Morgunblaðið - 24.12.1931, Blaðsíða 6

6
kORGUNBLAÐIÐ
ooooooooooooooooo,
GLEÐILEG JÓL!
Versl. Katla.
'ÓOOOOOOOOOOOOOOOOÁ
HI =ini n—u -
GLEÐILEG JÓL!
Q Q
Sigurður Kjartansson.
30
<>0000000000000000
GLEÐILEG JÓL!
Kaupfjelag Borgfirðinga.
Kjötbúðin Herðubreið.
<>0000000000000000}
□
GLEÐILEG JÓL!
Benóný Benónýsson.
000000000000000000.
GLEÐILEG JÓL!
Helgi Hafberg.
Laugaveg 12.
000000000000000000
GLEÐILEG JÓL!
Tóbaksversl. London.
□
GLEÐILEG JÓL!
Hafliði BaMvinsson.
GLEÐILEG JÓL !
Vershmin Fálkinn.
GLEÐILEG JÓL!
Tóbakshúsið.
aaaaoaaoaoaa□□aooaoaaoaoaaanaaaaaaaaa
□ a
§ Ósjálfráð list. a
Fyrsta sýningin af svokall-
aðri „ósjálfráðri list“ var ný-
lega haldin í Berlín. Það er sú
list, sem menn hafa skapað ó-
sjálfrátt og án þess að hafa lagt
neitt til hennar frá sjálfum sjer.
Og „listamennirnir“, sem sýndu
þarna, hafa ekkert lært, hvorki
' myndhögggvaralist nje málara-
list. Þegar þeir eru með sjálfum
sjer, kunna þeir hvorki að halda
á pensli nje móta leir. „Lista-
verk“ þeirra eru og mjög frá-
brugðin öðrum listaverkum og
einkennileg að sama skapi.
Þau eru gerð í nokkurs konar
dáleiðslu og með afskaplegum
flýti. Þessa grein listarinnar
nefna Þjóðverjar „draumlist“
(Traumkunst) og þykir mörg-
um mikið til hennar koma.
Rannsóknum á eðli svefns og
drauma er enn mjög áfátt, en
hjer bætist nýtt rannsóknarefni
við, þar sem hjer er sýnt og
sannað, að menn geta unnið í
svefni. Draumlistin á áreiðan-
lega framtíð fyrir sjer. Hún hlýt
ur að safna fylgjöndum, og
menn, sem byrja á því að æfa
sig í henni, munu halda því
áfram. Þess vegna þykir hlýða
að segja nokkuru nánar frá
sýningunni.
Á sýningunni voru nokkur
málverk, eftir elsta manninn
sem málar ósjálfrátt. Hann heit-
ir Machner og er nú 66 ára að
aldri. Hann málar að vísu í
vöku, 0g það getur meir en ver-
ið að hann hafi einhver brögð í
tafli og sje lærðari en hann læt-
ur. En einkennilegar og „okkult-
iskar“ voru myndir hans.
Þá er merkilegri 13 ára göm-
ul stúlka, sem hafði mótað dýra-
myndir og mannamyndir, sem
þekkja má. Þetta hefir hún gert
óafvitandi og með rækilega
bundið fyrir augun.
Einn af málurunum, Nusslein
að nafni, málar alt með fingr-
unum, krotar niður með ótrúleg-
um hraða sýnir sínar frá öðr-
um heimi. Á þeim myndum má
sjá — segir sá, sem lýsir sýning
unni — að það er skemtilegt
hinum megin, og að þar er
„funkis“-stíll mest metinn.
Á sýningunni voru þó nokkur
frábær verk, sem allri dómgreind
er ofvaxið að skilja hvernig eru
til orðin. Og af höfundum þeirra
ber fyrst og fremst að geta
þýsku konunnar, frú Elsbeth
Joffé, sem gengur undir nafn-
inu Abé. Hún hefir sjálf skýrt
frá því, hvernig hún vinnur og
leyft blaðamönnum að horfa á
sig meðan hún var að rnála.
Þegar hún var þriggja ára,
fóru hæfileikar þessir fyrst að
koma í ljós hjá henni. Móðir
hennar hafði þá bakað svokall-
aða „turnköku“ og langaði Bett-
an litlu ósköp mikið til þess að
bragða á henni. En mamma henn
ar bannaði henni harðlega að
koma nærri kökunni. Svo sofn-
aði Bettan og hana dreymdi
kökuna og í draumnum sá hún
marga örlitla álfa, sem klifu upp
turnháa kökuna og brutu topp-
inn af og gáfu henni. Þegar hún
vaknaði málaði hún svo mynd
af því, sem hún hafði sjeð í
0:
Hótel Borg.
Eigendurnir óska innilega öllum
vinum og stuðningsmönnum gleði-
legra jóla, svo og móístöðumönnum.
=0
draumnum. Þetta var fyrsta;
draummyndin hennar, en síð- j
an hefir hún málað óteljandi ;
slíkar myndir. En nú er hún ;
fullorðin og gift kona og fæst j
við önnur vandasamari viðfangs-
efni en turnkökur. Það gerist |
með þeim hætti, að hún legst til I
hvílu og sofnar, og sefur fast. j
í draumi bera merkilegar sýn-
Frú Abé málar.
ir fyrir hana. Svo rís hún á fæt-
ur, sem -frú Abé, og málar það, j
sem fyrir hana hefir borið. Hún 1
hefir ekkert viðþol fyr en hún
hefir gert það og getur engu
öðru sint. Hún er í einhvers kon-;
ar leiðslu, og meðan hún er að !
mála með annari hendinni get-
ur hún unnið eitthvað annað
með hinni hendinni, t. d. skorið
brauð, eða flysjað kartöflur, og j
jafnframt talað við þá, sem hjá :
henni eru, um daginn og veginn.
Hjer eru því engar sjónhverf -!
ingar nje brögð í tafli. Myndir j
hennar ern flestar vel málaðar 1
en undarlegar mjög. Eru þar j
furðudýr og ýmiss konar fyrir-
brigði, sem ekki er hægt að lýsa.
Sjálf hefir hún oft enga
hugmynd um hvað hún ætlar að
mála. Og þó menn horfi á hana
líður langur tími áður en þeir
geta áttað sig á því, hvers kon-
ar mynd ætlar að koma á ijer-
eftið. Þess vegna er það skilj-
anlegt, að sálfræðingar hafa gef-
ið frú Abé nánar gætur, og hún
hefir sjálf ekki haft neitt á
móti því. Hún þráir sjálf að fá
einhverja skýringu á því, hvers
konar hæfileikar það eru, sem
kpma fram hjá henni þegar hún
er í þessu ástandi. Og sálfræð-
ingarnir hafa skrifað ritgerðir
um hana og komið með skýring-
ar, en það er að eins sá galli á
þeim, að engum tveimur skýr-
ingum ber saman. Hún vonar
þó enn, að einhvern tíma muni
hún hitta þann mann sem get-
ur leyst þessa gátu sálarlífs
hennar.
GLEÐILEG JÓL!
Verslunin Edinborg.
Heildverslun Ásgeirs Sigurðssonar.
GLEÐILEG JÓL!
Timburverslun Árna Jónssonar.
1
SS ÍSSÍSSÍSSISS
GLEÐILEG JÖL!'
og 0
GOTT NÝTT Á R. ^
Þökk fyrir viðskiftin á liðna árinu. u
Wi S
1^5 G. Ólafsson & Sandholt. y
GLEÐILEGRA JÓLA
óska jeg öllum viðskiftavinum mínum
Sveinn Þorkelsson.
GLEÐILEG JÓL!
M. Th. S. Blöndchl hf.
GLEÐILEGRA JÓLA
óskar öllum viðskiftavinum sínum
Efnakmg Reykjavíkur.