Tíminn - 13.10.1963, Blaðsíða 16
Sunnudagur 13. okt. 1963
221. tbl.
47. árg.
Ráðstefnur
um kjaramál
TK-Reykjavík, 12 okt.
f dag kl. 4 hófst Ráðstefna Al-
hýðusambands íslands um kjara-
málin. í d?ig lýkur einnig ráðstefnu
um k'aupgjaldsmál, sem „lýðræðis-
sinnar innan verkalýðshreyfing-
arinnar" höfðu boðað til.
Á ráðstefnu A.S.Í. sitja fulltrúar
fjórðungssambandanna á Vest-
fjörðum, Norðurlandi og Austur-
landi, þrír fulltrúar frá hverju,
verkalýðsfélögin á Snæfellsnesi og
Akranesi eiga einn fultrúa, full-
trúaráð verkalýðsfél. í Árnes-
sýslu og verkalýðsfélögin í Vest-
mannaeyjum einn fulltrúa hvort,
stærstu verkalýðsfélögin í Hafn-
aríirði 2 fulltrúa, verkamanna- og
verkakvennafélögin í Keflavík
sinn hvorn fulltrúann og fulltrúa-
a io síðu
KNUDSEN SÝNIR
UM HELGINA
Ósvald Knudsen sýnir síðustu
myndir sínar í Gamla bíói í dag kl.
7 e.h.. Eins og kunnugt er, þá eru
þetta fjórar liíkvikmyndir: Hall-
dór Kiljan Laxness, Eldar í Öskju,
Barnið er horfið og Fjallaslóðir.
Myndir þessar voru sýndar við
góða aðsókn í Reykjavík í vor, og
síðan víða á Vestur-, Norður- og
Austurlandi í sumar. Með kvik-
myndum þessurn t'ala þeir dr.
Kristján Eldjárn, þjóðminjavörð-
ur og ' dr. Sigurður Þórarinsson,
jarðfræðingur. Músík hefur Magn-
ús Blöndal Jóhannsson ýmist valið
eða samið sjálfur.
saca
r
Islenzkur kennarastéll
við Kaliforníuh
GB Reykjavik, 12. okt.
Ungur bandarískur máifræði.ng
ur, dr. Kenneth Chapman, hefur
miklnn áhuga á því, að stofnað-
ur verði kennarastóll i íslenzku
við riktsháskóla Kaliforníu i Los
Angeles, og er farlnn að hreyfa
því máli við íslenzk stjórnarvold.
Margir hér í borg kannast við
dr. Chapman síðan hann var hér
við islenzkunám í Háskóla ís-
lands um tveggja missera skeið
fyrir nokkrum árum, og hann
varð líka fyrstur til að þýða Þor
berg Þórðarson á ensku. Það
voru úrvalskaflar úr fslenzkum
aðli, sem út komu í bókarformi
fyrir fáum árum undir heitinu
„In Search of Our Beloved".
Ríkisháskóli Kaiiforníu er stað
settur í tveim borgum, annars
vegar í Berkeley við San Francis
coflóann og hins vegar í Los
Angeles í Suður-Kaliforníu og
nefnist þar University of Cali-
fornia at Los Angeles, í daglegu
tali nefndur skammstöfuninni
UCLA. Þar hefur dr. Chapman
verið kennari í Norðurlandamái-
um um nokkur ár og einnig veitt
tilsögn í íslenzku þeim stúdent-
um, sem áhuga hafa haft á því.
Dr. Campman er ekki ættaður af
Norðurlöndum. F.yrst er hann hóf
háskólanám, lagði hann stund á
þýzkunám, fékk síðan svo mikinn
áhuga á Norðurlandamálum, að
þar kom, að hann varði doktors
ritgerð um skyldleika íslenzku og
norsku, og nefnist „Icelandic-
Norwegian Linguistic Relation-
ship“.
FB-Reykjavík, 12. okt
Nýr bátur hefur bætzt í flota
Akurnesinga. Nefnist hann Sólfuri
AK 170 og er í eign Þórffar Ósk-
iussonar, sem verlff hefur skip-
su'óri á Náttfara og er auk þess
fræg aflakló.
Sólfari kom hingað til Reykja-
vikur klukkan hálf tvö i nótt, og
í dag skruppum við niðmr að
höfn og ræddum við Gunnar Ólafs
s. n 1. stýrimann á Akraborginni.
sem sigldi Dátnum heim.
— Báturinn er 182 lestir, og
tæplega 81 lest í lestarrými, sagði
Gunnar. Við fengum slæmt veður
á leiðinni milli Færeyja og ís-
lands, en a meðan veður var gott
gekk báturinn mest 10,6 mílur. Vél
in er af Stork-gerð og er hún 450
hPStöfl. Hann er smíðaður í Rosen
dal í Noregi.
— Hingað komum við nieð 270
staura fyrir skógræktina, sem
þeim voru sendir frá Noregi.
— Sólfari er búinn öllum nýj-
ustu tækjum. í honum eru tvær
fisksjár, og er önnur þeirra sjálf-
ie'tandi. Svo er í honum japönsk
miðunarstöð auk margra annarra
tækja. Innréttragar allar eru úr
harðplasti og íbúðir teppalagðar
út í öll horn.
Áhöfnin verður 11—12 manns,
og Þórður Óskarsson verffur sjálf
ur skipstjóri. Báturinn heldur á
sildveiðar einhvern næstu daga.
NTB-Algeirsborg, 12. október.
Borgarastyrjöld hefur nú brot-
izt út í Alsír. í morgun fór stjórn-
arherinn mikla hergöngu in.n í
Kabylia^ oig hefur þegar Iagt und-
'ir sig fjóra bæi á sléttlendi. Þegar
síffast fréttist, stefndi hcrinn, bú-
inn skriffdrekum cg stórskotal'iffi,
í bæhm Michelel, höfuffvígi upp-
reisnarmann'a.
Uppreisnarmenn yfirgáfu bæi.in
í gærkvöldi, og ætla sér því ekki
að verja hann sérstaklega, en hins
vegar er búizt við, að uppreisnar-
menn beiti skæruhernaði gegn
st'jórnarhernum á framrás hans,
en hverfi siðan í vígi sín uppi í
fjöllunum.
Af þessum sökum segja frétta-
menn, að ekki séu líkur á miklum
áframhaldandi átökum, nema þá
ef stjórnarherinn hefji uppgöngu
til fjallahéraðanna.
Foringjar uppreisnarman.na hafa
lýst því yfir, að slík för yrði engin
frægðarför fyrir stjó'rnarherinn,
því að í fjöllunum séu Berbar
einráðir óðir og óvinnandi.
í gærkveldi féllu þrír menn úr
stjórnarhernum, er til blóðugra
átaka kom við eitt vígi uppreisn-
armanna, Imuzazga í Kabyliahá-
lendinu.
KH-Reykjavík, 12. okt.
í morgun var byrjað a'ð slátra
sauðfé frá Núpi í Haukadal, öðrum
Dalabæjanna, þar sem mæðiveiki
varð vart s.l. vetur. Guðmundur
Gíslason, læknir á Keldum, sem
annast rannsókn á fénu, sagði í
viðtali við blaðið í dag ,að sýking
virtist talsvert mikil í Núpsfénu
eins og í Bæjarfénu. Slátrað var
um 100 fjár í dag af rúmlega 200.
Ekki er alveg lokið að slátra fénu
frá Bæ í Miðdölum, en eins og
Tíminn skýrði frá í gær, hefur
fundizt sýking í um 12% þess.
Ekki er enn búið aff ákveða,
hvenær hafizt verður handa um
mðurskurð þess 15—18000 fjár,
Framhald á 15. síffu.
FL0KKSFUNDUR
Framsóknarfélag Reykjavíkur held-
ur fund í Framsóknarhúsinu vi3
Fríkirkjuveg miðvikudaginn 16. þ.
m. kl. 8,30. Fundarefnl: Formaður
Framsóknarflokksins, Eysteinn Jóns
son, talar um stjórnmálaviðhorfið.
Kjararannsóknanefnd hefur
!agt grundvöll að starfinu
Þessi tilkynníng barst frá
Kjararannsóknarnefnd:
1. Upphaf þess, að kjararann-
sóknarnefnd var sett á laggirn-
ar, er að rekja til tilkynningar
frá ríkisstjórninni, þann 16.
júní s.l. í þeirri tilkynningu
var m.a. tekið fram, að ríkis-
stjórnin beindi þeim eindregnu
tilmælum til samtaka launþega
og vvn íuveitenda, að þau létu
í sameiningu fara fram athug-
un á því, hversu mikil kaup-
hækkun megi verða til að hún
komi að gagni fyrir launþega.
Hét ríkisstjórnin stuðningi sín
um við gerð slíkrar athugunar,
m.a. því. að hún væri reiðu-
búin að greiða kostnað athug-
unarinnar.
2. Þegar tilkynning ríkis-
stjómarinnar birtist stóðu yfir
kjarasamningar milli vinnu-
veitenda og verkalýðsfélaga á
Norðurlandi, Samtök vinnu-
veitenda svöruðu orðsendingu
ríkisstjórnarinnar með yfirlýs-
ingu, þ. 17. júní, á þá lund, að
þau lýstu sig fús til að taka
þátt í þess háttar athugun. —
Samninganefnd ' verkalýðsfélag
anna á Akureyri og Siglufirði
svaraði crðsendingu ríkisstjórn
arinnar þ. 18. júní. Var í því
svari m. a. tekið fram, að samn
inganefndin mælti með því, að
miðstjórn Alþýðusambands fs-
lands tæki upp viðræður við
fulltrúa samtaka atvinEurek-
enda um sameiginlega hag-
fræðilega athugun, sem að
gagni mætti koma til þess að
létta fyrir kjarasamningum.
Enn fremur var tekið fram.
að tækist samkomulag um slíka
athugun, vildi nefndin treysta
því, að bráðabirgðaniðurstaða
þeirra lægi fyrir ekki síðar en
15. okt. cg að gildistími væntan
legra samninga yrði miðaður
við þann dag.
3. Með tilliti til ofangreinds,
tilkynnti Alþýðusamband ís-
lands, með bréfi dags. 16. júlí
1963, neiztu samtökum atvinnu
rekenda, að Alþýðusambandið
væri reiðubúið að taka upp við
ræður um sameiginlega hag-
fræðilega rannsókn, er stuðlað
gæti að því að auðvelda kjara
samninga, að” uppfylltum ýms-
um skilyrðum. Meðal þeirra skil
yrða var, að greitt ‘ yrði fyrir
öflun allra þeirra gagna, sem
fulltrúar verkalýðssamtakanna
telja, að auðveldað geti kjara-
samninga og að rannsökuð yrðu
sérhver þau atriði efnahags-
kerfis og atvinulífs, sem
þýffingu hafi fyrir markmið
rannsóknarinnar. Eftir að við-
ræður milli Alþýðusambands-
ins og samtaka vinnuveitenda
höfðu farið fram í júnílok varð
samkomulag um. að sameigin-
leg sex-manna nefnd, skyldi
sett á laggirnar. Eftirgreindir
voru tilnefndir fulltrúar Al-
þýðusambandsins í nefndinni:
Björn Jónsson, Sigurvin Ein-
arsson og Hjalti Kristgeirsson.
Fyrir samtök atvinnuveitenda
höfðu pá eftirgreindir fulltrúar
verið tilnefndir: Björgvin Sig-
urðsson lyrir Vinnuveitenda-
samband íslands, Helgi Bergs
fyrir Vínnumálasamband sam-
vinnufélaganna og Þorvaldur
Alfonssjn fyrir Félíg ísl. iðn-
rekenda. Síðan um miðjan sept..
hefur nefndin haft td afnota
eigið húsnæði og hafa starfað
á vegum hennar hagfræðingarn
ir Hjalti Kristgeirsson og Ein-
ar Benediktsson og ein skrif
stofustúlka.
4. Kjararannsóknarnefnd, sem
svo hefur valið sér heiti, kom
fyrst saman til fundar þann
13. ágúst og hefur alls haldið
32 fundi. Nefndin átti í byrjun
viðtöl við fulltrúa ýmissa opin-
berra stofnana, s.s. Hagstofu
íslands, Efnahagsstofnunarinn-
ar, Seðlabanka íslands og Fiski
félag íslands um öflun gagna.
Þá fóru tveir nefndarmanna,
Þorvarður Alfonsson og Hjalti
Kristgeirsson, í stutta ferð til
Noregs, og kynntu sér hagrann-
sóknarstarfsemi samtaka laun
þega og atvinnurekenda, þar í
landi. Er álit nefndarinnar, að
af þeirri starfsemi megi ýmsan
gagnlegan lærdóm draga fyr-
ir íslendinga.
5. Nefr.din hefur tekið sér
fyrir hendur að athuga þróun
launa og verðlags og þjóðar-
tekna urdanfarin áratug, með
það fynr augum að varpa ljósi
á samhengi þessara þátta. Auk
þess sem nefndin hefur kann
að þær upplýsingar. sem Efna
hagsstofnunin hefur aflað um
þessi atriði, hefur nefndin ráð-
(Framhald á 4. síðu)