Tíminn - 06.01.1963, Blaðsíða 7

— Wíminn —
Útgefandi: FRAMSÓKNARFLOKKURINN
Framkvæmdast.ióri: Tómas Arnason Ritstjórar: Þórarinn
Þórarinsson (áb), Andrés Kristjánsson, Jón Helgason og Indriði
G Þorsteinsson F'ulltrúi ritstjórnar: Tómas Karlsson Auglýs-
ingastjóri: Sigurjón Davíðsson Ritstjórnarskrifstofui i Eddu-
húsinu Afgreiðsla, auglýsingar og aðrar skrifstofur i Banka.
stræti 7. Símar: 18300—18305. — Auglýsingasimi: 19523 Af.
greiðslusími 12323. — Askriftargjald kr 65.00 á mánuði innan-
lands. t lausasölu kr. 4.00 eint. — Prentsmiðjan Edda h.f. /—
Ekki villandi í ótíma
I
í hinni glöggu áramótagrein Eysteins Jónssonar, for-
manns Framsóknarflokksins, var vikið allýtarlega að
Efnahagsbandalagi Evrópu og afstöðu íslands til þess.
E. J. sýndi fram á, að umræður þær, sem orðið hefðu
á Alþingi, hefðu mjög skýrt afstöðu manna og flokka til
þess. Framsóknarflokkurinn hefði lýst sig fylgjandi tolla-
og viðskiptasamningi við EBE. Ríkisstjórnin teldi það
aðra þeirra leiða, er kæmi til greina, en jafnframt reyndu
þó ráðherrarnir og talsmenn stjórnarflokkanna að ó-
frægja hana sem mest. Augljóst væri því, að stjórnar-
flokkarnir væru fylgjandi aukaaðildarleiðinni, þótt þeir
vildu ekki játa því beint fyrir kosningarnar.
Þá vék Eysteinn Jónsson að því, að það væri mikil
rauðsyn að bíða átekta í málinu. í fvrsta lagi væri það
vegna þess, að enn gæti margt gerzt í samningum EBE
við önnur lönd, er gæti haft áhrif á samningsstóðu okk-
ar. í öðru lagi væri það vegna þess, að íslendingar sjálf-
ir ættu að vera búnir að ákveða hvað þeir vildu áður
en þeir tækju upp samninga við EBE.
Um þetta atriði sagði Eysteinn Jónsson m. a.:
„Ríkisstjórnin lætur flytja um þetta sjónarmiö kjána-
legan skæting í blöðum sínum í stað raka. Og ráðherr-
ar segja: Það á að tala og skýra málstað íslands. En
vúð segjum: Hver er málstaður íslands? Er ekki mest um
vert að vita, hvað á að segja?
Er það málstaður íslands t. d., sem hvað eftir annað
keinúr fram hjá viðskiptamálaráðherranum G.Þ.G., að
engin ástæða sé til að hafa áhyggjur af því, þótt erlend-
ir aðilar komi inn í fiskiðnaðinn.
Er það málstaður íslands, þegar forsætisráðherrann á
Alþingi telur það frekju að gera ráð fyrir gagnkvæmri
niðurfellingu tolla okkar og bandalagsins?
Eða er það málstaður íslands, sem við Framsóknar-
menn höldum fram um þessi efni?
Þetta eru aðeins dæmi um einstök þýðingarmikil at
riði, en jafnvel þótt ekki séu fleiri dæmi tekin, þá sést
svo ekki fer á milli mála, að þaö er ekki nóg að tala o.r
tala. Höfuðatriðið er, að menn viti, hvað segja skal —
hvað þjóðin vill láta segja og það sé sagt þegar við á.
Eg endurtek um þetta, sem ég hef áður sagt: Það
skiptir mestu að flytja málstað ísl^nds rétt á réttum tíma
en fátt skaðlegra en flytja hann villandi í ótíma.“
Bjarni og Brynjólfur
Bjarni Benediktsson reynir að láta Mbl. réttlæta það,
c:ð ríkisstjórnin beitti sér fyrir því, að Brynjólfi Bjarna-
syni yrðu veitt sérstök heiðursiaun á fjárlögum.
Mbl. segir, að Brynjólfi sé veitt þessi laun sem fyrrv.
ráðherra og alþingismanni.
Um eftirlaun ráðherra og þingmanna gilda sérstök
lög og Brynjólfur mun að sjálfsögðu njóta þeirra eftir-
launa, er honum ber samkvæmt þeim. Launin á fjár-
lögunum eru til viðbótar.
Fyrrverandi þingmenn og ráðherrar njóta yfirleitt ekki
viðbótareftirlauna eða heiðurslauna á fjárlögum. T. d
bafa fyrrv. ráðherrar og þingmenn eins og Jónas Jóns-
son, Pétur Ottesen, Bernhard Stefánsson, Jón á Reyni-
stað, Jörundur Brynjólfsson og Jón Pálmason engin slík
eftirlaun eða heiðurslaun á fjárlögum
Ríkisstjórnin virðist telja Brynjólf hafa unnið betri
og þjóðhollari störf en þessa menn með því að veita
honum heiðurslaun, er þeir njóta ekki.
Rétt er að geta þess að allir, eru þessir menn mu>
eldri en Brynjólfur, sem er 64 ára og vinnur enn fv,
siörf fyrir flokk sinn.
Kemst á fylkjastjórn á Italíu?
Á framgangi þess máls veltur samstarf Fanfanis og Nennis.
Á ÞESSU ARI munu fara
fram þingkosningar á ftalíu og
þykir margt benda til, aS þær
geti oröið hinar sögulegustu.
Þær munu m. a. skera úr því,
hvort Ítalía fær í fyrsta sinn
vinstri sinnaða stjóm, en meiri
líkur virðast nú fyrir því en
lengi áður.
Flokkaskipting er þannig á
Ítalíu, að kristilegi flokkurinn
er langstærstur, en talsvert
vantar þó á, að hann hafi meiri
hluta. Næst kemur svo komm-
únistaflokkurinn o-g hinn
vinstri sinnaði jafnaðarmanna-
flokkur undir forystu Nennis,
en þessir tveir flokkar höfðu
lengi vel unnið saman. Auk
þess eru svo margir smáflokk-
ar eins og hægrisinnaði jafnað-
armannaflokkurinn undir for-
ustu Saragats, lýðveldisflokkur
inn, sem er miðflokkur, frjáls-
lyndi flokkurinn, sem er hægri
flokkur, nýfasistaflokkurinn og
flokkur kaþólskra.
Kristilegi flokkurinn hefur
haft stjórnarforustu síðan stríð
inu lauk, en jafnan orðið að
styðjast við aðra flokka. Innan
hans hefur jafnan verið deilt
um það, hvort heldur skyldi
leita samstarfs til hægri eða
vinstri. Lengstum hafa þeir ráð
ið, sem heldur hafa kosið sam-
vinnu til hægri, þótt það kosti
stuðning nýfasista og konungs
sinna. Þetta breyttist hins veg-
ar ,þegar Fanfani varð forsæt-
isráðherra fyrir nokkrum mán
uðum en hann er fylgjandi sam
vinnu til vinstri. Jafnhliða gerð
ist sú breyting, að flokkur Nenn
is fjarlægðist samsta-rf við
■kommúnista. Niðurstaðan varð
því sú, að flokkur Nennis lof-
aði að veita stjórn Fanfanis
hlutleysi gegn því, að hún kæmi
fram tveimur höfuðmálum. —
Síðan hafa hafizt viðræður um
víðtæka'ra samstarf þessara
flokka eftir næstu kosningar.
Ef það tækist, myndi flokkur
Nennis taka þátt í ríkisstjórn
inni, ásamt kristilega flokkn-
um, hægri jafnaðarmönnum og
lýðveldisflokknum.
ÁÐUR en þessar fyrirætlan
TRENTO'
Amintore Fanfani
ir takast, verða híns vegar að
komast fram þau tvö mál, sem
áður var samið um og koma
áttu fram fyrir kosningarnar.
Annað þeirra er þjóðnýting
allra orkuvera á Ítalíu. Þetta
mál hefur þingið þegar afgreitt.
Hitt málið, sem enn meiri deil
um veldur, verður tefeið fyrir
nú eftir áramótin. Þetta mál
snýst um það, að tekin verði
upp sérstök fylkjaskipun á íta-
líu, ekki ósvipuð þeirri, sem nú
gildir í Bandaríkjunum og raun
ar í Vestur-Þýzkalandi. í raun
og veru er gert ráð fyrir þessu
í stjórnarskránni frá 1947, en
TRiEsre
Fylkjaskipunin á Ítalíu
samkvæmt henni er Ítalíu skipt
í 19 fylki. Stjórnarskráin heim
ilar að veita fylkjunum víð-
tæka heimastjórn eða sjálf-
stjóm, en það hefur aldrei kom
ið til frámkvæmda að ráði. Á
sínum tíma átti kristilegi flokk
urinn frumkvæði að þessari til
högun, en kommúnistar og
flokkur Nennis beittu sér gegn
henni. Síðan hefur þetta ger-
breytzt. Ástæðan til þess að
kristilegi flokkúrinn hefur frest
að framkvæmdum í þessum efn
um er sú, að hann hefur óttast,
að kommúnistar og flokkur
Nennis myndu ná meirihluta og
mynda stjórn í sumum fylkjun
um.
ALLT bendir til, að miklar
deilur muni verða í þinginu
um það frv. stjórnarinnar að
auka vald fylkjanna. Mótstað-
an gegn frumvarpinu nær langt
inn í kristilega flokkinn. And-
stæðingar frv. segja, að með
því sé verið að liða ítalíu í
sundur og skapa skilyrði fyrir
kommúnistíska óstjórn í ýms-
um fylkjum. Fylgismenn frum-
varpsins segja hins vegar, að
þetta muni treysta lýðræðið, því
að miklu fleiri verði nú virkir
þátttakendur í stjórnarkerfinu
en áður. Auk þess sé þetta væn
legasta leiðin til þess að efla
sjálfsbjargarviðleitni og fram-
tak í þeim landshlutum, er
mest hafi orðið útundan. Stjórn
kommúnista þurfi ekki að ótt-
ast, þar sem flokkur Nennis
muni lofa því að vinna ekki
með þeim, ef þessi breyting
nær framgangi. Slikt loforð
hafa Nennistar þó ekki gef
ið formlega, en hins vegar hafa
þeir boðið kristilega flokknum
samninga um samstarf til fimrr
ára bæði í ríkisstjórninni og
Framhald á 13. síðu.
J
T í M I N N, sunnudagurinn 6. janúar 1963.