
U.M.F.Í. frá þvi 1943 og unnið
manna mest að undirbúningi
þeirra. Hann á mikilvægan þátt i
þeirri reisn og glæsibrag, sem
jafnan hefur einkennt landsmótin,
en þau hafa verið hin mesta lyfti-
srtöng fyrir íþrótta- og félagslíf
þjóðarinnar. Þar hafa forustu-
hæfileikar Þorsteins notið sín vel
og munu margir vart geta hugsað
sér landsmótin án hans. Undir
stjórn Þorsteins þykir öllum gott
að vinna. Þá hefur hann skrifað
mikið í Skinfaxa um íþróttir und-
anfarin ár.
Hann hefur einnig unnið mikið
: starf í sama anda innan Í.S.f. og
einnig þar notið fyllsta trausts.
Með þessum störfum sínum og
drengilegum viðhorfum til mál-
anna hefur hann upprætt þá tor-
tryggni sem gætti milli samband-
anna á fyrstu árum íþróttalag-
anna.
V.
Þótt Þ. E. sé allur í starfi sínu
— mjög önnum kafinn — og hver
dagur sé honum of skammur —
þótt lengi sé unnið — á hann samt
ýmis áhugamál utan íþróttanna.
sem hann leggur alúð við. Hann er
t d. mikill náttúrufræðingur —
einkum fuglafræðingur — og fer
árlega í rannsóknarferðir. Hefur
hann skrifað margar greinar um
íslenzkt fuglalíf í innlend og er-
lend timarit. sem athygli hafa
vakið. Hann hefur verið lengi einn
af forustumönnum skátahreyfing-
arinnar á íslandi og í stjórn Dýra-
verndunarfélags íslands. Formað-
ur í skólaráði íþróttakennaraskóla
íslands frá upphafi og látið sér
mjög annt um þá stofnun. Um
íþróttamál hefur hann skrifað
mikið.
Ég hef haft langt og ánægjulegt
samstarf við Þ E. vegna U.M.F.f.
í íþróttanefnd ríkisins Ég tel mig
því mæla hér af nokkrum kunnug-
leika og að ekkert sé of sagt hér
að framan. en mörgu sleppt. sem
vert væri að geta um En þar sem
ég vona. að Þorsteinn sé nú í há-
degisstað. með 20 ár að baki og 20
ár framundan sem íþróttafulltrú'
þá læt ée þetta næ'ria að sinm
Ég vil að Inkum flvtja honum
innileear avnpðaróckir og bakkir
við b?'S' merku timamót i ævi
hans Er °° bess fullviss.- að undir
þær óskit tekur mikil) fjöld'
manna víð- "egar um allt land.
íþróttamenn ungmennafélagar.
kennarar sveitarstjórnarmenn o
m fl sem hann hefur haft sam 1
skiptr við ' umfangsmiklu starfi
sínu Það er ósk okkar allra sem
með hnnúm höfum unnið. að hans
megi enn njóta vi? um langa stund -
og hann megi bæta mörgum árum !
við merkan starfsferit sinn
Víkið burt ranglætinu!
Ríkisstjórnir og þingmeiri-
hlutar reyná af fremsta megni
að stjórna landinu viturlega,
ef vilji er fyrir her.di að vinna
þjóðinni gagn, og þann \ilja
hafa allar ríkisstjórnir, hversu
misvitrar sem þær eru.
Eitt af því, sem stjórnarvöld
telja sig vilja vinng/ að, er
frelsi og efnalegt sjálfstæði at-
vinnufyrirtækja og stofnana.
og þykir engum mikið. Athafn-
ir og ásetningur eru í þeim efn
um hins vegar ekki alltaf hið
sama, og á það að vísu víða við
í mannheimum.
Af einhverjum dularfullum
ástæðum hefur núverandi þing-
meirihluta og stjórn ekki sýnzt
nauðsynlegt að fjárhagslegt
frelsi og sjálfstæði kaupfélag
anna í landinu stæði föstum
fótum.
Um langt s-keið hafa kaup-
félögin leitazt við að finna leið
ir til þess ag vera sem mest
sjálfum sér nogir um veltufé
til fjölbreyttrar starfsemi.
Kaupfélagsmenn fundu í þeirri
leit hagkvæmt og viturlegt ráð.
Það fólst í því, að stofna við
kaupfélögin Innlánsdeildir, sem
varðveittu og ávöxtuðu sparifé
kaupfélagsmanna, stunduðu
ekki útlánastarfsemi að hætti
sparisjóða, en legðu til rekst-
ursfé handa þeirra eigin fyrir-
tæki, að svo miklu leyti, sem
ráðdeild þeirra og sparnaður
hrykki til. Þetta gafst mjög
vel. Innlánsdeildimar hafa ver
ið kaupfélögunum hin beztu
bjargráð, svo langt sem þær
hafa náð.
Nú hefur það hins vegar
gerzt, að' löggjafarvaldig skip-
aði Innlánsdeildunum að af-
henda Seðlabankanum veruleg-
an hluta af fé sínu og væntan-
legum innlögum í deildirnar.
Þetta er kaupfélögunum mjög
bagalegt og veikir aðstöðu
þeirra stórum. Stríðir það gegn
öllum áformum um traustan og
frjálsan atvinnurekstur og
verzlun.
í stórum landshlutum eru
kaupfélögin máttarstoðir alls
atvinnulífs. Það stríðir gegn
öllum rökum, að hvaða ríkis-
s-tjórn, sem að völdum situr,
hljóti ekki að styðja þau í þýð-
ingarmiklu hlutverki þeirra.
Frjáls verzlun, heilbrigt og
traust atvinnuiíf og velmegun
em kjörorg allra ríkisstjórna.
Nú situr alpingi að störfum.
Það eru hæg heimatö'kin fyrir
löggjafarvaldið, að leiðrétta
það ranglæti, sem kaupfélags-
fólkið er beitt með skerðingu
Innlánsdeildanna og breyta
tafarlaust þeim lögum, sem um
það fjalla. Það er engu^i til
gagns en öllum til tjóns, að
svipta út úr rekstri kaupfélag-
anna 7 til 10 milljónum á einu
ári, eins og líklegt má telja.
að Innlánsdeildirnar verði að
greiða Seðlabankanum, ef rang
lætinu er ekki af létt.
P.H.J.
Gullbrúðkaup
Dan. Agústínusson.
Gullbníðkaup eiga í dag sæmd-
arhjónin Markús Guðmundsson
fyrrv. vegavinnuverkstjóri, og
Sigurbjörg Jónsdóítir. Markú^s er
Þykkbæingur og ólst þar upp. en
um tvítugsaldur fiuttist hann. til
Stokkseyrar. en þar ér Sigurbjörg
fædd og uppalin. hjá fósturforeldr-
um. þeim Pálmari Pálssyni, bróður
Isólfs Pálssonar og Þóru. konu
hans Bjarnadóttur, sem gengu
henni í foreldrastað. þvi að hún
missti móður sína 5 ára Markús
var fljótur að ná i þessa myndar-
legu heimasætu. er hann var flutt-
ur ti) Stokkseyrar Og hefur hún
nú verið nans lífsförunautur í 50
ái í dag Bvrjuðu þau búskapinn á
Stokkseyri og bjuggu bar í 4 ár.
Voru þau bá algjörlega eignalaus
Var Markús í vegavinnu á sumrin.
en í vegavinnu fór hann. er hann
var 15 ára. og vann alla tíð í vega
vinnu ti) 70 ára aldurs Um 30 ár
var hann, vegaverkstjóri
Eftir pessi 4 búskaparár á
Stokkseyrinm fluttu þau til
Reykjavíkui og hafa átt þar heima
síðan. lengst af á Klapparstíg 9.
þar á Markús 2 líti) timburhús.
Þá hefur hann alla tíð átt nokkuð
af kindum, því að hann er dýra-
vinur mikill. Einnig átti hann
hesta fyrr meir. og var hesta-
maður.
Dætur tvær eignuðust hjónin,
sem eru Ingveldur, gift Stefáni
Iljaltalín rafvirkjameistara. og
Guðlaug. gift Birni Guðmundssyni
lagermanni hjá ríkisskip, og fóst-
urdóttur hafa þau alið upp og
gengið í foreldrastað Sigurbjörgu
Mörtu Stefánsdóttur hárgreiðslu-
konu, gifta Guðmundi Sigurðssyni.
Dæturnar hafa alla tíð búið með
foreldrum sínum. og búa enn þá
á Klapparstignum. og má það fá-
gætt teljast,
Markús hefur verið harðdugleg-
ur til allrar vinnu, fjörmaður mik-
ili og félagslyndur Hefur hann
sýnt það í átthagafélagsskap Þykk-
bæinga. þvi að þegar Markús
stjórnar þar samkomum. vantar
ekki fjöríð i fólkið þótt hjónin séu
farin að grána á kolli Það munu
margir i dag senda þessum sæmd-
arhjónum nlýjar kveðjur. Ég. sem
þessar fáu línur rita, þakka þeim
góða kynningu og óska þeim allra
heilla og blessunar á þessuin
merkisdegi ævi þeirra. H. Sig.