Tíminn - 01.08.1962, Blaðsíða 8

T f MI N N, miðvikud ~
Minnzt var 10 ára starfs-
afmælis Elli- og dvalarheim
ilisins Efri-Áss í Hveragerði
þann 28. þ. m. Stofnunin
er rekin í sameiningu af
Árnessýslu og Elli- og
hjúkrunarheimilinu Grund
í Reykjavík. Forstjóri þess
er Gísli Sigurbjörnsson.
Á heimilinu, sem er mjög
vistlegt og snyrtilegt, utan
húss sem innan, eru nú 24
fastir dvalargestir auk 17
sumardvalargesta. Gestir
þess eru eingöngu aldrað
Elll- og dvalarheimilið Efri-Ás í Hveragerði,
Gu5 hjálpar þeim,
sem hjálpa öðrum
Elliheimili Ámessýslu 10 ára
staddur á hans vegum viður-
kenndur sérfræðingur í garð-
yrkju, sem væri að kynna sér
íslenzka garðyrkju og myndi
hafa fund með garðyrkjumönn-
um.
Hann sagðist hafa í þessum
efnum og fleirum lagt spilin
á borðið fyrir ráðherra og nú
væri það rí'kisstjórnarinnar að
spila úr þeim. Sjálfur sagðist
hann ekki nenna því lengur að
berja höfðinu við stein skiln-
ingsleysis og heimsku.
Hann sagðist oft minnast
orða gamals manns, þegar hann
væri spurður um möguleika á
því, að framkvæma hugsjónir
sínar. Gunnar Thoroddsen
hefði sagt við háaldraðan vist-
mann á Grund, að hann myndi
hafa komizt svo vel áfram í
lífinu og náð svona háum aldri
af því, að Guð hjálpaði þeim,
sem hjálpuðu sér sjálfir. Þá
hefði gamli maðurinn sagt:
„Guð hjálpar þeim, sem hjálpa
öðrum“.
Að lokum þakkaði Gísli sam-
vinnuna við Elliheimilisnefnd
Einnig flutti ræðu Sigur-
björn Gíslason og gjafir bárust.
í þessu sambandi skal minnzt
á sérfræðing þanrt í garðyrkju,
sem Gísli minntist á. Var hann
viðstaddur afmælishófið, enda
kominn til að ráða heilt um
rekstur garðyrkjustöðvar Elli-
heimilisins.
Heitir hann prófessor Rich-
-ard Maatsch, deildarstjóri bot-
anisku stofnunar Tækniháskóla
Hannovers. Sagðist prófessor
Maatsch hafa mikinn áhuga á
því, að skipti tækjust milli fs-
lands annars vegar og Þýzka-
lands og Niðurlanda hins vegar
á garðyrkjunemendum og garð
yrkjumönnum til kynningar.
Kvaðst hann þess fullviss, að
íslenzkir garðyrkjumenn gætu
ýmislegt lært í tæknilegri út-
færsiu starfsins af starfsbræðr-
um sínum í þessum löndum og
einnig taldi hann, að nemendur
þessara landa í garðyrkju gætu
kynnzt hér mörgum merkileg-
um viðfangsefnum til að
spreyta sig á.
Sagðist hann ekki sjá líkur til
Fólk, sem hefur góða ferli-
vist, en þeir, sem þurfa
hjúkrunar eða aðhlynning-
ar við, fá vist á Grund í
Reykjavík.
Viðstaddir, afmælishá.tíðina
var Elliheimilisnefnd Árnes-
sýslu, stjórn Grundar, hrepps-
nefnd Hveragerðis, sýslumað-
ur Árnessýslu, héraðslæknir
Hveragerðis og ýmsir fleiri,
auk forstjóra og starfsfólks.
Formaður Elliheimilisnefnd-
ar Árnessýslu, Guðjón A. Sig-
urðsson, bóndi í Gufudal, skýrði
frá tildrögum að stofnun og
rekstri elliheimilisins. Kvað
hann sýslunefnd Árnessýslu
hafa ákveðið það 1946 að hefja
rekstur elliheimilis, en það
hefði ekki verið fyrr en 1951,
er 2 húseignir voru keyptar í
Hveragerði til rekstursins, að
hafizt var handa.
Var þá gerður samningur við
Grund í Reykjavík um félags-
rekstur Árnessýslu og Grundar
á stofnuninni og var Gísli Sig-
urbjörnsson ráðinn forstjóri.
Árnessýsla á 4 húseignir og
Grund 8 í Hveragerði, og eru
allar þessar 12 húseignir hag-
nýttar fyrir stofnunina.
Próf. MAATSCH
Guðjón sagði að lokum: „Nú
eru rúm 10 ár, síðan þessar
2 systurstofnanir voru tengdar
saman undir stjórn Gísla Sig-
urbjörnssonar, forstjóra, þessa
þjóðkunna og víðsýna dugnað-
armanns. Ávallt síðan hafa all-
ar götur verið greiðar í Elli-
heimilismálum Árnessýslu. Við
þökkum samstarfið, sem allan
þennan tíma hefur verið hið á-
kjósanlegasta. Við höfum séð
þetta heimili gamla fólksins
spretta upp á blásnum melum
Hveragerðis, en verða með
hverju árinu hlýlegra, nota-
legra og fegurra, svo að í dag
er það ekki einungis vel skipu-
lagt og myndarlegt heimili í
öllum rekstri, heldur og augna
yndi öllum, sem á líta. Þetta
ber að þakka fyrst og fremst
forstjórahjónunum, þeim Gísla
og Helgu. Afmælisbarninu bið
ég svo blessunar um alla fram-
tíð“.
Forstjórinn, Gísli Sigur-
björnsson, ávarpaði og gestina
og kvað margs að minnast og
margt að þakka. Sagðist hann
hafa fallizt á samvinnu við Ár-
nessýslu um rekstur þessa elli-
heimilis fyrst og fremst til að
fá tækifæri til að sannreyna
hugsjón sína um það, að bæir
og byggð ættu að vinna saman
að lausn vandamála. Sagði
hann,- að í Hveragerði væru
tækifæri til að nota ýmsar
heilsulindir náttúrunnar í þágu
fólksins og að því bæri að
keppa, að þeir heilsubrunnar
yrðu notaðir út í æsar. Hann
sagðist oft hafa verið að því
spurður, hvaðan honum kæmi
fé til rekstursins, en sannleik-
urinn væri sá, ag það gengi
alltaf vel, sem gert væri fyrir
aðra.
Gísli sagði, að elliheimilið
Efri-Ás væri komið yfir byrjun
arörðugleikana og væri nú þeg
ar fast mótað í nokkrar þær
höfuðgreinar, sem sé ekki það
eitt, að hlúa að öldruðu fólki.
heldur einnig að útvega þvi
störf við sitt hæfi og veita
þorpsbúum öðrum atvinnu eft-
ir því, sem föng væri á. Með
því móti einu, að stofnunin
tæki virkan þátt í lífi og kjör-
Stjórn elliheimHisins Efr-Áss í Hveragerði, ásamt forstjóra þess og sýslumanni Árnessýslu,
Páli Hallgrimssyni.
um fólksins, sem byggði stað-
inn, myndi hún verða eðlileg-
ur og lífrænn þáttur í kjörum
þess, og með því móti myndi
gamla fólkið telja sig heima-
fólk á staðnum og finna sér
þar eðlilega lífstilveru.
Sagði hann, að honum væri
það gleðiefni að geta skýrt frá
því, að nú væru ýmsir Vestur-
fslendingar farnir a& leitái HftiT."
vist á heimilinu.1
Gísli sagði enn fremur, að
hann hefði bent þjóðinni á
ýmsa atvinnumöguleika í sam-
bandi við náttúruauðlindir
landsins, en þær ábendingar
hefði hann ekki gert út í blá-
inn. Hann hefði fengið til lands
ins aftur og aftur ýmsa erlenda
sérfræðinga, sem væru viður-
.kenndir fræðimenn, hver á
sínu sviði, og þeir hefðu tekið
þessar ábendingar til athugun-
ar og gagnrýnt og það væri
síðan á niðurstöðum rannsókna
þessara manna, að hann hefði
reynt að vekja áhuga yfirvalda
á þessum geysilega merku
möguleikum.
Óvíða í heimi væru t. d.
möguleikar betri en hér á landi
til reksturs heilsubaðstaða. Með
skynsamlegum vinnubrögðum
mætti einnig stórauka verð-
mæti garðyrkjunnar. Gísli
sagði, að einmitt nú væri hér
GISLI SIGURBJORNSSON OG FRU.
Árnessýslu og við stjórn Elli-
og hjúkrunarheimilisins Grund
ar. Einnig þakkaði hann sýslu-
manni Árnessýslu,' Páli Hall-
grímssyni, fyrir óhvikula stoð.
Starfsfólkinu þakkaði hann
vel unnin störf og síðast þakk-
aði hann konu sinni, sem hann
kvað hafa verið sína aðra hönd
í þessu starfi.
Páll Hallgrímsson, sýslumað-
ur, afhenti stofnuninni að gjöf
frá sýslunefnd fagurt málverk
frá Þingvöllum.
þess, að ísland gæti orðið út-
flutningsland grænmetis til
neyzlu, en hins vegar væru hér
miklir möguleikar til að rækta
kartöflur og tómata til sölu til
útsáningar erlendis. ísland
væri laust við flesta þá plöntu
sjúkdóma, sem nágrannalönd-
in ættu við að stríða og því
myndu þau vafalaust sækjast
eftir útsæði héðan, ef það væri
falt.
Matthías Ingibergsson.