Alþýðublaðið - 21.02.1958, Blaðsíða 5

Föstudagur 21. febrúar 1958
&Iþý«nbIaSi3
B
Friðfiíiftur V. Stefánsson:
rOc ■
KAHTLl).
NÖ BREGÐUM við okkur,
lesandi góður, austur á æsku-
stöðvar Guðlaugs.
Það var einn dag um. hásum-
arið í góðu veðri, að Guðlaug-
'ur fór fram á heiði til þess að
'ixuga að hestum. Þarna var vel
grös.ugt en allstórir steinar á
víð og dreif. Allt í einu tekur
Guðiaugur eftir því, að helfar-
:mikið naut stendur fyrir fram-
an hann. Hefur það sennilega
iegið á bak yið einn stóra stein
iinn. Nautið rekur upp öskur
mikið, tekur undir sig stökk
go stefnir bemt á Guðlaug.
Drengurinn tekur til fótanna,
stekkur að stærsta ste.ininum
'þarna og kemst með naumind-
um upp á hann. Nautið skellir
framfótunum upp á steininn og
'öskrar ógurlega. Drengurinn
getur þó varizt og er hólpinn í
bili. Nú var -Guðlaugur staddur
í ærnum vanda. Aleinn, svang-
m% hræddur og langt frá manna
byggðum. Við. fætur hans stóð
dauðinn í nautslíki. Nautið
Ixafði nóg gras að bíta. Það gat
því, beðið. endalaust eftir bráð
sinni. En lesandi góður: Eftir
nokkra stund var ungi dreng-
uirinn búinn að leysa þessa helj
arþraut, sloppinn úr allri lífs-
hættu og kominn heim á leið.
Hann hafði stungið hendi í
vasa sinn, oonað vasahnífinn,
Któð þarna allvígalegur á stein
Jnum og egndi nautið óspart,
en það. tevgði fram hausinn og
'reyndi öskrandi að ná til
drengsins. Leiftursnöggt brá
litli drengurinn hnífi sinum og
rak, á kaf í annað auga dýrsins.
Nautið rak udp feiknai’legt ösk
'ar, hentist af stað. út í buskann,
eins langt og augu drengsins
'sygðu.
Guðlaugur rölti heim á leið.
i-laður og hryggur. Góður
drengur kennir í brjósti um
sært dvr. En betta var nauð-
' ærn hans. Ekki borði hann að
isegia neinum frá þessu, þegar
neirn kom.
Sumarið Ieið. í vetrarbyriun
var Guðlaugux* sendur á bæ
fram í svpít. Það var bvriað að,
skyggia, begar hann kom að
bænum, Hann sá glitta í liós-
'fvru í fiAsínu. G-msur hann bá
:inn í fíócíð ow býður hi'essilega
gott kvöM. Um leið tekun að
Ixi'ikta í öúu os skiálfa. Stórt
naut, sem bundið var á utast.a
bás. slítur si" iaust os rvðst út-
©g er horfið á svipstundu.
Heimamaður kvað naut þetta
hafa komið eineygt af fialli um
haustið. „Þetta er ekki einleik
ið. Það er engu líkara en það
hafi brjálazt." — Guðlaugur
mælti fátt, en hugsaði: ,,Naut- j
greyið hefur þekkt rödd mína }
og ekki viiiað eiga það á hættu j
að.missa hitt augað l'íka.“
BLÓÐBLETTIR.
Einn vetur, þegar Guðlaug-
ur var á 14. ári, var honum fal-
ið að hirða fé á eigin ábyrgð,
að öðru leyti en bví, að móðir
hans kom vikulega til þess að
fylgiast með verkum sonar
síns. Við fiárhúsið var hey-
kuml. Stóð fiárhúsið nokkuð
frá bænum. Svo bar við, að
móðirin finnur að bví við son
sinn, að hann gangi ekki nógu
vel um. heyið. Segir hún tölu-
verðan slæðing vera á gólfinu
og Ixeyið vera illa leyst. Guð-
laugi sárnaði þetta nokkuð og
lofar að gera betur. Gefur hann
enga skýringu á þessu og reyn-
ir ekki að afsaka sig.
Þegar móðir hans er farin,
verðux Guðlaugur sér úti um
fjóra ljái, brýnii: þá ailvei.
Síingur hann þeim í stálið hér
og hvar.
Guðlaugi gengur hálfilla að
sofna um kveldið. Næsta morg
un er hann snemma á fótum.
Hann röltir til fjárhúsanna.
Hann opnaði síðan heykumlið,
dáítið óstyrkur. Nú var engan,
slæðing: að finna. En þarna á
gólfinu mátti sjá annað, sem
vissulega kom honurn ekki á
óvart. Hér og hvar gat að líta
blóðbletti.
Þennan sarna dag og næstu
daga, sást maður nokkur í sveit
inni með' reifaðar hendur. Ekki
þurfti móðir Guðlaugs að vanda
um við son sinn vegna slæmr-
ar umgengni í hlöðunni eftir
þetta.
Framhald af 4. síðu.
Þórir Jóhanness., Æ, 29,4 sek.
Jörgen Berndsen, Æ, 29,4 sek.
50 m bvítxgusund dreng.ia;
.Hörður Finnsson, ÍBK, 37,4 sek.
Heynir Jóhanness., Æ, 39,5 sek.
Erling Georgsson, SH, 40,0 sek.
Eiríkur Ólafsson, SH, 40,1 sek.
Sæm. Sieurðsson, ÍR, 41,8 sek.
Sig, Halldói’sson, Æ, 44,1 sek.
Keppendur voru alls 16 í 50
ai bringusundi drengia,
100 m bxángusund kvenna:
Hrafjrhildur Guðmundsdóttir,
ÍR, 1:30,1 mín, Sigrún Sigurð-
Ei'dóttir, SH, 1:37,5 mín, Auð-
tii’ Sigurbiömsdóttir, SH, 1:42,5
tmín, Hrafnhíldur Sígurbjörns-
dóttir, SH, 1:43,2 mín.
ÞRIR I VOK.
Það, var einhverju sinni að
maðúr nokkrn* þurfti að fara
yf jr á, sem var ísi lögð. Leiddi
Ixann hrút og teymdi hest.
Hann lagði þegar í stað út á ís-
inn. Þegar út á miðja ána kom,
bi'ast ísinn. Er skemmst af að
segja ,að allir fóru þeir félag-
ar þrír á bólakaf í vökina. Eft-
ir nokkra stund finnur maður-
inn, að eitthvað hart kemur við
lærið á. honum. Hann grípur
eldsnöggt; í það. Þetta var þá
hrútshorn. I sömu andrá strýkst
eitthvað mjúkt við andlit hans.
Hann grípur í það lika. Þetta
var þá taglið á hestinum. Vefur
hann strax einu bragði ura
höncl sér. Já, eiginlega mundi
maðurinn ekki vel hvað gerðist
næst. Það var éins og verið
væri að rífa af honum báða
handleggina. Og þegar hann átt
aði sig fyllilega, stóðu heir á
árbakkanum allir þrír , og lak
af þeim eins og hundum af
sundi.
SEILINN.
Við erum stödd um síðustu
aldamót niður í fjöru í Grinda-
vík. Míkið er um að vera. Vel
hefur fiskazt þennan dag. Mörg-
sk|p hafa orðið að seila. En um,
aldamótin síðustu var, sem
kunnugt er, róið á opnum bát-
úm. Þurfti þá að gæta ýtrustu
varfærni við að ofhlaða ekki
þessí litlu, opnu skip. Var þá
það ráð tekið að seila, sem kall
að var. Það var gert á eftirfar-
andi hátt: Nál úr hvalbeini,
með flö.tum, þunnum oddi og
víðu auga var stungið undir
kjálkabarð fiskjarins og- út nm
kjaftinn. Bandi var brugðið í
augað og fiskarnir þræddir upp
á bandið, einn- af öðrum. Fisk-
urinn á bandinu var síðan lát-
inn fljóta af.tur með. skipinu og
dreginn til lands. Þessu má
líkja við, þegar kringlur voru
dregnar upp á band í gainla
daga eða perlur nú til dags. Þeg
ar komið var með seilar að
landi, var þeirn stundum fest
við steina í fjörunni. Stundum
var líka haidið í þær.
Víkjum nú aftur að því, þar
sem við stöndum í fjörunni.
Guðlaugur er þar að vinna.
Hann. verður þess var, að ein
seilin er að renna út með út-
soginu og hverfa. Töluvert.
hafði brimað. Guðlaugur bregð
ur eldsnöggt við, hle.ypur á eft
ir útsoginu, sækir seilina, —
en verður of seinn. Kolblá hol-
skeflan skellur yfir hann. og'
hann hverfur um stund. En
með einhverjum óskiljanlegum
hi'aða tekst honum að komast
í var. við stóran, þangivaxinn
stein. Greip hann traustataki í
hangjð. Hélt hann sér þar ríg-
föstum. Drykklanga stund var
Guðlaugur í kafi, en aftur kom.
útsog, og upp stóð piltur, að
vísu dálítið dasaður. Hélt hann
um seilina og skilaði henni til
i lands. Jafnaði hann sig furðu-
jfljótt, Várð honum ekki rceint
I af volkinu, en fékk dálítil auka.
|Iaun, og aðdáun allra- hlaut
hann að, sjálfsögðu fyrir þetta
einstæða afrek sitt.
VAKAD VIÐ TAFL
Á JÓLANÓTT.
Þetta gerðst á aðfangadag
jóla. Dimmt var í Iofti, frost
nokkurt og herti það, er á dag-
inn leið, Guðlaugur hafði farið,
að venju, í bii'tingu til fjárins.
Hann hafði með sér skóflu, því
að snjó hafði híaðið niður,
Hugðist hann létta fénu krafst
urinn, með því að moka ofan
af. Upp úr hádeginu tók að
hvessa og hríða að nýju. Enn
herti frostið og loks tók að
skafa líka. Lagði nú Guðlaug-
ur alla áherzlu á að ná fénu
saman í skjól. Ekki var það á-
hlaupaverk. Guðlaugur hafði
þann háttinn á við fjárgeymsl-
una, að halda fénu í smáhópum,
dreift um allt beitilandið. í ill-
viðrum reyndi hann að halda
hverjum hópi í sínu skjóli.
Vann hann nú dyggilega að því
ásamt hundi sínum að koma
fénu í afdrep, og gekk það von
um framar. Dagur tók að stytt-
ast og alltaf- snjóaði meir og
meir. Skall nú á iðulaus stór-
hríð og hörkugaddur. Þá var
Guðlaugur staddur í svonefndu.
iF.járhúshrauni, langt vestur af
Herdísarvík. Þarna barðist Guð
laugur nú upp á líf og dauða
í gren j andi stói'hríðinni og
hafði ekkert nerna vindstöðuna
að styðjast. við. Hinn. nístandi
svíði í fótunum. kvaldi. hann
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
Á
V
s
s
s
s
s
s
s
s.
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
V
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
V
V
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
V
s
s
s
s
s
V
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
V
s
s
s
s
s
s
s
s
s
ísBenzk og erlend úrva
effir Guðsnund Frímsnn.
NÚ skal leggja leið til dala,
langt frá borgunum,
varpa frá sér angri og ergi
—- öilum sorgunum.
Einhver hulin dulmögn draga.
— dais og fjalis — úr borgarglaum.
Er sem hrökkvi eg upp af svefni
eftir langan draum.
Fararskál eg teyga, treð svo
tappa í fiöskuna,
sting henni ásamt aleigunni
ofan í töskuná.
Sumargrænar sveiíir bíða,
svo ég flýti mér- af stað.
Gestgjafann ég gleymi að kveðja,
— getur nokkur láð mér það?
Aldrei mun eg för svo fræga
fara um sveitirnar.
Vil eg aldrei, aldrei koma
aftur í leitirnar.
— Hlæ eg dátt að hugsun minni
hvert sinn, er hún stöðvast hjá
atburðum og afreksverkum
æskudögum frá.
Sumir kvarta sáran undan
sveitakörlunum.
Ekki. kvíði eg ævi minni
uppi í fjöllunum.
Þó að skruggu-skúrir hrelli
og skórnir hafi uppreisn gert,
mun eg hitta í hverju koti
kvenfóik — það er mest um vert.
Fái eg daglangt dvalarleyfi
á dalakarlsins bæ,
geng eg milli góðbúannna,
gaspra og skellihiæ.
Kitla bústna bóndadóttur, —
breyti mér í heimagang.
— Hvílík ærsla, sem geta gripið
grandvarasta ferðalang.
Að morgni þakkar gestur greiða
og góða kynningu.
— En fáir tóra trúi eg' lengi
á tómri minningu,
(og hafi stelpan hendurnar
um háls mér eins og blómsveig iagt,
er það engín undantekning,
okkar á milli sagt).
Þannig er að yfirgefa
ys og borgarglaum, :—
vakna ungur öðru sinni
eftir langan draum, —
kasta tötrum hversdagsieikan's, —
hverfa út í sveitirnar.
'. . . Eg vil aldrei, aldrei koma
aftur í leitirnar.
Framhald á 8. síðu.
s
v
\
S
(
s
s
s
s
s
s
V
s
s
s
s
\
\
\
\
i
s
s
s
ú
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
\
s
s
\
\
s
i
s
s
(
v
s
s
i
s
v
s
\
\
\
\
s
s
V
s
\
V
\,
\.
\
\.
s
s
\
s
\
\
\
\
V
s
s
s
s
s
s
s
s
s
\
\
s
s
\
\
s
s
s