Vísir - 31.10.1956, Qupperneq 9
VÍSIR
MiSyikudaginn 31. október 1&56.
menn orsakanna fyrir !
úíbreiðsiii Iimgnakrabbans,
!
„British Medical Journai“. di’aga af þessu ákveðna álykt- !
hefur leitast við að fá svör við un.
ýmsum spurnignum várðandi! 7. Er nokkur ávinningur að
íitbreiðsiu og orsakir lungná- j reykja heimatilbúna vindlinga?
krabba og snúið sér í því efni j Ekki ei hægt að sjá það af
til tveggja þekktra sérfræð-, þeim rannsóknum, sem við
inga á því sviði, prófessors A.'höfðum gert.
Bradford Hills og dr: D. Dolls.
Menn ræða mikið um skað-
semi reykinga. Margir spyrja
hvort pípureykingar séu eins
skaðlegar og vindlingareyking-;.
ar. Þá- er’ bollalagt um það,
hvort. munnstykki komi að
gagni, Aðrir nefna olíureyk
eða Qjiugufu eða jafnvel sótið
lir reykháfunum og telja þetta
einna skaðlegast. Loks velta
menn. því fyrir sér, hvort ein-
hver efni séu í Ioftinu, jafnvel
geislavirkt ryk, sem valdi
lungnakrabba. .
Hér birtast svo spurningar
áðurnefnds tímarits og svör
vísindamannanna:
1. Hefur lungnakrabbasjúk-
Jingum fjölgað í Bretlandí
;undanfarið?
Árið 1944 -voru slcráðir 5330
karlar og 1237 konur með
luhgnakrabba í Bretlandi, Tíu
árum seinna voru þessar tölur
14820 (kárlar) og 2451 (kon-\
ur).
2. Sannst það af skýrslum að
vindlingareykingar seu bein
orsök lungnakrabba?
Nei. Þær. gef.a manni aðeins
tilefni til að di*aga sennilegar
ályktanir. Við lítum svo á, að
þær bendi til orsakasambands.
3. Er þeim, sem reykja mikið
hættara við að deyja af lungna-
krabba en hinum. sem reykja
lltið?
Hættan vex í réttu hlutfalli
við reykingarnar. Jafnvel hin-
ir.hófsömu geta ekki verið ör-
8. Er meiri hætta af því að
nota vindlingakveikjara en
eldspýtur?
Við íundum engan mun á
þessú.
9. Hafur það komið í ljós, að
sumar vindlíngategundir eða
vindlíngapapþír séu skaðlégri
en aðrar?
rannsóknir um áhrifin á traust-
um grnnvelli. Það er þess
vegna nlls ekki hægt að r.ekja
sjúkdómstilfelli á undangengn-
um 20 árum til hans. Við getum
því ekkert um þetta sagt.
14. Stundum er talað um
kolagas í sambandi við lungna-
krabba. Hvað segið þér um
það?
Það er ekkert sem bendir til
þess afi hætta stafi af því.
15. Hvar er þá orsaka að
leita?
Það eru margar ágizkanir
upp um það, hVe eða hverj-
Annar helmingur heilans
skorinn burt.
MerkiSsgur árangur læknavísíndansia.
Skurðlæknir við
Memorial-sjúkvaliúsið i
Chicago hafa skýrt frá því, að
þeir hefðu nýlega gert ein-
stæðan heilauppskurð.
Var tekinn hluti ur heila
stúlkubarns og við það hefði
orðið gjörbreyting á hegðun
telpunnar og framkomu allri.
Var hér um að ræða 6 ára
stúlkubarn, sem var algjörlega
jóviðráanleg vegna óhlýðni, og
ar séu orsakir lungnakrabba. | olli vandræðum bæði á heim-
En við teljum, að fullnægjandi ili sínu og í skóla. Auk þess
sannanir skorti, til þess að
þjáðist hún af lömun í vinstri
Ekki liöfum við getað fundið
neinar sannanir fyrir því. Af
athugunum okkar höfum við
ekki getað fundið, að ein teg-
und sé annari óskaðlegri jneð
tílliti til lungnakrabba.
10. Er meiri hætta á að borg-
arbúar látist af lungnakrabba
en þeir, sem búai strjálbýli?
Það>' deyja tvisvar sinnum
fleiri úr lúngnakrabba í Stóru-
Londön heldur en í sveitahér-
Uðum Englands og Wales.
11. Hvað segið' þér úm reyk-
inn úr reykháfunum?
Við vitum ekkert um það atT
rioi.
12. Oííugufur?
Engar sahnanir eru okkur
kunnar í.bessu efni. Þeir menn,
sem lengst dvelja í olumegn-
uðu loftí, svo sem vörubíl-
stjórar, bíláviðgerðarmenn og
aðrir slíkir, virðast ekki næm-
ari fyrir lungnakrabba en aðrir.
13. Hváð um dieselhreyfil-
inn?
Dieselhreyfillinn hefur ekki
verið í notkun . svo lengi, að
hægt sé að bvggja nokkrar
hægt sá að fullyrða nokkuð í (fæti og handlegg, og gat ekki
bessu efni. 1 litið til vinstri handar, Var bú-
Ofát styttir iíf itianna.
Hægt að lengja Hfið uin helming
með sérstöku matarræði.
Wesley , ið að ráðgera að senda barnif
á hæli.
Heilaaðgerðin var í því fólg«
in, að hægri helmingur heilans
er tekinn burt. Kom í Ijós, aí?
þessi hluti heilans var skorp-
inn og harður viðkomu. Aðrin
hlutir heilans voru ekki snert-i
ir, né heldur litli heilinn eða:
taugar frá þeim.
Telpan er nú gjörbreytt. Ep
hún nú hið þægasta og Ijúfasta
barn. Hugsun hennar er eins
skýr og áður og ýmsar truflan-
ir, sem áður þjáðu hana eru
horfnar. Lömunin er ekki horf-<
in, en læknar gera sér vonir unfc
að 'hún muni batna þegar
vinstri hluti heilans, sem eftirj
er, tekur við hlutverki hins
burtskorna hægra helmings et|
það er vonað að gerizt. smát^
og smátt.
Brezki vísindamaðurinn dr.
Alexander Comfort hefur
haldið þvs fram í fyrirlestri í
brezka vísindafélaginu,. að ofát
sé mönnum mjög skaðlcgt og'
stytti líf manna um mörg ár.
Dr. Comfort heldur því líka
fram, að lengi megi líf manna
og dýra með því að stjórna
mataræðinu eða jafnvel með
því að gefa þeim gervifæðu.
í því sambandi skýrir hann
frá því, að hægt sé með sér-
stöku matræði, að koma í veg
fyrir að nokkur ellimörk geri
vart við sig á rottum og stöðva
þroska þeirra þannig, að þeir
séu sem ungar i mörg ár, eða
sem svarar meðal rottuæfi. Ef
svo er farið að gefa þeim meiri
næringu byrjar vöxturinn aft-
ur og geta rotturnar þá lifað
enn eina meðal rottuæfi til við-
bótar.
Vísindamenn gefa nú mikinn
gauih að því, að finna orsakí-
ifnar til þess að menn og
dýr hrörna og' af hverju það
stafar, að mótstöðuafl manna
minnkar svo ört með aldrinum.
EHefu náimumönnum, sem
lokiiðust inni í námu all-
djúpt í jörðu nálægt Aman-
sol á Iudlandi^ en var bjarg-
að eftir 20 daga. Þetta gerð-
ist er mikil flóð voru. Loft
barst til þeirra gegnum
glufur og í pyítum í nám-
unni fundu þeir fisk og gátu
þannig þraukað þar til
bjálpin barst.
Barnarúm
og barnakojur
fyrirliggjandi.
Komið og skoðið hjá okkur
áður en þér festið kaup
arinars stáðár.
Húsgagnaverzlun
i Gu&mundar
Guömundssonar
Laugavegi 166.
Ævintvr H. C. Aodersen ♦ 8
Paradisargar5urínn
uggir.
4. Því er haldið fram, að
pípureykingamenn ei'gi ekki
eins mikið á hættu og þeir, sem
reykja vindlinga. Er það
ingaaðferðin sjálf, sem
! skiptir máli, eða er það af
að tóbaksnotkunin er minni?
Líkur benda til, að pípureyk-
ingamönnum sé ekki eins hætt
við lungnakrabba. Ekki vitum
við þó hve munurinn er
Við vitum helaur ekki í hverju
munurinn liggur. Tæplega er
það einungís af því að minna
er reykt.
5. Er meiri hætta af því að
„reykja ofan í sig“?
Sumir teija svo vera. Sjálfir
höfum við ekki fundið neinar
sannanir í þá átt,
.6, Minnkar lungnakrabba-
hættan cf mériri nota munn-
stykki, eða réykjá einungis
vindlinga með síu?
Áf 504 sjúklingum, sem við
höfum spurt, voru aðeins 10,
sem sqgðust nota munnstykki
reglulega. Athuganir benda til,
■ að einhver vernd sé í þessum
hlutum, en líkurnar eru svo
veikar, að við hikum við að
dansa," sagði álfamænn. j
„Þú munt’ heyra nng kalla
á þig og biðja þig að koma
í dansinn, en gerðu það
ekki.*‘ Og álíamænn leiddi
hann í hinn stóra sal þar
sem himr fegurstu stúlkur
í léttum skínandi kkeðum
svifu um gólfið. Þær döns-
uðu og sungu uni það hve
dýrolegt það sé að lifa. Þá
veiðaði álfamærin hon-
um og kallaði til hans
ástúðiega: ,,Kom þú
hann
flýtti sér til hennar.
Hann gleymdi loforði sínu,
gleymdi öllu og það fyrsta
kvöloið. Alfamænn varpaði
af sér hinni gullnu skikkju,
beygði greinarnar til hliðar
og eftir augnabhk var hún
horfin mn á milli grein-
anna. Pnnsinn vék grem-
unum iil hhðar og þar sá
hann álfameyna, sem virt-
íst sofa, en hann sá tár
glitra á hvörmum hennar.
Hann laut niður að henni og
kyssti tárin burt og um leið:
þrýsti hann kossi á varir
Kehni. Þá var sem allt í
einu kæmi ægilegur brest-
ur og líkt og þruma og allt
Krundi mður djúpt, djúpt,
ílfamænn, paradísagarður-
ínn og allt. Hann reis á fæt-
',ur og þá var hann aftur
kominn í skóginn við helli
vmdanna og móðir vmd-
anna sat við hhð hans og
leit til hans með reiðisvip.
, Já og það á fyrsta kvöldi,
þetta vissi eg alltaf. Ef þú
værir sonur minn léti eg
þig í poka.“
,,Já, þangað skal hanit
fara,“ sagði dauðmn, sem.
var sterklegur, gamalf
maður með stóra svarta
vængi, en við skulum nu
um stund láta hann lifa og
flakka um í heiminum og
afplána syndir sínar og
verða góðan á ný. — Eg
kem áreiðanlega aftur og
verði hánn góður og guð-<
hræddur þá skal hann aftut
fá að fara í paradís.