Tíminn - 29.04.1962, Blaðsíða 7

Útgefandi: FRAMSÓKNARFLOKKUSiNN
FramJivæmdastióri: Tómaí- Arnason RiUt.iórar porarmn
Þórarinsson 'ábi Andrés Knst.iánsson. Jón Helgason oa indriði
G Þorsteinsson Kullfcrúi ritstjórnar Tómas Karlsson Auglýs
ingast.ióri- Egill Bjarnason Ritstiórnarskrifstofui í Edduhúsinu
afgreiðsla auglýsingar og aðrar skriistotut i Bankastræti 7
Símar: 18300— 18305 Auglýsingasimi 19523 Afgreiðslusimi
12323 Áskrifta.rgj kr 55 á mán innanl 1 lausasölu kr. 3 eint
— Prentsmiðjan Edda h.t, -_'______
Framsóknarflokkurimi
og kosningarnar
Sú var tíðin, að Framsóknarflokkurinn hafði sig lítt í
frammi í kaupstöðum og kauptúnum. Alþýðuflokkurinn
var stofnaður nær samtímis honum og hélzt lengi vel góð
samvinna milli flokkanna á þeim grundvelli, að Alþýðu-
flokkurinn sneri sér aðallega að málum bæjanna, en
Framsóknarflokkurinn að málum sveitanna. Á þessum
árum studdi Framsóknarflokkurinn yfirleitt öll þau mál,
sem Alþyðuflokkurinn barðist fyrir í bæjunum og
veitti verkalýðshreyfingunni óbeinan og beinan stuðning.
Þannig studdi Framsóknarflokkurinn að setningu togara-
vökulaganna, fyrstu almannatryggingalaganna og verka-
mannabústaðalaganna, allt gegn harðri andstöðu Sjálf-
stæðisflokksins.
Svo fór þó, að þetta samstarf flokkanna rofnaði og
Alþýðuflokkurinn slitnaði meira og minna úr tengslum
við fólkið í bæjunum og varð minnkandi flokkur þar.
Framsóknarflokkurinn hóf því starf þar í vaxandi mæli
og tók upp umbótamerkið, sem var fallið úr höndum Al-
þýðufloksins. Framsóknarflokkurinn hefur síðan verið sí-
vaxandi flokkur í bæjunum, einkum þó seinasta áratug-
inn.
Um skeið var reynt að halda fram þeirri firru með
nokkrum árangri, að fólk í sveitum og bæjum gæti ekki
unnið samán. Einkum var þetta gert í málgögnum þess
flokks, sem kennir sig þó við „allar stéttir“. Að sjálfsögðu
er þetta hreinn misskilningur. Bændur, verkafólk og milli-
stéttir eiga um flest gagnkvæmra hagsmuna að gæta. Að-
alfylgi erlendra umbótaflokka byggist einmitt á sameigin-
legum stuðningi þessara stétta, t.d. demokrata í Banda-
rikjunum og Alþýðuflokksins 1 Noregi.
Umbótastefna Framsóknarflokksins, sem miðar að því
að styrkja efnalegt sjálfstæði og framtak hinna mörgu ein-
staklinga, er jafnt í þágu fólks í bæjum og sveitum. ís-
lenzkt þjóðfélag þarfnast líka stéttasamvinnu öðrum þjóð-
um fremur, sökum fólksfæðar, og því þurfa stéttirnar til
lands og sjávar að fylkja sér saman í einn flokk, sem berst
jafnt gegn öfgum einkaauðvalds og kommúnisma. Þessi
flokkur er Framsóknarflokkurinh öllum öðrum flokkum
frerpur. Þetta sjá nú fleiri og fleiri og því ganga Fram-
sóknrmenn sigurvissir til kosninganna 27. maí næstk.
Sparnaður, sem
segir sex
Undanfarið hafa stjórnarflokkarnir stært sig af því,
að þeir hafi lagt niður Innflutningsskrifstofuna, þar sem
unnu um 30 manns, og fært þau störf sem hún annaðist,
yfir til bankanna, þar sem ríki hinn mesti sparnaðarandi,
enda hafi nú kostnaðurinn við Innflutningsskrifstofuna
sparazt að mestu.
í reynd hefur þetta þó orðið þannig, að starfslið gjald-
eyrisbankanna (Seðlabankans, Landsbankans og Útvegs-
bankans) hefur fjölgað um 100 manns síðan Innflutnings-
ski’ifstofan var lögð niður. Þessi starfsmannafjölgun staf-
ar að vísu ekki öll af því, að þeir hafi tekið við störfum
Innflutn.skrifstofunnar, heldur einnig af ýmissi annarri
útfærslu, sem orðið hefur á störfum þeirra vegna hins
nýja efnahagskerfis, er núv. stjórn hefur tekið upp.
Það er þannig staðreynd, að hið nýja efnahagskerfi
hefur aukið starfslið gjaldeyrisbankanna um 100 manns,
eða um þrefalda þá fækkun, sem fékkst við það að leggja
Innflutningsskrifstofuna niður!
tote :h nmmaits
ytja stöivar til V.-Berlínar
Willy Brandt teiur slíkt vænlegt til a@ treysta stöðu borgarinnar
WILLY BRANDT, borgarstjóri,
er fyrsti framámaður Þjóð-
verja, sem mælir með flutn-
ingi aðseturs Sameinuðu þjóð-
anna til Vestur-Berlínar. Uppá
stunga hans hér í blaðinu hefur
örvað þá fulltrúa, hvaðanæva
að, sem ég hef talað við um
málið.
Þeir játa, að hugmyndin sé
skynsamleg og gæti flýtt fyrir
því, að blár og hvítur fáni Sam
einuðu þjóðanna blakti yfir
miðdepli hins klofna Þýzka-
lands. En hún gæti áunnið
meira. Hún kynni að gera enda
á sextán ára gömlum vandræð-
um Austurs og Vesturs út af
umsátrinu um Berlín.
Yfirstjórn einhverrar grein-
ar af starfsemi Sameinuðu þjóð
anna væri tákn um nærveru
104 meðlimaríkja, 101 fleira en
hernámsríkin eru nú (Bandarík
in, Bretland og Frakkland).
Það kynni að vera meira en
Rússar kærðu sig um að' fást
við.
Nærvcra svo margra rikja
yrði ekki aðeins til þess, að
fjarlægja hættuna á þeirri
valdatöku Rússa, sem við öll
óttumst. Sérfræðingar Samein-
uðu þjóðanna telja, að hún
drægi til muna úr ýfingum
Rússa í lofti yfir aðflutnings-
leiðinni til Berlínar.
EIN alvarleg hindrun er þó í
vegi fyrir staðsetningu skrif-
stofu Sameinuðu þjóðanna í
Berlín, — þ.e. Sovétríkin. Sam-
einuðu þjóðirnar gætu varla
setzt að í Vestur-Berlín, ef Sov
étríkin stæðu gegn því. Það
yki aðeins á kalda stríðið og
kæmi í veg fyrir að sá megin-
tilgangur næðist, sem fyrir
Willy Brandt vakir.
Fyrir skömmu síðan orðaði
Krustjoff sjálfur þá hugmynd,
að allar aðalstöðvar Sameinuðu
þjóðanna flyttu til Berlínar. Á
þetta setti hann þó mjög frá-
hrindandi verðmiða, þ.e., að
hersveitir Bandarikjanna, Bret
lands og Frakklands hyrfu á
brott úr borginni. Þar með
væri fjarlægt það eina afl, sem
hefur gert frjálsri Berlín fært
að haldast við í miðju hafi
kommúnismans, 110 mílum inn
an við járntjaldið. Þetta þýddi,
að Vestur-Berlín og öll aðal-
stjórn Sameinuðu þjóðanna
væru ofurseldar miskunn Sov-
étríkjanna, og Vestunældin
þrjú, sem hlut eiga að máli,
litu ekki við slíku áformi.
Krustjoff ‘hefur samt sem
áður opnað leið til samkomu-
lagsumleitana. Hann hefur einn
ig nýlega nefnt þann mögu-
leika, að flytja hluta af starf-
semi Sameinuðu þjóðanna,
með því skOyrði, sem samkomu
lag yrði um. Það gerði hann á
einkafundi með tveimur full-
trúum frá vinstri armi brezka
Verkamannaflokksins. Þetta
kæmi heim við uppástungu
Willy Brandts borgarstjóra.
EG HEF spurt valdamenn í
stöðvum Sameinuðu þjóðanna,
hvaða greinar starfseminnar
kæmi til greina að flytja til
Vestur-Berlínar. Þeir komu
með þessar uppástungur:
1. Flytja allar aðalstcðvar

Þinghús og skrifstofubygging
S.Þ. í New York, þar sem aöal-
stöSvar samtakanna eru nú.
samtakanna í Evrópu, .sem nú
eru til húsa í hinum gömlu
stöðvum Þjóðabandalagsins í
Genf. Þar starfa ýmsar alþjóð-
legar stofnanir, sem fást við
margvísleg efni, svo sem fjár-
hagsleg vandamái hinnar
klofnu Evrópu, ópíumeftirlit og
flóttamannahjálp. Fjárhagsáætl
un starfseminnar nemur um 10
milljónum dollara á ári og
starfsmenn eru 774.
2. Flytja eina eða fleiri sér-
stofnanir samtakanna, sem að-
setur hafa í Genf og öðrum
borgum. Hér kæmu til greina
stofnanir, sem fást t.d. við al-
þjóðasamvinnu um kjarnorku-
mál, póstþjónustu og ákvarðan-
ir um notkun bylgjulengda við
útvarp.
Þriðja uppástungan er senni-
legust. Þar er gert ráð fyrir,
að flytja hluta af aðalstöðvum
Sameinuðu þjóðanna í Genf,
fremur en þær allar. f þessu
væri fólgin minni áhætta, en
aflaði þó sömu reynslu á því,
að hve miklu leyti mætti
treysta ábyrgð kommúnista, og
gæti undirbúið flutning allrar
starfseminnar smátt og smátt.
Háttsettur starfsmaður Sam-
einuðu þjóðanna sagði mér, að
Efnahagsnefnd Evrópu væri lík
legust til flutnings. Hún er
einn mikilvægasti þátturinn í
starfseminni í Genf og ein
þeirra fáu alþjóðastofnana, þar
sem finna má fulltrúa Austurs
og Vesturs í sama herberginu.
ÁÐUR en af flutningi gæti orð-
ið, yrðu Sameinuðu þjóðirnar
að ganga frá samningi um
vinnuhelgi starfsmanna, frjáls-
an aðgang, samgöngur og flutn
inga. En við hvern eiga Sam-
einuðu þjóðirnar að semja um
Vestur-Berlín? Stjórnir þríveld
anna og stjórn Willy Brandts
semdu auðvifað um réttindi
starfsmanna Sameinuðu þjóð-
anna í Berlín. En þessar stjórn-
ir gætu ekki tryggt aðgang að
Vestur-Berlín.
Sérstakan samning þyrfti að
gera við Rússland eða Austur-
Þýzkaland, eða bæði. Rússland
gæti tryggt aðgang, því að her
sveitir þess eru í Austur-Þýzka-
landi. En Sovétstjórnin mundi
vilja láta Austur-Þýzkaland und
irrita samninga, svo að brúðu-
stjórn þess gæti áunnið sér við-
Telefunken-bygglngin i Vestur-
Berlín — eln hinna mörgu ný.
tízkulegu stórbygginga, sem hafa
risiS þar upp eftir stríSIS.
SAMNINGUR Sameinuðu þjóð'-
annað við Austur-Þýzkaland,
staðfestur af Sovétríkjunum,
hlyti — hvernig, sem að vaéri
farið — að þýða að Rússar
tryggðu Vestur-Berlín meira ör
yggi en ella í skiptum fyrir
nokkra viðurkenningu Austur-
Þýzkalandi til handa.
Sú nærvera Sameinuðu þjóð-
anna í Vestur-Berlín, sem Willy
Brandt hvetur svo eindregið til,
felur í sér mikla möguleika.
Vesturveldin og Rússar geta
ekki ráðið til lykta vandann uin
Vestur-Berlín, en Sameinuðu
þjóðirnar kynnu að geta gert
það fyrir þau. Ef þeim auönnð-
ist það, færi að hlána í kalda
stríðinu.
(Þýtt úr The Week Mage.zico,
sunnudagsbiaði New York
Herald Tribune).
urkenningu sem lögmæt stjárn.
Við og bandamenn okkar —
sér í lagi Vestur-Þjóðverjar —
neitum að semja við Austur-
Þjóðverja, einmitt af sömu á-
stæðu og Sovétstjórnin vill láta
semja við þá.
STARFSMENN Sameinuðu
þjóðanna, sem ég ræddi við um
þetta atriði, sögðu það hugsan-
lega lausn, að láta Sameinuðu
þjóðirnar undirrita samn ng-
ana við Austur-Þjóðverja í stað
Vesturveldanna. Einn mjög
hátt settur starfsmaður gerði
ráð fyrir, að Bandaríkin og
flestir bandamenn þeirra
gengju að þessu.
Vestur-Þjóðverjar æptu auð-
vitað hástöfum, en fulllrúar
Sameinuðu þjóðanna hafa hvað
eftir annað minnt mig á, nð
þeir hafi sjálfir gert verdunar-
póst- og samgöngusamninga við
Austur-Þýzkaland. Þeir gætu
því varla orðið mjög ákveðnir
í andstöðunni gegn því, að Sam
einuðu þjóðirnar gerðu það
sama og þeir hafa sjálfir gert
Lögfræðilegir „læknar'* I
stöðvum Sameinuðu þjóðanna
bentu á, að „pilluna", sem Vest
ur-Þjóðverjum væri ætlað að
gleypa, mætti „hylja“ með því,
að semja við Austur-Þýzkaland
sem „verandi" ríki, én ekki
„lögmætt“ ríki. Sameinuðu
þjóðirnar hafa þegar viðhaft
svipaðar aðferðir í vopnahlés-
samningum við kommúnistank
ið Norður-Kóreu.
■oas
T í M I N N, sunnudagur 29. apríl 1962.
7