Tíminn - 23.04.1963, Blaðsíða 14

EYSTEINS
Framh. afbls. 9.
því yflr s'kýTt og skorinort, að
i þeir teldu að sækjast ætti eftir
j tolla- og viðskiptasamningi við
( Efnahagsbandalagið, kom í Ijós,
svo ekki verður um villzt, hvað
stjómarflokkarnir höfðu í hyggju.
I>eir réðust sem sé strax með of-
forsi á Framsóknarmenn fyrir að
halda fram þessari leið. Þó lýsti
Framsóknarflokkurinn sig með
þessu fylgjandi annarri þeirri leið,
sem ríkisstjórnin taldi mögulega,
i og taldi sig vilja halda opinni. Eng
! um getur dulizt, hvað þetta þýðir
! í raun og veru. Þetta er staðfest-
ing á því, sem fram hefur komið
í öllu því; sem úr þessum sömu
herhúðum hefur birzt á annað ár,
að stjórnarflokkarnir vilja stefna
inn í þjóðarsamsteypu Evrópu.
Ef þeir ráða
Þetta þýðir, að geti stjórnarflokk
amir einir ráðið ferðinni í þess-
um málum, verður tolla- og við-
skiptasamningaleiðinni lokað eftir
kosningarnar, og aðildarstefnan
tekin upp. Og þar með væri tening
unum kastað.
En undanhaldsleið sinni í þess-
um málum, þ.e. tolla- og viðskipta
samningsleiðina, halda stjórnar-
flokkarnir samt opinni.
Qeti stjórnarflokkarnir ekki ráð
ið einir eftir kosningarnar verði
þeir að taka tillit til Framsóknar
flokksins, verður tolla- og við-
BkiptasamningsleiðSn tekin fram
fyrir og hún höfð á oddinum við
þær örlagaríku ákvarðanir, sem
framundan eru.
Auðvitað er okkur ljóst, að ýmis-
ir erfiðleikar verða á því að leysa
j málefni fslands eftir tolla- og við-
j skiptasamningsleiðinnl, eins og þró
unin í þessum málum er. En við
sjáum ekki að víð höfum um aðra
leið að velja, því við teljum óhugs
andi, að íslendingar geti haldið
fulveldi sínu og sjálfstæði og verið
áfram húsbændur á sínu heimili,
ef þeir steypa sér í þjóðahaf Vest-
ur-Evrópu, sleppa tökum á sínum
málum og leggja þau að verulegu
leyti í annarra hendur.
Þetta á alveg sérstaklega við
um íslenzku þjóðtaa, 180 þúsund
manns í landi mikilla ónotaðra
möguleika.
Við höfum líka það traust á þjóð
um Vestur-Evrópu og forráðamönn
um þeirra, að þeir skilji sérstöðu
íslands og skilji einnig, að afstaða
okkar mótast ekki af neinni ein-
angrunarhneigð, heldur þeirri lífs-
nauðsyn lítillar þjóðar að halda
fullveldi sínu.
Þess vegna höfum við alls ekki
trú á því, ef haldið er skynsamlega
á þessum málum og ekki flanað
að neinu, að ókleift sé að ná hag-
felldum samningum við þessar
frænd og vinaþjóðir okkar, þótt
þær sameinist.
Ég hef í örfáum orðum lýst
stefnu okkar í þessu máli, en það
segir meira um það hvað hintavilja
en miklar málalengingar, að þessi
stefna okkar er látlaust í Morgun-
blaðinu kölluð einangrunarstefna.
Þá segir það ekki síður sína sögu,
þegar Alþýðublaðið, annað stjórn-
armálgagnið, virðir Frökkum það
til fjandskapar við íslendinga að
sttaga upp á að leysa okkar mál
með tollasamningi. Það þýði, að
Frakkar vilji ekki hafa okkur í
Evrópu, eins og það er orðað.
Engum dylst lengur hvað þess-
ta flokkar eru raunverulega að
fara og hvað þeir vilja, en etamitt
i1
32
grasið. Hermenn ekki sjá Sing.
Sing sjá þá. Sing taka þá — einn
í eiinu og . . .
— Áttu við . . . ?
Hann dró upp hníf, sem hann
hafði við belti sér og fór fingrum
um blaðið. — Fínn hnífur . . .
sagði hann kuldalega, og það fór
hrollur um Blanehe.
— Allt í lagi, en gættu vel að
þér, hvíslaðd hún.
Ha.nn fór út úr kofainum og
beygði 'Siig iniður og hvarf hljóð-
laust í hávaxið grasið. Hún vissi
að það myndi taka hann nokkra
stund að komast á staðinn, sem
hún hafði bent á og sem var í
gagnstæðri átt við þá, sem John
hélt sig. Sjálf hafði hún ekki kom
ið fyrr út úr kofanum, en á hverj-
um morgni hafði hún séð hann
ganga í sömu átt.
Þegar hún þóttist viss um, að
Sing sæi hania ekki, lokaði hún
kofadyruinum hljóðlega og gekk
eins hratt og hún gat niður að
ánni. Sirng hafði gengið til vtastri,
hún gekk til hægri. Þegar hann
kæmi aftur, myndi hún þegar
vera komiin iittn í kofann og hafði
þá vonandi sóð það sem hún ætl-
aði.
Loftið var rakt og móðugt, og
því var hægur vandi fyrir hana
að komast óséð niður að fljótinu.
Það var ekki sérlega bratt þarna
og hún beygðii sig niiður eg leit í
kringum sig. Hún heyrði raddir
utam frá ánni og undarleigt bank-
andi hijóð. Hún gretadi nú verur
tvær, það var Kta'Verjinn, sem
fylgdist' með John á hverjum
morgni, og John sjálfur siat á þil-
fari bátsins og dinglaði fótunum
út fyrta borðstokkinm. Hann var
klæddur í undarlegan búning, og
hún áttað'i siig ekki strax á hvers
komar klæðnaður þetta var. En svo
lyfti Kínverjinn einhverju upp af
j þilfartau og setti það yfir höfuð
! Johns. Hún greip andann á lofti
! af undrun, þegar hún sá að þetta
j var kafarahjálmur.
Hún starði opnum augum á
John, og trúði varla staum eigin
augum. Hjalmurinn var settur á
j höíuð hans og festur þar. Hún
reyndi að rifja upp það, sem hún
hafði lesið um kafarastörf og út-
jbúnað. Hxím hndpraði sig saman í
1 gras'inu og starði á þegar hann
I hvarf í vatnið. Fljótið hlaut að
i vera mjög djúpt, fyrst nauðsyn-
1 legt var, að nota fullkominn kaf-
! araútbúnað. Og John, hamm viar
kafari? Það gat e'kki átt sér stað.
Hún strauk sér um ennið og depl-
aði augunum nókkrum sinmum, en
' það, sem hún hafði séð úti á ánmi,
' var einigin ímyndun. Loftbólur á
vatninu sýndu að John hafði horf-
ið undir yfirborð fljótsims.
Hvað vissi John um köfun og
að hverju leitaði hamn á fljóts-
botninum? Þetta fór lamgt fram
' úr fáránlegustu hugmyndum
hennar um verkefni hans. Hvernig
i mótti það vera, að eitthvað, sem
i lægi falið á botni Jangtsékiang
kæmi Rússum að notum? Og hvað
, sem það var, hlaut það að vera
með réttu kínversk eign þar sem
þetta var kínverskt lamd.
Ein kanmski vissu kínversk yfir-
völd ekki hvað John hafði'S't að.
Ef þeir fengju fregnir um það.
. . . Hún skaíf og reis riðandi á
fætur. Hún varð að flýta sér til
kofans aftur áður en Siimg yrði var
við burtveru henmar. Hún hafði
! dynjamdi höfuðverk og hún hrukk
j aði ennið og braut heilamn ákaft
meðan hún flýtti sér aftur heim
! að kofanum.
Henni lptti fyrir brjósti, þegar
hún sá, að Simg var ekki kominm
Hún hljón inn í kofann og lokaði
dyrunum á eftir sér.
þess vegna vilja þeta ekki ræða
um þessi mál og vilja helzt láta
eins og þau séu ekki til. Það er
mikil gæfa, að línumar í þessum
málum hafa skýrzt við þær umræð-
ur, sem farið hafa fram.
Að grafa höfuð
í sandinn
Það þýðir ekkert ag reyna að
grafa höfuðið ofan í sandinn. Þró-
unin í Evrópu heldur áfram í þá
átt, sem hún hefur hnigið nú und-
anfarið með stofnun Efnahags-
bandalags Evrópu. Hjólinu-verður
ekki snúið við. Evrópuþjóðirnar
munu halda áfram að sameinast',
og deila löndum sínum og lands-
gæðum, og ganga undta samstjórn
í fleiri og fleiri málum. Ýmislegt
er bollalagt út af þeim vandkvæð-
um, sem upp hafa komið í bili, í
samntagum við Breta, en allir gera
rág fyrir því sem sjálfsögðum hlut,
að þetta hljóti að verða.
Fram hjá þessu verður ekki kom
izt. Næstu misserin, næstu árin, á
næsta kjörlímabili, verða íslending
ar að taka ákvarðanir um, hvort
þeir ætla að halda fullveldi sínu,
landi sínu og landhelgi fyrta sig
og niðja sína, og leitast þá jafn-
framt við að leysa mál sín í góðu
samstarfi við sem flestar þjóðir á
þeim grundvelli, eða hvort þjóðin
ætlar, að dæmi margra annarra í
Evrópu, ag sametaást öðrum þjóð-
um og deila löndum sínum, land-
helgi og náttúrugæðum með þeim.
Það er um tvær stefnur að ræða.
Aðra hvora götuna verður að velja
og þag á næstunni. Hvernig sem
forkólfar stjómarfl. reyna að leyna
þessu og blekkja þjóðina, þá breyt
ta það ekki þetari staðreynd, að
frammi fyrta þessu stendur ís-
lenzka þjóðin.
Á vegamótum
Þjóðta stendur á vegamótum og
það er um tvær megtastefnur að
ræða. Framsóknarmenn hafa gert
sig að talsmönnum fyrir annarri
stefnunni og hénni hef ég að nokkru
lýst. Stjórnarflokkarnir vilja hina.
Um þessar tvær megtastefnur verð
ur þjóðin að velja í þeim kosning
um sem framundan eru. Á að
stefna inn í þjóðasamsteypu Vest-
ur-Evrópu, að nokkrum misserum
liðnum, eða eiga íslendingar að
vera áfram fullvalda og sjálfstæð
þjóð og halda náttúruauðltadum
sfnum fyrir sig, en hafa samvtanu
og samskipti sem mest og sem bezt
samt sem áður vig nágranna- og
vtaaþjóöir okkar í Vestur-Evrópu.
Deilið um annað,
segja þeir
Forráðamcnn stjórnarflokkanna
geysast nú mjög, því þeir halda,
sem rétt mun reynast, að stefna
Framsóknarmanna í þessu máli
muni sameina menn metaa en áð-
ur. Þeta munu því gera allt, sem
í þeirra valdi stendur til að draga
athyglina frá þessu meginmáli og
reyna að fá menn til þess að halda
uppi og magna deilur um allt ann
að, sem fremur geti dreift kröftun
um. Það þarf ekki lengi að leita
í stjórnarblöðunum til þess að sjá
klaufalegar, broslegar og jafnvel
átakanlegar tilraunir þeirra í þessa
átt. Kvarta þeir sáran yfta því, t.
d. að deilur um varnarmálin og
dvöl varnarliðsins í landtau hafi
dvínað og horfið í skugga vegna
þeirra örlagaríku ákvarðana, sem
taka verður á næstunni og afstaða
verður tekta til í kosningunum í
vor. Skora þeir í Mbl. mjög á
menn að draga nú ekki af sér að
deila um önnur efni og dreifa sér
sem mest. — Hafa tilburðir form.
Sjálfstæðisflokksins í þessa att
verið næsta broslegta.
En allar tilraunir til þess að
fela þessi örlagaríku' mál fyrir
þjóðinni eða færa þau í skuggann
munu að engu haldi koma. Línum-
ar hafa skýrzt og töluð orð verða
ekki aftur tekin. Og þessi mál
munu verða sótt og varin í vor
og dæmd.
Vestræn samvinna
Sú stefna, sem Framsóknarflokk-
urinn hefur markað varðandi sam
skipti við Efnahagsbandalag
Evrópu og slíkar þjóðasamsteyp-
ur á ekkert skylt við einangrunar-
stefnu. Framsóknarflokkurinn er
hiklaust fylgjandi samvinnu við
vestrænar þjóðir, og þá báðum
megin Atlanlshafsins. Flokkurinn
r-r fylgjandi því, að ísland taki
þátt í varnarsamtökum þessara
þjóða, þótt hann jafnframt haldi
fast við það sjónarmið, að ís-
lendingar eigi sjáffir að hafa um
það úrslitaorð, hvenær vamarlið
sé í landinu sjálfu og hvers konar
varnarbúnaður.
Lífsnauðsyn er, að þjóðin geri
sér greín fyrir því, að háskalegra
cfga gætir í .landinu varðandi af-
stöðuna út á við og fullveldi lands-
ins. Á öðru leytinu eru kommún-
istar. Þeir telja sig vilja hlutleysi
og samninga t. d. vig Efnahags-
bandalagið, en raunverulega vilja
kommúnistar samband við Sovét-
ríkin, hliðstætt því, sem þjóðum
Austur-Evrópu hefur verig þröngv
að til. Og myndu hiklaust ganga
í Efnahagsbandalag Austur-Evrópu
ef um slíkt væri að ræða. Þá
myndu þeir einnig vilja sams kon
ar hlutleysi og lönd Austur-
Evrópu fylgja í framkvæmd á veg
um Sovétríkjanna. Ag hinu leyt-
inu eru svo þeir öfgamenn, sem
engin úrræði virðast sjá, önnur
en þau að íslendingar kasti sér í
þjóðahaf Vestur-Evrópu. En um þá
Framhald á 15. síðu.
A HÆTTUSTUND
Mary Richmond
Svo settist hún vi'ð borðið og
hvíldi höfuð sitt í höndum. Hún
hafði búizt við að leysa gátuna,
ef hún aðeins kæmist niður að
ánini og ®æi, hvað John hefði fyrir
stafni, en nú hafði leyndardómur-
inn orðið enn dularfyllri. Þaö var
ekki að furða, að John var dapur
og taugaspenntur. Kafarastörf voru
ihættuleg og kannski varð hainn að
fara alveg niður á fljótsbotninn
á 'hverjum degi. Hún ósQcaði, að
milli þeirra hefði ríkt sami trún-
aður núna, og áður en hann missti
stjónn á sér, og sagði henni, að
1 hann elskaði hana. Þá hefði verið
hægur vandinn að spyrja hann
hvað harnn hefðiist að. En nú þegar j
Petrov war fjarverandi, hefði hann
ugglaust sagt henni það. En nú
; efaðist hún um, að hún myndi j
nokkuð sjá hann, hann myndi að
minnsta kosti ekki sofa i sama
kofa og hún. Perov hafði sjálf-
ságt gefið fyrirmæli þar aö lút—;
andi. i
Þegar hún heyrði í Stag fyrir
utan, herti hún sig upp og tókst
að leika hlutverk sitt sem tauga-
veikluð og. 'skelfd konuskepna.
Sing hafði ekki minnsta grun
um að. hún hefði haft annað í
hyggju, með því að seilda hann
frá kofanum, en aðgæta, hvort
sæist til lögreglubáts. Hann sagði
henni, að hann hefði alls ekki séð
tteina hermenn og engan lögreglu-l
bát og e'ttginn hefði gengiö á land.
— Ertu viss um þaö, Sing?,
spurö hiún.
— Sing alveg viss. Engtan hér.
Frúta bará hrædd, en ekki vera
hrædd, þegar Sing er hér.
— Eg hef kannski ímyndað
mér þetta allt, játti hún. — Fyrir-
gefðu Stag, ég s'kal reyna að vera
ekki svona heimsk aftur.
21. KAFLI
— Sivo aö þér skiljið, mimn
góði maður, sagði Petrov, — að
ég er í nokkuö erfiðri aðstöðu
vegna flónsku undirmanma yðar.
Eg er ástfanginn af konunni og
karlmaður, sem gegnir jafn þreyt-
andi og erfiðu starfi og óg, þarf
á hvíld og konu að halda af og til.
Nieholas Petrov var staddur í
klefa á kínversku eftirli'tsskipi,
miðja vegu milli Shanghai og
staðariins, þar sem Blanche og
John Marsden dvöldu. Eftirlits-
skipið hafði þann heiður að hafa
um borð Mwa Chou hershöfðingja,
sem hafði unnið sér frægð í stríð-
inu gegn þjóðernissinnum og
var gæddur allt að því yfirnáttúr-
legum hæfileikum til að útvega
sér alls kyns upplýsingar. Vegna
þess hafði hann verið útnefndur
X’firmaður í öryggislögreglunni í
'’éraðinit millt Shanghai og Kan-
ton.
Petrov hafði hitt hann áður en
stjónnarvöldin útnefndu hann yfir
mann lögreglunmar, og jafnvel
þótt hann vissi, að Mwa Chou var
í enigu treystandi, að hann var
grimmur og 'miskunnarlaus og lét
aliair bæniir annarra, sem honum
sjálfum gazt ekki að, sem vtad um
eyru þjóta, liafði hann þrátt fyrir
þetta allt lagt sig í þá hættu að
snúa sér til hans og biðja um
hjálp hans.
Kíhverski hershöfð'ingtain var
lítill maður vexti, en geysi digur.
Hamn var höfuðstór og sat það
j djúpt milli herðablaðanna, smá,
lítil augun mjög skásett. Hann
kipraði nú saman •munni'nn og
spennti greipar um ístruna, og það
var ómögulegt að geta sér til um
hugsanir' hans.
Petrov vissi, að það voru lítil
líkindi til að það tækist að vekja
áhuga hans og fá hamm á sitt bamd.
Ef sýnt yrði minnsta merki ó-
þolinmæðis eða gremju, gæti það
orsakað handtöku og endalausar
yfirheyrslur. Og Petrffv gazt ekki
að þeirri tilhugsun. En hanm taldi
sig kunna að koma fram við hers-
höfðtagjann, sem var ruddamenni
og heimskur, ef undan var skilin
viss slægð, sem hafði orðið til að
hann hlaut embættið. Mwa Ohou
var hættulegur eins og rándýr, en
það var hægt að temja hanm, el
maður kunmi aðferðina. Og Nichol
as Petrov taldi sig kunma hana.
T í M I N N, þriðjudagur 23. apríl. 1963. —
14