Vísir - 10.10.1958, Síða 3

r'öS'IWaglnn 10. október 1658
VlSIR
9 '
FHAMF
"1
w
Oerið er nothæft í
blásturshreyfla.
Glerverksmiðjurnar Corning
í Bandaríkjunum hafa búið til
nýja tegund glers, sem er harð-j
ara en nokkurt stál, þolir meiri
hita en nokkur málmur og
meiri þrýsting og núning. Gler-
tegund þessi nefnist Pyrocer-
am.
Pyrcceram þolir yfir 1000 st.
hita á C. án þess að harka þess
minnki og meiri titring en nokk
urt öryggis- eðabrynvarnagler.
Það er léttara en alúminium.
Með mismunandi blöndunarað-
ferðum er hægt að breyta til
um eiginleika þess eftir því sem
henta þykir fyrir notkun þess
hverju sinni. Það getur því
meira en aðeins komið í stað-
inn fyrir málmblöndur í þrýsti-
loftshreyfla eða eldflaugar,
heldur e’r það þeinlínis betra til
þessbrúks en nokkur málmteg-!
und.
Þá er miklum mun auðveld-|
ara að vinna úr því, því það máj
blása það eins og hvert annað;
gler, búa til úr því fína þræði
og spinna úr því og loks má
steypa úr því.
Eiginleika sína fær Pyrocer-
am-glri í herðingunni og má
sannarlega segja að hún breyti
venjulegu gleri í algjörlega nýtt
efni.
Geysimikil vindmylla hefúr
verið sett vmp nálæj't St. AI-
hans í Bretlandi. Reyndar er
þetta fyrst og fremst gert til
revnslu. því u.m nýjung á þessu
sviði að ræða. Snaðar myllunn-
ar draga loft úr mastrinu þar
sem snælda — túrbína — er
staðsett og knýr súgurinn
snælduna, sem síðan knýr rafal
eg framleiðir rafmagn.
Momdrekinn er skip
framtíiíarinnar.
MnB&m ver&mr úr múinmi*
plasti gleri*
I.angt, lágt á borðstokkinn,
boglínur, enginn reykháfur, eng-
ar siglur, — gert úr plasti, gleri
og málmi. Knúið kjarnorku-
hreyfli.
Þannig verður olíuflutninga-
skip framtiðarinnar.
Þá verða skipin með háu yfir-
byggingarnar, möstrin og hin
reykspúandi gímöld að safngrip-
um alveg eins og segl og árar
forfeðranna.
Upp úr sjónum stendur aðeins
lág yfirbygging aftast í skut, og
að öðru leyti er skipið likast kaf-
báti. Kafbátur og ofansjávarfar
— þannig verður það.
Vindar mun ekki hamla íör
þess, því að þeir ná hvergi taki
á því og öldur hafsins munu ekki
geta læst í það klónum. Það
verður öruggara og hraðskreið-
ara en fyrirrennarar þess. Það
veður 1000 feta langt, og hefur
meira lestarrými en nokkurt
annað skip af sömu stærð.
Útblástursrör hreyfilsins verð-
ur ekki himinhár svelgur heldur
op í skutnum, þar sem blástur-
inn fer lárétt út yfir sjávarflöt-
inn.
Hreyfillinn og vistarverur skip
verja verða í skutnum.
Það verður rennilegt og fagurt
eins og flugvél.
Engar lunningar, engin lestar-
op. Á stefni og siðum þess eru
dyr inn i lestarrúmin. Það þarf
ekki að lyfta farminum upp úr
eða ofan í lestirnar. Það verður
lengra og breiðara, en grunn-
skreiðara en gömlu skipin, ann-
ars mundi það verða of stórt fyr-
ir venjulegar hafnir. Á því verða
engir björgunarbátar í uglum
— það er gamalsdags og þungur
búnaður. Gúmmíbátar verða
geymdir í hólfum aftur undir
skut, betri og hentugri en hinir
þungu bátar gömlu skipanna, og
þeim stafar ekki hætta af sjó og
vindi þar.
Plast er efnið, sem það verður
gert úr — og gler, og styi'kfar-
bönd úr málmum.
Þau skip, sem nú sigla um höf
in blá eru „kynslóð“, sem er að
hverfa. Atómskipin munu taka
við. Þau eru það, sem koma skal.
Spor á hafsbotni í
Norður-íshafinu.
Meðal nýjustu gagna, er jarð-
Jrœðingar hafa fengið í hencLur
til lausnar á ráðgátum náttúr-
unnar, eru spor á hafsbotni í
Norðuríshafinu, um 640 kíló-
metra frá heimskautifiu.
Myndir af þessum sporum
tóku bandarískir jarðfræðingar,
er starfa að rannsóknum í sam-
bandi við alþjóðajarðfræðiárið
og hafa bækistöðvar á ísbreiðu
á þessum slóðum.
í skýrslu vísindamannanna
segir, að sporin, sem líkjast
kjúklingasporum, gætu verið
tannafor eftir fiska eða rispur
eftir steina, sem skolast hafa
eftir hafsbotninum. En þau úti-
loka hins vegar ekki þann mögu
leika, að einhver óþekktur borg
ari undirdjúpsins hafi gengið
þar um.
Æfðir vísindamenn geta les-
ið undraverðar upplýsingar úr
dýrasporum, jafnvel þótt þau
séu margra milljóna ára göm-
ul, segir Landfræðifélag Banda-
ríkjanna. Steingjörvingafræðin
er tiltölulega ung vísindagrein,
en er stöðugt að afhjúpa ný
atriði í forsögulegu lífi. Fót-
sporin ein geta sagt til um teg-
und dýrsins, stærð þess og
þyngd og jafnvel gefið bending-
ar um venjur þess og dauða-
orsök.
Nýtt tæki til rannsékna á
iirum jaréar.
írsnnkalEaðar eru hræringar
b jarðskorpwrcni.
Tveir vísindamenn við Haryard-
háslrólan, Thomas Gold, prófess-
or í stjörnnfræði og Donald H.
Menzel, forstöðimiaður athug-
anastöðvar skólans, liafa komið
fram með nýja aðferð til þess að
rannsaka hin dýpri jarðlög og þá
verðmæta málma, sem þau
kunna að geyma.
Hingað til hefur tíðkazt að
nota spengiefni til þess að fram-
kalla hræringar í jarðskorpunni
— járðskjálftakippi —- og kom-
ast má nærri um samsetningu
jarðlaganna, sem liggja næst
jarðskorpunni, og málminnihald
þeirra með því að athuga hvern-
ig og með hvaða hraða þær hrær
ingar berast gegn um jarðlögin.
Með nýju aðferðinni er notað
sérstakt tæki, sem lætuv bylm-
ingshögg détta á jörðina með
margra smálesta afli og kemur
þannig af stað jarðskjálftakipp-
um eða „skeytum" með tíðninni
10—100 á sekúndu. Þennan titr-
ing má finna með þar til gerð-
um tækjum í þúsund mílna fjar-
lægð, jafnvel hinum megin á
hnettinum. Jafnframt eru send
út útvarpsskeyti, sem berast
gegnum jarðlögin samfara tilr-
ingnum. Með því móti er komið
í veg fyrir, að athuganastöðvar
á fjarlægum stöðum villist á
þessum tilbúnu jarðhræringum
og ýmsum öðrum hræringum í
jarðlögunum.
Það er víðar en á íslandi, sem unnið er að jarðborunum. Þessar
myndir voru teknar á Suður-Jótlandi fyrir skömmu, en þar er
nú borað eftir olíu. Þegar komið er niður á um 2.200 metra
dýpi, fæst úr því skorið, hvort olíu er að finna á þessum stað
eða ekki. Maðurinn á „stjórnpalli“ borsins er bandarískur, Budd
Elmore, en hann stjórnar boruninni. Á neðri myndinni sjást
nokkrir „borhausanna“ en þeir eru mjög dýrir.
450,000 lestum áburéar
dreift úr bfti.
Flirgmál Wý-Sjálesidis'aga
srsáast fyg'st fremst rnm það.
Þegar fulltrúar flugvélaiðnað-
arins halda ráðstefnu á Nýja-
Sjálandi, snúast umrajður ekki
fyrst og fremst um flugsamgöng
ur, heldur um droifingú áburðar
úr flugvélum. Síðan 1950 hefur
þetta verið aðalviðfangsefni flug
vélaiðnaðarins.
Nýja-Sjáland er landbúnaðar-
land fyrst og fremst og þarf á
FSugvéiin verl-
ur væntjjaians.
Bandaríkjaherinn er að at-
huga möguleilía á að láta
smíða flugvél án vængja. Eru
það Chrysler-verksmið.iurnar,
sem falið hefur verið að fram-
kvæma hugmyndina, en hún
er fólgin í þvi, að loftstraumi
er beint í ýmsar áttir eftir því
hvort flugvélin á að fara beint
upp eða fljúga áfram. Til-
raunaflugvélin á að geta lior-
ið hálfa smálest, og verður
hún prófuð vandlega, áður en
hafin verður fjöldafram-
leiðsla.
miklum áburði að halda til að
auka ræktunina.
Framfarirnar á seinri árum
eru aðallega því að þakka að tek-
izt hefur að leysa vandann við
áburðardreifinguna með því að
nota ílugvélar við þessi störí.
I dag er 45% af öllum ábui'ði
dreift úr flugvélum. 1 fyrra var
dreift 450.000 smá’estum á þenn-
an hátt yflr meira en fjórar
millj. ekra.
Af þeim 636 flugvélum, sem
landið á (flugherinn undanskil-
inn) eru 279 við áburðardreif-
inguna. Þær voru reyndar um
300, en hefur fækkað vegna þess
að nú eru notaðar stær'ri' flug-
vélar en áður.
Með dreifingu áburðar úr lofti ;
hefur tekizt að rækta viðáttu-
mikil eyðiflæmi. Frjósöm lönd
gefa meira af sér en áður og hef-
ur nautgriparæktin aukizt um
25% beinlínis vegna þess að á-
burðarvandamálið var leyst. —-
Framleiðsluaukningin nemur 56
milliónum sterlingspunda á ári.
Búið er að leysa hinar gömlu
Tiger Moth flugvélar af hólmi
og stærri vélar komnar í notkun,
svo sem Dakota-vélar, sem bera
fimm smálestir. j' _i_J