Alþýðublaðið - 21.02.1958, Blaðsíða 8

AlþýJfublaRiS
Föstudagur 21. febrúar 1958

3i5i3ÍS3P?.P.;..Si
>«o
1
LeiSir aiixa, sem ætk að
feaupa eða selja
B I L
Mggja ti! okkar
Bílasalan
Klapparstíg 37. Sáni 13032
önmuiist allskonar vatns-
og hitalagnír.
HiiaKagnEr s.f.
Símsr: 33712 og 12899.
Húsnæðis-
miðlunm,
Vitasfíg 8 A.
Sími 16205.
Spaxið auglýsmgar og
hlaup. Leitið til okkar, ef
þér hafið húsnæði til
leigu eða ef yður vantar
húsnæði.
KAUPUM
prjócatuskur og vað-
malstuskur
hæsta verði.
Atafoss,
Þingholtstræti 2.
SKINFAXi h.f.
Klapparstíg 30
Sími 1-6484.
Tökum raflagnir og
breytingar á lögnum.
Mótorviðgerðir og við
geðir á öllum heimilis—
tækjum.
Minningarspjöld
D. A. S.
fást hjá Happdrætti DAS,
Vesturveri, sími 17757 —
Veiðarfæraverzl. Verðanda,
sfmi 13786 — Sjómannafé
lagi Reykjavíkur, sími 11915
— Jónasi Bergmann, Háteigs
vegi 52, sími 14784 — Bóka
verzl. Fróða, Leifsgötu 4,
sfmi 12037 — Ólafi Jóhanns
syni, Rauðagerði 15, sími
3309® — Nesbúð, Nesvegi 29
----Guðm. Andréssyni gull
smið, Laugavegi 50, sími
13769 — í Hafnarfirði í Póst
ísúsínu, sími 50267.
Áki Jakobsson

hæstaréttar- og hérað»
dómslögmenn.
Málfiutningur, ínnheimta,
samningageirðif, fasteigna
og skipasala.
Laugaveg 27. Sími 1-14-53.
Samúöarkorf
Slysavarnafélag íslands
kaupa flestir. Fást hjá slysa
vamadeildum um land allt.
í Reykjavík í Hanny 'ðaverzl
uninni í Bankastr. 6, Verzl.
Gunnþórunnar HaHdórsdótt
ur og í skrifstofu félagsins,
Grófin 1. Afgreidd í síma
14897. Heiíið á Slysavarnafé
lagið. — Það bregst ekki. —
Úivarps-
viögerðir
viöfækjasaia
RADðÓ
Velíusundi 1,
Súni 19 800.
FERÐAMENN!
Útvegum gistiherbergi.
Seljum flugfarseðla til
allra landa.
Örugg fyrirgreiðsla.
FERÐASKRIFSTOFA
RÍKISINS.

Þorvaidur Ari Arasoo, tidí.
LÖGMANNSSKRIFSTOFA
Stólavöríustig 38
c/o Háíl [áh. Þorkitcsorc h.t. - Pásth. 621
Símso IMI6 og ÍW7 - Simnclni:/t’i
Skýrsia Gylfa
Framhald af 6. síðu.
félagsmála og fjármála, svo og
sérstökum aðgerðum, er miði að
því að aðlaga efnahagsstarfsemi
þátttökurikjanna nýjum að-
stæðum, Munu hinar tvær láns
stofnanir samtakanna, Frarn-
kvæmdabanki Evrópu og Upp-
byggingarlánasjóðurinn, annast
það verkefni,
Sexveldasamningurinn var
á s. 1. sumri og haustj stað-
festur af löggjafarsamkomum
þátttökurikjanna, og gekk
hann í gildí 1. janúar s. 1. Á
því ári, sem nú er að líða,
verður þó ekkert aðhafzt ann-
að en að undirbúa starfsemi
bandalagsins. Komið verður á
fót stAfnumim þess og ákvarð-
anir teknar urn ýniis atriði,
sem ekkí eru skýr ákvæði um
í samningnum. Raunveruleg
framkvæmd samningsins
hefst hinsvegar ekkí fyrr en
1. janúar 1959, og þá munu
fyrstu tollalækkarirnar ganga
í giidi.
SAMSTARF FLEIRI
ÞJÓÐA.
Hjá því gat ekkj farið, að
fvrirætlanir sexveldanna um
að koma á sameiginlegum mark
aði vektí ekki aðeins athvgli.
heldur einnig nokkum kvíða
hjá öðrum aðildarríkjum Efna-
hagssamv i n nu s tof nun ar in nar.
Frá beinu hagsmunasjónarmiði
hlutu þátttökuríkin uían sex-
veldasvæðisins að óttast þau á-
hrif, sem tollabandalag sexveld
anna mundi hafa á viðskipti
þeirxa. Með tollabandalaginu
mundi samkeppnisaðstaða fram
leið’enda á samningssvæðinu
batna stórlega, en samljeppnis-
aðstaða þeirra, er utan við
stæðu, versna að sama skapi.
Þannig sáu Bretar fram á það,
að samkeppnisaðstaða þeirra
við sölu iðnaðarvöru, t. d. til
Hollands og Belgíu, í sam-
keppni við iðnað Þýzkalands og
Frakklands mundi versna stór-
lega. Þeir yrðu að yfírstíga háa
tollmúra, þar sem þýzkir og
franskir framleiðandur gætu
selt tollfrjálst. Sömu afstöðu
hlutu, aðrar þjóðir að hafa, t. d.
Danir varðandi sölu landbún-
aðarvara í Þj'zkalandi, og svo
mætti Iengi telja.
Af þassum sjónarmiðum
sprutíu brátt. hugmyndir um
það, að komið yrði á fót sam-
starff fleiri þjóða um fríverzlun
í því skyni að koma í veg fyrir
hin óhagstæðu áhrif sameigin-
Iega iparkaðsins á ríkj utan
hans og til þess aö skapa að-
stæður fvrir aukin hagkvæm-
ari viðskipti meðal þátttöku-
ríkja Efnahagssamvinnustofn-
unarinnar. Áttu Bretar megin-
Ingi ingimundarson
héraðsdómslögmaður.
Yonarstræti 4
Sími 24 7 53
Heima : 24 99 5
hæstaréttarlögmaður
Lúð¥4ksson
hér aðs dóms iö gm að ur
Austursíræíi 14
Sími 1 55 35
þátt í því að móta þessar frí-
verzlunarhugmyndir í upphafi,
og á ráðherrafundi stofnunar-
innar í febrúar 1957 var ákveð-
ið, að reynt skyldi að koma á
fót fríverzlunarsvæði, er næði
til allra aðildarríkja Efnahags-
samvinnuStofnunarinnar. Síð-
an hefur verið unnið stöðugt að
málinu innan hennar, enda þótt
enn sé alllangt í land, áður er
vænta má, að fyrir liggi frum-
varp. að fríverzlunarsamningi.
Hið fyrírhugaða fríverzlunar
svæði er í ýmsum mikilvægum
atriðum frábrugðið tollabanda-
lagi sexveldanna. Ekki er gert
ráð fyrir því, að komið verði á
raunverulegu tollabandalagí
milli ríkja fríverzlunarsvæðis-
ins. ToIIar í viðskiptmrv á milli
þátttökuríkjanna verða að vísu
afnumdir, en hins vegar er gert
ráð fyrir þvá, að þátttökuríkj-
uiiunx sé frjálst að ákveða
hverja tolla þau taka af vömm,
er koma frá löndum utan frí-
verzlunarsvæðisins. Skiptir
þetta verulegu máli, t. d. fyrir
lönd eins og Bretland, sem hef
ur nijög mikil viðskipti utan
efnahagssamvinnulandanna. —
Gengið hefur verið út frá því,
að reynt yrði að samrænia á-
kvæði fríverzlunarsvæðisins og
sexveldasamningsins varðanái
tollalækkanir eins mikið og
unnt er, og þess vegna hefur
verið lagt. til, að tollalækkanir
sexveldasamningsíns gildi í að-
alatriðum á fríyerzlunarsvæð-
inu, svo að 12—15 ár munu líða
þangað til fríverzlunin er kom-
in algerlega til framkvæmda,
frá þeim tíma, er samningui'inn
gengur í gildi.
Grundvallarmunur er á þeim
sjónarmiðum, sem fríverzlunar
tillögunar grundvallast á og
þeim tilgangi, er lýsir sér í sex-
veldasamningnum. Fríverzlun-
arsvæðið er eingöngu hugsað
sem samningitr um viöskipta-
leg málefni, og það vakir alls
ekki í'yrr forvígsmönnum hans,
að hann. sé slcref í átt til póli-
tískrar sameíningar Evrópu- —
Einnig virðast flest ríkin ófús
til þess að afsala sér ákvörðun-
arrétti í hendur stofnana frí-
verziunarsvæðisins, og er lagt
ti-1, að innan þess gildi svipað-
ar reglur um. ákvarðanir og í
Eif n aha gs s a mvi n nus tof nunin n i
þ. e. a. s., að allar mairí háttar
ákvarðanir þurfi að samþykkj-
ast einróma.
Það er að siálfsögðu aug-
ljóst, að fríverzlun mun gera
nauðsynlegt að samræma frelc
ar cn gert hefur verið stefnu
þátttökuríkjanna í efnahags-
málum til þess að koma í veg
fyrir misræmi og jafnvægis-
leysi. Hins vegar gera fríverzl
unartllögurnar ekki ráð fyrir
nærri þvi eins nánu samsíarfi
um þessi mái né um. félagsinál
og skattamál eins og sexvelda-
samningurinn.
í hinum upphaflegu fríverzl
unartillögum var lagt til að frí-
verzlunin tæki ekki til landbún"
aðarafurða. að fiskafurðum með
töldum, og áttu Bretar megin-
þátt í þeirri tillögu. Hefur þetla
atriði orðið eitt ai helztu deilii1
efnunum varðandi efni fríverzl
unarsamningsins.
Loks var það viöurkennt í upp
hafi, að sum þátttökuríkja
myndu ekki vera fær um að
taka á sig í upphafi skuldbind
ingar fríverzlunarsamnings, og'
var því talið líklegt, að veita
þyrfti þessum ríkjum einhverja
sérstöðu og jafnvel aðstoð fyrst
í stað.
Framhald af 5. siðu.
mikið. Brátt dró úr sviðanum
aftur, en ekki vissi það á gott,
eins og síðar kom fram, Verður
nú fljótt farið yfir sÖgu. Guð-'
laugur náði heim með. guðs-
hjálp. Gaddfreðinn, fannbar-
inn og kalinn á fótum komst
hann heim til bæjar að lokum.
Var honum vel fagnað, hresst-
ur á volgri nýmjólk, og ekki
var seppa heldur gleymt, sem
líka var illa á sig kominn. Föt-
in voru rist utan af Guðlaugi,
bali með vatni í settur við rúm
hans og ísmolar settir í vatn-
ið. Síðan var Guðlaugi hjálp-
að' við að koma fótunum ofan í
balann. Þannig sat Guðlaugur
alla jólanóttina — og Iangt
frani á næsta morgun. — En
húsbóndinn, Þórarinn Árnason,
vakti með f.iármanni sínum og
stytti honum stundir með því
að tefla við hann allan tím-
ann. En vegna þessarar- hörku-
meðferðar hélt fjármaðurinn
heilum fótum sínum.
SÓKRATES.
Guðlaugur- var mikill og góð
ur hestamaður. Sat hann hest
sinn vel og bar áseta hans af.
Margar ferðir fórum við Guð-
laugur saman á hestum austur
í Selvog. Fórum við þá oftast
um Krýsuvík og Herdísarvík.
Eitt sinn sem oftar gistum við
í Herdísarvík hjá frú Hlín
Johnson, Fengum við frábær-
ar móttökur eins og alltaf áður.
Það var á sunnudagsmorgni,
Við voram búin að drekka
kaffi og vorum að rabba sam-
an. Um þetta leyti var frú. Hlín
að koma sér upp fjárstofni í
Herdísarvík. Talið barst því að
fjárgeymslu. Sneri' Hlín sér að
Guðlaugi og sagði:
„Það ber sannarlega vel í
veiði, að þú ert staddur hér,
Guðlaugur minn. Þú hefur
manna bezta og mesta þekkingu
á öllu því, sem lítur að sauð-
fjárrækt á jörð eins og Herdís-
arvík. Blessaður, miðlaðu mér
nú af þekkingu þinni og
reynslu. Láttu. mig nú heyra
með nokkrum vel völdum orð-
um um allt hið mikilvægasta í
sambandi við fjárbúskap, miðað
við þær sérstæðu aðstæður,
sem hér eru.fyrir hendi í Her-
dísarvík.“
Guðlaugur brosti lítið eitt,
dró alldjúpt andann, reisti höf-
uðið svolítið og hóf síðan mál
sitt. IJann talaði í fullar 20
mínútur samfleytt. Kom hann
víða við, en ekki ætla ég mér
bá dul að endursegja efni ræðl
unnar. Eg mun heldur ekki
aera tilraun til þess að lýsa því,
hvernig Guðlaugi tókst. Þess
í stað þykir mér rétt að lofa
ykk-ur að hevra álit dómbær-
ari manns. Eg held, að. hann
verði vart fundinn. Maður þessi
hlustaði ásamt okkur Hlín á
ræðu Guðlaugs. Þetta var skáld
ið og spekingurinn Einar Bene-
diktsson.
Þegar Guðlaugur hafði lokið
ræðu sinni, vorum við öll þög-
ul nokkra stund, eins og oft
vill verða, þegar menn upplifa
eitthvað, sem sker sig' úr um
bað veniulega. En allt í einu
ivftir skáldið hendi sinni, legg-
ur hana þéttingsfast á öxl Guð-
laups og segir hægt og skýrt:
„Ég þaldca þér, Sókrates.“
Hér lýkur svo Guðlaugs
þætti G.iáhúsa,
Friðfinmir V. Stefánsson.