Morgunblaðið - 06.02.1944, Page 11
Suimudagur 6. febrúar 1944
MORGUNBLAÐIÐ
11
um ekki að hryggja hvort ann- •
að með því að tala um sorgir
okkar'.
„Fyrirgefðu", flýtti Yoshio
• sjer að segja. Hann fyrirvarð
sig. „Við Japanar eigum of
auðvelt með að gráta. Það er
þjóðarveikleiki“. Hann tók upp
vasaklút sinn og bar hann að
nefinu.
„Er það?“ sagði Helen undr-
andi. „Það hefi jeg aldrei vit-
að. Hvernig getur það sam- •
í'ýmst hinni frægu sjálfstjórn
ykkar og jafnaðargeði?“
„Við erum of tilfinninga-1
næmir“, sagði Yoshio og setti
upp gleraugun, staðráðinn í að.
væta þau ekki aftur, Við þurf- |
um á svo mikilli sjálfstjórn að
halda, þar sem við erum svona
tilfinninganæm. Það er eins j
auðvelt að sjá gegnum okkuri
og tært vatn. íhugaðu bara, að-
við skrökvum aldrei, nema ef
til vill fyrir kurteisissakir —“.
Yoshio var fyrir alvöru
byrjaður að útskýra sál Jap-
.ans, en Helen var löngu hætt
að hlusta. Enda þótt hún hefði
kvartað yfir hungri og hefði
ekkert borðað í tuttugu og
fjórar klukkustundir, þá snerti
hún varla á matnum. Háls
hennar herprtist saman að
henni fanst, er hún ætlaði að
kingja. Það voru hlægileg og
barnaleg mótmæli dauðþreytts
taugakerfis hennar. Jeg er eins
og hundur, sem finnur ekki
húsbónda sinn, hugsaði hún
.öskureið; ef jeg ekki vara mig,
verður banamein mitt brostið
hjarta, eins og söguhetjanna í
gömlu skáldsögunum.
Þjónustustúlkurnar þrjár
höfðu vandað sig mjög mikið
við að stjana við hana; hljóð-
laust fótatak þeirra var næst-
um ómannlegt. Helen reyndi að
fylgjast með samræðunum.
„Þjóð sálarinnar“, sagði hún.
„Já, jeg tók einnig eftir því. I
hverju húsi situr erindreki
stjórnarinnar til að taka á móti
•skattinum af hverri heimsókn
samstundis. í herbergjum
vændiskvenna er skjal á veggn
um, sem minnir þær á, hvað
þær eiga að láta stjórnina fá
af hverjum eyri, sem þær
vinna sjer inn. Þetta er sann-
arlega sálræn þjóð“.
„Hvernig veistu, hvað stend-
,ur á skjalinu, Jelena-san?“
spurði Yoshio. Svo hún getur
þá lesið japönsku, njósnarinn
sá arna, hugsaði hann hreyk-
inn með sjer. Helen leit tóm-
látlega á hann.
„Það er letrað á það á þrem
tungumálum, án efa af hugul-
semi við alþjóða heimsækjend-
ur“, sagði hún. Yoshio stein-
þagnaði.
„En“, sagði hann eftir
nokkra stund, „þú hefir þó ef
til vill einnig tekið eftir, að í
hverju þessara litlu húsa er
altari; stúlkurnar hafa sinn
guð“. Það var óþægilegt að
tala um vændiskonur við hefð-
arfrú. En Jelena er ekki sönn
hefðarfrú, hugsaði hann.
„Já, hórur eru fullar af
hjartagæsku og góðlyndi hvar
sem er í heiminum“, sagði hún
kæruleysislega um leið og hún
fjekk sjer jarðarber úr skál-
inni, sem stóð fyrir framan
hana, og bar það að vörum
sjer.
Hún hrökk við: ísköld skelf-
ing greip hana. Hún heyrði
símann ‘ í svefnherbergi sínu
hringja í ákafa. Helen, ástin
mín, sagði Frank, jeg verð að
tala við þig. Jeg verð að sjá
þig einu sinni enn í kvöld, á
þessu augnabliki. Jeg elska
þig, elska þig ....
Hún lagði jarðarberið var-
lega aftur í skálina og stóð upp.
Fætur hennar voru orðnir
stirðir af að krjúpa.
„Jeg verð að fara heim —
það er orðið framorðið11, sagði
hún og var mikið niðri fyrir.
Yoshio horfði gramur á
hana. Leikurinn var aðeins að
hefjast. Hann hafði stigið
fyrsta sporið, nú var komið að
henni að taka við. í stað þess
snaraðist hún úr kyrtlinum,
kastaði honum frá sjer og þreif
hattinn sinn. Hann skildi þetta
ekki. „Omakaðu þig ekki mín
vegna, Yo“, flýtti hún sjer að
segja, „jeg rata heim á hótel-
ið. Jeg er alvön að fara ein á
milli“.
„Hversvegna svona snögg-
lega?“ spurði hann og var ó-
styrkur á fótunum. Hann var
dofinn í hnjám og fótum af því
að krjúpa, þar eð hann var orð
inn afvanur því.
„Maðurinn minn“, sagði
Helen. „Hann kann að undrast
um mig“.
Hún var ekki fyrr búin að
sleppa orðinu en henni fanst
afsökun þessi svo fjarstæð, að
hún skelti upp úr. Yoshio var
fullur örvæntingar. „Aðeins
eitt augnablik“, bað hann hana.
„Þú mátt ekki fara ein — jeg
get ekki leyft það — borgin er
full af hermönnum —“.
Hann tók upp frakkann sinn,
en lagði hann frá sjer aftur,
þar eð honum datt snjallræði
í hug. „Bíddu örlítið, Jelena“,
bað hann. „Jeg verða enga
stund. Reikningurinn — þú
skilur — hinn japanski siður.
Jeg verð að tala við gistihús-
stýruna í einrúmi — ómögu-
lega í návist hins háttvirta
gests“.
Hann sveipaði um sig kyrtl-
inum og labbaði á sokkaleist-
unum til dyranna. Tvær
stúlknanna krupu og hjeldu
dyrunum opnum.
„Gættu fyrir mig frakkans“,
sagði Yoshio um leið og dyrnar
lokuðust á eftir honum.
Jelena tók frakkann upp
með bláfingurgómunum og
lagði hapn niður aftur; hann
lyktaði af hárvötnum Yoshio.
Maður þarf að hafa mjög náin
kynni af karlmönnum til að
bjóða ekki við fötum þeirra,
hugsaði hún. Þessi hugsun eins
og allar aðrar kallaði mynd
Franks fram í huga hennar.
Breiðar herðar Franks í hvíta
jakkanum, lyktin af vindling-
um hans, sólbrendur hálsinn,
alt var þetta henni í senn þaul-
kunnugt og æsandi. En henni
bauð við hverjum saum á litla
frakkanum hans Yoshio.
Hún stóð við opinn gluggann,
er hann kom aftur, og horfði á
skjálfandi taambusviðartrjen.
Frakkinn hans lá enn á borð-
inu, en ekki á sama stað og
áður. „Hefi jeg verið lengi?“
spurði'hann og ræskti sig um
leið.
„Nógu lengi“, sagði Helen.
Hann vissi ekki, hvað hún átti
við. Hann vissi ekki, hvort hún
hafði skoðað skjölin, látið önn-
ur í stað þeirra eða stolið
þeim. Hann fór úr kyrtlinum
og í frakkann. Honum virtust
skjölin vera enn í vasanum.
Um stund fyltist hann örvænt-
ingu. Jeg er ekki nógu slung-
inn til þessa starfs, hugsaði
hann. Helen horfði á hann,
meðan hann tók upp löngu og
mjóu umslögin með rauðu og
hvítu líkingarmyndinni, sem í
var þjórfje þjónustustúlkn-
anna; án umslaga þessara
myndu hinar japönsku stúlkur
lita á peningana sem móðgun,
en ekki gjöf.
„Töfrandi“, sagði hún utan
við sig.
Yoshio Murata hepnaðist
loks að láta skjölin detta úr
vasa sínum á motturnar, sem
þöktu gólfið. Ein þjónustu-
stúlknanna tók þau upp. Hann
hjelt niðri í sjer andanum og
virti með athygli fyrir sjer svip
Helen. Hún leit lauslega á
skjölin.
„Japönsk?“ spurði hún.
„Leyniletur", svaraði hann.
„Leyniskjöl“. Hann stakk þeim
aftur í vasann og reyndi að
sýnast vandræðalegur.
„Vandræði, að jeg skuli
ekki vera njósnari“, sagði
Helen. Hann vissi ekki, hvort
hún sagði þettá með fyrirlitn-
ingu eða af naprasta háði.
„Sayanaro",. sagði hún við
þjðnustustúlkurnar, um leið og
hún fór út. „Dorno arigato
gazai mashita“, sagði hún við
gistihússtýruna og stúlkuna,
sem klæddi hana í skóna.
„Þú kant þá japönsku“, sagði
áfwatelptl
Stjúpsysturnar tvær
1 '
Æfintýri eftir P. Chr Asbjörnsen.
4. *
1'
„Komdu hjerna til mín, stúlka mín“, sagði eplatrjeð,
„þá skal jeg hjálpa þjer. Feldu þig hjema undir grein-
unum mínum, því ef þær ná í þig, skessurnar, taka þær
af þjer kistilinn bláa og rífa þig í sundur“.
Þetta gerði stúlkan, og rjett á eftir komu þær æðandi,
tröllkerling og dóttir hennar.
„Hefirðu sjeð nokkra stúlku fara hjer fram hjá?“,
sagði tröllkerlingin.
„O jú“, sagði eplatrjeð. „Það hljóp hjer stelpa fram hjá
fyrir nokkru síðan, en hún er komin svo langt í burtu,
að þú nærð henni aldrei“.
Svo sneru tröllkvendin við og fóru heim aftur.
Stúlkan hjelt nú áfram, en þegar hún kom til hrútsins,
heyrði hún aftur dunur að baki sjer, svo hún vissi ekkert
hvað hún átti af sjer að gera fyrir hræðslu.
„Komdu hjerna til mín, stúlka mín“, sagði hrúturinn
og feldu þig hjerna undir ullinni, sem jeg hefi um háls-
inn, annars rífa kerlingarnar þig í sig og taka kistilinn
þinn“.
Þetta gerði stúlkan, en rjett á eftir kom tröllkonan
þjótandi.
„Hefirðu sjeð stúlkutetur fara hjer fram hjá?“ spurði
kerla.
„O, já, jeg sá eina hlaupa hjer fyrir löngu síðan, og
nú er hún áreiðanlega komin svo langt, að þú getur ekki
náð henni“.
Þá sneri tröllkerlingin við heim aftur.
Þegar stúlkan var komin þangað, sem kýrin var á beit,
heyrði hún enn, dunur að baki sjer.
„Komdu til mín, væna mín“, sagði kýrin. „Feldu þig
undir júgrinu á mjer, annars kemur tröllkerlingin og
tekur af þjer kistilinn og rífur þig í hel“.
Og ekki leið á löngu, þar til kerla kom. „Hefirðu sjeð
nokkra stelpu fara hjer um“, sagði hún við kúna.
„Já, það fór hjer stelpa fyrir stundu síðan, en hún er
nú áreiðanlega komin það langt, að þú nærð henni ekki“,
sagði kýrin. Tröllkonan sneri þá enn við heimleiðis.
Þegar stúlkan var komin að hrísrunnagerðinu, heyrði
hún að enn tók að gerrast undirgangur og dynkir á bak
við hana, varð hún þá mjög hrædd, því hún vissi að þar
yar tröllkerlingin enn á ferð.
„Komdu hingað til mín“, sagði hrísgerðið, „skríddu
hjerna undir greinarnar mínar og feldu þig þar, svo
tröllkerlingin sjái þig ekki, annars tekur hún af þjer kist-
Foreldrarnir voru að borða
fyrstu máltíðina með syni sín-
um eftir að hann kom heim úr
skóla i Reykjavík.
„Segðu okkur nú, Jón“, sagði
faðirinn, „hvað hefurðu lært í
skólanum?“
„Það fer nú dálítið fyrir
því“, sagði sonurinn drýginda-
lega, „jeg hefi t. d. lagt stund
á það, sem kallað er „logik“.“
„Logik“, sagði faðirinn,
„hvað er nú það?“
„Það er einn þáttur þess að
leiða afleiðingar", svaraði son-
urinn.
„Leiða afleiðingar“, sagði
faðirinn, „hvað er nú það?“
„Jæja“, sagði sonurinn, „jeg
skal sýna þjer eitt dæmi til
skýringar. Hvað eru margir
kjúklingar hjerna á fatinu?“
„Tveir“, svaraði gamli mað-
urinn.
„Jæja“, sagði Jón, „jeg skal
sýna þjer fram á, að þeir sjeu
þríy“. Þvínæst stakk hann
gaffli sínum í annan kjúkling-
inn og sagði: „Hjerna er einn,
eða er það ekki?“
„Jú“, svaraði faðirinn.
„Og þegar þessi bætist við,
þá eru þeir tveir“.
„Jú“, svaraði faðirinn aftur.
„Jæja, eru þeir þá ekki þrír
alls, einn og tveir gera þrjá“.
„Jeg sje“, svaraði faðirinn,
„að þú hefir lært ýmislegt 1
þessum skóla. Jæja, mamma“,
hjelt gamli maðurinn áfram og
sneri sjer að konu sinni, „jeg
ætla að gefa þjer þennan kjúkl
ing, sjálfur ætla jeg að borða
þennan, Jón getur svo fengið
þann þriðja, eða er það ekki,
Jón?“
_____________★_____________
Vinur hagfræðingsins: „Hef-
urðu tekið konuna þína í hag-
fræðitíma, eins og þú varst að
tala um að gera?“
„Já“. j
„Nokkur árangur?“
„Já — jeg hefi orðið að
hætta að reykja“.
★
„Þú átt við að þú hafir ekki
verið í brúðkaupi einkadóttur
þim^ar?“
„Já“.
„Hvar varstu eiginlega?"
„Jeg var að reyna að útvega
tengdasyni mínum eitthvað að
gera“.
★
Pjetur: „Konan mín skilur
mig ekki. En þín?“
Jakob: „Jeg veit það ekki,
jeg hefi ekki einu sinni heyrt
hana nefna þjg á nafn“.
★
Eiginkonan: „Það kemur
stundum fyrir, að jeg óska, að
jeg væri karlmaður“.
Eiginmaðurinn: „Hvenær?“
Konan: „Þegar jeg geng
framhjá hattabúðum og hugsa
til þess, hve hamingjusama
jeg gæti gert konuna mína með
því að gefa henni nýjan hatt“.
★
„Þjqpninn þarna hló að
mjer, þegar jeg talaði frönsku
við hann. Það var heldur eng-
in furða, hann er gamli frönsku
kennarinn minn“.
★
— Ef þú setur ekkert í
pyngju þína, geturðu ekkert
tekið úr henni.