Vísir - 24.12.1932, Side 8
V í S IR
gluggarnir að vatninu. Annað var eigi lierbergja
niðri, nema lítið eldhús og baðklefi.
Kona, allmjög við aldur, gekk inn í stofu hans,
kinkaði kolli til hans og brosti:
„Barny Jones?“ spurði hún.
Barny kinkaði kolli á móti og mælti: „Eg er
hann.“
Var auðséð á svip hans, að liann bjósl við, að
konan liefði farið liúsavilt, en honum geðjaðist að
henni og óskaði sér þess, að hún vildi staldra við
dálítið, sér til afþreyingar, til þess að biðin eftir
Marie styttist.
„Þá er eg á réttum stað,“ sagði konan.
Það kom enn meiri undrunarsvipur á andlit
Barnv, og hann áttaði sig ekki á þessu þegar, en
hann hafði þó hugsun á að bjóða konunni sæti.
Hún lagði frá sér loðkápu sína og vetlinga og
settist. Hún var á að giska um sextugt og hár herrn-
ar orðið algrátt. Svipur hennar var göfuglegur en
einbeittur.
„Eg er málkunnug konunni yðar, — Marie."
Barny var dálítið hissa á þessu, þvi að Marie
þekti engan i Cleveland, nema sumt samverkafólk
sitt í verksmiðjunni lítils liáttar.
„Eg heiti Mrs. Wood,“ hélt konan áfram, „og er
aðstoðarbókavörður við alþýðubókasafnið hérna i
borginni."
Hún þagnaði við sem snöggvast.
„Það er ánægjulegt starf,“ mælti hún svo, „eg
vinn þar mér til dægrastyttingar. Eg er ekkja, og
börniu farin sina leið út í lífið. Það.er betra að
starfa á meðan heilsan lejdir, heldur en að láta
sér leiðast heima eða taka þátt í einskisverðu sam-
kvæmislifi.“
Aftur þagnaði konan.
„Bækurnar hafa stytt mér marga stundina,“ sagði
Barny. „Eg er yður þakklátur fyrir að velja handa
mér góðar bækur.“
„Bækurnar eru dýrmætar,“ sagði konan. „Það er
mest um það vert, að velja góðar bækur og lesa
þær rétt — ofan í kjölinn. Sjáið þér til, — mér
hefir oft fundist, við störf mín í safninu, að það
væri næsta líkt um mennina og bækurnar. Eg ætla
ekki að skýra það að ráði, en það eru til bækur,
sem eg vildi helst ekki snerta á, hvað þá lesa ofan
ofan i kjölinn. Stundum er það nafnið eitt, sem
gefur vísbendingu um að bókin sé einskis virði,
eða frágangurinn. Hvorttveggja gefur bendingu um
gildi bóka. Það er likt um svip manna og fram-
komu. Hvorttveggja gefur til kynna hvernig menn
eru í raun og veru, hið innra fjair. Það er kannske
ekki göfugt að líta þessum auguin á menn — og
jafnvel bækur — eða frjálslegt, en eg er svona
gerð, og eg kem til dyranna eins og eg er klædd.“
Barny skildi ekki livert orð í máli konunnar,
en hann skildi vel hvað hún var að fara.
„Eg veitti Marie þegar nána athygli,“ sagði kon-
an enn, „liið fyrsta sinni, er liún kom. Mér geðj-
aðist að lienni, sakleysislegu yfirhragðinu og dá-
litið þunglyndislegu. „Þessa bólc vil eg lesa,“ segi
eg stundum. „Þessari ungu konu vil eg kynnast,“
sagði eg nú. Eg veitti því eftirtekt, að liún var gií't
kona, sem vann fyrir sér. Ósjálfrátt fékk eg þeg-
ar samúð með henni. Eg fékk meiri huga á að
kynnast henni en að lesa bók, sem eg hefi á til-
finningunni, að sé góð bók, er skilur eftir fagrar
minningar, — og umliugsunarefni. Eg hefi oft tal-
að við Marie, og hún hefir sagt mér frá yður!“
Mrs. Wood leit á Barny samúðarríkum augum.
„Þér hljótið að vera einmana, á meðan Marie
er í verksmiðjunni?“
„Eg þarf ekki að kvarta!“
„Eg veit, að Marie er yður góð. Þér mégið vel
vera þakldátur fyrir fórnfýsi liennar og umönn-
un. Þér eruð Islendingur, sagði hún mér. Eg hefi
lesið um ísland, Mr. Jónes, og eg þekki fólk, sem
hefir ferðast þar. Og i Quebecfylki liefi eg veiáð
þrívegis að sumarlagi, eigi langt frá þar sem Marie
er borin og barnfædd, í nánd við St. Jolins-vatnið.
Það er yndislegt þarna á sumrin, í skógunum við
vatnið og Saguenay-ána. Það er einkennilegt, að
lífið skyldi leiða ykkur Marie á sömu braul. Þið
eruð hvort frá sinu landi, tunga hennar er ekki
yðar tunga og trú hennar önnur en yðar. En ást-
in, skilst inér, brúar alt, sem annars skilur manns-
sálirnar.“
Mrs. Wood brosli.
„Eg liefi stundum óskað mér þess,“ sagði Bar-
ny, „að eg mætti einlivern tíma sjá sveitina henn-
ar Marie og kj'nnast fólkinu þar.“
„Þér munduð hafa ánægju af því. Fólkið i Que-
bec-fylki er flest af frakkneskum ættum. Það er
afkomendur þeirra, scm námu þar land.
Það hefir varðveitt þjóðareinkenni sín svo vel,
að menn verða enn og verða altaf, að viðurkeuna
sérstöðu þá innan þjóðarheildarinnar, sem þeir
liafa, og kalla þá frakkneska Canadamenn, lil að-
greiningar frá öðrum. Tungu sína liafa þeir varð-
veitt, og hún er jafn rétthátt mál í Qucbec og
enskan. Það er hægt að ferðast um dögunum sam-
an í Quebec-fylki, án þess að lieyra enskt orð.
Þjóðarmetnaður þeirra er mikill, en trygð þeirra
og ræktarsemi er enn meiri. Þeir liafa aldrei sleg-
ið slöku við þá sjálfsrækt, sem er mönnunum óm'et-
anlegur styi’kur í lífsbaráttunni. Þcir hafa verið
sjálfum sér trúir, landi sínu og tungu. Og jafnframt
liafa þeir rnótast af lifsbaráttunni i landinu, sem
þeir námu. Utanaðkomandi áhrif hafa litlum tök-
um náð á þeim. Þeir eru traustir, sterkir, eins og
trén i skógi norðurbygðanna, og tiðast alvarlegir,
en glaðir sem börn, er svo ber undir. Af slíkri þjóð
er Marie komin!“
Mrs. Wood liélt áfram að tala um Quebec góða
stund og fólkið þar, og Barnv var innilega glað-
ur yfir komu hennar.
Þegar lionum sýndist hún vera i þann veginn
að fara, mælti liún:
„Jólin eru nú að koma. Og lengur en til jóla má
Marie undir engum kringumstæðum vinna í verk-
smiðjunni."
„Hvað get eg gert?“ spurði Barny vonleysislega.
„Mér er harðbannað að fara á fætur, enn sem kom-
ið er.“
„1 því væri lieldur ekkerl vit,“ sagði Mrs. Wood.
„en við sjáum nú til!“
Hún beið um stund komu Marie, en ér það drósl
að hún kæmi, kvaddi liún Barny ineð þessum
orðum:
„Mér þykir vænt um, að eg kom. Þið eruð of
ung til að þjást.“
Það var komið undir miðnætti. Marie liafði lok-
ið dagsverki sínu og sat hjá Barny. Hún var til-
búin að ganga til livílu, en sat á rúmstokknum
lijá lionum. Hann tók um báðar hendur hennar.
Aldrei liafði honum fundist hún fegurri Tn nú,
er hún barðist ein i dægurstríði lífsins fyrir þeim
báðum. Hún hafði losað um hár sitt, sem var dökt,
mikið og fagurt, en liún var fölari en að vanda og
meiri angurværð í augunum. Það leyndi sér ekki
í svipnum, að liún iiafði göfugt hlutverk með
höndum.
„Marie!“
Marie brosti.
„Já, Barny!“
„Það kom dálítið óvænt fyrir i dag.“
Hann sagði henni frá koinu Mrs. Wood og kveðju-
orðum hennar.
„Eg veit, að hún er fús til þess að hjálpa okk-
ur,. ef með þarf,“ sagði Marie. „En eg vildi lielst,
að við gætum lijálpað olckur sjálf.“
„Ef eg að eins gæti farið á fætur og fengið inér
eitthvað að gera.“
Marie liorfði á hann ástúðlega og þunglyndislega.
„En eg fer nú kannske að hressast!“
„Þú mátt ekki vinna i vetur. Og — eg ekki
heldur!“
„Marie! Hvað áttu við?“
Barny sá, að augu liennar vorui rök.
Hún kinkaði kolli.
„Já, það er svo.“
Hún hallaði sér niður að lionum og liuldi and-
lit sitt við barm lians.
„Eg verð að komast á fætur,“ sagði hann og
strauk um silkimjúkt hár liennar.
„Kannske það séu góðir dagar framundan. Vertu
glaður og vongóður!“
„Eg liefi ekki mist móðinn, en þú þolir þetta
ekki lengur ,og livað eigum við þá. til bragðs að
taka.“
„Það er ekki sjálfrar mín vegna, Barny, heldur
af þvi, að lif Iiefir kviknað undir brjósti mínu!
Ó, þú ert svo ungur og blindur. Mrs. Wood hafði
veitt því eftirtelct fyrir nokkru. Hún las það i aug-
um minum, svip mínum. Eg þorði ekki að segja
þér það, fyrr en nú, af því að eg verð nú að hætta
verksmiðjuvinnunni. Horfðu nú ekki svona undr-
andi á mig og vertu glaður. Er þetta ekki góð-
ur dagur?“
„Jú, það er góður dagur, og eg er glaður, Marie,
en — en.“
„Hlýddu nú á. Eg veit, að Mrs. Wood vill hjálpa
okkur. Við getum kannske þegið aðstoð hennar.
ef við ásetjum okkur bæði að endurgjalda hana
síðar, ef ekki henni, þá öðrum, sem ekki stendur
betur á fyrir en okkur. I því gætum við farið að
óskum liennar. Eg á móðursystur heirna, móður-
systur, sem eg ólst upp hjá. Hún á búgarð i nánd
við St. Jolinsvatnið. Eg vildi ekki baka þér áhyggj-
ur, Barny, en eg sltrifaði henni fyrir nokkru, er
eg vissi vissu mína. — Móðursystir min litur á mig
sem dóttur sína, og á búgarðinum hennar —.“
„Baðstu liana um lijálp?“
„Nei. Eg þarf ekki að biðja liana. Þar er nóg
verkefni fyrir okkur bæði, þegar lieilsan leyfir.
Við verðuni þar ckki til neinnar byrði. Og eg er
orðin svo þreytt á verksmiðjulífinu, að þó eg væri
lieil lieilsu, gæti eg ekki unað þvi lengur. Og eg
vil ala barnið mitt heima.“
„Það verður kannsk'e eina leiðin,“ sagði Barny
þunglega.
„Vertu glaður, Barny. Það besta er ótalið. Þú
færð heilsuna heima í skógunum. Það er dásam-
legt þar, vötn, skógar, kyrð, gott loft!“
„Eg get ekkert nú; þú verður að ráða,“ sagði
Barny. „Eg skil vel, að þú vilt eignast barnið hehna.
Éf það nú aðeins yrði drengur!“
Marie hló við, og það var langt uin liðið frá þvi,
er hún hafði lilegið. „Drengur! Eg veit ekki! Mér
finst dásamlegt, að vita ekkerl um það!“
-------Marie lagðist við hlið hans, er húu liafði
slökt, en þegar eldurinn var kulnaður á arnin-
um, varð fljótt ískalt í húsinu, því að grimdarfrost
var úti. Og Barnv og Marie, þessir einslæðíngar,
sem lífið bafði hrakið til og frá, en fært á sömu »
braut um síðir, og sameinað í fátækl og ljúfmn
vonum, hjúfruðu sig hvort að öðru, umvafin faðmi
kaldrar vetrarnætur, og ræddu í hálfum hljóðum
um framtíðina og vötn og skóga norðurlandsins.
Barny var léttári í lund um jólin eu liann hafði
lengi verið. Iionum fanst, að hann hefði aldrei átt
betri jól. Þrátt fyrir fátæktina og veikindin var
GLEÐILEG JOLl
i. STORK.
GLEÐILEG JOL!
Verslun Símonar Jónssonar,
Iiíiugaveg 33.
<5*
g Gleðileg jól!
§ Verslunin Foss.
U
Gledileg jól I
Skóbúð Reykjavíkur.
ÍS
8
8
8
Óska öllum ininuni viðskiftavinum
Gleðilegra jóla og nýáps.
B. F. Magnússon.
#lJ
8
8
HS3S3S3S3S3HS3S3K3BS3S3SaiS
*