Tíminn - 13.02.1963, Blaðsíða 9

wrmnwmajw.'ftj’" wwsa ■awswt.ywiwy
hreinsamr fóru fram . meða)
kommúnustjórnenda, og voru
þeir látnir sæta ábyrgð fyrir
afglöp. Þeir sem höfðu sett
bændurna „undjr heraga“, eins
og sagt var í hinum ný.iu til-
skipunum, voru nú dærndir
fyrir „ofstjórnaraðgerðir“. —
Þeir, sem tekið höfð'u upp nýj-
ar aðferðir, sem mistekizt höfðu
í höndum þeiiTa, voru settjr til
þess að læra „af reynslu gömlu
bændanna".
2. Stórum kommúnum var
skipt. Umráðarétturinn yfir
landinu var tekinn af stjórn
kommúnanna og fenginn fram-
leiðsluhópum, þ. e. a. s. hinum
gamla samstarfshópi eins og
verjð hafði í upphafi samverka
skipulagsins fyrir tíu árnm. —
Stórum samverkahópum var
skipt upp. Nú skyidu ekki
fleiri en 30 bændur eð'a verka
menn vera i hverjum hópi. og
áttu þeir að rækta ákveðnar
skákir eftir öryggiskerfi, sem
veitti þeim rétt til land=. áveitu
verkfæra og dráttardýra og
einnig rétt til þess að selja
uppskeruna — að undanskildu
því, sem afhenda skyldi ríkinu.
Nú er svo komið. að komm-
únurnar ráða aðsins yfir um-
sjónar. eð'a stjórnarstöðvum
sínum
3 Bændunum var levft að
rækta fvrir sjálfa sig á 5—10%
landskikans Fjölskyldur voru
hvattar til að hafa hænsn. svín
og önnur húsdvr. Bændur mega
halda eftir hluta af sláturaf-
urðum dýranna en hitt fá heir
greitt með eftirsóttum nauð-
synjavörtim. sem annars eru
tkammtaðar. t d. skófatnaði og
jærfötum Oft eru greiddar
skaðahætur fyrir dvr sem far
ast eða drenast, eyðilögð verk
færi og htis. sem hafa verið
rifin. mgðan þetta voru opin
berar eignir
4 Híð unnhaflega jafnlauna
kerfi var afnumið og sett í þess
stað sex stiga launakerfi. bvggt
á starfsgetu og dugnaði. Nú má
ekki lengur taka vinnuafl til
opinberra framkvæmda frá
landbúnaðarstörfum Pólití=kt
starf og fundahöld hafa mjög
dregizt saman
Kínversku blöðin hafa aldrei
íýst þessum breytingum svo
teliandi sé. Mvndina verður að
setia saman og fylla af ýmsum
viðurkenningum. sem fram
hafa komið, og eigin kvnnttm
af starfinu í kommúnunum.
samtölum við bændur og kín-
verska kunningja, sem bafa
heimsótt ættingja sína úti í
sveitum eða hafa fengið vit-
neskiu im breytingarnar á land
búnaðarstefnunríi á rtólitískum
fundum
Innan flokksins hafa menn á
reiðum höndum raunhæfar á-
stæður tyrir nauðsyn þessara
breytinga í landbúnaðinum. —
Það. sem hér verður sagt á
eftir er byggt á skoðunarskýrsl
um í Pao-An-stjórnartjlkynn-
íngunni, sem er raunar leyni
legt tímarit ætlað flokksforystu
mönnum í Kuangtung-héraði.
Þar er iýst skiptingu í fram
ieiðsluhópa haustið 1961, eftir
að tilskipunjn um „60 atriðin“
gekk í gildi.
í einni þessari skýrslu er
gerð grein fyrir kostum þeim
sem endurskipulagning komm
únanna á að hafa í för með
sér. Þessjr eru taldir helztir:
Samningar um kornafhend-
íngu við framleið'sluhópinn
minnka leynilegu framleiðsluna
sem ætluð er til einkanota.
Innbyrðis eftirljt í hópnum
hindrar þjófnað. Meðlimir
hópsins geta og haft hag af
því að vaka yfir stjórnendunum
og hindra misfellur. Togstreit-
an milli ríkra og fátækra fram
lejðsluhópa er úr sögunni. Hóp
urinn getur betur lagað sig eft-
ii aðstæðum, sem fyrir hendi
eru á hverjum stað. Framtak
manna eflist og ekkert ræktar-
;and er ónotað.
Þessi upptalning kostanna
við hina nýju endurskipun gef-
ur nokkra hugmynd um það
ástand, sem áður hefur ríkt.
En þessar breytingar, sem
skjpting kommúnanna hefur
haft í för með sér, hafa víða
valdið glundroða einum.
„Tök stjórnendanna hafa
slaknað“ skrifar einn skoðunar
maður flokksins. „Þeir tala að-
eins um það, að ríkið hafi
lagt þeim of erfið verkefni á
herðar og bíða þess. að æðrj
stjórnarvöld leysi vandann fyr-
ir þá. Gömlu stjórnendun-
um hefur verið vikið frá, og
hinir nýju óttast sömu meðferð.
Þess vegna þora þeir ekki að
beita sér við stjórn framleiðsl-
unnar . Þejr segja: Hvers
vegna ættum við að baka okk-
ur óvild annarra . Þegar
stjórnendurnir hafa misst tök-
jn, verður starfið mjög reikult.
Menn byrja vinnu klukkan sjö
að morgni og gera hlé á klukk
an níu. Klukkan tólf ganga þeir
aftur út á akurinn og koma
heim klukkan fjórtán. halda
svo áfram að vjnna klukkan
sextán og vinna til klukkan
sautján. 400 endur í einkaeign
ganga sjálfala á ökrunum og eta
korn. án þess að stjórnendum
ir segi nokkuð við því . . . Þeg-
ar fólk sér, að ekki er hirt um
að gæta uppskerunnar. missir
bað kjarkinn og telur sjálfsagt.
að skammtamjr verði minnk-
aðir. Það segir: Stjórnendurn-
ir eru ábyrgðarlausir. Við strit-
um í sveita vors andlits til
einskis . .
„Fólkið hefur lengi verið á-
hugalausi um framleiðsluna“
segir í annarri skoðunarskýrslu.
„Það er búið að týna trúnni á
framtíðina og segir: Við vilj-
um heldur vera hundar ann-
ars staðar en manneskjur hér.
Verkstjórarnir ráða ekki við
neitt. Hópstjórinn skiptir um
tyrirmæli þrisvar á dag. Fólk
þvælist hvað fyrir öðru eins og
flugur Enginn hinna sjö ný-
'tjörnu stjórnenda þorir að taka
forystuna og af skarið. Fólk
reynir að koma sér undan að
vinna erl'iðustu störfin“.
Til þess að reyna að binda
andi á þessa ringulreið, hefur
verið komið á eins konar á-
byrgðarkerfi, sem í raun og
veru hefur það í för með sér,
að snúið er aftur til einkarækt-
unar, þó eftir mjög flóknu
kerfi. Verkefnum þeim, sem fyr
tr liggja á akurlendi hópsins,
er skipt milli fjölskyldnanna.
Þær fjölskyldur, sem framleiða
minna en meðaltal. verð'a að
greiða 30% af uppskeruhluta
sínum til ríkisins, en þær fjöl-
skyldur sem framleiða meira
en meðaltal, fá helming þess,
sem fram yfir er, til eigin nota
auk annars hlutar. í samningn-
um er einnig tekið fram, hvaða
áburðarmagn menn eiga að
bera á. En það er tekið tillit til
hvaða smámuna sem er, t. d. ef
flækingshænsni koma á akur og
spilla uppskeru. Þegar upp
skeran er metin, fara kommúnu
stjórnendurnir út á akurinn
ásamt elztu bændunum í hópn-
um taka e.ina kornstöng í hverju
horni akurskákarinnar og eitt
úr miðju hennar og telja korn
öxin.
Að því er segir í skýrslunum.
:iöfðu ráðstafanir þessar áhrif
þegar í stað. Menn sáu nú kon-
urnar og börnin fara út á akur-
mn og hjálpa karlmönnunum.
Verkstjórmn í hópnum þurfti
ekki framar að vekja fólk með
glymslætti. Margir voru komn-
ir út á akur, áður en kallið kom.
cg víða óx tala vinnandi fólks á
akurskákunum um helming.
Bændur lögðu nætur við daga,
fyndist peim þess þörf.
Þrátt fyrir góð áhrif þessa
Kerfis er auðséð, að svo marg-
þætt skipan mála, og samn-
inga til skamms tíma um ákveð
in, tímabundin verkefni, er að-
eins stúndarfyrirbæri Fyrir
hendi eru möguleikar til þess
að stíga næsta skref og leigja
fjölskyldunum ákveðnar akur-
^kákir til langs tíma. svo að
þær verðj eins konar leigulið-
ar, þó með meira afkomuöryggi
en áð'ur á stórjörðum jarðeig-
endanna En stjórnendurnir
vilja helzt ekki slíta tengsl
framleiðsluhópanna við komm-
únurnar. Ef það tekst að þjálfa
samstarfshópinn og gera hann
að virkum framleiðanda, verða
flest störf leyst af hendj í hóp-
'im tíu til þrjátíu manna. sem
ikipta á milli sín afrakstri eftir
dugnaði Þegar kommúnurnar
fá smátt og smátt meiri skipu
lagsvöld, geta þær farið að taka
sð sér á ný sameiginleg verk-
efni. sem gefa færi á að safna
hópunum til stærri, sameigin-
iegra átaka. Með þeim hætti
getur skurn sú, sem nú kallast
kommúnur. fengið nýtilegt inni
hald á nýjan leik. Sem stendur
eru þetta beztu vonimar, sem
kínverskt kommúnistaflokkur-
inn getu; bundið við kommún-
urnar.
(Copyright Dagens
Nyheter og Tíminn)
Stjórnin hélt, að bændumir væru
orðnir sósíalistiskir - en í augum
bóndans var kommúnuskipulagið
aðeins fyrirheit um ókeypis brauð
ÞORBERGUR KRISTJANSSON:
KRISTUR EINN
ER VEGURINN
í allumfangsmikilli grein í Tím-
anum 1. febr. víkur Halldór Krist-
jánsson, Kirkjubóli, að smáathuga
semd, er ég gerði við grein hans
um spíritisma og kristindóm, er
birtist í Tímanum 9. jan. Virðist
hann telja athugasemd mína út
í hött, og segir hana lítils virði,
sem vel má rétt vera. Annars sýn-
ist mér á ýmsu, sem honum þyki
það býsn mikil, að gefið skuli hafa
verið í skyn, að skilningur hans
kunni að vera takmarkaður og
þykir mér leitt að hafa orðið til
þess að meiða hann með svo gá-
lauslegu tali og óviðurkvæmilegu.
En ástæðan til þess, að ég gerð-
ist svo djarfur að víkja að grein
Halldórs, var sú, að ég hafði í öðru
sambandi á hana minnzt og ætlun
in með mínum fáu orðum var ein
faldlega að benda á, að kristin-
dómur og spíritismi væri ekki hið
sama, en það virtist mér vaka
fyrir með fyrirsögninni og raunar
greininni allri, enda segir hann,
að' sér skiljst spíritisminn hafa
ósköp svipaðan lífsskilning og birt
ist í Helgakveri.
Ég hygg þá líka svo sannarlega,
að skilningur Haldórs sé svo skarp
ur, að honum sé mæta vel ljóst,
hvað fyrir mér vakir, þótt hann
telji sér henta að beita hártogun-
um og orðaflækjum, sem ég hirði
ekki um að eltast við.
Nú get ég af ýmsum ástæðum
ekki tekið að mér almenna kr'stin
dómsfræðslu á ’síðum Tímans eða
rætt öll þau sundurleitu atriði,
sem Halldór víkur að í síðari
grein sinni, — ætti að gera þeim
umræðuefnum öllum einhver við-
hlítandi skil, mundi slíkt sprengja
ramma venjulegrar blaðagreinar.
En úr því sem komið er tel ég
þó rétt að fara nokkrum orðum
um það, sem virðist aðalatriðið
fyrir Halldóri, þótt hann komist
ekki að því fyrir röksemdum, fyrr
en síðast í 4. dálki, en það er þessi
spurning: „Hvers vegna er það
ókristilegt að leita sannana fyrir
fram'haldslífi?“
Ég leyfi mér að ganga út frá
því, að það séu spíritistiskar sann-
anir sem Halldór hefur hér í huga,
og vil þá fyrst árétta það, er ég
sagði í niðurlagi athugasemdar-
innar áðurnefndu, að í spíritisman
um er lögð megináherzla á sam-
band við framliðna menn, — að
vitund Nýja testamentisins er
Jesús Kristur hins vegar hyrning-
arsteinn trúarinnar, viðmiðun og
markmið. Af þessu er í mínum
augum augljóst, að spíritisminn
Iiggur á allt öðru plani en kristin
dómurinn. í síðari greininni, segir
Halldór nú að vísu; a.m.k. í öðru
orðinu, að hann viti þetta, — þá er
það hitt: Hvað er ókristilegt við að
beita spíritistískum aðferðum?
Og því er þá hér til að svara í
stuttu máli, að Biblían, og þá sér-
staklega Nýja testamentið er
grundvöllur kristindómsins, og
það er alveg öruggt mál, að þar
er ekki gert ráð fyrir trúariðkun-
um af því tagi, sem gerist á vegum
spíritista. og slíkt fær heldur ekki
stuðzt við neina kristilega arfleifð
eða hefð
Leiðirnar sem Kristur bendir á
eru bænin, Guðs orð og sakrament
in og fyrirheitið um eilíft líf bind-
ur hann ótvírætt við sína persónu.
-- við trúna á sig. Um hitt ætti
að vera óþarft að fjölyrða, að próf
=teinninn á gildi þeirrar trúar eru
ávextir hennar, og það var Páli
postula víst alveg fullljóst líka.
Hann byggir enda einfaldlega á
Kristi og boðskap hans og þegar
ég skrifaði athugasemd mína, þá
hafði ég orð Krists sjálfs raunar
frekar í huga en Páls, eins og
Halldór gengur út frá, en það -
skiptir raunar ekki máli.
Vissulega nær siðaboðskapur
kristindómsins hærra en annars
staðar gerist, enda hefi ég aldrei
haldið öðru fram, en það er þó
zyrst og fremst persóna Jesú
Krists, sem greinir kristindóminn
frá öllum öðrum trúarbrögðum,
enda gerir hann sjálfur ráð fyrir
því, að trúin á sig og samfélagið
við sig, hljóti að vera grundvöllur
þess siðgæðis, sem hann boðar.
Sú mun þá líka reynslan, að hin-
um kristnu dyggðum verður fljót-
lega hætt almennt talað, þegar
iðkun trúarinnar er látin niður
falla, þótt um sinn megi lifa á feðr
anna arfi.
Halldór vitnar talsvert í Biblí-
una og ýmsar fleiri heimildir raun
ar og má þannig gjörla sjá, að
víst kann hann talsvert fyrir sér,
en sannleikurinn er sá, að með ein
stökum tilvitnunum slitnum úr
samhengi má sanna nánast hvað
sem vera skal, — ef vel er leitað
og dálítilli hugkvæmni beitt má
jafnvel nota Biblíutilvitnanir til
þess að koma frá sér persónuleg
um skætingi.
Það er ekki aðeins í Gamla testa
mentinu, sem unnt er að finna
ýmislegt það er minnir á miðils- (
fyrirbæri, — svo mun einnig í
Nýja testamentinu og slíku þá
engu hærra undir höfði gert þar
en í Gamla testamentinu, því að
opinberanir Krists skömmu eftir ,
upprisuna, er hann undirbýr stofn
un kirkjunnar, eiga vissulega ekk '
ert skylt við það, er gjörist í
myrkrastofum miðlanna, og af
þeim fyrirbærum sem gerast í sam
bandi við hann verða engar al-
mennar ályktanir dregnar, varð-
andi sambandið milli heimanna,
svo framarlega sem gengið er út
frá því, sem Biblían ótvírætt boð-
ar, að í Jesú Kristi gangi Guð með
einstæðum hætti til móts við okk-
ur mennina, ef ég má nota svo
„óljóst“ orðalag.
Það mun þá líka mála sannast,
að þeir sem af kostgæfni og heils
hugar iðka þær leiðir trúarinnar,
sem Kristur bendir á, þeir hafa
yfirleitt engan áhuga á spíritisma,
enda leiðir hann menn yfirleitt
burt frá ýmsum meginatriðum
kristindómsins, þótt unnt kunni e.
t.v. að finna dæmi um hið gagn-
stæða, en þau munu ekki fleiri en
svo, að líta má á slíkt sem undan-
tekningar, er sanna regluna.
Hins vegar á spíritisminn oft
næsta greiðan aðgang • að þeim
sem af einhverjum ástæðum sætta
sig ekki við kristindóminn, en
finnst viðhorf efnishyggjunnar þó
heldur ekki viðhlítandi, sbr. þá
staðreynd, að í okkar samtíð, þar
sem iðkun trúarinnar hefur að
verulegu leyti fallið niður og af-
kristnunar gætir þvi mjög, blómg-
ast spíritismi, stjarnspeki, pyra-
midaspádómur og fleira af svipuðu
tagi.
Þótt finna megi í Biblíunni frá-
ögur, er minna á miðilsfyrirbæri,
og frásagnir af dulrænum atburð
um af ýmsu tagi séu til frá öllum
öldum, þá er spíritisminn í sinni
núverandi mynd aðeins rúmlega
aldargamall, almennt talinn eiga
upptök sín í Bandaríkjunum árið
1848. Stúlkurnar, sem hreyfingin
Framh. á 13 síðu
IÍMINN, miðvikudagur 13. febrúar 1963.
9