Tíminn - 29.07.1962, Blaðsíða 6

T f M I N N, sunnudagurinjr .99. júl* 13C?'. —
Falsbréfið
Mánudaginn 31. maí 1937 birti
fcafold, sem þá var vikuútgáfa
Mbl., á forsíðu stóra fyrirsögn,
sem hljóðaði á þessa leið:
„Bréf úr Framsóknarher-
búðum. Sannanir fyrir sam-
sfeaxfi Framsóknar' og komm-
únista".
í grein þeirri, sem fylgdi á eft-
ir, segir, að'stjórnarflokkarnir, þ.
e. Framsóknarflokkurinn og Al-
þýðuflokkurinn, reyni að neita
þvi, að þeir hafi samvinnu við
kommúnista í kosningunum, sem
standi fyrir dyrum, en nú hafi
ísafold borizt bréf, sem taki af
allan vafa [ þessu efni, — „bréf,
sem einn af aðalforingjum Fram-
sóknarflokksins sendi trúnaðar-
mönnum flokksins út um land um
áramót í vetur, nokkru eftir að
þingrofið var ákveðið, bak við
tjöldin, en áður en það var gert
opinskátt".
ísafold birtir síðan eftirfarandi
kafla, sem eiga að vera úr bréf-
inu:
„Vi'ð (þ. e. Framsóknarmenn)
höfuín gert munnlegan, en þó
vottfastan samning við vinstri
flokkana (þ. e. Alþý'ðuflokkinn
Oig Kommún'istaflokkinn) um
samvinnu, þannig, að Framsókn
arflokkurinn fámar vinstri flokk-
unum öll sín atkvæði í öllum
kauipstöð’um 'I.andsins á víxl eft-
ir ástæðum hvers um siig, gegn
því, að þeir ábyrgjast okkur öll
sín atkvæði út um sveit'ir lands-
ins í þeim kjördæmum, þar sem
þeir hafa ekki menn í fram-
boði.
Þú, sem trúnaðarmaður flokks
ins, verður að standa vel á verði
ag gianga ríkt eftir og tafarlaust
a® tilkynna það til m'iðstjórnar
fiokksins, ef út af er brugðið,
og senda nöfn þeirra manna,
sem svíkja eða líklegir eru til a'ð
svíkja, til miðstjórnar flokksins,
svo að hún geti gert fcafarlaust
kröfur til Viðkomiandi flokka á
viðeigandi hátt“.
ísafold klykkir svo út með því
að segja, að þetta bréf taki af
allan vafa um samninga Fram-
sóknarmanna og kommúnista.
Fáum dögum sfðar var þetta
bréf srvo einnig birt í Mbl.
„Framsókn í heljar-
greipum kommún-
ista“
Af hálfu Framsóknarmanna var
strax lýst yfir því, að þetta bréf
væri falsað og skorag á ritstjóra
Mbl., að greina hver sá forustu-
maður Framsóknarflokksins væri,
er hefðj átt að skrifa bréfið, og
hvernig þetta bréf hefði komizt
til Mbl. Ritstjórar Mbl. neituðu
algerlega ag svara þessu, en ann.
ar þeirra bar fyrir rétti, að hann
hefði aldrei séð bréfið sjálft, held
ur hefði sér aðeins borizt afrit af
umræddum köfíum úr bréfinu og
þetta afrit hefði hann strax rifið
sundur og hann var búinn að birta
bréfkaflana í ísafold! Hins vegar
teldi hann sig hafa fulla vissu fyr
ir því, að þetta bréf hefði verið
til.
Á þessu bréfi, sem var hreint
falsbréf, var svo byggð nær öll bar
átta Sjálfstæðisflokksins í
þingkosningunum 1937 Það var
birt grein eftir grein i Mbl oe
ísafold um samninga Framsókn
armanna og kommúnista, um að
Framsóknarmenn o.s Alþýðuflokks
menn væru að eefa kommúnistun
oddavaldif á þingi. um ag þjóðin
yrði að reka þessa rauðu hættu
af höndum sér o.s.frv. Eitt helzta
vígorð Mbl. var: Framsókn í helj-
argreipum kommúnista.
Öllum þessum mikla áróðri var
haldið uppi, þótt forystumenn
Sjálfstæðisflokksins vissu vel, að
engir samningar hefðu átt sér stað
milli Framsóknarmanna og komm
únista, og falsbréf væri notað sem
sönnunargagn.
Það var J þessum kosningum,
er núverandi formaður og vara
formaður Sjálfstæðisflokksins
voru fyrst í framboði og áhrifa
þeirra gætti verulega á störf og
stefnu flokksins.
Fyrirmyndip.
Þeir, sem fylgdust með erlend-
um stjórnmálum á þessum árum,
sáu vel, hvar forkólfar Sjálfstæð-
isflokksins höfðu fengið fyrir-
myndina að þessum starfsháttum
sínum. Þetta gerðist fjórum árum
eftir, ag Hitler brauzt til valda
í Þýzkalandi. Eitt aðalefni í áróðri
hans var að allir lýðræðissinnar
og frjálslyndir umbótaflokkar
væm bandamenn og undirlægjur
kommúnista. Þeir væru í leynileg
um samtökúm meg kommúnistum
og ætti að heyja baráttuna gegn
þeim á þeim gruhdvelli. Til þess
að sanna slíkan áburð, voru svo
oft birtar glefsur úr stolnum eða
fölsuðum leyniskýrslum, sem eign
aðar voru andstæðingunum.
Rétt þykir að rifja hér nokkuð
nánar upp, — m. a. vegna þess
áróðurs, sem nú gengur aftur í
Mbl. frá þes'Sum tíma — uppruna
og ætterni framanefndra alburða
sumarið 1937.
Maðurinn, sem allir
„treysta og blessa“
Vorig 1933 var stofnuð hér í
Reykjavík svokölluð Þjóðernis-
hreyfing fslendinga, er stældi
flokk Hitlers á flestan hátt. Þessi
hreyfing gaf út tvö blöð, íslenzka
endurreisn og Þórshamar. Stefnu
þessarar hreyfingar má nokkuð
marka á eftirfarandj ummælum,
sem birtust í íslenzkri endurreisn
10. ágúst 1933:
„Og jafnlengi mun þýzka þjóð-
in fagna og gleðjast yfir því, að
á hörmungar- og neyðartímum
rís upp maður, sem flytur þjóð-
inni boðskap um sameinaða og
sterka þýzka þjóð. Um ókomnar
aldir mun nafn hans hljóma
fagnandj af vörum þýzkra
manna.
Adolf Hitler hefur skráð naf.n
sitt við hliðina á fremstu mönn-
um hins germanska kynstofns.
Hann flutti þjó'ð sinni trúna á
sannleikann, á sinn eigin m'átt
og rnegin".
Nokkru síðar segir í Islenzkri
endurreisn á þessa leið:
„Adolf Hitler er sá maður,
sem þjóðin trúir fyrjr málum
sínum, mað’urinn, sem fátækir
og ríkir, ungir og gamlir treysta
og b'lessa“.
i
Gamalt Reykjavíkur
Trjágöng í LaugardalsgarSi.
Það gerðist um þetta leyti, að
Bjarni Benediktsson kom heim
frá námi í Þýzkalandi og tók að
starfa j Sjálfstæðisflokknum
Hann og Gunnar Thoroddsen vorj
þá ráðamestir meðal yngri manna
flokksins.
Hér skal ekki dæmt um, hvaðan
þau áhrif voru runnin, að í
Reykjavíkurbréfi Mbl. 14. mai
1933, var farið þessum orðum um
Þjóðernishreyfinguna: ,,
„Sósíalistar inman Alþýðu- og
Framsóknarflokksins hafa fengi'ð
hálfgert æðiskast út af þjóðernis
hreyfingunni. Tími.nn og Alþýðu
blaðið keppast um að ausa
óhróðrj og svívirðingum yfir
þjóðernissinna, nefna þá upp-
reisnarmenn, svartli'ða, einræðis
(men,n og jiafnve'J manndrápara.
í ofurhjartnæmri grein, er Jón-
as Jónsson skrifaði nýlega, bent'i
hann á þann mcguleika, að liann
og þeir velu.nnarar hans í Alþýðu
flokknum myndu e. t. v. þurfa
að grjp.a til þeirra ráða að sækjia
um aðstoð erlendra þjó'ða til
þess að bæQa þjóðerniishreyfing
una niður.
Hin nývafcnaða þjóðernishreyf
inig fær á mi.argan hátt byr undir
vængi frá andstæð'ingum sínum.
Hrjflungar þjót.a upp og heimta
útvarpsumræður um „ofbeldis-
stefnur" og „verndun þjóðernis
ins“ . . . En útvarpsumræðunum
er stefnt gegn þjóðern’issinnum
. . . Óþarft er a'ð taka það fram,
að þjóðernissinnum detta engin
apjöil lýðræðis í hug en fylgja
af a'lhug eflingu ríkisvaldsins, er
spornar við hvers konar yfir-
gangi ofbe!disseggjía“.
Morgunblaðið birtir margar
fleiri greinar um þessar mundir,
þar sem hið mesta lof var borið
á þessa hreyfingu.
-Ljúft að bakka... “
Hvort sem þeir Bjarni og Gunnar
hafa stjómað þessum skrifum um
Þjóðernishreyfinguna eða ekki.
er hitt staðreynd, að þegar dró að
bæjarstjórnarkosningunum 1934.
voru þeir helztu hvatamenn þess
að stofnað var til kosningasam-
vinnu milli Sjálfstæðisfl. og Þjóð-
ernishreyfingarinnar. Samkvæmt
því hlaut Þjóðernishreyfingin 6.
og 9. sætið á framboðslista Sjálf-
stæðisflokksins. Bjarni hlaut ag
launum 2. sætið á listanum fyrir
. milligönguna og hófst með því
pólitísk ganga hans.
Bandalag þetta staðfestj Jón
Þorláksson með svohljóðandi yfir-
lýsingu i Mbl. 19. janúar 1934:
„Því hefur ekki verið haldið
nægi'lega á loft i blöðum Sjálf-
stæðisflokksins, að það eru fleiri
en fé'lög Sjálfstæðismanna hér í
bænum, sem standa arð C-listan-
um og styðja hann. Listinn nýtur
einnjg stuðnings félagsskaparins
„Þjó'ðern'ishreyfing fslendinga".
Aðalráð þess fétagsskapar birti
yfirlýsingu um stuðning þennian
um það leyti, sem C-listinn var
tilbúinn, og hefur síðan beitt sér
Öfluglega fyrir að afla listanum
fylgis í sinn hóp. Sama hefur fé-
lag yngri manna, sem þátt tekur
í þessari hreyfingu, gert oig sömu
lei'ðis biöð Þjóðernishreyfingar-
innar, fslenzk endurreisn o,g
Þórshamar. Tel ég mér og okkur
öllum Sjálfstæðismönnum ljúft
og skylt að þakka stuðning þenn
an, sem sýnir það, að Þjóðernis-
hreyfingin hefur ekki misst sjón
ar á því aðalmarki sínu að berj
ast á móti rauðu flokkunum,
kommúnistum, krötum og Tíma-
b»lsum“,
í framhaldi greinar Jóns er svo
tekið fram, að sérstakur listi, sem
studdur sé af vissum mönnum úr
félagsskapnum Þjóðernishreyfing
fslendinga, sé aðeins sprengilistj
og eigi allir sannir þjóðernissinn
ar og Sjálfstæðismenn að kjósa
C-listann.
Nazistar innlimaðir
Endalok Þjóðemi'Shreyfingar ís
lendinga urðu þau, að hún rann
alveg inn í Sjálfstæðisflokkinn og
sú varð einnig raunin með það
brot, sem klauf sig úr henni í
bæjarstjórnarkosningunum 1934
og hélt uppi sjálfstæðrj starfsemi
nokkur næstu árin. Aðalmennirnir
þar voru Guttormur Erlendsson
og Birgir Kjaran.
Þessi samrumi nazista við Sjálf
itæðisflokkinn var heldur ekki
óeðlilegur, því að flokkurinn tók
upp nazistísk vinnubrögð { sívax-
andi mæli á þessum árum. Hitlers
dýrkunin var mjög áberandi og
gat Mbl. t. d. ekki dulig fögnuð
sinn, er Kitler hafði innlimað
Tékkóslóvakíu og Pólland.
Það gerðist og á þessum árum,
að Sjálfstæðisflokkurinn stofnaði
sérstakan flokksher, sem kallað
var fánalið og gekk í einkennis-
skyrtum ag sið stormsveita Hitl-
ers. Þá voru stofnuð málfundafé-
lög Sjálfstæðisverkamanna að
nazistasið. höfg sérstök hátíðahöld
1. maí að þýzkum nazistasið, og
tekið upp ránsfuglsmerkið, einnig
eftir þýzkri fyrirmynd.
Á þes'sum árum eða nánara til-
tekið á árinu 1937, eins og áður
er greint frá, var fyrst notuð lyga-
sagan um þjóðfylkingu Framsókn-
irmanna og kommúnista og hún
höfð fyrir aðaluppistöðu í kosn-
ingaáróðri Sjálfstæðisflokksins þá.
Ættemi hennar var auðvelt að
rekja, því að hér var um nákvæm
lega sama áróðurinn að ræða og
Hitler beitti gegn öllum lýðræðis
sinnuðum andstæðingum sínum.
Afturgengin lyga-
saga.
Það kom glöggt í ljós { sveitar-
og bæjarstjórnarkosningunum í
vor, að „viðreisnarstefna" ríkis-
stjórnarinnar á litlu fylgi að
fagna. Foringjar Sjálfstæðisflokks
ins fundu þá, að þeir hafa næsta
óhæga málefnalega vígstöðu. Þess
vegna byrjuðu þeir þá á ný og
hafa haldig því áfram síðan að
hampa þessari 25 ára gömlu lyga-
sögu sinni um að Framsóknar-
menn og'kommúnistar hafi mynd-
að leynilega þjóðfylkingu, sem
ætlunin sé að taki völdin eftir
næstu kosningar. Þetta er nú
meginefnið í áróðrf íhaldsleiðtog-
anna og mun hann vafalaust eiga
eftir að magnast fram að næstu
þingkosningum. Bersýnilegt er
ag foringjar Sjálfstæðisflokksins
hafa engu gleymt af því, er þeir
lærðu á Hitlerstímanum. Mikið
má því vera, ef nýtt falsbréf eða
eitthvað svipað á ekki eftir að
sjá dagsljósið fyrir næstu þing-
kosningar!
Samtímis verðUr svo Mbl. lát-
ið hald.a uppi mikilli krossferð
gegn kommúnistum, Ifkt og gert
var fyrir kosningarnar 1937. Al-
varan í þeirri krossferð var hins
vegar ekkj meiri en svo, að því
kjörtímabili, sem hófst eftir
kosningarnar 1937, lauk á þann
veg, að Sjálfstæðisflokkurinn
myndaði hreina flokksstjórn
með stuðningi kommúnista, er
fengu það i staðinn að mega ráða
ferðinni í verðlags- oig kaup-
gjaldsmálunum með þeim afleið
ingum, að dýrtíðin tvöfaldaðist
á sjö mánuðum.
Þannig Iauk þeirri krossferð
Sjálfstæðisflokksins gegn komm
únistum. Skyldi núverandj kross
ferð þeirra Ijúka á svipaðan veg?
OG MÁLEFNS