Tíminn - 23.06.1964, Blaðsíða 7

Útgefandi: FRAMSÓKNARFLOKKURINN.
Framkvæmdastjóri: Kristján Benediktsson. Ritstjórar: Þórarinn
Þórarinsson (áb), Andrés Kristjánsson, Jón Helgason og Indriði
G. Þorsteinsson. Fulltrúi ritstjórnar: Tómas Karlsson. Frétta-
stjóri: Jónas Kristjánsson. Auglýsingastj.: Sigurjón Davíðsson.
Ritstjórnarskrifstofur í Eddu-húsinu, símar 18300—18305. Skrif-
stofur Bankastr. 7. Afgr.sími 12323. Augl., sími 19523. Aðrar
skrifstofur, sími 18300. Áskriftargjald kr. 90,00 á mán. innan-
lands. — í lausasölu kr. 5,00 eint. — Prentsmiðjan EDDA h.f.
Stofnun almenns
lífeyrissjóðs
Seinasta Alþingi samþykkti þingsályktunartillögu þess
efnis, að „ríkisstjórnin skyldi láta kanna til hlítar, hvort
ekki væri tímabært að setja löggjöf um almennan líf-
eyrissjóð, sem allir landsmenn, sem enn eru ekki nú
þegar aðilar að lífeyrissjóðum, geti átt aðgang að.“
Það voru Framsóknarmenn, sem áttu frumkvæði að
því að þessi íillaga var samþykkt. Þeir fluttu tillögu
um, að kjörin skjddi fimm manna nefnd, er semdi frum-
varp um almennan lífeyrissjóð. Stjórnarflokkarnir
vildu ekki ganga svo langt, heldur féllust á, að ríkis-
stjórninni yrði falið að athuga, hvort ekki væri tímabært
að setja löggjöf um þetta efni.
Þettá er í annað sinn, sem Framsóknarmenn hafa for-
ustu um þetta mál á Alþingi. Árið 1957 flutti Ólafur Jó-
hannesson, ásamt nokkrum Framsóknarmönnum öðrum,
tillögu um, að ríkisstjórnin léti athuga, hvort tiltækilegt
væri að stofna lífeyrissjóð fyrir sjómenn, verkamenn,
bændur, útvegsmen og aðra þá, sem ekki njóta lífeyris-
trygginga hjá sérstökum lífeyrissjóðu.m. Tillaga þessi var
samþykkt og sérstakri nefnd falið að athuga málið. Hún
skilaði áliti sínu til ríkisstjórnarinnar í nóvember 1960.
Niðurstaða hennar var sú, að hún mælti með stofnun al-
menns lífeyrissjóðs, sem allir landsmenn gætu tryggt
sig hjá, enda yrði þar um að ræða viðbótartryggingu við
almannatryggingar. Jafnframt yrði unnið að breytingu á
liinum sérstöku lífeyrissjóðum þánnig, að þeir yrðu á
sama hátt viðbótartrygging við almannatryggingarnar.
. Þótt nú sé liðið hátt á fjórða ár síðan umrædd nefnd
skilaði áliti sínu, hefur ríkisstjórnin ekkert aðhafzt 1 mál-
inu. Þess vegna fluttu Framsóknarmenn málið að nýju.
Flestir munu játa, að öflugar lífeyristryggingar séu
mikilvægar, enda fjölgar þeim starfsmannahópum, sem
hafa komið þeim á hjá sér. Mikill styrkur er fólginn 1
þeim lífeyri, sem þessir sjóðir greiða, hvort heldur er
ellilífeyrir, makalífeyrir eða barnalífeyrir. Slíkir sjóðir
veita mikið öryggi í ellinni eða ef fyrirvinnan fellur frá.
Hjá þessum sjóðum hefur og átt sér stað fjársöfnun og
með lienni hefur verið bætt úr lánsfjárþörf. Þar hafa
sióðsfélagar átt kost á hagstæðum lánum til byggingar
eigin íbúða. Af þessum ástæðum öllum, er æskilegt að
landsmenn allir geti sem fyrst orðið þátttakendur 1
lífeyrissjóði, sem veitir viðbótartryggingu við almanna-
tryggingarnar.
Tilhugalif
Þjóðviljinn skýrði frá því á þjóðhátíðardaginn, að „sið-
an nýr maður tók við formennsku í Sjálfstæðisflokknum
hafi hann lagt sig í framkróka til þess að ná sem beztri
samvinnu við kommúnista.“
Á sunnudaginn var, staðfesti Mbl. að þessi frásögn
Þjóðviljans væri rétt. Mbl. birtir þá hvorki meira né
minna en tvær forustugreinar um nýsköpunarstjórnina,
þar sem m. a. var sagt, að „óhikað megi fullyrða, að hún
sé meðal merkustu stjórna, sem farið hafa með völd
hér á landi síðan innlend stjórn varð hér til“. „Hún
gerðist boðberi nýs tíma í íglenzku þjóðlífi", segir Mbl.
Það leynir sér ekki, eins og Þjóðviljinn líka segir, að
hinn nýi formaður Sjálfstæðisflokksins þráir þennan
„nýja tíma“ aftur. Víst er það líka, að ástaratlotum hans
er ekki illa tekið af forsprökkum kommúnista.
Réttindalögin aö komast i
VerSur andstaSan gegn þeim ávinningur fyrir Goidwater?
Evereft Dirksen
VONIR. standa til bess. að
Johnson Bandaríkjaforseti geti
undirritað réttindalöggjöfina
til handa svertingjum 4. júlí
næstKomandi, en það er þjóð
hátíðardagur Bandaríkjanna.
Öldungadeild þingsins sam-
þykkti lögin síðastliðinn föstu-
dag, en áður var fulltrúadeild
in húin að samþykkja þau.
Nokkrar breytingar voru gerð
ar á lögunum í öldungadeildinni
en engar meiri háttar, og er bú
ist við að fulltrúadeildin fall-
ist á þær, enda eru þær frekar
til lagfæringar frá sjónarmiði
þeirra, sem eru andvígir lög-
unum Aðalbreytingarnar eru
þær, að hinum einstöku ríkjum
skuli gefasfc kostur á að reyna
að ná samkomulagi í deilunum,
sem geta risið vegna vissra
ákvæða laganna, áður en sjálft
sambandsríkið skerst í leikinn.
Atkvæðagreiðslan í öldunga
deildinni féll þannig,. að 73
voru með lögunum, en 27 á
móti. Með lögunum voru 45
demokratar og 27 rebúblikanar
en á móti 21 demokrati og 6
reputiikanar. Hlutfallslega
fleiri republikanar voru þannig
með lögunum en demokratar.
Þetta er alveg sérstaklega þakk
að formanni republikana í
öldungadeildinni, Everett Dirk
sen frá Illinois. Dirksen er tal
in alllangt til hægri í flokki
republikana, en hann hefur þó
jafnan staðið fast með rétt-
indalöggjöfinni og fengið ýmsa
hina hægri sinnuðu fiokks-
bræður sína til að fylgja sér.
Líklegt er talið, að réttinda-
löggjöfin hefði ekki komizt
fram að þessu sinni, ef Dirk-
sen hefði ekki stutt hana. Dirk-
sen hefur því hlotið mikið lof
fyrir framgöngu sína í þessu
máli. Þá þykir Humphrey, öld
ungadeildarþingmaður frá
Minnesota hafa dugað vel, en
hann hafði forustu í þessu máli
í hópi demokrata.
Ef Dirksen hefði ekki staðið
með löggjöfinni, hefðu öldunga
deildaiþingmennirnir frá suð-
urríkjunum getað tafið fyrir
henni með málþófi, en ekki er
hægt að skera niður umræður
í deildinni, nema % hlutar
þingmanna samþykki það.
RÉTTINDALÖGGJÖFIN rek-
ur rætur sínar til uppþota,
sem urðu í Oxford í Missisippi
haustið 1962, og uppþota, sem
urðu í Birmingham í Alabama
vorið 1963. Uppþot þessi stöf
uðu af því, að svertingjar vildu
ekki una því lengur, að þeir
hefðu ekki sama aðgang að
veitingastöðum og almanna-
vögnum og hvítir menn. Kenne
dy forseti óttaðist, að þetta
gæti leitt til almennra uppþota
og óeirða víða um landið, ef
svertingjunum yrði ekki strax
tryggt jafnrétti í þessum efnum
með iögum. Þess vegna lagði
hann fyrir þingið frumvarp
um þetta efni fyrir rúmu ári
Það dagaði uppi á þinginu
í fyrra. en Johnson lagði það
aftur fyrir þingið strax og það
kom saman eftir áramótin.
Baktjaldavinnu Johnsons má
ekki sízt þakka það, að þetta
frumvarp er nú að verða að
lögum
‘Öllum kemur hins vegar sam
an um, að málið sé ekki úr sög
unni þótt frumvarpið verði að
lögum. Aðalvandinn sé eftir, en
hann er sá, að framkvæma lög
i'n, án þess að til almennra og
stórfelldra átaka komi milli
kynþáltanna. Öllum kemur sam
an um, að það verði erfitt og
vanþakklátt starf að fram-
kvæma lögin og það hljóti að
taka sinn tíma; Hins vegar sé
þolinmæði svertingja takmörk-
uð. Af þeim ástæðum óttast
margir, að til átaka geti komið
strax 1 sumar. því að svertingj
ar viiji strax fá lögin fram-
kvæmd út í yztu æsar.
AÐALEFNI þessarar nýju
réttindalöggj af ar er eftirfar-
andi:
Víðt.ækar reglur eru settar
til tryggingar því að svertingj-
um sé ekki meinað að njóta og
neyta atkvæðisréttar.
Öll kynþáttagreining er
bönnuð á hótelum, mótelum,
veitingastöðum, benzínaf-
greiðslum, jámbrautum o.s.frv.
Það er sérgreiningin á þessum
stöðum, sem svertingjum hefur
fallið hvað verst.
Fullt jafnrétti skal vera á
öllum stöðum, sem eru reknir
af því opinbera. eins og i
skemmtigörðum, í sundhöllum,
á íþróttavöllum, í bókasöfnum o
s.frv. Sama gildir varðandi
framkvæmdir, sem njóta ityrkt
ar sambandsríkisins, t.d. skóla-
byggingar, flugvellir, herstöðv-
ar.
Fyrirtæki, sem hafa fleiri en
100 manns í vinnu, má skylda
til að taka svertingja í vinnu,
ef hann hefur tilskilda verk-
kunnáttu. Eftir fjögur ár skal
þessi kvöð ná til fyrirtækja
sem hafa fleiri en 25 manns
í vinnu. Verkalýðsfélögin
skulu virða rétt svertingja til
náms í iðngreinum, en nokkuð
hefur þótt bera á því, að þau
væru hlutdræg í þessum efn-
um.
f iögunum eru fjölmörg atriði
önnur, sem veita svertingjum
aukin réttindi, en þessi eru
talin þýðingarmest eða a.m.k.
hefur mestur styrinn staðið um
þau. Rétt er að geta þess, að
þingið hefur áður samþykkt
mörg lög, sem hafa stuðlað
að auknum réttindum og bættri
aðstöðu svertingja. Þá hefur
hæstiréttur Bandaríkjanna
kveðið upp marga dóma, sem
hafa veitt svertingjum jafn-
rétti. Dómar þessir hafa verið
byggðir á stjórnarskrá lands-
ins.
f SAMBANDI við afgreiðslu
réttindalöggjafarinnar í öld-
ungadeildinni hefur það vakið
mikla athygli, að Goldwater,
sem rjykir nú líklegasta forseta
efni republikana, var einn
þeirra sex republikana, sem
greiddi atkvæði gegn henni.
Áður en hann gerði það, fór
hann á fund Eisenhowers og %
skýrði honum frá afstöðu sinni R
Goldwater tók þessa afstöðu, B
sem er í andstöðu við foringja 0
repubiikana í þinginu. eftir að 1
hafa verið lengi á báðum átt- n
um. Afstöðu sína rök- fS
studdi hann með því, að hann w
teldi það andstætt stjórnar- H
skránni. að sambandsstjórninni H
væri gefið vald til þess að fyrir
skipa eigendum atvinnufyrir-
tækja að taka í þjónustu sin.a
fólk, sem þeir vildu ekki hafa,
og að fyrirskipa eigendum hó
tela eða veitingastaða að taka
á móti fólki sem þeir kærðu
sig ekki um Með þessu væri
vald sambandsstjórnarinnar
aukið óeðlilega mikið og jafn-
framt skapað hættulegt for-
dæmi. Goldwater sagði að hann
væri tylgjandí fullu jafnrétti
kynjanna, enda hefði hann oft w
sýnt það með afstöðu sinni. Hér
væri hins vegar um mál að
ræða sem væri á margan hátt
annars eðlis og varðaði öllu
meira stjórnskipan landsins en
kynþáttamálið
Mjög er deilt um, hvaða áhrif
þessi afstaða Goldwaters muni
hafa. Hún þykir líkleg til að
Framhald a 13 síðu.
T í M I N N, þriðjudagur 23. |únf 1964. —
'II! Wí .'Í.V.í'* V'j :• '/ fA, •• •■/>• V \Vt! V t'. , v , > .' - »•. v V' >. ■ t,Yv vV ,' *
2