Alþýðublaðið - 21.02.1958, Blaðsíða 7

Föstudagur 21. febrúar 1958
á.lþj'8ubla®í8
í lÍTILLII ÍBÚÐ á viristri
bakkanurn í Par,í:s býr einn sér ’
staeðasti og merkasti vísinda:-
maður nútímans. Nafn hans er
Breuil, — séra Breuil. Hann er
nú 81 árs að aldri og hæstirétt-
ur í öllu því er að íorsögu og
frummön'num lýtur. Nýlega er
útkomið fyrsta bindið af nýi u
rjtverki hans um forsegu Af-
ríku, •— er setlunin að verkið
verði með tímanum tíu þykk
toindi. Undanfarin fimmtíu ár
hafa öll gögn, sem varða for-
söguleg vísindi farið um hend
ur séra Breuil og hann hefur
lesið langa og merka sögu ut úr
örfáurn str.kum í hellisvegg
eða fáðum msásteinum. Eng-
inn forsögufræðingur lætur hjá
líða að leggia fyrir hann árang
ur rannsókna sinna og fá hjá
homim iciðbei'ningar og nppörv
im. Þega.r séra Beuil varð átt
ræður söfnuðust allfiestir for
sögufræðir heimsins saman í
Mannfræðisafninu í París og
hylltu hann. Við það tækifæri
lét kínverski prófessorinn Pei
frá Peking svo ummælt. — Ef
sérá Breuil hefði ekki notið
við, værum víð forscgufræðing
arnir varla teknir alvarlega.
Það tók langan tíma að fá
forsöguna viðurkennda sem
vísindagrein. Vísindamenn
jafnt og almen'ningur trúði
ekki eklci fullyrðingunum um
hinn gífur’ega aldur mannkyns
ins á iörðinni. Fólk hló að full
yrðingum fræðimanna um
tímaákvörðun fornmenja, og
það var fyrst séra Breuil, sem
tókst að ákvarða alöur stein-
öxa og tinniif'lága .með vísinda
legum aðferðum. Hann færði
sögu maönkynsins aftur, um
300 000 ár.
Séra Breuil.
Það var fvrir hreina tilvilj-
un, sem séra Brenil fór að fást
við forsögu^eig fræði. Hann var
í fríi í Mið-Frakklandi og fór
með nokkrum vinum sínum í
einn helli þar í grendinni. Þeir
komu að rifu i hellisveggnum ;
og smokraði. séra Breuil sér
þar inn. Hann var með lukt í
heridinni og er hann brá henni
á loft blásti við mvnd af tveim
•ur svörtum hes.túm tsg á gó'If
inu var far eftir nakinii fót lista
mannsins, sem teiknað baíði
myndina fyrir 40 000 árum.
Þessi uppgötvun hafði \'aran-
^eg áhrif á séra Brenil. Hann
tók nú að kynna sér list frum-
mahnsins af mi'klu kappi og
skildist brátt að Grikkir voru
ekki upphafsmenn myndlistar-
ínnar eins og almennt vár álit
ið. Harai rannsakaði nú he’la
víðsvegar um Frakkland og
fann ómetanlega fjársjóði
myndlistar diúpt í iörðu. Þatta
er erfitt starf, sem krefst ó-
takmarkaðs sálarstyrks og lík-
amlagrar þjálfunar.
Séra B.reuil fékkst víð rann
sóknir víða um heim. Hann fór
um aka Mið-Eiyrópu og var
langdvölum. í Kína og á. stærst
an. bátt í rannsóknum á minj-
um um. Kínamanninn (Sinan- .
þropos). Og har.n sannaði fy.rst I
ur manna að frummaðurinn |
kunni að nota eldinn. En í
Frakklandi jgerði hann sínar
stærstu uppgötvanir. Þar fann
hann Lascauxhellinn, stærsta
safn . forsögulegra mynda, sem
til er í heiminum. Lascaux var
74. .hellirinn, sem séra Breuil
fann. Hann dvaldist í honum
heilt ár. frá morgni til Icvölds,
teiknaði og niálaði upp mynd-
irnar, braut heilann um upp-
runa þeirra og aldur. Hann
fann svör við flestum spurn-
iögum sínum og gat út mikið j
rit um Lascanx. En hann hafði j
ekki fyrr lokið starfi sínu þar j
en hann fór til Suðaustur Af- ;
ríku og var þar samfleytt í sex j
ár, lengstum í háfjöllum Trans
vaal. en þar fann hann fjölda
hella, sem gevmdu ævafornar
myndir. Hið'nýja 10 binda rit-
verk hans er um Afríkanska
myndlíst á forsögulegum tím
um.
Séra Breúil hefur oft verið
spurður, hvernig hann fái varð
veitt sína kaþólsku trú, þrátt
fyrir þær uppgötvanir, sem
hann hefur gert og oft virð-
ast fara í bága við kennngar
kirkjunnar. Jafnvel páfinn hef
ur spurt séra Breuil þessarar
spúrningar, en Róm hefur ald-
rei fundið neitt athugavert við
rit hans. Séra Breuil segisö-
trúa b'blíunni bókstafiega,
hann hafi aldrei fundið í hennt
neitt, sem í bági fari við vís-
indalcgar staðreyndir. — Ad-
am Ög Eva voru uppi á ný
steinungaöld. segir séra Breuil, :
þau voru hinir fyrstu merin-, •
sem það nafn eiga skilið. og-i
loftslag á þessum tíma vár
mjög hagstætt í Mið-Austur-1
löndum. íðan kom. ísöldin og
manníólkið varð að klæðast
skinnum og tími veiðiþjóða
hófst. Þannig; ályktar sérá-
Breuil, hinn kaþólski klerkur
og frábæri fræðirnaður. Og enn
situr hann og ritar í kápp-
hlaupi við tírnann grundvallar
verk urn líf og list frummanns-
i>ns, forföður okkar allra.
'« * .y- ' ‘ - -JT' ^ ^,
Sin fóníu hl pmleikar
SINFÓNÍUHLJÓM S VEIT
ÍSLANDS hélt hljómleika í
Þjóðleikhúsinu s. 1. þriðjudags
kvöld undir stjórn Ragnars
Björr.ssonar. Einleikari var
Asgeir Beinteinsso'n. Má segja,
að báðir hafi „debúterað" á
á þessum hljómleikum. Ragnar
stjórnaði nú í fyrsta sinn sin
fóníuhljómsveitinni og Ásgeir
lék sinn fyrsta konsert með
hljómsveit. Komust báðir all
vel frá stórátökum þessurn, þó
að báða skorti nokkuð á öryggi
það, sem æfingin veitir.
Fraseringar hljómsveitarinn
ar voru með köflum góðar, en
þess á milli virtist kenna nokk
urs losarabrags, sem vafalaust á
eftir að lagast með aukinni æf
ingu, eins o,g fyrr segir.
Þrátt fyrir leiðinleg mistök
tókst Ásgeiri vel. Hann hefur
ágætan áslátt, temperament og
gáfur.. Undirritaður vill enn
endurtaka bað, sem hann hefur
áður sagt í umsögnum sem þess
ari, að nauðsynlegt er að gefa
einleikurum okkar fleiri tæki-
færi til að koma fram með
hljómsveitinni. Með æfingunn:
éinni ná þeir þeirri fullkomn-
un, sem hljómlistarmenn m.eð
köllun hljóta að miða að.
Það vircist líka einsýnt, að -
frá fjárhagslegu sjónarxniði ‘
hlýtur það að borga sig fyrir
hijcmsveiiina að láta einleik
ara koma fram, því að þeir ■
hljómleikar eru bezt sóttir,
G. G
f
íly§mé!afélag Islands
sæmir ápar Kofoed-
Haoion pllmerlci.
Á ÁRSHÁTÍÐ starfsmanna
f lu-gmálastj órnarinnar, flugfé-
laganna og Flugmálafélags ís«
lands, sem. haldin var að Hótel
Borg síðastiiSiS laugardags-
kvöld, sæmdi stjórn Fíugmála-
fól. Agnar Kofoed-Hansen flug
málastjóra gullmerki Flugmála
félags fslands í heiðursskyni
fyrir hrauíryðjendastörf og
aðra starfsemi á vettvangi is-
lenzkra flugmála.
KABTÖFLUR. .
Kartöíiukökur:
240 gr. hýddar kartöflur.
60 gr. hveiti.
30 gr. smjörlíki.
. 1 tsk. salt.
Smjör til að smyrja kökima
með.
Setjið kartöflurnar á pönnu,
mógu djúpa til að vatn geti flot-
ið yf'ir þær og sjóðið þær, en
hafið lok á pönnunni á meðan.
Hellið vatninu af þegar þær eru
soðnar og þerrið þær með því
að velta þeim á pönnunni yfir
hilanum. Merjið þær síðan gegn
um sigti. Sigtið hveitið saman
við og merjið smjörlíkið í gegn-
um sigti á sama hátt og kart-
öflúrnar. Hrærið kartöflurnar
samán við ás'amt salatinu. Fletj-
íð svo deigið út á hveitibornu
borði svo að kökurnar séu frera
ur þykkar. Átta kökur eiga að
koma úr uppskriftinni. — Hitið
pönnu með þykkum botni og
smyrjið hana með feiti. Steikið
síðan kökurnar í sex til átta
mínútur, þar til neðri hliðin ér
orðin ljósbrún. Snúið þeim þá
við og steikið þær jafnlengi á
hinhi hliðinní. Berið smjör á
kökurnar strax eftir að lokið er
við að steikja þær, Framréið-
íst, heitar.
Pommes Duchess:
30 gr. kartöflur.
1 eggjarauða.
' Salt og pipar.
Lítið smjör.
1' tsk. mjóí'k.
Hýðið kartöfíurnar og sjóðið
þær. Þær skulu settar f kalt vatn
Set,|io deigið i rjómaspraut.u
með grófum stút og sprautið því
í toppa á smurða ofnpönnu. Ca.
15 kökur ættu að koma úr upp-
■skriftinni. Blandið afgangnum
af eggjarauðunni saman við
mjólkina og penslið kökurnar
með þessu. — Bakist við hægan
hita í tíu til fimmtán míriútur,
þar til þær hafa fengið brúnar
randir.
og þegar suðan keiriur upp skal
setja lítið éitt af salti í vatnið.
Þegar þær eru soðnar er vatn
inu hellt af ög þær þerraðar á
sama hátt og áður. Þær eru einn
ig pressaðár í gegnum sigti og
síðan er svolitlu smjöri hrært
saman við. Eggjarauðan er þeytt
og nærri allri hrært saman við
deigið. Þetta er nú hrært vel og
saltinu og piparnum bætt í.
Kveikjarar
r
HREYFILSBUÐIN
HREYFILSBUÐIN
i ■
\.
s
\
\-
\
\
\
s
s
's
V
N
\
i"
\
s
V
\
s
\
\
\'
\
\
‘ \
\
\
\
%
\
\
V
V
\
\
\
\
V
\
*