Forvitin rauð - 01.05.1980, Page 18

18
Hvers vegna grunnhópar?
Sálarkvallr og vonbrigói.
"Mer leið bara virki-
lega illa þegar ég kom á
fund hjá Hreyfingunni í
fyrsta sinn. Þarna kom gg a
laugardagsmorgni og þegar
ég gekk inn þá var mér
varla heilsað. Menn voru
eitthvað að ræða saman og
það var ekki yrt á mig.
Ég sat bara þarna eins og
illa gerður hlutur þangað
til ég dreif mig heim."
Margir félagar í Rauð-
sokkahreyfingunni hafa
haft þessa sögu að segja
af fyrstu kynnum sínum af
Hreyfingunni og þær konur
eru sjálfsagt ófáar sem
hafa komið í Sokkholt, sem
er húsnæði Hreyfingarinnar
á Skólavörðustíg 12 ( til
upplýsingar þeim sem ekki
vita ), fengið ofangreindar
móttökur og aldrei látið
sjá sig á staðnum aftur.
í fyrra var reynt að
koma á fót nýliðastarfi
sem gekk nokkuð vel framan
af en einhvern veginn
leystust nýliðahóparnir
upp og væntanlegir félagar
hurfu út í bláinn. Konurnar
virtust ekki finna þá sam-
stöðu og þann stuðning í
Hreyfingunni sem þær voru
að sækjast eftir. Meira að
segja var það haft eftir
einum nýliðanna, fráskil-
inni eldri konu, að hún
hefði komið inn í Hreyf-
inguna en hrökklast út
aftur með enn meiri van-
máttarkennd en hún hafði
áður - þarna höfðu verið
fyrir menntakonur sem
"virtust" svo gáfaðar og
fullar sjálfstrausts.
Það var þvi deginum
ljósara að það var eitt-
hvað meira en lxtið bogið
við móttöku nýrra félags-
manna og róttækra aðgerða
var þörf. En hvaða ráða
átti að grípa til?
Af og til höfðu komið
upp hugmyndir innan Hreyf-
ingarinnar um að koma hér
á fót svokölluðum grunn-
hópum sem hafa tíðkast í
dönsku Rauðsokkahreyfing-
unni, og raunar víðar. En
ekkert hafði orðið af því,
þar til í vetur að miðstöð
tók ákvörðun um málið. Á
síðasta ársfjórðungsfundi
var látið til skarar skríð^
- félögum var gefinn kostui
á að skrá sig í grunnhópa.
í daglegu tali kalla félag-
arnir hópana basís-grúppur,
en betri íslenska mun vera
þýðingin: grunnhópar.
Hvers vegna grunnhópa?
Á seinni tímum er það
orðin hefð að skipta lífinx
í einkalíf annarsvegar en
opinbert líf hinsvegar.
Opinbera lífið hefur fram
til þessa þótt öllu mikil-
vægara en einkalífið. Opin-
bera lífið, það er stjórn-
mál, félagsmál og atvinnu-
rekstur hverskonar. Þar er
blessaður karlpeningurinn
önnum kafinn við að taka
"mikilvægar" ákvarðanir.
Konurnar hafa einkalífið
hinsvegar mest megnis á
sínum snærum. Þær bera
ábyrgð á því að börnin séu
í hreinum og heilum fötum,
mett og pattaraleg, og
þær bera einnig ábyrgð á
því að karlmennirnir séu
í pressuðum jakkafötum
þegar þeir þurfa að fara
á þann vettvang þar sem
hinar mikilvægu ákvarðanir
eru teknar. Þessi þjónustu-
störf kvenna eru hvorki
metin til virðingar eða
kaups - það er helst tekið
eftir þeirri konu sem ekki
sinnir þessum skyldum sínurr
SÚ kona er drusla.
NÚ vill svo til að konur
hafa í auknum mæli farið
út í hið opinbera líf, en
karlarnir ekki að sama
skapi aukið þáttöku sína
í því sem talið er til
hins miður mikilvæga einka-
lxfs.
Þegar grunnhópunum var
komið á fót í Danmörku var
það ’meðal annars þessi
skipting sem konur vildu
taka fyrir. Einkalífið var
að þeirra mati ekkert
"einka" - þau störf sem
þar eru unnin eru vissu-
lega mikilvæg og hluti
hins pólitíska samfélags.
Eða hvað er það annað en
pólitík, þegar fjöldi
kvenna vinnur ólaunuð
störf inri- á heimilunum í
þágu heildarinnar? Með því
að reyna að draga þetta
"einka" - líf inn í almenn—
ar umræður vildu þær benda
á mikilvægi starfa sinna
og heimtuðu að fullt til-
lit yrði tekið til þessar-
ar vinnu. Karlmenn færu
þá kannski að sjá hana
í öðru ljósi og líta á
þessi störf sem sjálf-
sagðan þátt tilverunnar
en ekki eitthvað sem gerði
sig sjálft.
Því hefur einnig verið
haldið fram að konur séu
tilfinningaríkari en karl-
menn og blíðari og sjálf-
sagt stuðlar uppeldi
þeirra að því - en það á
ekki að nota það gegn þeim.
Það að vera tilfinninga-
rikur ætti að teljast konum
til tekna í jafn tilfinn-
ingasljóu þjóðfélagi og
við lifum í. Og heimilið
ætti ekki að vera eini
staðurinn þar sem það þykir
við hæfi að sýna einhverjar
tilfinningar.
Fjölskyldu- og tilfinn-
ingamál eru nú einu sinni
hluti af lífi hvers og eins
Þau eru mikilvæg og það á
ekki að loka þau inni á
heimilunum í litlum lokuð-
um einingum. Með því að
reyna að draga þessi mál
inn i opinbera umræðu
ættum við að ná meira jafn-
vægi í lífið og tilveruna,
ná meira jafnrétti og
síðast en ekki síst, fá
mannúðlegra þjóðfélag. Og
það er þetta sem grunn-
hóparnir vilja stuðla að.
Lyftistöng fyrir hreyf-
inguna.
NÚ eru í gangi 7 grunn-
hópar innan Hreyfingarinn-
ar. Starfið hjá þeim geng-
i.ir upp og niður eins og
oft vill verða en yfir-
leitt virðast félagar
jákvæðir og ánægðir. Það
persónulega samband sem
hefur náðst í grunnhópun-
um hefur yfirleitt verið
gefandi, ekki síst fyrir
þá sem hafa kannski ekki
svo mikið persónulegt sam-
band við annað fólk. Þjóð-
félagið er nú einu sinni
þannig að ef menn ekki
eru í kjarnafjölskyldu,
þá eiga þeir kannski ekki
í svo mörg hús að venda
með sín einkamál.
Og nú þegar flestir
hóparnir hafa lokið sér
af með sín persónuleg mál,
eru þeir farnir að huga að
framtíðarverkefnum næsta
haust, þáttöku í almennu
starfi innan Hreyfingar-
innar eða lestri bóka og
umræðum umræðum um kvenna-
baráttuna.
Okkur fannst ekki úr
vegi að Forvitin rauð færi
á stúfana og kynnti sér
aðeins viðhorf félaganna
til starfsins í grunn-
hópunum.
Við ræddum við tvo
nýliða, þær Dröfn Guðmunds-
dóttur og Sigrúnu Ágústs-
dóttur, um það hvaða hug-
myndir þær hefðu gert sér
í upphafi um grunnhópana
og hvað þeim hefði fundist
jákvætt og hvað neikvætt
við þá hópa sem þær störf-
uðu í. Viðtölin við þær
gefur að líta hér í blað-
inu.
Svo spurðum við Valgerði
Eiríksdóttur hvaða áhrif
hún héldi að grunnhóparnir
myndu hafa á Rauðsokka-
hreyfinguna almennt. Um
það sagði Valgerður:
"Það er nú ekki komin
mikil reynsla á þetta enn-
þá, en það virðist mikill
áhugi hjá hópunum fyrir
áframhaldandi starfi.
Þegar hóparnir verða farnir
að komast betur í gang, þá
held ég að þeir verði
lyftistöng fyrir Hreyf-
inguna."
hópnum
Of margar í
Viðtal við Dröfn Guðmunds-
dóttur.
Ég gerði mér engar
hugmyndir í upphafi, ég
vissi að þetta hét grunn-
hópur og gerði mér grein
fyrir að við ætluðum að
kynnast, en hélt að við
myndum kannski vinna að
einhverju ákveðnu verkefni
og kynnast þannig, í
gegnum starfið.
Mér fannst kannski nei-
kvætt að við notuðum allt-
of langan tíma í að kynn-
ast og ræða um fortíðina,
það sýnir sig þó kannski
seinna að það hafi verið
nauðsynlegt. Við vorum
líka ansi margar í hópnum
og oft náðum við því ekki
allar að segja frá. Það
þurfti þá að skipta sama
umræðuefninu niður á tvo
fundi og yfirleitt gafst
okkur ekki tími til að
draga saman það sem komið
hafði fram eða að sjá
þetta í þjóðfélagslegu
samhengi eins og talað
var ixm í byrjun og maður
þráði alltaf.
Að kynnast öðrum konum
og kynnast þeim mjög per-
sónulega, það var vissu-
lega jákvætt, maður kynn't’
ist ekki fólki á þennan
hátt undir venjulegum
kringumstæðum þannig að
það segi frá lífi sínu
svona opið. En í grunn-
hópnum kynnist þú mann-
eskjunni hinsvegar ekki í
samskiptum eða verkum, þú
færð bakgrunninn en gerir
þér ekki grein fyrir
hvernig er að vinna með
henni. En það kemur kannáci
seinna.
Grunnhópurinn virkaði
samt hvetjandi á mig svona
til áframhaldandi starfs,
ég er það áhugasöm um þetta
Undir lokin var ég að vísu
ekkert spennt fyrir að
mæta á fundi, en ég ætla
ekki að gefast upp. Ég er
ekki lokuð manneskja. Ég
hef kannski ekki þörf
fyrir að þekkja fólk svo
vel persónulega til þess
að geta starfað með því.