Tíminn - 19.06.1964, Blaðsíða 9

Kom í hjóiastól
eftir hálfa öld
Jónína og dóttir hennar, frú Waller. (Ljósmynd: Tfmlnn KJ).
„Römm er sú taug“ stendur
einhvers staðar, og allir þekkja
framhaldið.
Þau orð hafa löngum verið
höfð fyrir satt, og löngum
hafa þau sannazt á Islending-
um búsettum vestanhafs en
líkast til á fáum jafn rækilega
og Jónínu Jónsdóttur frá Cal-
gary í Alberta, sem hingað
kom með fleiri Vestur-íslend-
ingum í sumar.
Jónína kom til íslands í
fcjólastól, ef svo mætti að orði
komast. Hún hreyfir sig aðeins
í hjóíastól, fór í hjólastól úr
sjúkrahúsi og situr nú í hjóla-
stól á Hótel Borg og spjallar
við ættingja og vini, sem heim-
sækja hana þar. Hún fer aftur
í sjúkrahúsið. þegar hún kemur
heim úr þessari ferð.
Méð Jónínu er dóttir hennar,
frú Pauline Waller, sem að-
stoðar hana á allan hátt. Án
hennar mundi Jónína ekki hafa
komizt hingað.
Fyrir sex árum féll Jónína og
braut á sér hnéskelina. Þrem
árum síðar fékk hún heilablóð-
fall og lamaðist þá alveg öðr-
um megin:
— Ég var hölt á öðrum fæt-
inum og varð svo máttlaus í
hinum.
Síðan hefur hún verið í
hjólastólnum, og síðasta árið á
sjúkrahúsi eða sjúkraheimili
fyrir fólk, sem svipað er ástatt
um.
— Ég varð að fá leyfi til að
fara, segir Jónfna, en ég sagði
lækninum, að ég gæti alveg
eihs setið í flugvél eins og
hjólastól, og hann féllst á það.
Dóttir mín hugsar um mig
hverja stund og ættingjamir
bera mig á höndum sér. Ég
vissi, að þetta mundi takast vel,
en Pálína var svolítið kvíðin,
þegar við komum til Keflavík-
urflugvallar. — Ég kalla hana
alltaf Pálínu. — Þá sagði hún:
— Mamma, hvað heldurðu að
verði um okkur hér? Það var
svo dimmt yfir hjá Keflavík.
Frú Waller brosir lítið eitt
og segir:
— Ég var I nokkurri óvissu,
en síðan hefur allt gengið í
haginn.
Frú Waller sagði, að íslenzku
kunnátta sín væri fátækleg,
þegar hún vísaði fréttamanni
in til þeirra mæðgna á Hótel
Borg, en þar gafst tilefni til að
álykta, að hún kynni meira
fyrir sér í íslenzku en hún vildi
vera íáta
Jónína talar málið eins og
hún hefði verið hér alla tíð, eða
því sem næst.\
— Við reyndum að halda
málinu, gamla fólldð vestra. En
þið eruð farin að nota orð, sem
ég skil ekki. Það em nýyrðin.
Ég vona, að ég sé ekki farin að
tala mjög bjagað, en þið verðið
að afsaka þótt ég sé orðin stirð-
mælt eftir fimmtíu og þrjú ár.
Ég var nítján ára, þegar ég fór
vestur. og síðan hef ég ekki
komið til íslands. —
— Ég er Jónsdóttir Hannes-
sonar, sem síðast bjó á Klapp-
arstíg 40. Móðir mín var Elín
Pálsdóttir Ingimundarsonar
prests í Gaulverjabæ. En ég er
uppalin í Vorsabæjarhjáleigu,
fátækl bam. Hann Markús
ívarsson í Héðni var uppeldis-
bróðir minn. Nú fer ég austur
að SKOða æskustöðvamar um
næstu helgi.
Jónina raular vísupart:
Nú er Penta fallin frá . . .
— Þetta er vísa, sem ég
gerði f Flóanum. Ég er vist bú-
in að gleyma henni, vísunni um
hana Pentu. Það var kú á bæn-
Ég orti vísuna, þegar henni var
fargað. Svo var ég barin fyrir
vikið. Fólkið sagði, að ég væri
að buila, þegar ég var að hnoða
saman vísu, en ég hélt áfram
að ,.bulla,“ eftir að ég kom
vestur Það styttir dægrin. En
ég var líka barin eða látin
verða af matnum fyrir það að
ég var skyggn. Einu sinni á
sunnudegi — það var undir
húslestrinum — sá ég að Jón
frá Vorsabæ var kominn. Ég
sagði frá þessu, og húsbóndinn
gekk út til að taka á móti Jóni.
Þar var enginn maður, en ég
var flengd og háttuð ofan í rúm
fyrir að skrökva undir húslestr"
ínum En viti menn. Seinna um
daginn kom Jón að Vorsabæj-
arhjáleigu, nákvæmlega eins tii
fara og þegar ég sá hann undir
húslestrinum. Hann sagðist
hafa ætlað að koma klukkan
eitt, en tafðist af einhverjum
ástæðum. Þá sagði fólkið;
„Stelpan er ekld eíns vítlaus og
hún sýnist.“
— Systir min, Ingibjörg, fór
vestur nokkram árum á undan
mér. Hún bjó með manni sín-
um, Bjama Guðmundssyni frá
Stardal á Stokkseyri, í Foam-
lake í Saskatchewan. Ég var
hjá þeim fyrsta árið. Svo réði
ég mig í vist, þar sem voru
fimm börn á skólaaldri, og af
þeim lærði ég að lesa og skrifa.
Ég var orðin of gömul til að
setjast í barnaskóla, en fékk að
lesa með börnunum, þegar þau
komu úr skóla á kvöldin. Ég
vfesi líka, að þau mundu ekki
hlæja að mér. Eftir það fór
ég að vinna sem frammistöðu-
stúlka á hótelum, og þá var
betra að vera sæmilega að sér
í málinu.
— Manninum mínum kynnt-
ist ég í Edmonton. Hann hét
Peter Johnston og var fæddur
í Bandaríkjunum. Vlð settumst
að í Edmonton, þar sem Peter
var starfsmaður hjá jámbraut-
arfélagi. Hann var starfsmaður
hjá sama jámbrautarfélaginu í
44 ár, og við bjuggum síðar
á mörgum stöðum í landinu,
en það er siður að jámbrautar-
starfsmenn færi sig til eftir
starfsaldri, um leið og þeir
fá hærra kaup. Síðast fórum
við til Vancouver, og þar var
ég, þegar hann dó, í Winnipeg
fyrir sjö ámm. Nú á ég heima
í Calgary, þar sem Pálína dótt-
ir mín býr, rétt hjá Kletta-
fjöllunum. Calgary er auðugur
bær. Þar er olía og gas í jörðu
— mikið ríkidæmi. Það er líka
fallegur bær. Pálína er gift
ríkisendurskoðanda í Calgary,
og eiga þau búgarð.
Jónína dregur fram myndir
frá búgarði dóttur sinnar, en
þar er stunduð nautgriþarækt.
— Þau hafa gaman af bú-
skapnum, og nú ætlum við að
fara að skoða búskapinn hér.
Annars höfum við ferðazt, aust-
ur að Gullfossi og Geysi, alla
leið austur í Fljótshlíð. Það
var ánægjulegt ferðalag.
Frændíólkið ber okkur á hönd-
um ser og vill sýna okur sem
flest, og hér er margt að skoða.
Margs hefur breytzt á íslandi,
sumt til batnaðar og sumt til
hins verra. Til dæmis er mér
sagt, að kirkjusókn sé að leggj-
ast niður, en ég sé að hér eru
margar kirkjur og sumar í
byggingu. Ég er heldur ekki
ánægð með það hvernig fslend-
ingar byggja hús. Sum hús hér
era eins og þau séu byggð á
undan örkinni hans Nóa, marg-
ar tröppur upp á fyrstu hæð
og engar lyftur í húsum, sem
eru byggð upp á margar hæðir;
þröskuldar við allar dyr. Þetta
er vont fyrir fólk eins og mig,
sem aðrir verða að bera upp
stigana.
Frú Waller segir, að henni
hafi komið margt á óvart:
— Ég hélt að íslendingar
væra allt öðra vísi en þeir
koma mér fyrir sjónir. Ég hélt
að þeir líktust landinu eins og
ég gerði mér það f hugarlund
— stórskorið, harðbýlt og sval-
veðrasamt. fslendingar eru
hæglálir, allt að því daufir f
viðmóti, erf þeir eru menning-
arþjóð. Það hef ég komizt að
raun um. Málverkasýningin í
Listasafninu er góður vitnis-
burður um menningu fslend-
inga, en þar varð óg hrifnust af
Scheving, Kjarval og Briem.
— Já. hún er hrifin af
Briem. segir Jónína, en hann
er nú ifka frændi okkar. — BÓ.
Rabbað við Jónínu Jónsdóttur frá Calgary í Alberfa, sem fór
í orlof frá sjúkrahúsinu til íslands.
)
I
I
i
i

I
\
i
i
Kirkjudagur / Bústaoaprestukulli
Ákveðið hefur verið að efna til
sérstaks kirkjudags í Bústaða-
sókn n.k sunnudag. 21. júní. Hef
ur Kvenfélag og Bræðrafélag safn
aðarins tekið höndum saman við
sóknarneind og kirkjukór um und
irbúning allan og fyrirkomulag. j
Er það von þessara aðila, að dag-f
urinn megi tengja safnaðarfólk:
enn nánai safnaðarstarfinu og þá^
um leið gera drauminn um kirkju
fyrir prestakallið að veruleik semj
allra fyrst.
Verðui barnasamkoma um morg'
uninn ki. 10:30. Hafa barnasam-
komur ekki verið haldnar í sumar,
en í vetur var aðsóknin svo mikil,
að vart mátti koma öllum börnum
lnn í salinn. Var meðalfjöldi barna
um 500 hvern sunnudag. Því næst
verður guðsþjónusta kl. 2 síðdegis
og að henni lokinni hefst kaffi-
sala og verður kaffi á boðstðlum
allan dagmn og einnig eftir kvöld,
samkomu, er hefst kl. 8:30
Á kvöldsamkomunni flytur dr.
Richard Beck, prófessor í Grandj
Forks í Norður Dakóta ræðu. en'
leikararmi frú Helga Bachman og!
Helgi Skúlason flytja leikþátt.!
Einnig mun kirkjukórinn syngja
nokkur lög og organisti safnaðar-
ins Jón G. Þórarinsson. leikur á
hið nýja orgei safnaðarins Stutt
ávarp flytur Pétur Maack Jónsson,
en samkomunni iýkur með helgi-
stund.
Messan, samkomurnar og kaffi-
salan verður í Réttarholtsskólan-
um og kunna forráðamenn safnað
arins skólayfirvöldunum miklar
bakkir fyrir sérstaka hjálpsemi og
lipurð, oæð ií sambandi við þenn
an kirkiudag sem og við safnaðar
starfið almennt.
Er það von allra þeirra, er ann-
ast undubúning þessa kirkjudags
og vilja söfnuðinn sem sterkast
an í eigin kirkju, að sóknarbörn
og aðrii velunnarar safnaðarins,
leggist nu öll á eitt og sýni í verki
hvers samtakamátturinn er megn
ugur Eru einnig þær konur. sem
gefa vilja kökur á kaffisöluna,
beðnar um að koma þeim í Rétt
arholtsskólann kl. l e.h. á sunnu
daginn.
Þá verða einnig til sýnis allan
daginn teikningar og líkön af fyr
irhugaðri kirkju. Munu ætíð ein-
hverjir vera nærstaddir til að gefa
upplýsingar og svara spurningum
varðandi kirkjuna. Eru sóknar-
börn beðin að hagnýta sér þetta
tækifæri þar sem flestir þurfa að
kynna sér áætlanir og áform nú
þegar á þessu stigi undirbúnings
ins.
Það er fagurt að líta yfir borg
og sund af Bústaðahæðinni, og
er vonandi, að margur leggi leið
sína þangað á sunnudaginn kemur
lengsta dag ársins, til að taka þátt
í kirkjudegi Bústaðasóknar, era
allir hjartanlega velkomnir og sér
hver komumaður auðfúsugestur.
STORSIGUR
AKUREYRAR
Fátt virðist geta hindrað, að
Akureyringar endurheimti sæti
sitt í 1. deild. A laugardaginn
mættu Akureyiingar ísfirðingum
é heimavelli í 2. deild og sigruðu
þá með 8:0, sem er stór sigur,
svo ekki sé me-ra sagt. — Eikki
gekk Akureyringum vel að skora
í fyrri hálfleik, en þá urðu mörk
in ekki fleiri en tvö. í síðari hálf-
leik komu mörkin hins vegar eins
og af færibandi og þá gat ekkert
stöðvað^hina sÓKndjörfu Akurevr-
inga. — Þess má geta. að Björ'j
Helgason gat ekki leikið með fsa-
fjarðarliðinu að þessu sinni og
hafði það auðvitað sitt að segja.
— Síðari leikur liðanna fer fram
á ísafirði innan tíðar.
T f M I N N, föstudaginn 19. júní 1964 —
ð