Morgunblaðið - 16.12.1933, Blaðsíða 11

11

Fys*ir fólin!
kaupa menn:
Fallegar enskar húfur
og Hatta í G e y s i r
því flestir eru sammála
um það, að þar sje stærst
og smekkleg-ast úrval.
GEYSIR.
best í
.Bíordáls-Ísfaiúisi
Sími 3007.
h. 1. Eínaoerh leyðjayir
£insHonap iiæstai'jeilap dóniur
ætti þetta að teljast:
Þeir, sem ætíð biðja
um það besta, og
mikla þekkiugu hafa
4 bökunardropum,
nota ávalt
Lifíu bökunardropa
Ttl jtlana:
Kventöskur
Herraveski
Buddur
Mikið og
mjöp- smekklegt
úrval.
Voruíusii,
Hangikjðt
á aðeins 70 aura V2 kg-. ís-
lenskt bændasmjör, sjerlega
gott, saltkjöt 45 aura % kg.
ísl. egg og dönsk bökunar-
egg ávalt til í
Venl. Biðrafnn.
Bergstaðastr. 35. Sími 4091.
Dívanar, dýnur og alls konar
stoppuð húsgögn. — Vandað
efni. Vönduð vinna- Vatnsst. 3
Húsgagnaverslun Reykjavíkur
Ibiið
vantar nú þegar eða
síðar. Upplýsingar í
síma 4857.
um vilja. Að tíu árum liðnum get-
ur hann lengt reynsluskeiðið, sem
fyr er sagt, og liafa þó nokkrir
látið þess getið, að þeir muni gera
það. —
Mig langar til að það verði yður
öllum vel ljóst, að það sem fyrir
mjer vakir fyrst og fremst, er
sjálfsuppeldi einstaklingsins, en
svo er fjárhagshjálpin af því leið-
andi.
Ymsir vinir mínir hafa getið
þess við mig, að þeir ýmist ætli
eða hafi þegar fengið slíkar tíu
ára áætlunarbækur handa börnum
sínum, í æsku. I þessar bækur á
að leggja það, sem börnunum er
gefið eða þeim áskotnast, að vísu
oftast smáupphæðir. Hugmyndin
er að venja svo bömin, er þeim
vex vit og þroski, á það, að halda
þessari stefnu, venja þau á sjálfs-
afneitun. Þetta er prýðilegt og
liefir lík hugsun komið fram hjá
mætum maimi, sem á hugmynd
mína hefir minst. Best væri að
faðir eða móðir gerðu þetta einnig
sjálf, ef þau gæti. Þá gætí þau
bent sjmi og dóttur á sitt eigið
fordæmi til eftirbreytni, og þannig
vanið börnin á að halda áfram
slíkri stefnu af frjálsum vilja, sem
þau hefði tekið vegna þeirra, með-
an þau höfðu ekki fult vit á sjálf.
Margur hugsar áreiðanlega ekki
út í það í f járhagsefnum, að margt
smátt gerir eitt stórt. Hann hugs-
ar sem svo: Þetta eru smámunir,
mig munar ekkert um það.
Bn hvað eru smámunir?
Einn maður út af fyrir sig er
aðeins smælingi, en nógu margir
smælingjar eru orðnir að þjóð, áð-
ur en vjer vitum af og nógu marg-
ar þjóðir að lieilu mannkyni.
5 aurar eru kallaðir smámunir,
en nógu margir 5 aurar verða að
þúsundum, og þúsundirnar að
miljónum og miljónirnar að rnilj-
örðum, þessum gapalegu fjárhæð-
um, sem eru stærri en hugurinn
eiginlega rúmar. (Þetta var svona
innan sviga til skýringar).
Pjetur og Páll hugsar :Þetta eru
smámunir. Mig munar ekkert urn
þá. Hann talar fyrirlitlega um
smámunina, sem þó eru sjálf und-
irstaðan. Að fyrirlíta smámunina,
er sannarlega að byggja á sandi.
Og þegar smámunirnir eru smáðir,
hrvnur spilaborgin.
Sem sagt: Aður en varir eru
smámunirnir orðnir að stórurn
upphæðum.
Til smámunanna, sem einstak-
lingurinn hefir sóað, smámunanna,
sem áður en varir, eru orðnir að
upphæðum, sem munar um, getur
hann alls ekki tekið, hversu feg-
inn sem hann vildi. Þess vegna er
betra að byrgja brunninn áður en
barnið er dottið ofan í hann.
Jeg kalla þetta Tíu ára áætlun-
Vitaskuld hefi jeg sjálfur gert
ýmsar áætlanir, til að gera mjer
grein fyrir hugmyndinni. Aðrir
geta gert sínar áætlanir, en reynsl-
an ein verður að leysa úr öllum
slíkum spurningum- En augljóst
er, að yrði samtökin almenn,
rnundi koma fljótt upphæðir, sem
þjóðinni yrði mikill styrkur að.
Það er næsta varleg áætlun, að
hver maður á landi lijer legði til
hliðar aðeins eina krónu á mann
til uppjafnaðar, það yrði þó yfir
100.000 krónur á ári eða á aðra
rnljóna króna í tíu ár frá byrjun
auk allra vaxta. Ef hver maður
MORGUNBLAÐIÐ
legði þannig til hliðar hinsvegar
5 krónur á mann til jafnaðar á
ári, yrðu það yfir hálfa miljón
króna í eitt ár, en á sjöttu mdjón
króna í tíu ár auk allra vaxta-
Þetta er hvort tveggja laglegur
skildingur og mætti framkvæma
bæði mikið og margt fyrir þær
upphæðir. Allir geta sjeð, að hjer
getur verið um geypifjárhæðir að
ræða alls yfir, ef samtökin yrði
almenn, og að einskonar þjóðar-
tryggingu. Eitt meðalheimili gæti
að öllum jafnaði sparað við sig
sem svarar einni krónu á, dag, sjer
öldungis að skaðlausu. Þetta eru
þó 365 kr. á ári, en 3650 kr. í tíu
ár, auk vaxta.
Hversu margt heimili hefir elrki
komist í fjárþröng af því að ekki
hefir verið sparað við sig sem
svarar einni krónu á dag.
Nú er vitanlegt, að stórmikill
fjöldi heimila um land alt hefir
.einmitt neitað sjer um 1 krónu á
dag að minsta kosti. Þess vegna
er ekki alt komið lengra og dýpra
norður og niður en er.
Hjer hefir ekki verið tekið
djúpt í árinni, en þegar má sjá
með sjálfa smámunina fyrir aug-
um hjá einstaklingunum, að vissu-
lega er ómaksins vert að hefjast
þegar handa.
Að vísu veit jeg, að ýmislegt af
því, er til óþarfa eyðslu mætti
teljast, er tilfærsla í landinu
sjálfu, en stórar upphæðir, er þann
ig sparast, hefði að öðrum kosti
farið út úr landinu.
Að koma þessu á fyrir alvöru,
það gæti virst þyngri þrautin. —
Fyrst vil jeg geta þess, að jeg
legg mest upp úr áhrifum einstak-
lingsins hvers á annan. Hver fyrir
sig á sína ættingja, vini og vanda-
menn, sem þeim er ekki sama um,
hvernig vegnar. Einslegar fortölur
mundi koma ótal sinnum að ómet-
anlegu gagni.
Nú skulum vjer setja. svo, að
maður komi til manns og hvetji
hann til að taka þátt í Tíu ára
áætluninni.
Verið getur, að hann hitti á ein-
hvern gárungann, sem gerir gys
að öllu saman. Honum þarf ekki
að fallast hugur. — Hann segir:
Þetta geri jeg, vilt þú ekki einnig
reyna það ? Enginn þarf að kippa
sjer upp við það, þó einhver kynni
að skopast að hugmyndinni- Slíkt
eiga menn ávalt á hættu í fjöl-
mörgum efnum, er til almennra
heilla horfa. — Ýmsar leiðir mætti
fara til að hjálpa þessu máli. Sums
staðar eru sveitasparisjóðir. Þeir
eru tilvaldir til að unt sje að
fylgjast með gangi málsins og
hægt sje um vik fyrir einstalding-
ana. Þar sem þeir eru ekki til, gæti
verið ráð að stofna þá, þar sem
völ er á gætnum mönnum til að
stjórna þeim.
Annað það, að í hverri sveit
væri maður eða menn, sem væri
einskonar milligöngpmenn milli
einstaklmganna og lánstofnan-
anna, er vildu taka að sjer, auð-
vitað fyrir enga borgun, að koma
hinum og þessum upphæðum fyr-
ir fólk í bækurnar.
Niðurl.
———-----------------
í Feneyjum
var nýlega vígð brú. Er hún rúm-
ir 4 km. að lengd og bygð yfir 228
[boga- Brúin heitir Littoriabrúin.
5unökennararnir
og aöbúö þeirra.
Þeim, er ókunnugir korna til
sundnáms hjer í sundlaugarnar,
mun þykja það kynlegt að þat
skuli enginn klefi með upphitun
vera til handa sundkennurunum
til að hafast við í, niilli þess, sem
þeir eru við kensluna í lauginni.
— Verða þeir að láta fyrirberast
í óhituðum klefa, eða úti, hvernig
sem viðrar.
Mjer er sagt að sundkennararnir
hafi farið þess á leit, að fá bætt
úr þessu, en fengið þau svör að
um slíkt gæti ekki verið að ræða.
Þetta er hin mesta óhæfa, og er
óhætt að segja að lífi og heilsu
kehnaranna er beinlínis stofnað í
mikla hættu með þessu. Er þetta
því verra og hraklegra, sem báðir
kennararnir, Jón og Olafur Páls-
synir, eru ágætlega vaxnir starfi
sínu, og mjög liprir menn og vel
látnir af öllum, er sundnám sækja.
Er ekki víst hversu auðfengnir
væru jafnfærir menn og vel þokk-
aðir til kenslunnar, ef þeir yrðu
sviftir heilsu, eða f jörvi, með þess-
ari aðbúð, og ekki verður sagt að
bærinn láti þá njóta föður síns,
Páls Erlingssonar, sem nýlega
liefir verið lieiðraður, og maklega
fyrir störf sín við útbreiðslu sunds
ins, sem allir vita að er hin þarf-
asta, íþrótt.
Enn er á það að benda í þessu
sambandi að veikist maður snögg-
lega þarna í laugunum, er þess
eigi kostur að koma honum í hlýtt
herbergi, eða klefa, eins og nú
standa sakir, og mætti svo fara,
ef önnur atvik stuðluðu til, að sá
hlyti bana af, er fyrir vrði.
Þetta fyrirkomulag er orðið til
smánar bænum, og verður þó enn
frekar ef^að þvi kemur að eitt-
hvað alvarlegt lrlýst af. — Mjer
er sagt að rafmagnsstjóri telji ör-
lítinn kostnað við þetta. Er þarna
mjög nærri sundlauginni staur,
sem stendur undir háspennuþræði,
og er mjög stutt leiðsla þaðan til
sundlaugarinnar.
Hjer er um örlítinn kostnað að
ræða, og þó meiri væri, er á það
að líta hvað í 'húfi er: Líf og
heilsa þörfustu og nýtustu starfs-
manna bæjarins og enn fleiri
manna, og er þó ótalin smánin, en
hún mun þykja lítilsvirði á við
'fjeð, og er þó napurt og nauðar-
legt að horft sje í lítilfjörlegan
kostnað til svo nauðsynlegra hluta,
sem hjer ræðir um, eins og fje
bæjarins er sóað 4 ýmsan hátt til
þarfleysu.
Einar Eyjólfsson.
Stlórnmálaafstaða mín.
Sökum þess, að það hefir komið
í ljós að margir gera sjer títt um
stjórnmálaafstöðu mína fyr og nú
vil jeg taka þetta fram:
Sú ásökun, að jeg hafi verið í
mörgum stjórnmálaflokkum er með
öllu ósönn, eins og þeir vita best,
sem mjer eru kunnugir. Jeg liefi
frá öndverðu verið mótfallinn
stefnu og skoðunum jafnaðar-
manna, þótt jeg hinsvegar hafi
getað átt samleið með þeim um
ýms málefni, er þeir liafa borið
frani eða haft á stefnuskrá sinni.
IJm nokkur undanfarin ár hefi
Fyrir jólin!
kaupa menn:
Fallega Rykfrakka
Regnfrakka. Olíukápur
í Geysir,
því þar eru fallegir litir,
fallegt snið og lágt verð
GEYSIR.
(sunnudagsmatlnn
Nýslátrað foialdakjöt. Nýtt
dilkakjöt og úrvals hangi-
kjöt. Auk þess nýtt íslenskt
smjör. Glæný íslensk egg.
Margs konar grænmeti og
ótal margt fleira.
Komið eða símið!
KiOibéðifl
Njálsgotu 23
Sími 1865.
Sföfliimeiini
óskast til þefes að selja út-
gengilega bók í dag og næstu
daga. — Komi strax í
Farnbááuverslnn
H. Helgasonar.
Hafnarstræti 19.
BiKlíórar
og bilaeiieBáar
Hleð, geri við og lána raf-
geima.
Ýmsir bílahlutar til sölu, svo
sem: Bremsuboði, fjaðrir, kerti,
perur, viftureimar o. fl.
Útvega alls konar bílabluta, til
dærnis: Stimpla, drif og gírhjól.
Yerðið hvergi lægra.
Glerið svo vel og líta inn í
B í L Ó
Klapparstíg 27.
Melroses
Tea

I miðdapmatiuii:
Ófrosið dilkakjöt, saltkjöt,
hangikjöt. Reykt bjúgu, miðdags-
pylsur, kjötfars, nýlagað daglega.
Það besta, að allra dómi, sem
reynt hafa.
Verslun
Sveins lóhnnnssonar.
Bergataðastræti 15. Sími 2091.
Barnavagnar
af öllum gerðum teknir til
viðgerðar á Laufásveg 4. —
Sími 3492.