Tíminn - 04.05.1962, Blaðsíða 15

Ræða Einars
(Framhald af 6. síðu).
fyrir hans forgöngu. Nægir í því
sambandi að nefna lög um verka-
mannabústaði, byggingarsamvinnu
félög, lánadeild smáíbúða og hús-
næðismálastofnun ríkisins, sem öll
eru verk Framsóknarmanna ýmist
einna eða í samvinnu við aðra.
Væri freistandi að gera þessu efni
betri skil en ég hef nú tíma til,
en það verður að bíða, en ég vil
eindregið hvetja alla reykvíska
kjósendur til að kynna sér fortíð
þeirra flokka, sam nú biðja um
kjörfylgi, í húsnæðismálunum, það
mun létta þeim valið.
7. Atvinnumál. Framsóknarmenn
telja það grundvallarverkefni borg
arstjórnar að tryggja að jafnan
séu næg atvinnutæki í borginni,
þau séu starfrækt og allir borgar-
búar hafi næg verkefni við hagnýt
störf. Ber í því sambandi einkum
að leggja áherzlu á stórbætta að-
stöðu útgerðarinnar við höfnina og
í landi með byggingu fiskverkun
arstöðva og hraðfrystihúsa eftir
fyllstu þörfum. f annan stað geri
borgaryfirvöldin allt sem í þeirra
valdi stendur til að skapa iðnaði
borgarinnar sem bezta aðstöðu
með því að tryggja honum nægar
byggingarlóðir og athafnasvæði á
sem hagkvæmustum stöðum. Stilla
þarf í hóf skattlagningu á atvinnu
rekstur í borginni og gæta þess
sérstaklega að greiða sem bezt fyr
ir nýjum atvinnugreinum.
Allir vita, að vegna slæmrar að
stöðu og ills aðbúnaðar hefur út-
gerð héðan úr Reykjavík dregizt
saman að undanförnu og er nú
orðin óeðlilega lítil miðað við
fjölda borgarbúa, legu gagnvart
fiskimiðum og fleira. Þá er einnig
alkunna, að iðnaðurinn hefur búið
hér árum saman við þröngan kost,
liann hefur verið hornreka, enda
þótt augljóst sé að hagsýnn og vel
rekinn iðnaður er ein af undirstöð
um hvers þjóðfélags og er nauð-
sjrn að búa betur að þessari fjöl-
mennustu atvinnugrein borgarbúa,
en gert hefur verið til þessa.
8. Framsóknarflokkurinn telur
að brýn nauðsyn sé að fjölga dag-
heimilum og leikskólum í borg-
inni, þar sem nú er svo komið
hlutfalli milli launa og framfærslu
kostnaðar að sívaxandi fjöldi
mæðra verður að vinna utan heim
ilis. í mörgum stórum og fjöl-
byggðum borgarhverfum er nú
hvorki dagheimili né leikskóli svo
sem í Smáíbúðahverfi, Bústaða-
hverfi og- Laugarneshverfk Eftir
því sem borgin stækkar, fækkar
hlutfallslega þeim bömum og ung
lingum, sem eiga þess kost að kom
ast á sveitaheimili yfir sumartím-
ann. Telur flokkurinn að borgar-
yfirvöldunum beri að gera allt,
sem hægt er til að skapa eim
unglingum, sem þurfa að dveljast
í borginni yfir sumartímann, verk
efni við þeirra hæfi. Auka þarf
skólahúsnæði borgarinnar svo á
næstu árum, að ekki þurfi að
tvísetja í skólastofur, hvað þá þrí-
setja, eins og nú er sums staðar.
Byggt verði hús fyrir Verknáms-
skólann, sem miðað sé við þarfir
hans til verklegrar og bóklegrar
kennslu og starfsemi skólans verði
sem mest tengd atvinnuvegum
landsmanna.
9. Skipuleggja þarf og koma í
gott lag nægilega stórum skemmti
garðasvæðum í borginni og búa
þessi svæði vel, meðal annars með
malbikun næstu gatna til varnar
ryki. Með þessu og margs konar
fegrun borgarinnar verði hún gerð
ánægjulegur dvalarstaður til úti-
vistar á öllum tímum árs, þannig
að íbúar hennar þurfi ekki að leita
út fyrir borgina að kyrrlátum stöð
um í fögru umhverfi, eða eiga sér
stakt sveitaheimili til að dvelja
yfir sumartímann, sem aðeins
þeim efnuðu er kleift. Þá þarf að
koma upp stórbættri affstöðu fyrir
æskufólk borgarinnar til þess að
leggja stund á iðkun hollra íbrótta-
svo sem með byggingu skautahall-'
ar og fleiri og dreifðari íþrótta-
leikvöngum af ýmsu tagi.
Brýn ástæða, já, þjóðarnauðsyn,
er að stemma stigu við kaffihúsa-
og sjoppusetum unglinganna hér,
með því að beina athafna- og æfin
týraþrá þeirra inn á heppilegri
brautir en nú eiga mestum vinsæld
um að fagna og verður seint nógu
vel að æskunni búið en aldrei of
vel.
10. Framsóknarflokkurinn álítur
það eitt allra mesta nauðsynjamál
borgarinnar að bætt verði hið bráð
asta úr þeim gifurlega skorti, sem
hér er á sjúkrarými. Sjúkrahús-
leysið hér í höfuðstaðnum er svo
afskaplegt að til minnkunar er í
menningarborg, og auk þess stór-
hættulegt ef skæðan eða næman
sjúkdóm bæri að höndum. Sjúkra-
rými hefur ekkert aukizt héi; í
höfuðstaðnum um langt árabil eða
ekki síðan heilsuverndarstöðin,
sem upphaflega átti allt öðru hlut-
verki að gegna, var tekin í notkun
fyrir legusjúklinga snemma á ár-
inu 1957, en síðan hefur íbúatala
bor.garinnar vaxið geysilega, svo
sem kunnugt er.
Augljóst er að við svo búið má
ekki standa og sýnist einasta leið-
in til bráðrar lagfæringar vera sú,
að borgin taki lán til þess að ljúka
byggingu bæjarsjúkrahússins í
Fossvogi, sem byrjað var á fyrir
nærri 10 árum og enn er aðeins
fokhelt. Sjúkrahúsþörf Reykvik-
inga er of knýjandi til þess að
framkvæmdahraði Sjálfstæðismeiri
hlutans dugi þar til úrlausnar, þar
verður að hafa annan hátt á ef
forðast á hreint öngþveiti.
Þá þarf að stórbæta aðstöðu til
sjúkdómsrannsókna og annarrar
heilsugæzlu og auka þá læknaþjón
ustu, sem borgarbúar hafa aðgang
að, því mikið vantar á að hún sé
þannig að viðunandi geti talizt.
Góðir fundarmenn. Ég hef nefnt
hér 10 atriði, sem við frambjóð-
endur Framsóknarflokksins mun-
um beita okkur fvrir í borgar-
stjórn á næsta kjörtímabili. Ræðu
timi minn er takmarkaður hér í
kvöld og verð ég að láta þetta
nægja. Það er þó miklu fleira, sem
ástæða væri fyrir mig að nefna
í þessu sambandi. Ég hefði t. d.
gjarnan viljað tala um skóla- og
menningarmál, félagsmál, vatns-
veituframkvæmdir, skólp- og hol-
ræsagerð, brunavarnir, fram-
kvæmdaáætlun borgarinnar, stjórn
skipun borgarinnar, byggingu ráð-
hússins, rafmagnsmálin," verzlun-
ina og sitthvað fleira, sem verður
að bíða. Við Framsóknarmenn höf
um fullan hug á því að leggja
okkar lið hverju því máli, sem við
teljum til heilla hórfa fyrir borg-
ina og heitum því að starfa að
málum í borgarstjórn eftir því
sem vit og kraftar leyfa með hags
muni heildarinnar fyrir augum.
Okkar stefna er að vinna að lausn
allra mála á grundveili félags-
hyggju og samvinnu, og henni vilj
um við reynast trúir á þessum vett
vangi eins og hvarvetna þar sem
við störfum að opinberum málum.
í þeirri kosningabaráttu, sem í
hönd fer, munu borgarmálefnin
eðlilega sitja í fyrirrúmi og mest
verða um þau rætt a.m.k. af hálfu
okkar Framsóknarmanna. Tæpast
verður þó hjá því komist að lands
málabaráttan blandist þar eitthvað
inn í, enda er flokkaskiptingin hér
sú sama og á þjóðmálasviðinu. Nú-
verandi ríkisstjórn hefur á valda-
tímabili sínu skert lífskjör alls al-
mennings svo mjög, að óhugsandi
er að fólk geti látið þetta tækifæri
alveg ónotað til þess að kvitta fyr
ir kjaraskerðinguna á viðeigandi
hátt við kjörborðið. Kaupmáttur
launa er nú minni en hann hefur
verið um langt árabil og afleiðing
þess er sú, að fólk verður að vinna
langtum meira en nokkru hófi
gegnir til þess að sjá sér og sín-
um farborða, en góðæri' til lands
og sjávar bjargar því að enn er
hægt að fá næga vinnu. En hvað
stoðar að lögleiða 8 stunda vinnu-
dag ef afraksturinn af honum
1 hrekkur ekki nema fyrir helmingi
nauðsynlegra útgjalda? Er þá ekki
alveg eins gott þegar svo er kom-
ið, að viðurkenna bara hreinlega,
að við erum að þessu leyti í sömu
sporum nú og fyrir 60—70 árum,
þegar verkalýðsfélögin voru að
hefja baráttu sína? Ekki getur það
verið hugmynd nútíma íslendinga
um það ríki, sem þeir búa sig und
ir að erfa. Þvert á móti á uppvax-
andi kynslóð skýlausan rétt á því
að uppbygging undanfarinna ára
tuga og aukin framleiðslugeta,
verði notfærð á þann hátt að auka
skerf hins vinnandi fólks og bæta
lífskjör þess.
Stjórnarflokkunum tókst fyrir
síðustu Alþingiskosningar að telja
mörgum trú um að þeir gætu stöðv
að dýrtíðina, og ýmsir hafa jafnvel
haldið til skamms tíma, að jafn-
vægi í kaupgjalds- og verðlagsmál
um væri hér ríkjandi. En getur
nokkur haldið það lengur, þegar
vitað er hversu miklar hækkanir
hafa orðið hér að undanförnu og
fyrirsjáanlegt að allt kauþ hlýtur
að stórhækka alveg á næstunni,
eins og hlutfallið er hér nú milli
iauna og framfærslukostnaðar. —
Enda er nú þegar ein stétt, togara
sjómenn í verkfalli og önnur verk-
föll alveg yfirvofandi, sum þegar
! boðuð.
Oft hefur það verið þrautalend-
ingin hjá Sjálfstæðisflokknum í
borgarstjórnariwsningum, þegar
þeir hafa viljað komast hjá að
verja gerðir sínar í Reykjavík, að
víkja talinu að landsmálum og
flygja baráltunni yfir á það svið.
Ég efast satt að segja um, eins
og nú háttar málum, að þeir kæri
sig um það og eru því líklega mest
ar líkur á því að íhaldið verði að
flytja kosningabaráttuna út fyrir
landssteinana að þessu sinni og
heyja hana á erlendri grund. Slík
er afkomendum víkinga og aðdá-
endum hernaðar og hreystiverka
að fornu og nýju að sjálfsögðu eng
an veginn ósambaðið hlutskipti,
en hvort fengsældin verður í réttu
hlutfalli við tilburðina skal ósagt
látið.
Við Framsóknarmenn munum í
þessari kosningabaráttu halda okk
ur við þau verkefni, sem til úr-
lausnar eru í borgarmálefnum
Reykjavíkur, enda ærið viðfangs-
efni, og munum alveg neita að láta
draga okkur í dilka eftir afstöðu
okkar til óskyldra mála, við erum
talsmenn þjóðlegrar uppbygging-
arstefnu og viljum leggja fram
krafta ckkar til þess að vinna land
inu og þjóðinni það gagn er við|
megum, og efla gengi bcrgarinnar í
okkar sem mest, til þess að Reykja
vík geti með sóma skipað sinn
virðuiega sess sem höfuðborg í;
frjálsu og f”F- 'lrla ' • '1 i.
Undanfarin ár og áratugir Hafa
verið tímabil mikillar uppbygging
ar og framfara í íslenzku þjóðlífi.
Um landið þvert og endilangt hafa
risið upp ný og glæsileg mann-
virki og stórtæk framleiðslutæki
til lands og sjávar flytja björg í
bú í áður óþekktum mæli. Ekki
hvað síst hefur orðið gjörbylting
í Reykjavík, sem hefur á þessu
tímabili breytzt úr litlum fiski-
mannabæ í glæsiiega höfuðborg.
Engum kemur þvi á óvart þótt
Sjálfstæðismenn geti bent á ýmis
legt, sem gert hefur verið hér i
höfuðborginni, enda skylt að viður
kenna að mörgu hefur verið til
leiðar komið. Ekki eru það heldur
svo litlir fjármunir, sem farið hafa
gegnum borgarsjóð, að þess vegna
hafi þurft að halda að sér höndum.
Á síðasta kjörtímabili munu tekj
ur hans t.d. hafa numið meira en
einum milljarði króna. Borgarbú-
ar hafa goldið útsvör sín og aðrar
álögur ríflega af hendi. Ekki er
það þó stjórnendum borgarinnar
fyrst og fremst að þakka, sem hér
hefur áfram miðað, heldur eiga
íbúar Reykjavíkur þar mestan
heiðurinn sjáifir.
íbúar Reykjavíkur cru framsæk-
ið og duglegt fólk, sem með elju,
vinnusemi og atorku, hefur lyft
hverju Grettistakinu af öðru í
sókn sinni til velmegunar og
bættra kjara. Og þeir eru framar
öllu gott fólk sem vill fá að starfa
að hugðarefnum sínum í sátt og
samlyndi, búa í haginn fyrir borg
ina sína og fyrir landið sitt.
Þess vegna finnst mér í sann-
leika sagt við Reykvíkingar eigum
betra hlutskipti skilið en að búa
við hlutdræga og athafnalitla borg
arstjórn eins og þá sem nú stjórn
ar. Borgarstjórn, sem er á eftir
með allt, sem hún á að gera, þann
ig að framkvæmdir fólksins standa
á því að látin sé í té nauðsynleg
aðstaða af opinberri hálfu. í sam-
eiginlegum framkvæmdum, sem
stjórnendur borgarinnar eiga að
sjá um, hefur rikt deifð og drungi,
sem stingur mjög í stúf við fram-
takssemi borgaranna. Þetta þarf
að breytast. Við þurfum að fá
borgarstjórn sem starfar í anda
þess dugnaðar sem einkennir at-
hafnir einstaklinga og félaga hér
í borg. Atkvæðatölur síðustu kosn
inga gefa ekki fyrirheit um það,
að Sjálfstæðisflokkurinn missi
meirihlutann, því verður höfuðat-
riði þessara kosninga að skapa
sem sterkasta og jákvæðasta and-
stöðu í borgarstjórn og neyða hina
gömlu valdaklíku þannig til
bættra stjórnarhátta.
Þetta verður bezt tryggt á þann
hátt að veita okkur Framsóknar-
mönnum betra tækifæri en við höf
um hingað til haft til áhrifa í borg
arstjórn.
Leiðin til þess er að sjálfsögðu
að gera sigur B-listans sem allra
mestan, og það skulu vera mín síð
ustu orð hér í kvöld að heita á
alla Framsóknarmenn að vinna nú
vel þennan stutta tíma sem eftir
er.
Hafið samband við trúnaðar-
menn flokksins í hverfunum og
skrifstofuna, Tjarnargötu 26, sem
alira fyrst.
Fylkjum liði undir merkjum
Framsóknarflokksins.
Vinnum vel og drengilega.
Þá er sigurinn vís.
79 af stðSiifni
(Framhaid af 16 síðu)
mikla áherzlu frá upphafi, að ís-
ienzkir leikarar færu með hlut-
verkin í þessari kvikmynd. Er það
þá í fyrsta sinn sem sú samvinna
kemst á, að starfskraftarnir verði
íslenzkir að frátöldum leikstjóra
og tæknim. við kvikmyndatöku.
Balling er einn allra færasti
kvikmyndaleikstjóri Dana, og hef-
ur áður unnið að kvikmyndatöku
á norðurslóðum, meðal annars í
Hvalfirði og Meistaravík. Þá gerði
hann mynd í Færeyjum, sem hefur
hlotið mikla frægð. Er mikill feng-
ur fyrir Edda Film að hafa fengið
Balling til að stjórna kvikmyndun-
inni á Sjötíu og níu af stöðinni.
Eins og liggur í augum uþpi, er
Edda Film ekki fjársterkt fyrir-
tæki, og veldur fjárskortur nokkr-
um erfiðleikum. Kvikmyndun er
dýr, en forráðamenn Edda Film
vona að úr þessu rætist og hægt
verði að kvikmynda hér í júlí og
ágúst í sumar.
& sí$an
kind, René Schickele og Stefan
Zweig. Þar með eru aðeins fáein
ir nefndir af þeim fjölda, sem
Thomas Mann skrifaðist á við.
í þessum bréfum koma stjórn-
málaskoðanir hans glöggt' fyrir
almennings sjónir. Sannfæring
hans um, að ekkert gott gæti
leitt af stjórn Hitlers, rak hann
frá Þýzkaiandi.
„í andlegu lífi Þýzkalands á ég
dýpri rætur heldur en þeir, sem
í þrjú ár hafa verið að velta fyr-
ir sér, hvort þeir ættu að dirf-
ast að svipta mig þjóðerni mínu
í augsýn alls heimsins".
Eftir birtingu þessa opinskáa
bréfs dirfðust „þeir“ að svipta
hann þjóðerninu. í dag getur -l:k
ert komið í veg fyrir, að spádóm-
ar hans og hugsanir komi fyrir
almennings sjónir í bréfum þeim,
sem til allrar hamingju hafa
varðveitzt.
Ljónagrín
(Framhald af 16. síðu).
býður Sigurður Benediktson upp á
vísnaþátt og hefur sér til fulltingis
Friðfinn Ólafsson, Guðmund Bene
diktsson, Helga Sæmundsson og Jó-
hann Fr. Guðmundsson. Á eftir
vísnaþættinum flytur Þórarinn
Þórarinsson, ritstjóri, ræðu, en
tónlist annast Jón Þórarinsson á-
samt Jakobi Hafstein og Þorsteini
Hannessyni. Þá er hlé, en síðan
flytur Helgi Sæmundsson, formað-
ur Blenntamálaráðs, ræðu,. Brynj-
ólfur Jóhannesson og Haraldur Á.
Sigurðsson flytja leikþátt eftir
hinn síðarnefnda, en alllangt er
nú orðið síðan hann hefur látið í
sér heyra. Að lokum flytur Jónas
Sveinsson, læknir, kveðjuorð. —
Hálftíma áður en skemmtunin
hefst, mun Halldór. Pétursson
mæta á staðnum og teiknar hann
þá, sem hafa vilja, bæði áður en
skemmtunin hefst og í hléinu. For
saia aðgöngumiða verður í Bóka-
verzlun Lárusar Blöndal á Skóla-
vörðustíg og í Vesturveri, og
munu þeir kosta um 75 kr„
Skemmtunin verður ekki endur-
tekin. Gera má ráð fyrir, að marg-
an langi að heyra og sjá, hvað
fram fer í Háskólabíói á sunnu-
daginn, og ættu sem flestir að
tryggja sér miða í tíma.
Jónas Guðmundsson , forstöðu-
maður Bláa bandsins, var meðal
viðstaddra í Þjóðleikhúskjallaran-
um 1. maí. Þakkaði hann þá miklu
viðurkenningu, sem Lionsklúbbur-
inn „Þór“ sýnir Bláa bandinu með
því að efna til þessarar glæsilegu
skemmtunar í stærsta samkomu-
húsi landsins til ágóða fyrir stofn-
unina. Bláa bandið hefur nú starf-
að í 7 ár, og hafa um 1500 manns
notið aðstoðar þess á því tímabili,
en stofnunin getur nú haft á sín-
um snærum 61 manns á heimil-
inu við Flókagötu og í Víðihlíð.
2. síðan
Ári síðar hélt Munichborg há-
tíðlegt áttundu aldar afmæli sitt.
Við það tækifæri kom Dulce An-
aya fyrst fram við Bavarian ríkis
óperuna. Dansaði hún þá m.a.
aðalhlutverkið í „Undine“ eftir
Hans Werner Henze, og einnig
dansaði hún sem uppspretta lífs-
ins í ballettinum „L’Abime“ eft-
ir Yves Bonnat. Upp frá því hef-
ur Dulce Anaya starfað í Munich.
VfSavangur
í október 1958 kostaði hver
rúmm. kr. 1145.90; í október
1960 kr. 1379.14, og í marz
1962 kostaði hver rúmrn. kr.
1607.61.
Árið 1958 voru hámarkslán
frá Húsnæðismálastofnun ríkis
ins kr. 100 þúsund, en hafa nú
verið hækkuð i kr. 150 þús-
uud.- Hækkun á meðalíbúð,
320 rúmmetra, er frá árinu
1957 hvorki meiri né minni en
177 þúsund krónur, eða liækk
unin ein saman 27 þúsund kr.
meiri en lánin eru nú. Hversu
margir verkamenn ætli hafi
efnf á að eignast íbúð núna.
íbróttir
baksund 2:29.0 mín. 400 m. ein-
staklingsfjórsund 5:25.0 mín.
Hjá konum eru afrekin þannig:
100 m. skriðsund 1:07.0 mín. 400
m. skriðsund 5:10.0 mín. 100 m.
bringusund 1:17.0 mín. 200 m.
bringusund 3:00.0 og 400 m. ein-
staklingsfjórsund 6:15.0 mín, —
’Vóttir
heima, og því útilokað að fá hús-
næði fyrir keppnina, og margir
aðrir erfiðleikar, sem skapast
myndu af kosningunum. Um júní
mánuð var heldur ekki að ræða
þar sem þátttakendur okkar á
Norðurlandamótið í Danmörku
fara utan fyrst í júní. Bridgesam
bandið skrifaði því hinu enska og
bað það að halda vnálinu vakandi
með það fyrir augum, að af keppn
inni gæti orðið í haust.
15
TÍMINN. föstudacinn 4. maí 1962