Alþýðublaðið - 11.01.1958, Blaðsíða 5

Laugardagur 11. janúar 1958
AlþýðublaSið
E

Útgefandi:
Samband ungra jafnaðarmanna.
N O
Ritstjórar: Unnar Stefánsson.
Auðunn Guðinundsson
Æskan á leik
EFTIR hálfan mánuð fara
íram bæjarstjórnarkosningai'
í Reykjavík. Á kjörskrá j;ar
ÉG VAR kominn suður á
Keflavíkurflugvöll. En það veð
ur! Það var ekki girnilegt að
byrja ferðalag á þennan hátt.
Veðrið var ekki til að hugga
mig, þar sem að ég sat í einni
eru nærri fjör;iím þúsund taugaspennu í leðursófa suður
manns, sem er ekki svo lítill á Keflavíkurflugvelli aleinn og
liópur. Sökum þcss er það ekki beið eftir fiugvél, sem ég í raun
að ófyrirsynju, að menn geri inni vissi ekki, hvenær myndi
sér ljóst, Iivernig atkvæði sé koma. Þarna beið ég, klukkan
bezt varið til gagns fyrir Var tvö, og ennþá leið og beið,
stærsta bæjarfélag landsins klukkan varð þrjú. Þá loksins
og íbúa þess. Sérstaklega er kom þessi flugvél, sem ég hafði
mikið í húfi fyrir æskuna að beðið eftir síðan klukkan 8 um
velja rétt ogbúa þann.i.g í hag- kveldið. Síðan varð einnar
inn fyrir framtíð sína. klukkusíundar bið, meðan á-
Eins og kunnugt er, hefur höfn þessarar hæglátu flugvél-
einn flokkur farið með nieiri- ar var að fá sér að borða. Loks-
hlutavald í bæjarstjórn i»s klukkan 4 um nóttina lagði
Reykjavíkuy um iangan tíma. Lún af stað. Þá voru flugþern-
í skjóli þess hefur þróazt sí- urnar búnar að koma okkur
vaxandi spilling og sleifarlag þægilega fyir í stólunum,
á flestum sviðum, er varða spenna á okkur lífbeltin, og
stjórn og rekstiu- bæjarins. — síðast en ekki sízt, benda okk-
Siíkt er heldur ekkj að undra, ur a glerstafi með leiftrandi
þegar þes ser gætt, hver meiri l.íósi bak við og þar á stóð setn-
hlutaflokkurinn er og hverjir inS. sem fólk verður svo oft
hafa þar töglin og hagldivnar. vart við 1 Ameríku, sem sagt;
„Sjálfstæðisflökkurinn**, — „NO SMOKING“. Eitt er það,
ílokkur heildsalaklíkunnar og sem heí Sleymt. en t>að er
braskaralýðsins, hefur í krafti að telÍa UPP samferðamenn
peningavaldsins ráðið ÖIIu umjmína- Fyrst skal frægan
' telja, Vilhjálm Þór, banka-
stjóra, sem var að fara með
málefni bæjarins og hlýtur
öllum að vera ljóst, enda
hræða sporin, að hann hefur
ekki og mun ekki þjóna hags-
munum vinnandi stétta. Þvert
á móti miðast bæjarstjórn
flokksins fyrst og frenist við
það, að hygla gæðingum sín-
um og afætulýð á kostnað al-
ínennings. Ákveðinn hluli af
ágóða heildsalanna og ann-
árra gróðrabrallara, sem mata
krókinn undir verndarvæng
borgarstjóra og fyigdarliðs
hans, rennnr beint í kosninga-
sjóð íhaldsins að Iaunum fyr-
ir skjólið. Afgangurinn fer í
mikilli leynd utan til að undir-
skrifa kvittun fyrir hönd Ey-
steins Jónssonar, fjármálaráð-
herra upp á lán frá Bandaríkja
mönnum. Svo skal ófrægar
telja tvær íslenzkar stúlkur,
sem voru að fara til Ameríku
til að leita sér að milljónerum.
Síðan voru tveir Svíar og tvær
finnskar konur, báðar með börn
með sér.
Eftir þetta skeði ekkert
merkilegt, nema hvað á Gand-
er var okkur öllum varnað út-
göngu vegna slæmrar kúabólu,
lent í Alaska, en værum ekki
komin til New York. Það var
klaki og hálfs metra djúpur
snjór alls staðar, og þegar yið
komum út úr flugvélinni, var
rok og skafrenningur og tölu-
vert frost. En ég komst bráð-
lega að raun um, að við vorum
ekki á Alaska, því að nú byrj-
aði tollskoðun og vegabréfa-
skoðun. Vegabréfaskoðunin var
þreföld, en tollskoðunin var
einföld. Og það, sem mesta tor-
tryggni tollvarðarins vakti, var
kvæðabók eftir Halldór Kiljan
Laxness, sern ég hafði með mér
á leiðinni mér til dægrastvtt-
ingar. Vesalings maðurinn
margfletti henni, leit svo á ein-
hvern lista, sem hann hafði við
hendina, hristi hausinn, bar sig
Árni Gunnarsson:
minn af mótinu, Skotann Mc, okkur hefði aldrei komið til
Keller, berlæraðann náunga í hugar að segja; meðal annars
pilsi, sem vakti alls staðar setningu, eins og þessa: ,,Ame-
mjög mikla furðu. Eftir að við
höfðum verið kynntir, fórum
við með manninum, sem sótti
okkur, út í bíl hans, sem auð-
vitað var af Kadilakk ’57. Skot
inn gerði ekkert annað en að
guða yfir því, hvað Ameríku-
menn hlytu nú að vera ríkir,
en ég lét mér fátt um finnast
og reyridi að vera svolítið
heimsborgaralegur. En ég sá
seinna, að sú aðferð borgar sig
ekki, að láta sér- fátt um Ame-
ríku finnast, og allt, sem henni
við kemur. Enda sá ég síðar, að
Skoti þessi var vel viti borinn
náungi. Það fyrsta, sem við vor
um spurðir að eftir að við sett-
i. grein:
saman við annan mann, og lét
mig svo fá bókina að lokum,
að því er virtist með mikilli
tregðu. Já, það má nú segja, að
það eru fleiri en ég, ,sem eru
hrifnir af skrifum Halldórs.
MIKIL HJÖRÐ.
Þarna í þessari tollbúð var
saman komið mesta samansafn
af fólki, sem ég hef nokkurn
tíman séð! Þarna voru Kínverj
vasa auðmannannn tií þess áð sem Þar Sekk, og þýddi ekkertlndVerjar, sem sagt, ég
greiða kostnað þeirra við lúx-
usflakk erlendis, við einbýlis-
i hús þeirra og bíla, að ó-
I gleymdu auglýsingum þeirra
! í málgögpum afturhaldsins á
I fslandi, Morgunblaðinu og
I Vísi.
að sýna ungfrúnum berar axlir
með nokkrum örum á eftir kúa-
bólu-bólusetningu. Meira að
segja Vilhjálmur Þór varð að
! lúta í lægra haldi fyrir þessum
kvenskörungum.
Æska Reykjavíkur nýfur
aldrei góðs af verkum íhalds-
ins, nema pabbadrengirnir í
Heimdalli, sem lifa á auöi for-
eldra sinna, án þess að gera
ærlegt handtak um ævina,
sumir hverjir. Verkalýðsæsk-
an hlýtur að hugsa sig um
tvisvar áður en hún varpar l
aíkvæði sínu á glæ með því j
að kjósa íhald og auðvald
^Sjálfstæðisflokksins", sem
situr að kjötkötlum bitlmg-
anna. Eklíi er hér rúm tjl að
lýsa þeim lélegu skilyrðum,
sem æsku höfuðstaðarins eru
húin til hollra viðí'angsefna
í tómstundum sínum. Ræjar-
stjórnanneirihutinn hefur
haft urn annað að hugsn, sem
skildara er eðli hans og upp-
runa. Um hessi atriði mætti
rita Iangt mál og vcrður að
gera fyrr en síðar.
Verkalýðsæskan hefur þeg-
'ar gert sér gr^in fyrir því, að
stefna komvminista hérlendis
liefur fyrir lengu lit'að sitt
fegursta og er á hröðu undan-
haldi, þrátí fyrir ný nöfn og
ný, hafrekin sprek á fjöru
þeirra. Æskunni er ljóst, að
konunúnistar Iáta sig ekkert
skinta nema þióaustuna við
lrúsbændur sína í Kr« ml. Fa.g-
urt skal mæla en fláit livggia,
hefur lengi verið etukenni
kommúnista. en nú cr svo kom
ið að fagnrgali heirra nær f*kki
lengur til cyrna íslcnzkrar
ALASKA EÐA NEW YORK.
Rétt eftir að við fórum frá
Gander fengum við mat. Það
var versti matur, sem ég hef á
ævi minni smakkað. Eg ætla
ekki að reyna að lýsa honum,
en menn geta gert sér í hugar-
lund svið, sem hefur gieymzt
að svíða og bar að auki gleymzt
að sjóða. Rétt eftir að við lögð-
um að stað frá Keflavík, vor-
um við látin seinka klukkunni
um fjóra tíma, þannig að við
vorum komin á Idlewild flug-
völl kl. 11 næsta morgunn.
Fyrst þegar ég leit út um glugg
ann hélt ég að við hefðum nauð
æsku og er það ekki vonum
seinna.
Hentistefna Framsóknaf-
flokksins gengur ckki í augu
annarra æskumanna en þeirra
sem lifa 5 v.oninni um emþættj
í SÍS og dótturfyrirtækjum
þess. Þess vegna eiga fæsíir
Framsóknarmenn sér póli-
tíska sannfæringu og þaðau af
síður samvizku. Enda bafa
jafnan metorðagjarnir vuig-
lingar Ieitað á náðir Fram-
sóknar, frá t. d. kommúnist-
um, í von um skjóla unphefð.
Verkalýðsæskan lítur ekki við
slíku pólitísku viðundri, sem
Framsókn er orðin, enda hef-
ur oftast verið grunnt á óvin-
áttu Framsóknarmanna við
verkalýð bæjanna, engu síð-
nenni ekki að telja upp þau
þjóðarbrot, sem þarna voru
saman komin, enda efast ég um
að ég kunni nöfn yfir alla þá
ættbálka. Þarna voru ríkir og
fátækir, ungir og gamlir, allt:
saman í einni bendu, eins og
kindur eru verstar í rétt. Rétt
eftir að ég kom þarna inn, var
nafn mitt kallað upp í hátalara
og ég beðinn að koma þar að
vissu borði í salnum. Þar beið
eftir mér maður frá blaðinu til
að sækja mig. Það fyrsta, sem
hann gerði, var að grípa and-
ann á lofti og spyrja mig, hvort
ég ætlaði að láta steia farangr-
inum frá mér. *Ég hafði lagt
hann frá mér svolítinn spöl frá
meðan ég gekk upp að borðinu
til að tala við manninn.
EKKI OF BRATTUR!
Þarna hitti ég fyrsta félaga
umst upp í bílinn, var, hvort
við værum ekki svangir. Jú,
hvort við vorum ekki glorhungr
aðir, eins og úlfar. Þá var okk-
ur ekið upp að kaffisölu. Það
fyrsta, sem við hevrðum og sá-
um, þegar við komum þarna
inn, var sjálfvirkur plötuspil-
ari, sem glumdi og hamaðist
eins og hann ætti lífið að leysa.
Og það næsta, sem við rákum
augun í, var vel holdug negra-
stúlka, sem gekk syngjandi og
ti’allandi með bros á vör um
beina. Mér datt í hug myndin-
in „Carmen Jones“, sem ég
hafði séð fyrir stuttu. Þarna
borðuðum við mat, sem ég held
að megi segja, að sé þjóðar-
rettur Ameríkumanna, en það
var „hamburger“ með frönsk-
um kartöflum, ágætis matur að
borða einstaka sinnum, en ó-
þverri er hann til iengdar.
BLAÐAMENN
Eftir þennan málsv.erð fór-
um við beinustu leið upp að
hótelinu, sem við áttum að
gista; meðal gott hótel nálægt
Broadway. Þar var setið fyrir
okkur af tveim blaðaljósmynd-
urum, sem stilltu okkur upp í
allar fáránlegustu stellingar
og smelltu af myndum. Og bað
sem verra var, að þeir lögðu
okkur setningar í raiffln, sem
ríka er okkur undursamlegur
og óþekktur heimur“, og: „Ame
ríka er uppfvlling stórkostleg-
ustu drauma okkar“. En þetta
gótum vfð varla sagt cftir • að
hafa verið í Bandaríkjunum í.
tæpar 3 klukkustundir. En aft-
ur á móti voru þessir blaða-
menn algjör uppTylling á þeirn
hugmyndum, sem ég hafði £ert
mér um ameríska blaðamenn.
Annar var með vindilstúf í
öðru munnvikinu og jóðlaði á
honum, eins og hann ætti lífið
að leysa. Hinn var með eid-
gamlan hattkúf, sem hann lét
sitja eins aftarlega á hnakkan-
um og hann mögulega gaf.
Einnig var hami í alveg nýjum
frakka, illa pressuðum buxum
og algjörlega óburstuðurn
skóm. — hryllilegt ósamræmi,
— síðan. var þessi merkilegi
maður sí og æ talandi um það,
að við ættum að taka það ró-
|]ega. Mér hefði nú fundizt rétt-
1 ara, að hann hefði sjálfur átt
að taka það rólega; kannski var
hann að tala við sjálfan sig.
DYRÐAR STAÐUR.
Eftir allt þetta umstang kom
umst við upp á herbergin okk-
ar. Þetta voru nú reyndar eng-
in herbergi; þetta voru íbúðir
með eldhúsi, og í þessu eldhúsi
var ísskápur og alls konar eld-
húsþægindi. Síðan komu tvö
svefnherbergi, bæði með tveim
rúmum í, svo var dagstofa og
þar var sjónvarp og ivtvarp,
sem sagt dýrðar staður. Jæja,
þarna komum við upp í þessa
fínu íbúð og þegar ég kom inn
fyrir dyrnar var það fyrsta,
sem ég rak augun í, kolbrúnn
maður, ber að ofan. Og það,
sem meira var, hann steinsvaí
þarna í rúminu með limina
teygða út í allar áttir. Eftir mik
ið skark og kjaftagang mín og
Skotans, vaknaði þessi ungi
maður þarna í rúminu. Fyrst
rumdi í honum, síðan byrjaði
hann að teygja úr sér og loks
opnaði hann augun. Fyrst varð
hann fullur undrunar, en síðan
kom á andlit hans fallegasta
bros, sem ég hefi nokkurn tím-
an séð. Þetta var þá enginn
annar en David Cooper frá
Hawai, kysstur af Jane Mans-
field og kominn tuttugu og
fimm stunda flug frá Hawai.
Já, þarna var þrenningin kom-
in, íslendingur, Skoti og Hawai
maður.
Þannig byrjaði fyrsti dagur-
inn í yndislegasta landi, sem ég
ennþá hef komið til.
(Meira.)
ur en sjálfs íhaldsins, „Sjálf-
stæðisflokksins“, — Á Þjóö-
vörn greyið tekur ekki að
minnast. Lítið var en lokið cr.
Verkalýðsæskan í leik í
komandi bæjarstiórnarkosn-
ingum. Að athuguðu máli mun
hún væntanlega í vaxandi
mæli snúast til fylgis við jafn
aðarstcfnuna, sem trvggir
henni og öðrum þjóðfélags-
þegnum FRELSI, JAFN-
RÉTTI og BRÆHRALAG. —
Það gerir hún með því að
fylkja sér um Alþýðuflekkinn
og' tryggja honuip þiiá full-
trúaa í bæjarstjórn Reykia-
víkur. Jafnframt yrðl hnekkt
meirihlutavaldi auðstéttarinn
ar yfir málefnum hæjarbúa.
x A-listinn.
élanámikeið FU
á
Þá fSytur Beoedikt Gröndal alþingis-
.. maður erindi um ræðumennsku j
og fundasköpo i
STJÓRNMÁLANÁMSKEIÐ Félags ungra jafnaðarmanna -i
Keflavik Iieldur áfram næstkomandi mánudagskvöld IcI. 8,30
í Tjamarlundi. Þá flytur Benedikt Gröndal alþingismaður er-
indi um ræðumennsku og fundasköp. — Ungir jafnaðarmenn i
Keflavík og nágrenni eru hvattir til að fjöhnenna á námskeið-
ið, svo og- amiað Alþýðuflokksfólk, sem er velkomið á fund-
inn. Fyrir jól voru þrír fundir í stjórnmálanámskeiðinu og
voru þeir fjölsóttir og vel heppnaðir í alla staði. Ætlunin erE
að námskeiðinu ljúki um næstu helgi.