Vísir - 17.01.1958, Síða 6

6
visir
Föstudaginn 17. janúar 1958
WSSXR-
D A G B L A Ð
Víslr kemur út 300 daga á ári, ýmist 8 eða 12 blaðsíður.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Hersteinn Fálsson.
Skrifstofur blaðsins eru í Ingólfsstræti 3.
Ritstjórnarskrifstofur blaðsins eru opnar frá kl, 8,00—18,00.
Aðrar skrifstofur frá kL 9,00—18,00.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3, opin frá kl. 3,00—19,00.
Sími: 11660 (fimm línur).
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H.F.
Vísir kostar kr. 20,00 í áskrift á nánuði,
kr. 1,50 eintakið í lausasölu.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Páfi tekur ftil máls um
líferni Rómverja.
Þeir eru syndugir í meira lagi.
Tryggingin eina.
Því er nú haldið fram í Þjóð-
viljanum dag eftir dag, að
, ekki verði komið í veg fyrir
, gengislækkun nema með
einu móti — með því að
tryggja kommúnistum sigur
í stjórnarkosningu í Dags-
brún. Fara kosningarnar
fram um helgina, og ganga
kommúnistar berserksgang
til að halda völdunum þar.
Er raunar ekki einkennilegt,
þótt þeir leggi mikia áherzlu
, á að halda völdum í þessari
háborg sinni, því að svo
miklar hafa hrakfarir þeirra
verið á öllum sviðum und-
anfarið, að ekki er á þær
bætandi. En rökstuðningur-
inn fyrir atkvæðabeiðni
þeirra er næsta hæpinn.
Æ síðan varnarliðið kom til
landsins hefir það verið við-
, kvæðið hjá kommúnistum,
að hér á landi væri engir
andstæðingar ,,hernáms“
nema þeir. Með öðfum orð-
, um, ef menn vildu losna við
j þetta ástand, þá áttu þeir að
veita kommúnistum stuðn-
j ing og efla flokk þeirra með
öllum hætti. Kommúnista-
flokkurinn væri „eina trygg
ingin“ fyrir því, að hernám-
inu yrði aflétt. Því yrði ekki
hrundið í framkvæmd með
neinu móti öðru en að auka
mátt kommúnista sem allra
mest, svo að aðrir flokkar
yrðu hræddir við þá og
neyddust þannig til að full-
nægja kröfu þeirra.
Þessi „eina trygging" lands-
manna gegn hernáminu
reyndist þó ekki betri en
það, þegar til kastanna kom,
að kommúnistar samþykktu
hiklaust, að herinn skyldi
verða áfram í landinu, þegar
hinir flokkarnir höfðu skipt
f um skoðun í því máli. Þótt
kommúnistar hefðu flest at-
kvæðá að baki sér innan rík-
isstjórnarinnar, var ekkert
tillit tekið til þeirra, þegar
foringjunum þótti hentugt
og heppilegt að söðla um.
„Tryggingin", sem var fólg-
in í atkvæðamagninu, er
var að baki ráðherrum komm
únista í ríkisstjórninni, var
því alls engin — verri en
engin,
Kommúnistar hafa svo sem
fullyrt, að flokkur þeirra
væri „trygging" gegn ýmsu
öðru, ef hann hefir þá ekki
verið trygging fyrir ein-
hverju. Hann hefir löngum
verið talinn trygging gegn
kaupbindingu, því að hún
hefir ekki verið vel séð með-
al launamanna. En hvernig
fór með þessa „tryggingu“
sumarið 1956, þegar komm-
únistar voru í stjórn? Jú,
hún fór fyrir anzi lítið, því
að það voru einmitt komm-
únistarnir í ríkisstjórninni,
sem gengust fyrir því, að all-
ar kauphækkanir voru bann
aðar, og svo buðu þeir upp
á verkfallsbann á móti.
Það mætti nefna fleiri dæmi
þess, að öll trygginga-
starfsemi kommúnistaflokks
ins er harla lítils virði. Samt
er verkamönnum nú ætlað
að trúa því, að ekki sé hæg't
að tryggja sig gegn gengis-
lækkun með öðru móti en
að kjósa lista kommúnista í
Dagsbrún. Ef verkamenn
geri það, verði ekki um
gengislækkun að ræða. Og
verkamenn, sem óttast geng
islækkun eins og aðrir
launamenn, eiga að vera
búnir að gleyma þvi, að
stuðningur við kommúnista
hefir verið býsna bágborin
trygging fyrir því, að komm-
únistaforingjarnir standi við
öll sín loforð.
Páfi hefur gagnrýnt synd-
samlega lifnaðarhætti Róm-
verja — þeir eru ekki eins og
þeir ættu að vera samkvæmt
samkomulagi frá 1929 um
borgina eilífu.
En þetta hefur fætt af sér
miklar blaðadeilur og vitanlega
komið siðsemisfélaginu ka-
þólska til að taka rögg á sig.
Tengslin milli ríkis og kirkju á
Ítalíu eru allt í einu orðin
raunveruleg en á því hefur
tæpast borið fra því að páfa-
stóllinn og fasistaríkið sömdu
frið fyrir fjórðungi aldar.
Luigi Gedda, sem er læknir
að veraldlegri mennt og sér-
fræðingur í tvíburafæðingum,
en á andlega sviðinu forystu-
maður fyrir kaþólikkum, hefst
skipti af málum hins ve'rald-
lega ríkis.
Frá sínu sjónarmiði segja
kommúnistar hér um bil það
sama, en nýfasistai' senda
saknaðarhugsanir til hinna
gömiu fasista, sem fremur en
nokkur önnur stjórn höfðu
vriðingu fyrir Róm sem „mið-
depli kristindómsins“. Þá
fengu sannarlegar engar létt-
klæddar konur að sýna sig á
leikhúsum eða skemmtistöð-
um. Þess háttar ,,dömum“ var
ætlaðir aðrir staðir.
Hví hefir
siðgæði hrakað'?
En þeir sem bera umhyggju
fyrir þjóðfélaginu óttast að
þetta tal páfans geti þýtt upp
handa sem gamall stríðshestur | ^afið að sókn kaþólskra, með
og geysar á stökki inn á rit-, margvíslegum forboðum, auk-
. völlinn. í grein, sem hvert ka-
þólskt blað hefur tekið upp,
heimtar Gedda að stjórnar-
völdin rífi sig upp úr sljóleika
sínum og geri ráðstafanir sem
sé færar um að vernda orð-
spor Rómar, svo að nafnið
„borgin helga“ verði ekki
nafnið tómt. Eins og venjulega
þegar svona herrum hitnar i
hamsi við ræðuhöldin tilfærir
^Gedda líkingar milli höfuð-
.staðar kaþólsku kirkjunnar og
t höfuðstaðar h eimsins. Ekki
fær maður að vita hversu langt
kaþólska stefnan vill ganga í
banni og höftum. En kaþólska
stefnan á margar herdeildir í
sínum her og hefur sent fram
1 deild, sem heitir „fjölskyldu-
fylkingin“, og hugsar sér að
setja upp nefnd lögfræðinga,
I sem á að hafa það verkefni, að
1 gera áætlun um nokkurskonar
! krossferð fyrir kaþólskri sið-
semi.
Lýðveldið
mátti kvarta.
Það var hressandi að sjá
hvernig þjóðlegi flokkurinn lét
til sín taka í málinu. Þessir
gömlu, góðu, róttæku frelsis-
unnendur létu ekki virðinguna
hafa áhrif á sig, knésettu kirkj-
una og sögðu óhikað að það
væri lýðveldið Ítalía, sem hefði
ástæðu til að kvarta undan
kirkjunni, sem þrátt fyrir
samkomulagið hefði hafið af-
Hægt sð verzta.
En verkamenn skulu aðeins
hafa hugfast, hvernig komm
únistar hafa brugðizt að
undanförnu, þegar þeir hafa
fullyrt, að þeir mundu ekki
svíkja. Þeir hafa aldrei hik-
að við að ganga á gefin heit,
ef þeir hafa með einhverju
móti getað verzlað þannig
með sig og fylgi sitt, að þeir
teldu flokkinn geta haft
nokkurn hagnað, enda þótt
einstaklingarnir yrðu fyrir
áföllum og tjóni.
Og það mega menn vita, að ef
talið berst að því innan rík-
isstjórnarinnar, að grípa
verði til gengisfellinfíar, þá
munu kommúnistar-láta ó-
líkindalega, svo að nógu vel
verði boðið í stuðning þeirra
við slíka ráðstöfun. Það
verður hægt að verzla við
þá um málið, og þegar þeim
verða gerð nógu góð boð,
mun ekki standa á þeim að
samþykkja stýfingu krón-
unnar.
Þeir munu ekkert hirða um
það, þótt þeir hafi ætlað að
vera „trygging“ gegn geng-
islækkun, ef þeir fá fyrir-
mæli um það að austan, að
þeir verði að vera í ríkis-
stjórninni hvað sem það
kostar — hvort sem gengis-
lækkun verður eða ekki.
wnmwmm
Fækkað í Bandaríkjaher
um 410,000 menn.
I lok fjárhagsársins 1958—
1959, stmkvæmt áætlun Eisen-
liovvers forseta um hernaðor-
útgjöld á fjárhagsárinu, verð-
ur búið að fækka mönnum í
landher, flugher og flota
Bandaríkjanna svo að þeir
verða 410.000 færri en 1955.
Samkvæmt þessum áætlun-
um verða þeir samtals
2.525.300 30. júní 1959, en 30.
júní sl. voru þeir 2.976.000. —
í landhernum verða 30. júní
1959 870.000 menn, eða
239.000 færri en 1955, í flot-
anum verða 630.000 eða 31.000
færri, í landgöngusveitum
flotans (Marine Corps)
175.000 eða 30.000 færri, og í
flughernum 850.000 eða
110,000 færri.
inni ritskoðun og öðru þvílíku,
sem sé á dagskrá. Þetta kemur
greinilega í ljós í forystugrein
í stærsta blaði Rómaborgar,
Messagero, sem segir nokkuð
yfirlætislega, að ekki sé hægt
að banna allt, sem manni geðj-
ist ekki að.
Það, sem eftirtektarverðast
er við alla þessa ritdeilu er
það, að enginn af þátttakendum
gerir tilraun til þess að leggja
áherzlu á það hvað Róm sé í
dag og að af hvaða ástæðum
vaktarar almenns siðgæðis eigi
að vera strangari hér en í öðr-
um ítölskum borgum og hvern-
ig á því standi að siðgæði hafi
hrakað svo mjög sem páfinri
segif — sérstaklega þegar þess
er gætt að kaþólski flokkurinn
hefur stjórnað Ítalíu og Róm
óslitið siðan við endurlok
stríðsins.
Óhæít að segja
hvort menn
Stafa kosft!
Eins og kunnugt er, v-oru
gerðar ýmsar breytingar á
kosningalöguniun skömmu
áður en þingmenn fóru heim
í jólaleyfi, en almenningi
mun ekki vera kunnugt um
þær að neinu ráði, þar sem
stjórnarvöldin liafa ekki
liirt um að skýra frá þeim
á vættvangi, þar sem almenn
ingur gæti haft aðgang að
slíkum upplýsingum. Vísir
getur hinsvegar bent á bað,
að endirinn varð sá. að eng-
ar hömlur voru á það lagc-
ar, aff menn gefi upplýsingar
um það, livort þeir hafi kos-'
ið eða ekki. — — — I því
sambandi er skorað á Sjálf- 1
stæðismenn að hafa sem
nánast samband og samstarf
við skrifstofur flokksins og
aðra starfsmeim fyrir kjör-
dag og þann dag, til þess að^
auðvelda þeim starfið í þágu
flokksins og til þess að kjör-
sókn verði sem mest.
x-D
„Bókavanur" skrifar:
Bókaflóðið.
„Það mun sennilega mega
kallast „að bera í bakkafullan
lækinn" að minnast á bókáflóð-
ið, er menn svo nefna í daglegú
tali og blöðum, þ. e. bókafjölda
þann, sem út kemur árlega í des
embermánuði, en ég vona, að
þetta verði virt til betri vegar,
því að það er nauðsynlegf, að
um það verði hugsað og i-ætt, að
nokkur brsyting verði hér á. Hér
kemur að sjálfsögðu til greina,
að bækur eru mjög keyptar til
gjafa i þessum mánuði, o g
miklu meira en í nokkrum mán-
uði öðrum. Er von, jafnkostnað-
arsöm og bókaútgáfan er orðin,
að útgefendur vilji nota sér sem
bezt það tækifæri til bókasölu,
sem þannig býðst, og vist er um
það, að margir vilja helzt kaupa
bækur til gjafa, sem eru „nýjar
af nálinni".
Ýmsir ágallar.
En það héfur ýmsa ókosti í
för með sér bæði fyrir útgefend-
ur og kaupendur bóka. hve
miklu af nýjum bókum er dengt
á markaðinn fyrir jólin. Hvað
útgefendur varðar verður það
stundum einskonar happdrætti
hversu bókaútgáfu þsirra reiðir
af, þegar bækur koma svo seint
á markaðinn, sem reynd ber
vitni. Er hætt við að val manna
verði handahófsval, bvggt á fuli-
yrðingum auglýsinga, útliti frek
ar en efni o. s. frv. Þótt blöðin
vilji gera sitt til að vekja at-
hygli á bókum, eru engin tiltök
að geta margra þeirra sem vert
væri, sökum þess hve seint þær
koma, en við val á bókum ættu
menn að réttu, að geta haft til
hliðsjónar ritdóma manna, sem
skrifa um bækurnar af þekk-
ingu. Margir telja mikilvægt, að
hafa til hliðsjónar við bókaval,
ritdóma kunnra manna.
Álmgann þarf að
glæða.
Þótt það kunni að láta kyn-
lega i eyrum margra, er það
samt svo, að áhugann fyrir bók-
um þarf að glæða — áhugann
fyrir hinu sanna gildi þeirra,
sem menn sannfærast bezt um
við rólega athugun. Það þarf að
verða breyting í þá átt, að menn
kaupi bækur og lesi vegna sann-
gildis . þeirra á hvaða tíma árs
sem þær koma út. Og þvi betri
og vandaðri bækur, sem út verða
gefnar, þvi fyrr mun sveigjast í
þessa átt. Bókaútgefendur ættu
að gera tilraunir til þess að
dreifa bókaútgáfunni meira en
gert er og blöðin ættu að geta
stutt að því, að skilningur al-
mennings aukist á nauðsyn þess.
Hér gætu félög þau, sem gefa
! út bækur, gengið á undan. Á-
skrifendur að bókum þeirra
myndu vafalaust fegnir því, að
fá félagsbækurnar 3—4 sinnurri
j á árinu, heldur en allan búnkann
i einu. Almenna bókafélagið
mun ætla að gera athyglisverða
tilraun með því að gefa út „bói-c
mánaðarins". Það er góð hug-
mynd, sem menn ættu að veita
athygli. Og það er líka góð hug-
mynd, að menn sem eru áskrif-
endur að bókum félaga, sem
gefa út margar bækur. árlega,
geti valið sjálfir.
Leiðbeiningar
um val.
Vönduð fyrirtæki auglýsa bæk
ur sínar án alls skrums og segja
ekki annað en hægt er að standa
við, en menn vilja eðlilega heyra
álit fleiri en útgefandans eins,
og leiðbeiningar hæfra manna
eru þvi mörgum velkomnar og
nauðsynlegar, og fengur einnig