Alþýðublaðið - 24.12.1927, Blaðsíða 9
ÁLÞÝÐUBLAÐIÐ
Bænir.
Frá sjónarmiði guðspekinnar.
„ÞaB er heldui' en ekki „flotf'
hjá þessum," sagði einn „Pólverj-
inn“.
„Já; eigum við ekki ah fara inn
og setjast í stólana hjá honum?
Hvemig haldið þiðf, að upplitið
yrði á þeirri tvíbreiðu ?“ sagði
annar.
„Eða kann ske við ættum að
klappa á silkikjólana og styðja
oln'boganum á hvíta dúkinn?"
sagði sá þriðji.
Þeir hlógu.
„Gerðu það, Þorsteinn!" sögðu
þeir.
Nei; það vildi Þorsteinn ekki.
„Við höfum ekkert gott af því.
Þar að auki þekki ég Magnús.
Þegar honum vildi það óhapp til
í hitt eð fyrra að aka yfir Stínu
litlu mina, þá sendi hann okkur
25 krónur heim í lokuðu umslagi
og dóttir hans kom stundum til
hennar á spítalann, meðan beinið
var að renna saman," sagði Þor-
steinn og leit þakkaraugum upp
í ijómandi glugga i reisulegu húsi.
„Já; mikil skelfingar-ósköp hef-
ir hann verið góður ykkur, hann
Magnús," sagði yngsti „Pólverj-
inn“ og leiddi á vangann, og
Þorsteinn játaði þvi og horfði á
snjóinn.
Þorsteinn fór að segja félög-
um sínum frá þvi, hvernig iiann
hefði farið að því að eignast
skurinn sinn, en þeir áttu bágt
með að skilja slíkt ríkidæmi,
því að allur bærinn vissi, „hví-
líkur dauðans fátæktar-aumingi"
Þorsteinn var, eins og heldri kon-
urnar tóku stundum til orða. En
Þorsteinn útlistaði alt fyrir þeim.
Fyrst var auðvitað að fá leyfi
hjá bæjarstjórn fyrir því, að skúr,
sem hann ætti, mætti standa ein-
hvers staðar. Hann var ónýtur
til þeirra útréttinga, svo að kon-
an, hún Jóhanna, ætlaði að sjá
fyrir því, og hún fór í borgan-
stjóra og bæjarverkfræðing og
fleiri og fleiri, en svo fór þó,
að það komst fyrir byggingar-
saeínd og þar á eftir fyrir bæj-
arstjórn. Þeir rifust og skömm-
uðust út af þessu. Jóhanna vildi
fá leyfi til að hafa skúrinn í
horninu bak við kirkjuna. En þáð
fanst sumum ekki korna til mála.
„Það er ævarandi hneysa fyrir
guðshúsið," sögðu þeir, én þetta
|>var þó samþykt, því að Jóhanna
hafði talað við flesta bæjarfuil-
trúana, og hann fékk leyfi til áð
setja skúrinn þarna á bak við;
kirkjuna, spölkorn frá þeim stað,
ttem Jóhanna hafði tiltekið. Og
svo fóru þau bæði af stað, hjónr
in, til að útvega efni i skúrinn,
og það tókst nokkurn veginn
slysalaust, — samtíningur úr
ýmsum áttum og frá ýmsum,
kassafjalir o. fl. o. fl. Og Þor-
tttelnn var hreykinn með sjálf-
um sér yfir skúrnum, og það
lá við, að „Pólverjarnir" öfund-
uðu hann.
Það var lítið um ljósadýrð
inni hjá Þorstelni, þegar hann
kpra heim. En hann tók ekki eft-
ir þvl, Hann kastaði kolugum
vettlingunum út í skot og bað
um vatn til að þvo sér úr. Börn-
in hlupu til hans og spurðu:
„Ertu með nokkuð, pabbi? Hvað
ertu með þarna?" En Þorsteimi
svaraði ekki, því að hann var
ekki með neitt, og börnin fóru
aftur frá honum. Tvö þau yngstu
léku sér að pjáturdós, er í vbru
steinvölur. Þau hringluðu henni
og hlógu. Þau þektu ekki betra
leikfang. Eitt skreið upp í rúm,
en það fjórða lagðist upp í
gluggabn og bræddi með munni
og nefi gat á klakann, er þakti
rúðuna, og skygndist út.
Jóhanna kom méð .vatnið.
„Ég fór niður i skrifstofuna,
en þeir borga ekki út fyrr en
á föstudag," sagði hún.
-Þorsteinn leit spurnaraugum tj.1
hennar.
„Nú, og hvað þá? Fékstu þá
ekkert?"
„Nei, hvað heldurðu að ég hafi
fengið?'Ég fór ekki að knékrjúþa
fyrir þeim. Það gátu aðrir gert
í minn stað og gerðu. — En ég
fór í búðina, og þeir lánuðu mér
það allra nauðsynlegasta; — „í
þetta skifti" sögðu þeir. Ég fékk
hjá þeim nokkuð af því, sem við
vorum búin að tala um, en ekki
alt. Ætli, að peningarnir komi
líka ekki að eins góðu gagni eft-
ir jól?"
„Jú, auðvitað, kona!" sagði Þor-
steinn og þurkaði sér í framan
með handklæðinu, „. . , en það
eru jól, og ég vildi, að börnin .
„Já, þau eru búin að hafa fáta-
skifti, og ég kveiki bráðum á
kertunum. Ég féldí fjögur stór
kerti, en ég get eklá kveikt á
þeim fyrr en ég er búin með
verkin."
„Mamma! • Komdu! Sko marga
fólkið!" sagði barnið við glugg-
ann.
Jóhanna gægðist út.
„Já; það gengurhægt og rólega
til kirkjunnar; það flýtir sér þvi
meira heim í matinn á eftir."
Þorstéinn bað um annað vatn
og jwoði sér aftur. Það -veitti
ekki heldur af því. Þegar hann
hafði lokið því, settist hann við
borðið og át.
Jóhanna kveikti á kertunum og
setti þau í röð á kistulok. Börn-
in rööuðu sér í kring um kist-
una og horfðu hugfangin á öll
ljósin. Ljósin endurspegluðust í
augum þeirra. Þau ' glitruðu í
augnasteinum þeirra eins og skín-
andi gimsteinar.
Alt í einu var barið.
„Ég skal fara frarn," sagði Þor-
steinn.
„Nei; ég get. farið," og Jóhanna
fór fram.
Börnin hlupu á eftir heimi, en
Þorsteinn stóð í innri dyragætt-
inni.
Jóhanna opnaði, en enginn var
úti.
„Hvað er þetta?" sagði eitt
barnið og tók 'böggul upp af gólf-
inu.
Hugsunarháttur nútímamanna
kannast ekki við neitt orsakasam-
band á milli bænarinnar og frami-
kvæmdar hlutanna. Trúmenn hafa
þó alla tíð fundíð líf og þýðingu
í bæninni. Og samt getur jafn-
vel trúmaðurinn orðið efasamur
um bænheyrslu, af því að skiln-
inginn vantar, ef hann fer að
hugsa eitthvað á þessa leið: Á
maðurinn að fara að ltenna hinum
alvitra? Ætti hann að fara að
eggja hhm algóða til þess að
sýna gæzku? Getur maður breytt
vilja guðs?
En hins vegar hefir þó margui
fengið bænheyrslu undir eins og
hann hefir snúið bæn sinni tii
guðs. Maður hefir beðið guð nm
peninga og fengið þá síðan með
næsta pósti. Kona hefir beðið guð
um fæðu, og maturinn var þá
þegar borinn heim til hennar.
Margar sannanir eru fyrir því, að
heitar bænir,. fluttar á neyðar-
tímum, hafa verið uppfyltar bæði
fljóít og vel. Einnig eru sannanir
fyrir því, að hversu heitt sem
hinn dauðhungraði maður biður
um brauð, þá er því ekki svar-
að, og hversu innilega heitt sem
móðirin biður fyrjr deyjandi barni
Jóhanna hnyklaði brúnirnar.
„Ekkert," sagði hún og tók bögg-
ulinn og kastaði honum út. Hann
valt upp að kirkjugaflinum.
„Hvað gerirðu, manneskja?"
sagði Þorsteinn gramur. „Þú
hendir þessu. Ég fer út og sæki
böggulinn,“ og Þorsteínn ætlaði
út.
„Þú gerir það ekki,“ og Jó-
hanna stóð teinrétt í dyrunum.
Þorsteinn hætti við að fara út.
Börnin röðuðu sér aftur í kring
um kistuna og horfðu á kertin,
þar til þau voru útbrunnin. Þá
stóðu þau upp, og gimsteinarnir
hurfu úr augum þeirra. Tvö
^eirra tróðu sér upp i glugg-
ann og bjuggu til rifur á ísinn
cins og fyrr.
Orgelhljómurinn kvað við í
kirkjunni, og börnin hlustuðu og
störðu út. Við og við kölluðu
þau:
„Sko ljósín í þessum glugga!"
■ „Og þessum!"
„Bara, ef svona mörg ljós væru
hér!“
„Vildirðu ekki, að þú værir
komin þangað?"
„Af hverju er annars svona
bjart þar og dimt hérna?"
En Jóhanna vildi ekki heyra
þessar spurningar. Hún bannaði
þeim að liggja úti í glugganum.
„Það getur gaddað á ykkur nef-
ið og varirnar," sagði hún.
Og Þorsteinn tók undir: „Gadd-
að á ykkur varirnar, gaddað á
ykkur varirnar."
Eftír nokkra stund voru börnin
sínu, þá deyr það samt. Alt er
þetta erfitt að skilja. Lítilsverðar
bænir eru stundum uppfyltar, en
synjað innilegri hjartans bæn uhi
að spara eitt elskað líf.
Eftir hvaða lögum er farið við
uppfyllingu bænanna? Það' verð-
ur að skoðast við óhlutdræga
rannsókn. Fyrst er að gjera sér
ljóst eðli bænanna. Og öllum
bænum má skifta í þrjá floldka:
1. Þegar beðið er um veraldlég
þægindi, t. d. föt, fæði, peninga,
atvinnu og bata í veikindum.
2. Þegar beðið er um hjálp í
siðferðsi- og gáfna-legum erfið-
leikum, þ. e. bænir um andleg-
an styrk, skynbragð, þelddngu
og að standast freistingar.
3. Þegar ekkert er heimtað,
emskis beðið, heldur þögul guð-
rækni, aðdáun og tilbeiðsla, djúp
og innileg þrá eftir að samein-
ast guði, þegar mannssálin er
gagntekin af elsku til guðs og
í hrifningu.
Og fleira verður nú jafnframt
að taka til greina.
í hinum ósýnilegu heimum eru
fjölmargar skynsamlegar verur,
sem geta haft áhrif á manninn.
Margir eru Jakobsstigar, þar sem
háttuð, en þau voru alt af að
spyrja, þar til þau sofnuðu.
Þorsteinn var þreyttur og vildi
fara í rúmið, og þau háttuðu.
Eftir skamma stund var hann
sofnaður.
Jóhanná lá vakandi. Hún hafði
slökt ljósið, en í gegn um rif-
una á ísaðri rúðunni lagði ofuri-
litla ljósrák á annað barnarúmið'
úr upplýstum og auðum g'ugga
í næsta húsi. Hún leit á sofandi
börnin og fátækleg rúmfötin.
Henni datt i hug, að bráðum
myndi ljósrákin hverfa, því að|
frostið myndi varna henni inn-
göngu. Jóhanna þrýsti saman aug-
unum, og tvö tár runnu niður á
kinnar hennar.
Messan var. útl.
Klukknahljómurinn létí eyrum
fátæku verkámannskonunhar í
skúrnum eins’ og napurt háð.
En uti var alt kyrt og hljótt
Hann hafði hætt að snjóa. Stjörn-
urnar tindruðu á himinhvolfinu
og brostu niöur á upplýsta glugg-
ana hjá mönnunum. Or húsunum
heyrðust sálmasöngvar, hlátrar og
barnakvein.
Oti við sjóndeildarhringlnn var
kolaskipið á leið til fjarlægra
landa. Niðri í vélarúmi voru þrír
nakíir unglingar, sem mokuðu
kolum undir katlana og sungu al-
þjóðasönginn.
Aftur byrjaði hann að snjóa.
Snjóflygsurnar féllu hægt og
hægt til jarðar. Þær breiddu sig
yíir svört kolaförm í snjónum.