Tíminn - 13.05.1962, Qupperneq 7

Otgefandi FRAMSÓKNARFLOKKURINN
Framkvæmdastjón Tómaí 4rnason Ritstjórar Þórarinn
Þórarinsson (ábi Andrés Knstjánsson Jón Helgason og indrið)
G Þorsteinsson FullLrúi ritstjórnar- Tómas Karlsson Auglýs
ingastjóri- Egili Bjarnason Ritstjórnarskrifstofur i Edduhúsinu.
afgreiðsla. auglýsingar og aðrar skrifstofur f Bankastræti 7
Simar: 18300—18305 Auglýsíngasími 19523 Afgreiðslusimi
12323 Áskriftargj kr 55 á mán innanl í lausasölu kr. 3 eint
— Prentsmiðjan Edda h.f. -
Tryggjum borginni
okkar betri stjórn
Sjálfstæðismenn reyna oft að verja hina duglausu
stjóm sína á bæjarmálum Reykjavíkur með því að benda
á hina miklu uppbyggingu, sem orðið hefur'hér í bænum
seinustu áratugina. Við nánari athugun munu menn sjá,
að hún er eigi borgarstjórnarmeirihlutanum að þakka.
Reykjavík á vöxt sinn og uppgang fyrst og fremst
tvennu.að þakka. í fyrsta lagi hefur hún notið þess á
margan hátt, að hún er höfuðborg landsins. I öðru lagi
hefur hún notið þess, að hér hafa búið óvenjulega margir
framtakssamir einstaklingar, eins og sést á því, að hér
eru hlutfallslega fleiri íbúðir í einkaeign en í nokkurri
annarri höfuðborg.
Á nær öllum sviðum eru framkvæmdir borgarinnar á
eftir framkvæmdum einstaklinganna. Þetta sýna göturnar,
höfnin og skortur dagheimila og skóla, svo að nokkur
dæmi séu tekin. Reykjavík hefur vaxið og eflzt vegna
framtaks einstaklinga, þrátt fyrir dugleysi borgarstjórnar-
meirihlutans.
íhaldsblöðin segja að þetta geti ekki verið rétt, þvi að
dugandi einstaklingar kjósi ekki duglitla stjórn. Þess
er þó miður víða dæmi, t.d. í ýmsum stórborgum Ame-
ríku, þar sem sami meirihluti hefur haldizt áratugum
saman, þrátt fyrir lélega stjórn.
Svo öflugur er meirihluti Sjálfstæðisflokksins nú, —
en borgarstjóri þess hlaut 11 atkv. í borgarstjórn, þegar
hann var kjörinn — að það heyrir til ólíkinda, að honum
verði hrundið. En það er samt hægt að bæta stjórnina.
Það er hægt með því að skapa honum aukið aðhald með
því að efla hina jákvæðu andstöðu í borgarstjórninni.
Reynslan sýnir, að slíkt verður ekki gert með því að
efla Alþýðuflokkinn eða Alþýðubandalagið. Báðir þessir
flokkar hafa brugðizt hlutverki sínu sem jákvæðir and-
stöðuflokkar í borgarstjórninni. Slíkt verður aðeins gert
með því að efla Framsóknarflokkinn, sem hvarvetna hefur
reynzt traustasti andstæðingur Sjálfstæðisflokksins, þar
sem þeir hafa leitt saman hesta sína.
Tveir fulltrúar Framsóknarflokksins í borgarstjórn,
myndu veita meirihlutanum öflugt, jákvætt aðhald og
hvetja hann til bættrar stjórnar.
Tryggjum því borginni okkar betri stjórn með því, að
tryggja tveimur Framsóknarmönnum sæti í borgarstjórn-
inni.
Gunnar og barna-
vagninn
Stjórnarblöðin reyna stundum að hæla sér af því, að
stjórnin hafi aukið fjölskyldubætur. svo að þær eru nú
einnig greiddar með fyrsta barni.
En ekki er allt, sem sýnist. Síðan Gunnar Thoroddsen
varð fjármálaráðherra, hafa álögur þær, sem ríkið leggur
á borgarana meira en tvöfaldazt, miðað við 1958. Sem lítið
dæmi um skattlagningu Gunnars má nefna það, að af
barnavagni, sem kostar kr. 5.750.00. tekur Gunnar kr.-
2.700.00 í ríkissjóð, en fjölskyldubætur vegna barns eru
um 3000 kr. á ári.
Annað dæmi er það, að af rafmagnseldavél, sem kost-
ar kr. 6.950.00, nælir Gunnar kr. 2.885.00 í ríkissióðinn.
Og af grautarpotti, sem kostar kr. 200.00, fær Gunnar
kr. 79.50, 1 hlut ríkissjóðs.
Jörgen Bast;
Fræg kona, sem er sett í varð-
haid vegna eiginmannsins
Bídault og kona hans esga ævintýralegan feril aS haki
GEORGE BIDAULT, fyrrver
andi utanríkisráðherra Frakk-
lands, flýði til útlanda fyrir
skömmu, og samdægurs var
frá því sagt í fregnmiðum, sem
dreift var yfir París, að hann
hefði tekið að sér forustu leyni
hersins OAS í Frakklandi. —
Franska öryggislögreglan hef-
™ ur nú tekið konu hans fasta,
frú Suzanne Bidault. Stafar
það auðvitað af ótta við, að
hún standi í sambandi við
mann sinn.
Sumum kann að virðast það
allharkalegt af yfirvöldunum
að láta fangelsa konur eins og
frú Salan og frú Bidault. En
hafa verður það í huga, að
stjórn byltingarmanna i Alsír
grunar frönsk yfirvöld um
græsku. Ef konur þessar væru
látnar óáreittar, eins og á stend
ur um menn þeirra, þá hlytu
alsírskir uppreisnarmenn að
taka það sem nýja sönnun fyrir
linkind frönsku stjórnarinnar
gagnvart OAS.
Hér er ekki aðeins um að
ræða tvær kunnar hefðarkon-
ur, heldur eru þær taldar holl-
ar mönnum sínum og vísar til
að taka að sér mjög mikilvæg
störf fyrir OAS. Þetta á alveg
sérstaklega við um frú Bidault.
ÞVI verður þó ekki neitað,
að handtaka frú Bidault ber
mikinn keim af harmleik. Sag-
an um hana og George Bidault
var eitt af fegurstu ævintýrun-
um, sem gerðust á fyrstu árun
um eftir stríðið. Ósennilegt er,
að þá hafi nokkurn órað fyrir,
að það ætti eftir að enda á
þennan hátt. De Gaulle hershöfð
ingja hefði sennilega enn síður
grunað það en flesta aðra.
Frú Bidault er hin merk-
asta kona. Hún er dóttir
óbersta frá Toulon og þótti
snemma góðum gáfum gædd
og alveg einstökum dugnaði.
Á námsárum sínum lagði hún
einkum stund á austurlenzk
mál og var henni snemma falið
mikilvægt, menningarlegt verk
efni í Saigon á Austur-Indlandi.
Þarna eystra hóf hin dug-
lega ungfrú Suzanne Bertei
blaðamennsku. Gerðist hún
starfsmaður við ritstjórn hins
áhrifamikla blaðs „Le Courrier
Saigonnais", en á þessum árum
var hún ákaflega framgjörn.
Hún þafði einsett sér að ná
frama í utanrikisþjónustunni,
en allt fram að þeim tíma hafði
engri franskri konu tekizt það,
— nema „bak við tjöldin“, eins
og sagt er.
En ungfrú Bertel auðnaðist
Iþetta. Hún var tekin í utan-
ríkisþjónustuna og hækkaði
jafnt og þétt í tign. 1930 var
hún — aðeins 26 ára að aldri
— skipuð yfirmaður einnar af
menningardeildum utanríkis-
ráðuneytisins. Þessu starfi
gegndi hún 1940, þegar ósköpin
dundu yfir Frakkland. Hún
i fylgdi stjórn Petain til Vichy,
' mörgum kunningjum hennar til
■ mestu undrunar. Þar hélt hún
t áfram að veita menningardeild
f; utanríkisráðuneytisins forstöðu
í þar til Frakkland fékk aftur
if frelsi sitt.
„HVERNIG getur staðið á
því, að Suzanne gerir þetta“,
%
Frú Bidault.
sögðu hinir gömlu vinir henn-
ar, hver við annan. „Hún, sem
ávallt hefur vérið glóandi af
ættjarðarást". Og raunin varð
sú, að margir af vinum hennar
snéru alveg við henni bakinu.
Þá grunaði ekki, að starf Suz-
anne Bertel hjá Vichy-stjórn-
inni var aðeins skálkaskjól,
sem henni tókst sérlega vel að
hagnýta.
í raun og veru lék hún ger-
samlega tveim skjöldum og var
í stöðugri lífshættu. Hún var
ekki einungis ungfrú Suzanne
Bertel ráðuneytisstjóri, held-
ur einnig „Suzy“, mjög mikil-
virkur þátttakandi í andspyrnu
hreyfingunni. Hún stjórnaði
sinni deild sjálf og skrifstofa
hennar var pósthús fyrir bréfa
skipti milli andspyrnuhreyfing
arinnar og aðalstöðva de Gaulle
í London. En þarna var einnig
miðstöðin fypir sambandið inn-
byrðis milli hinna ýmsu deilda
í Frakklandi sjálfu, og það var
ef til vill enn mikilvægara.
Það kom því í hlut ungfrú
Suzanne Bertel að koma til
skila fjölda bréfa frá og til
leiðtoga andspyrnuhreyfingar-
innar, „Xavier“. Hún þekkti
hann ekki sjálfan, heldur að-
eins dulnefnið hans. Hana gat
sízt grunað, að bak við þetta
nafn stæði hinn smávaxni
menntamaður George Bidault.
sem leiðtogi fjölda fólks, er
barðist upp á líf og dauða. En
það voru gáfur hans, kraftur
og kjarkur, sem voru þess vald
andi.
ÞAÐ má þvi nærri geta, að
de Gaulle og samstarfsmönnum
hans datt sízt í hug að líta á
ungfrú Suzanne Bertel sem svik
ara. Það var nú eitthvað annað.
Fyrst eftir að frelsið var feng
ið var henni sýndur hver viður
kenningarvotturinn af öðrum.
Ilún varð meðlimur heiðursfylk
ingarinnar, fékk stríðskrossinn
og andspyrnuorðuna. í augum
hennar sjálfrar mun það þó
hafa verið mikilvægara, að
henni var falin forusta í hinu
endurreista utanríkisráðuneyti
í París. Hún var fyrirmynd allra
framgjarnra kvenna í Frakk-
landi de Gaulle.
Og hún var sannarlega fögur
og glæsileg', þar sem hún
sat í sinni rúmgóðu skrifstofu
við Quai d’Orsay, þegar fund-
um hennar og hins nýskipaða
utanríkisráðherra George Bid-
ault bar fyrst saman. Nú voru
grímur andspyrnuhreyfingar-
innar fallnar og því ekki að
undra, þó að þau hefðu margs
að minnast frá undangengnum
átakaárum.
Brátt tókst góð vinátta með
þeim og síðar ást. Og einn góð-
an veðurdag ákvað Bidault með
sjálfum sér, að hann vildi held
ur eiga töfrandi eiginkonu en
töfrandi ráðuneytisstjóra. Hann
bar því upp bónorð sitt og fékk
já. Og brúðkaupið var haldið
umsvifalaust, enda óróatímar.
Það var hvorki tími til brúð-
kaupsveizlu né brúðkaupsferð-
ar. Vígslan fór fram milli
tveggja ráðuneytisfúnda.
EN RAUNIN varð sú, að
George Bidault missti ekki al-
veg ráðuneytisstjórann sinn.
Hún var enn mjög góður að-
stoðarmaður hans í önnum dags
ins. Til dæmis var hún snill-
ingur í því að fletta heima-
blöðunum í flughasti og velja
það úr, sem mestu varðaði fyr
ir Bidault. Úrklippurnar lágu
á skrifborðinu hans heima, þeg
að har.n lagði af stað til ráðu-
neytisins.
Frú Bidault var einnig fyrir-
myndar húsmóðir. Hún naut
sín alveg sérlega vel á hinu
mikla (en misheppnaða) friðar
þingi í París 1946. Það hlýtur
að hafa verið sérstakt lán að fá
hina fögru frú Bidault sem
sessunaut við veizluborð. Þá
voru engar óþægilegar þagnir.
Henni tókst snilldarlega að
leiða samræðurnar og hafa vald
á þeim.
Nú var ekki lengur nein
þurrð á vinum. De Gaulle var
einn af nánustu vinum þeirra
hjóna, bæði meðan hann réð
ríkjum og eins eftir að hann
dró sig í hlé.
ÞVÍ MÁ heldur ekki gleyma,
hve frú Bidault var manni sín-
um mikil mannleg stoð. Það
vita allir Frakkar, að taugar
Bidault voru mjög úr lagi
gengnar eftir þau erfiðu ár,
sem hann starfaði í andspyrnu
hreyfingunni, og til að styrkja
þær varð honum tíðgripið til
sinnar kæru hvítvínsflösku. —
Vinir og kunningjar voru rnjög
umburðarlyndir gagnvart þess-
um litla veikleika „Bip“, eins
og þeir kölluðu Bidault. En
smám saman hætti þessi veik-
leiki að vera svo sérlega Iítill
og því neðar sem dró í flösk-
unni, því meiri hætta var á
að hann færi úr jafnvægi.
(Framhald á 15. síðu)
T í M I N N, sunnudagurinn 13. maí 1962.
z