Tíminn - 02.04.1963, Blaðsíða 7

Útgefandi: FRAMSÓKNARFLOKKURINN
Framkvæmdastjóri: Tómas Arnason, Ritstjórar: Þórarinn
Þórarinsson (áb), Andrés Kristjánsson, Jón Helgason og Indriði
G. Þorsteinsson. Fulltrúi ritstjórnar: Tómas Karlsson Auglýs
ingastjóri: Sigurjón Daviðsson, Ritstjórnarskrifstofur i Eddu
húsinu. Afgreiðsla, auglýsingar og aðrar skrifstofur í Banka
stræti 7. Símar: 18300—18305. — Auglýsingasími: 19523 Aí.
greiðslusími 12323. — Askriftargjald kr. 65.00 á mánuði innan
la,nds. í lausasölu kr. 4.00 eint. — Prentsmiðjan Edda b.f. —
Hverjir fylgja
skattránsstefnu?
í hinni vtarlegu ræðu, sem Ólafur Jóhannesson flutti
við 1. umræðu um tollskrárfrumvarpið í efri deild, vék
hann m. a. að þeim áróðri stjórnarflokkanna, að horfið
hefði verið frá skattránsstefnu, er fyrri stjórnir hefðu
fylgt. Ólafi sagðist á þessa leið:
— Nú segja málgögn stjórnarflokkanna og láta mikið,
að horfið hafi verið«frá skattránsstefnunni, sem þau vilja
kenna við Framsóknarflokkinn. Það þarf furðu mikla
óskammfeilni til að láta slíkt frá sér fara. Engin ríkis-
stjórn hefur gengið lengra í skattheimtunni en núverandi
rikisstjórn. Hún hefur m.a. innleitt þessa skatta:
1. Almennan 3% smásöluskatt á allar vörur.
2. 8% innflutningssöluskatt, sem aðeins átti að
verða til bráðabirgða, en hefur verið framlengdur ár
eftir ár og nú á að lögfesta til frambúðar í verðtolli.
3. Lagt var á 34 aura innflutningsgjald á hvern lítra
af benzíni.
4. 50 aura útflutningssjóðsgjáldið af benzínlítran-
um, sem rann til útflutningssjóðs og átti að falla
niður með gengisfellingunum var látið standa áfram
og tekið í ríkissjóðinn.
5. Þjónustugjóld allra ríkisstofriana voru hækkuð,
póstur, sími, rafmagn, hitaveita o.fl. o.fl.
6. Aukatekjugjöld voru hækkuð öll um 50%.
7. 5ett var á útflutningsgjald á sjávarafurðir.
8. Settur var á 2% launaskattur á bændur.
9. Tekinn var upp sérstakur söluskattur á landbún-
aðarafurðir.
10. Lögfest var 1% áhættugiaid til ríkisábyrgða-
sjóðs.
Milljónir búa við hunpr, þótt
nóg matvæii séu til í heiminum
Athyglisverdar athuganír og tillögur stofnana Sameinuöu þjóðanna
Helmingurinn af þeim
þrem milljörðum manna,
sem jörðina byggja, er van-
nærður eða lifir við beinan
sult. Á stórum svæðum í
heiminum er daglegt brauð
manna langt frá því að vera
nægilegt. Börnin fá ekki
aðra mjólk en þá, sem móð-
urbrjóstin gefa. Barnadauði
á aldrinum 1—5 ára er oft
15 sinnum meiri en á svæð-
um þar sem börnin fá ríku-
legri og f jölbreyttari fæðu.
Ekkert af þessu er nýtt. Það,
sem er nýtt, er sú staðreynd, að
með uppgötvunum og árangri
vísindanna er hægt að framleiða
matvæli, sem nægja mundu tvö-
faldri íbúatölu heimsins nú.
Væri þekking okkar noluð, þar
sem hennar er brýnust þörf,
væri hægt að koma í veg fyrir
eða a. m. k. takmarka mjög veru
lega þá sjúkdóma, sem stafa af
vaneldi.
Þetta ætti að gleðja þá bölsýn
ismenn, sem álíta, að fólksfjölg-
unin sé örari en aukning mat-
vælaframleiðslunnar. Samkvæmt
nýbirtri skýslu er þvi raunveru
lega svo farið, að framleiðsla
matvæla á árunum 1962—63 á
að taka örari vexti en hin árlega
fólkfjölgun, sem er tveir af
hundraði.
norn i*jÍl4
ÞVÍ MIÐUR felur þetta samt
ekki í sér neina lausn á vanda-
máli matvæladreifingarinnar,
þar eð mestu framfarir í fram-
leiðslu matvæla eiga sér stað í
löndunum, sem þegar búa við
allnægtir, en framfarir eru hæg
astar í löndum, sem mesta hafa
þörfina. Þrátt fyrir aukna fólks-
fjölgun geta hin háþróuðu lönd
nú veitt íbúum -sínum meiri mat
vælakost en nokkru sinni fyrr.
{ Norður-Ameriku hefur íbúatal
an t. d. aukizt um 35 af hundr
aði síðan árið 1945, en fram-
leiðslan hefur hins vegar aukizt
um 60 af hundraði og arður
hvers verkama-nns á hverp
klukkutíma hefur aukizt yfir
100 prósent.
Munurinn á þróuðum löndum
og vanþróuðum er í ýmsum til-
vikum mjög áberandi. í Japan
er t. d. uppskeran á hvern hekt
ara akurlendis þrisvar til fjórim
sinnum meiri en í Indlandi. í
Evrópu er framleidd fjórum
sinnum meiri mjólk á hverja kú
en í Suður-Ameríku og nálægum
Austurlöndum, sjö sinnum meiri
en í Afríku og tíu sinnum meiri
en í Suður- og Austur-Asíu.
í NOKKRUM löndum er mat-
væla-framleiðslan svo mikil, að
umframafurðir safnast fyrir. Þar
eð hin hungruðu lönd hafa ekki
fé til matvælakaupa, kemur þessi
umframfra-mleiðsla aldrei á
heimsmarka-ðinn. Til að ráða
nokkra bót á þessu óeðlilega
ástandi hafa Sameinuðu þjóðirn
ar og Matvæla- og landbúnaðar-
stofnunin (FAO) gert áætlun
um alþjóðlega matvæladreifingu
sem miðar að því að nýta um-
framafurðir með þeim hætti, að
þær stuðli að efnahagslegri og
félagslegri þróun. Hefur þegar
verið hafizt ha-nda um fram
kvæmd þessarar áætlunar.
Umframafurðir eru þó aðeins
mjög lítiH hluti af framleiðslu
heimsins. Talið er, að umfram
birgðir af korni séu kringum
130 mil'ljón smálestir, og mest
af þeim mun vera í Norður-
Ameríku. Það er mikið ma-gn,
en þó mundi það ekki geta full-
nægt hitaeiningaþörf all-s mann-
kyn-s lengur en tvo mánuði.
JAFNVEL þó að hægt væri
að jafna mismuninn, er óleyst
enn brýnna vandamál í sambandi
við gæði þeirra matvæla, sem
framleidd eru. Einnig á þessu
sviði hafa aðeins orðið framfar-
ir á takmörkuðum svæðum
heimsins. Þannig hefur t. d
Vestur-Evrópa gerl mikilsvcrða
bragarbót í sambandi við neyzliw
kjöts og annarra fæðutegunda,
sem ríkar eru að jurtahvítuefn-
u-m. Taka má Frakkland sem
dæmi: Árið 1958 át hver Frakk>
að meðaltali 13 kg. meira kjöt
en han-n gerði tíu árum áður og
á sama tíma jókst neyzla mjólk
ur og mjólkurafurða á hvern
mann um þriðjung. Á sama tíma
minnkaði smám saman neyzlan
á korni og rótarávöxtum í Vestur
Evrópu.
í Suður- og Austur-Asíu eru
mjög alvarleg matvælava-ndamál.
Flestir íbúar landanna á þessu
-svæði lifa við ófullnægjandi mat
aræði, einkum að því er snertir
afurðir af skepnum, svo sem
kjöt, egg og mjólk, þ. e. a. s. þau
matvæli, sem auðugust eru -að
næringarefnum. Þar eð sjaldan
er um réttláta niðurjöfnun að
ræða, má auk þess gera ráð fyrir
að yfirgnæfandi meirihluti fólks
ins lifi á fæðu, sem hefur enn
minna næringa-rgildi en meðal-
tölur í hagskýrslum sýna. Að
bæta lífskjörin á þessu svæði,
þannig að hin ört vaxandi íbúa-
tala fái nokkurn veginn viðun-
andi viðurgerning, er gífurlegt
verkefni, sem aðeins verður
leyst af hendi á löngum tíma.
Milljónir á mílljónir ofan af J>
íbúum heimsins eiga þess engan
kost -að eta sig sadda. Erfitt er
að gera sér grein fyrir viðtæki
þeirra þjáninga, sem af þessu
leiðir. Þetta er tvímælalaust eitt
brýnasta vandamál samtímans.
Ekkert einstakt land getur á
eigin spýtur leyst þennan vanda
Hér þarf til alþjóðlegt átak. Her
ferð S. Þ. og FAO gegn hungr-
inu í heiminum er því verkefni,
sem snertir hvern einasta lif-
andi mann.
AF ÞEIM 3000 milljónum
manna, sem nú búa á jörðinni,
má gera ráð fyrir að 300—500
milljónir séu vannærðar og u.
þ. b. helmingurinn — kannski
Framhald a 13. siðu.
WBIðnMMWHMa
11. í frumvarpi, sem ríkisstjórrtin hefur lagt fram
og aetlar að lögfesta, er gert ráð fyrir sérstökum skatti
á sement.
12. í sama frumvarpi er ráðger) að leggja gjald á
timbur.
13. Enn fremur á steypustyrktnrjárn.
14. Þá er fyrirhugaður sérstakur skattur á útborg-
uð vinnulaun til verkafólks.
15. Tekinn sérstakur 0.4% söluskattur á allar inn-
lendar iðnaðarvörur
Af þessari upptalningu, sem ekki er tæmandi, sést
gerla að hér er ekkert smáræði á ferð og menn verða að
hafa það vel í huga að með tveimur meiri háttar gengis-
fellingum núverandi ríkisstjórnar bafa skattstofnarnir
verið margfaldaðir sumir hverjir. Álögur ríkisins hafa \
hækkað sem næst um 1400 milliónit siðan 1958 og ef til
vill meira því að gera má ráð fyrir meiri tekjum ríkissjóðs
á árinu 1963, en áætlað er í fjárlögum Það þarf því enga
smáræðis óskammfeilni til að tala um skattránsstefnu hjá
óðrum og láta eins og núverandt t-íkisstiórn hafi bara a'lls
engar álögur á þjáðma lagt. Hún sem á þó algert yfir-
burðamet á þessu sviði. —
- -
Fjármálaráðherrann reyndist svarafár við þessari
ádrepu Ólafs.
Athugasemd
HERRA RITSTJÓRI!
AS gefnu tilefni og til frekari
skýringar, biS ég ySur aS birta
eftirfarandi afhugasemd i blaSi
ySar. Er hún í tilefni greinar, cr
dr. Gunnar G. Schram ritstjóri
skrifaSi í Vísi hinn 27. marz'og
nefndist „Deilur um myndlist", —
svo og vegna athugasemda er Her.
steinn Pálsson ritstjóri hefur lát-
iS birta í öSrum dagblöSum varS-
andi þetta mál. En hann tók, sem
kunnugt er, með drengskap og
einurð skýlausa afstöSu meS
þeirrl rétflætiskröfu okkar um
aS sett verSi lög og reglur varS-
andi allar íslenzkar listsýningar,
sem haldnar eru erlendis, og kost-
aSar af almannafé o. s. frv.:
RITSTJÓRI VÍSIS, dr. Gunnar
G. Schram, birtir í blaði sínu mi'ð-
vikudaginn 27. marz grein er nefn
ist „Deilur um myndlist“ og er
út af samtali við undirritaðán í
í Vísi þann 19 sama mánaðar.
enn fremur út af leiiðara í blaðinu
nokkrum dögum seinna. um sama
efni Það er víst fremur fágætt að
ritstjóri ráðist á leiðara blaðs síns.
sem meðritstjóri hans hefur skrif-
að. Einhverjir verða að vera frum
legir, sennilega heyrir þetta undir
fyrirbærig „Ótrúlegt en satt“, sem
og önnur sjaldgæf fyrirbrigði.
Ég tók það fram í nefndu við-
lali, að því væri ekki stefnt gegn
neinum listastefnum eða ismum,
heldur gegn því, að ein-u lista-
mannafélagi í landinu skuli vera
leyft að halda einokunaraðstöðu
varðandi þátttöku íslands í sýn-
ingum Norræna listbandalagsins,
sem kostaðar eru af almannafé.
Viðtal þetta fjallar eingöngu
um það efni, svo og nauðsyn þess
að sett yrðu lög og reglur, við-
víkjandi tilhögun og framkvæmd
íslenzkra Ustsýninga, sem kostað-
ai eru af opinberu fé, með hliðsjón ,
af því fyrirkomulagi, sem tíðkast
i nágrannalöndunum. Það er því
algert „vindhögg“ hjá doktornum
(svo notuð séu hans eigin orð),
að fara að flækja málið með hátt-
stemdri slagorðalistfræði. ismum
og abstrakti, sem ekkert koma
þessu við Ég vil taka það fram.
að stíll og orðalag nefnds viðtals.
er eins og það ber með sér. að
verulegu leyti mitt verk. Doktorn-
um finnst viðtalið, og yfirleitt það,-
sem listamenn rita, of hvassyrt,
mér skilst til dæmis, að hann vilji
ekki lála kalla ofbeldi ofbeldi, eða^
óbilgirni óbilgirni o. s. frv., heldur
r.ota einhver önnur orð' um þess
háttar. En þá eru hinir vísu lands-
feður vorir (blessaðir stjórnmála-
mennirnir) litlu betri þegar þeir
eru ósammála, og deila hver á
ar.nan, án þess þó að ritstjórar
verði hneykslaðir, eða finni sig
knúða til vandlætingasemi í þeirra
garð af þeim sökum.
Um lislfræði doktorsins get ég
verið fáorður, þó er þar eitt atr-
iði, sem ég vi] minnast á, hann
i lalar um „forníslenzkan raunsæis-
stíl“ í málverkum. Verð ég að játa
að það listfyrirbæri hef ég aldrei
heyrt nefnt, og held ég að fullyrða
megi, að það hafi aldrei verði til,
því miður.
Slettum doktorsms um götu-
strákastíl o s. frv vísa ég beinustu
Ieið til föðurhúsanna og vil í því
sambandi minna á hið sígilda.
forna heilræði: „Þeir sem búa í
glerhúsi, eig^a ekki að kasta stein-
um“:
Finnur Jónsson,
form. Myndlistarfélagsins.
T í M I N N , þriðjudaginn 2. april 1963 —
/