Tíminn - 21.10.1964, Blaðsíða 11
MTÐVIKUDA6UR 21. oktöber 1964
UPPREISNIN
IÁ BOUNTY
Charles Nordhoff og James N. Hall
c /
stutt skegg. Hann hafði þykkt hár, sem ofurlítið var farið að
hærast. Klæði hans voru skrautofin og gulli sett. Hann var
að minnsta kosti sex fet á hæð, húðin bjartari en á hinum
landsmönnum hans, og vöxturinn prýðilega samsvarandi.
Höfðingi þessi — því að ég sá þegar í stað, að hann var
aiinarrar stéttar en þeir Tahiti-búar, sem ég hafði áður séð,
gekk tigulega til mín og tók í hönd mér Svo greip hann í axl
ir mínar lagði nefnið að kinn mér og lyktaði fjórum sinnum.
Mér kom þetta dálítið á óvart. En brátt áttaði ég mig á því,
að þetta hlaut að vera það, sem Cook og félagar hans köll-
uðu: — að núa saman nefjum. í raun og veru er þessi kveðju
athöfn aðeins í því fólginn, að menn lykta af kinn hvor
annars, og svarar það til kossa. Þegar þessi nýi vinur minn
sleppti mér, gekk hann fáein skref aftur á bak og mannfjöld
inn lét í ljós gleði sína. Svo benti hann á hið breiða brjóst
sitt og sagði: — Ég Hitihiti! Þú liðsforingjaefni! Hvað heitir
þú? Ég varð svo undrandi á því, að hann sagði þetta á
ensku, að ég starði á hann andartak, áður en ég svaraði.
Mannfjöldinn hafði víst búizt við því, að ég yrði undrandi á
þessari fáheyrðu kunnáttu landa sins, því að gleðiskvaldur
heyrðist um allan hópinn. Hitihiti, sem nú var mjög ánægð-
ur, bæði með sjálfan sig og mig, endurtók spurninguna.
— Byam, svaraði ég. og Hann sagði: — Byam! Byam! og
kinkaði kolli, en fólkið endurtók: — Byam! Byam! Byam!
— Get ég fengið vatn að drekka? spurði ég, því að það var
langt síðan ég hafði fengið annað að drekka, en rotnað vatns-
gutlið í Bounty. Hitihiti lagði af stað og tók í hönd mér.
Hann kallaði til mannanna, sem næstir honum stóðu, og
nokkrir þeirra þutu af stað eins og byssubrendir. Svo leiddi
hann mig upp úr fjörunni að kofa einum, en þar voru nokkr-
ar stúlkur, sem flýttu sér að breiða brekán á jörðina. Við
fengum okkur þar sæti. Seinna komu hinir og settust á gras-
ið umhverfis okkur. Ég fékk að drekka lyst mína af krystals
tæru vatni úr læk, sem rann þar rétt hjá.
Því næst fékk ég ferska kókoshnot, til þess að drekka úr.
Það var í fyrsta sinn, sem ég fékk að bragða þetta sæta sval-
andi vín Suðurhafseyja. Einhver lagði stórt blað af tré við
hlið mér og stúlkurnar lögðu þar þroskaða banana — og auk
þess tvær ávaxtategundir, sem ég hafði ekki séð áður. Ég var
soltinn og fór að bragða á þessu sælgæti, en í sama bili
heyrði ég mannfjöldann hrópa, og sá, að stóri báturinn frá
Bounty nálgaðist og Bligh skipstjóri stóð í skutnum. Gest-
gjafi minn stökk á fætur — og hrópaði: — Og, Parai!
Hitihiti heilsaði Bligh fyrstur manna og virtist muna vel
eftir honum. Skipstjórinn þekkti hann líka strax aftur.
— Hitihiti, sagði hann og tók í hendina á Tahiti-búanum.
Þú ert ekki orðinn ellilegri vinur minn, þó að þú hafir fitnað
ofurlítið og bætt við fáeinum gráum hárum.
imiiiiiiwhhi'i i' ' ~i i ~ r~3
Hitihiti skellihló: — Tíu ár, ekki langur tími! Parai, þú
fitnað! Nú skellihló skipstjórinn. Hann greip um ýstruna,
sem var ekki svo lítil.
— Komdu í fand, sagði Hitihiti biðjandi: — Borða mikinn
grís. Hvar er Cook skipstjóri?
— Faðir minn!
Hitihiti horfði undrandi á Bligh: — Cook skipstjóri faðir
þinn? spurði hann.
— Vissirðu það ekki?
Höfðinginn stóð stundarkorn undrandi. Svo snéri hann sér
að mannfjöldanum og hóf upp hönd sína, til þess að fá hljóð.
Ég skildi ekki orð hans, en ég heyrði þó, að Hitihiti var æfð
ur ræðumaður, og ég gat mér þess til, að hann væri að skýra
frá því, að Bligh væri sonur Cooks skipstjóra. Bligh stóð við
hlið mér meðan höfðinginn hélt ræðuna:
— Ég hef beðið menn mína að láta eyjarskeggja ekki vita,
að Cook sé dauður, sagði hann lágt. — Ég held að betra verði
að skipta við þá, ef þeir halda, að ég sé sonur Cooks.
Mér kom þessi blekking dálítið kynlega fyrir sjónir. En ég
vissi — hve mikla virðingu Tahitibúar báru fyrir nafni
Cooks. Og samkvæmt þeirri reglu jesutía, að tilgangurinn
helgi meðalið, hafði Blig á réttu að standa.
Þegar Hitihiti ha^*i lokið ræðu sinni, létu eyjarskeggjar
móðan mása. Allir litu með mestu virðingu á Bligh. í augum
þeirra var sonur Cooks næstur guði að virðingu. Ég notaði
tækifærið og tilkynnti herra Bligh, að Hitihiti hefði stungið
upp á því að verða taio minn, og að mér litist vel á það, ef
Bligh hefði ekkert við það að athuga, því að við gætum skilið
hvorn annan.
— Það er fyrirtak, sagði Bligh og kinkaði kolli. — Hann
er voldugur höfðingi á þessum hluta eyjarinnar og í nánu
sambandi og ættartengslum við hina höfðingjana. Og, eins og
þér segið, getur enskukunnátta hans orðið yður að miklu
liði.
Hann sneri sér að höfðingjanum:
— Hitihiti!
— Já, Parai.
— Byam hefur sagt mér, að þú og hann ætlið að verða
vinir.
Hitihiti kinkaði kolli: — Ég, Byam, Taio!
Ágætt, sagði Bligh. — Herra Byam er sonur höfðingja í
sínu. landi, Hann mpn. Jfs^ra yður ej^fjr ög -ég óska^ að þér
leiðið hann til húss yðar og lofið nonum áð búa h]á ýðúr.
Meðan við dveljum hér, á hánn að læra mál þjóðár þinnar,
svo að brezkir sjómenn geti talað við yður, þegar þeir koma.
Hitihiti sneri sér að mér og rétti fram hönd sína. — Taio,
sagði hann brosandi, og við tókumst í hendur. Skömmu
seinna var bátur settur á flot, til þess að sækja farangur
minn. Um nóttina svaf ég í húsi vinar míns — Hitihiti — Te
— Atua — IriHan, höfðingja við Mahima og Ahonu, æðsta
prests í Farerari-musteri.
IV.
Heimilisbragur á Tahiti.
Enn þann dag í dag man ég eftir skemmtigöngu okkar
þetta kvöld frá lendingarstaðnum við Point Venus og austur
eftir — að heimili taio míns. Húsið stóð á grasflöt, varið gegn
sjávarflóðum af kóralrifi og fögrum hólma. Þessi litli hólmi
var örskot frá landi. Ströndin var stráð mjallhvítum kóral-
NÝR HIMINN - NÝ
••
EFTIR ARTHÉMISE GOERTZ
25
— Hvernig vildi þetta til?
spurði hann um leið og hann tók
umbúðir og ioð upp úr tösku
sinni.
— Ég rann til, þegar ég var að
fara af baki, svaraði Leon þurr-
lega.
— Og féllst svo niður í bor-
brunn?
— Það kemur þér ekkert við,
hvernig ég Uatt.
Læknirin^ f/erraði grænt slím
af votu hári Leons.
— Þótt mig langi til að
skemmta mér, má líklega láta mig
einan um það, tuldraði Leon.
— Auðvitað, gamli vinur. Og
höfuð þitt líka. Hann skellti tösk
unni aftur.
Nú kom Ólympe inn með ávís
anahefti sitt. — Líður þér annars
nokkurn veginn, drengur minn?
Viltu ekki annars, að ég sé hérna
hjá þér? Hún stakk ávísun í lófa
hans. Hún vissi betur en nokkur
læknir, hversu lækna skyldi sár
sonar síns.
Gestir frá borginn' voru allir
komnir í sæti sín a rúmgóðri stofu
hæð hvíldarheimilisins Gömlu
konurnar sátu í ruggustól-
um, mæður með börn sín í fang
ínu. Hljóðfærið hafði verið dreg
ið fram og stólum komið fyrir
handa heimagestum á auða hluta
gólfsins. Þarna var óaflátanleg
suða af samræðum og jafnstanz-
laust blævængjablak.
Kóletta var ein hinna fyrstu á
söngskránni. Hún hélt á svörtum
kniplingablævæng í hendinni, sem
Viktor hafði gefið henni til minja
frá Panama. Klædd var hún safr-
an lítum knipplingakjól, flegn-
um og ermastuttum, með eina
rauða rós milli brjóstanna og aðra
í hárinu.
Læknirinn sat við hliðina á
Harry Lockwood, sem leið hálfilla
undir rannsakandi augnaráði frú
Vigée gegnum nefklemmur henn
ar.
— Hvar er Leon? spurði hann.
— Ég fer að halda, að ekki sé
hægt að reiða sig á hann f einu
né neinu.
— Leon var fyrir óhappí.
Hann datt af baki. En hann hef-
ur ekki meitt sig hættulega.
— Nú, jæja, en það gerir hann
áreiðanlega, þótt síðar verði, ef
hann hættir ekki þessum
fíflaskap. Hai’ry litaðist ákafur
um í mannþrönginni.
— Langaði yður ti] að hítta
hann í kvöld?
— Nei, drottinn minni dýri!
Hreinskilnislega sagt.kom ég ekki
hingað Leons vegna, játaði hann.
— Ég hélt, að hún myndi verða
hér.
Þegar Sep hafði ferðazt, um með
boðskortin, átti hann vissulega
ekkí erindi að Fagranesi. Ef for-
stöðukonurnar hefðu fundið 'um-
slag með áritun til Palmýru Dela-
mare, þegar bær rannsökuðu
bréfakörfu hans, hefði það um-
slag aldrei komizt til ákvörðunar
staðar. Fauvette d'Eaubonne var
ekki heldur boðið til hátíðarinn
ar.
— Haldið þér að hún hafi farið
til bambúlunnar í staðinn? Hún
hefir minnzt á, að sig langi hálf-
_____________________________1]
vegis til að \j»a þar einhvern
tíma viðstödd.
— Þangað færi engin sómakær
kona, sagði Viktor.
— Þó hefur mér skilizt, að oft
sjáist hvít kona þar meðal áhorf
enda. Ef þær vilja biðja guðinn
Zombie einhverrar hjálpar, neyð-
ast þær til að hylla hann á Jóns-
messunótt. Finnst yður ekki?
— Ekki skil ég, að nokkur kona
taki sér neitt svo heimskulegt fyr
ir hendur, nema ef hún er annað
hvort örvingluð eða ástfangin.
Læknirinn hló. — En þér virðist
furðulega fróður um þetta.
— Ég hefi spurzt fyrir um það
hja Zabette, sem ræstir herbergi
mitt á hótelinu.
— Nú, einmitt! Starfar Za-
bette á gistihúsinu? Þá komumst
við fljótlega að öllum leyndarmál
um yðar.
— Einu leyndarmáli ætla ég að
trúa yður fyrir þegar í stað.
— Hvað er það?
— Mig hefði langaði til að
heimsækja bambúluna.
— Nú . . . Viktor hikaði andar
tak — Þá það! Fyrst þér endilega
viljið. En ég get fullvissað yður
um, að þér finnið ekki stúlkurn-
ar yðar þar.
Kóletta söng Havanabúann úr
Carmen. Rödd hennar var fögur
og þróttmikil. Gestirnir í Bon
Repos þökkuðu flutninginn með
hressilegum aðdáunarópum og
lófaklappi, sem aldrei virtist ætla
að hætta. Þá #öng hún Les Filles
de Cadiz sem aukalag og hrifn-
ingín brauzt út á nýjan leik. Vikt
or var himinlifandi af aðdáun.
Eitt þessara skyndilegu skýfalla
sem einkenna Louisiana svo mjög
hafði tafið fyrir þeim, enda var
komið fram yfir miðnætti, er þeír
náðu út til mýrarinnar við end-'
ann á Strandlengjunni. Þar glórði
í nokkur vagnaljósker milli
trjánna, og Viktor hlaut að viður-
kenna, þótt óljúft væri, að ýmsir
hvítra manna af heldra tagi stuðl-
uðu að því að halda lífinu í dul-
arsiðum híns dökka kynstofns.
Það lá ekki vel á honum, er
hann steig úr léttivagninum.
Hins vegar var Harry í bezta
skapi. Þegar hann sá vagn-
ana, vonaðist hann til, að forvitn
in hefði dregið þau Mirjam og
móður hennar út til þessa staðar.
Rougette rak upp hátt hnegg,
er hann kom auga á bálin, sem
blpssuðu upp fyrir handan
mýrina. Læknírinn teymdi hann
að gúmmítré, en þar kvökuðu lauf
froskar á greinum, líkt og þúsund
ir lítilla bjalla væri. Rakur svörð-
urinn var eins og lifandi af suð-
andi skordýrum og leðurblökur
sveimuðu um höfuð honum. Síð-
an tók hann ljóskerið og hélt
því svo hátt, að það lýsti bæði
fram og aftur fyrir, og leiddi
Harry eftir mjóum stíg, er lá yfir
mýrina. Eftir því sem nær dró,
jókst hinn dumbi trumbusláttur og
nú heyrðu þeir langdreginn og
þunglyndislegan söng, er stundum
var rofinn af háum hrópum. —
Aie! Aie! Dönsum Bambúla! Bad-
oum! Badoum!
Fólksfjöldinn myndaði hring
fram undan strákofa Mamalois,
hinir allra fremstu sátu á jörð-
unni. Uppi í trjánum úði og grúði
af dökkitm þústum, er klifið höfðu
þangað til að sjá betur, hvað
fram færi. Þeir Viktor og Harry
fundu sér mannlausa eik og lyftu
sér upp á eína af greinum hennar.
Sinn hvoru megin hópsins
sátu trumbuslagarar og knúðu
tam-tam. Að venju voru trumbu
hamrarnir lærleggur af asna. Hjá
þeim sátu drengir. sem ekki báru
aðrar flíkur en rautt lendaklæði.
Höfðu þeir í höndum skinin bein,
er þeir slógu saman eftir hljóð-
falli trumbanna. Á auðu svæði
milli hljóðfæraleikaranna stigu
menn dansinn tveir og tveir sam
an og fáir í einu. Sveigðu þei>
líkama sína til hinna ógeðslegustu
stellinga, stöppuðu nöktum fólu'