Morgunblaðið - 01.03.1944, Síða 1
Samningar ekki byrjaðir milli Finna og Rússa
SirLclair segir breska
fiugherinn reidubú:
inn til innrásar
London í gærkvoldi. — Einkaskcyti til Morgun
blaðsins frá Reuter.
' Sir Archibald Sinclair, flugmálaráðhérra Bretlands, flutti ræðu
í dag og lýsti því yfir, að undirbúningi breska flughersins til
innrásar væri nú lokið og væri hann reiðubúinn að styðja land-
hbrinn í innrásinni á meginland Evrópu. Væru tveir sjerstakir
flugherir, sem ættu að gegna þessu hlutverki. 9. ameríski flug-
herinn og annar breski flugherinn. en það eru núverandi or-
ustuflugsveitir Breta, sem nefndar hafa verið „Fighter Com-
mand“.
. Þá sagði Sinclair, að nýr orusluflugher hefði verið myndaður,
tii þess að hafa varnir Bretlands með höndum, gegn árásum
Þjóðverja. Stjórnar honum Hill, flugmarskálkur.
Síðan ræddi Sinclair loft-
sóknina gegn Þýskalandi og
kvað mikinn árangur hafa
naðst, þótt að vísu. hefði þurft
að leggja mikið 1. sölurnar. Á
síðasta ári mistu Bretar yfir
2000 flugvjelar og 18000 flug-
menn, fallna eða fanga. Kvað
Sinclair hernaðarframleiðslu
Þjóðverja mjög hafa gengið
saman vegna árásanna.
Þá ræddi Sinclair um árásir
Þjóðverja á Bretland og kvað
mjög erfitt að stemma stigu fyr
ir þeim. Flugvjelarnar þyrftu
aðeins að fljúga stutta leið og'
væru sjaldan meira en 20 mín-
útur samtals yfir Bretlandi, þar
sem þær flygju ógurlega hratt
og hátt í lofti. Kvað Sinclair
árásir þessar geta aukist, þótt
Þjóðverjar biðu tjón í þeim.
Barátta við Japana.
Sinclair kvaðst vona að stríð-
inu í Evrópu yrði brátt lokið,
svo breski flugherinn gæti tek-
ið þátt í baráttunni gegn Jap-
önum, sem hefðu ekki lengur
yfirráð í lofti yfir Kyrrahaf-
inu. — Sinclair lýsti því yfir,
að flugher, til þess áð verja
Bretland, hefði aftur verið
stofnsettur.
Einnig mintist Sinclair á kaf
bátahættuna og sagði að sú
barátta væri mest á því bvgð,
hvorir g'ætu komið öðrum meira
á óvart og sagði að hingað til
hefðu báðir gert það á víxl.
Miklar framkvæmdir.
Sinclair sagði, að afar mikl-
ar framkvæmdir hefðu verið
gerðar fyrir flugherinn í Bret-
iandi. Miljón bygginga hefði
verið reist hans vegna og stein-
steyptar rennibrautir væru nú
svo mikiar, að samtals væri
lengd þeirra jafn mikil og
frá London til Peking í
Kína. Sagði ráðherrann, að
Bretar væru Kanadamönnum
mjög þakklátir fyrir hjálp við
að æfa flugmenn og fleira.
Yerkfal! gegn
Churchil!
Löndon í gærkveldi.
Eínkaskeyti til Morgnnblaðsins
frá Reuter.
Italskir verkamenn í Napoli
ætla að gera 1Ö mínútna verk-
íall á- laugardaginn kemur til
þess að mótmæla því, sem
Churchill sagði í síðustu ræðu
sinni, að hann og breska stjóm
in styddu stjórn Badoglios, þar
til Róm hefir fallið bandamönn
um í hendur.
Verkfallið, sem á að hefjast
kl. 11 á laugardagsmorgun, er
gert fyrir forgöngu kommún-
ista og socialista og hefir sam-
þykki „frelsisnefndarinnar“ í-
tölsku. Til þess að sjá svo um
„að hið ítalska hernaðarátak“
bíði ekki hnekki við verkfallið,
munu verkamenn vinna stund-
arfjórðungi lengur en venja er
þenna dag. ,,Frelsisnefndin“
sat á fundi í tvo tíma í dag og
í fundarlok voru samþykt mót-
mæli við umsögn Churchills og
verða þau send yfirvöldum
bandamanna á Ítalíu á morgun.
Svinhufvud
r d B
Stokkhólmi í gærkveldi.
PER EVIND SVINHUF-
VUD, fyrverandi Finnlands-
forseti, andaðist í Helsing-
fors i dag, 83 ára að aldri.
Hann var fæddur 1861,
stundaði lögfræðinám við
háskólann í Helsingfors og
var dómari þar frá 1901—
1903, en var vikið úr em-
bætti vegna þess að hann
þótti ekki nógu hliðhollur
Rússum. Var hjeraðsdóm-
ari 1906—1914, en þá dæmd
ur til útlegðar 1 Síberíu.
Var hann þar til 1917. Er
hann kom heim aftur, varð
hann dómsmálaráðherra
hins nýstofnaða finska rík-
is og ríkisstjóri var hann ár
ið 1919. Hann var forseti
finska þingsins árin 1907- •
1912.
Forseti finska lýðveldisins
var hann árin 1931—1937.
Síðari fundi finska þings-
ins í dag var frestað, vegna
andláts Svinhufvud, 9k dag-
skrá finska útvarpsins í
kvöld helguð minningu
hans. Flutti Linkomies for-
sætisráðherra minningar-
ræðu um hinn látna forvíg-
ismann.
Finska þingið á
hindi í gærmorgun
Stokkhólmi í gærkveldi.
Finska þingið kom saman á
fund í morgun-, en síðar var lok
aður fundur og gaf þá Linko-
mies forsætisráðherra þing-
heimi skýrslu um friðartilboð
Rússa. Eftir það var fundi frest
að, en flokkarnir ræddu málin.
Síðar átti svo annar lokaður
fundur að vera, en honum var
frestað vegna andláts Svinhuf-
vuds, fyrrum Finnlansforseta.
Þjóðverjar segja
una orugga
London í gærkveldi. — Þýska
frjettastofan gerir flugvjela-
framleiðslu Þjóðverja mjög að
umræðuefni í dag, og segir, að
bandamönnum skjátlist alvar-
lega, ef þeir haldi að þeir geti
jlagt flugvjelaframleiðslu Þjúð
verja í rústir með loftárásum.
Segir fi-jettastofan, að flugvjela
smiðjunum sje nu þannig fyrir
komið, að flestar þeirra sjeu
algjörlega öruggar fyi'ir loft-
árásum. — Reuter.
Rússar tilkyntu þetta
í gærkveldi og birtu
friðarskilmála sína
London í gærkvöldi. — Einkasktyti til Morg-
unblaðsins frá Reuter.
OPINBERRI tilkynningu var útvarpað í Moskva í
kvöld um friðarsamninga milli Finna og Rússa og því
neitað, að samningar væru enn byrjaðir. Tilkynning þessi
var frá utanríkisráðuneyti Rússa, og voru málin rakin
þar frá upphafi.
Tilkynningin hófst á frásögn af því, að fyrir skömmu
hafi sænskur iðjuhöldur einn komið að máli við sendi-
fulltrúa Rússa í Stokkhólmi, frú Kollontay, og fært henni
þær fregnir, að Paasikivi væri væntanlegur til Stokk-
hólms bráðlega og myndi ræða við hana.
Dielmar býst
við innrás
bráðlega
London í gærkveldi.
Dietmar hershöfðingi,
hernaðarlegur talsmaður
þýska útvarpsins sagði í
kvöld eftirfarandi: „Það
augnablik er nú komið, að
maður verður að búast við
að hafist verði handa um
innrásina á meginland Ev-
rópu. Undirbúningi öllum er
lokið, —- svo mikið er víst.
Ogurlegir landherir og loft-
herir eru reiðubúnir til bar-
áttunnar“.
Samtímis segir þýska
frjettastofan, að víggirðing-
ar Þjóðverja gegn innrás á
suðurströnd Frakklands
sjeu fullgerðar, og hafi
Rommel marskálkur verið
að skoða þær undanfarna
daga. — Reuter.
Svíar mófmæla
ÚTVARPIÐ í Stokkhólmi
segir frá því í kvöld, skv. til-
kynningu frá utanríkismála-
ráðuneytinu sænska, að Svíar
hafi lagt fram mótmæli í Lond-
on gegn því, að breskar flug-
vjelar hafi flogið yfir sænskt
land aðfaranótt þess 25. febr.
s.l. Er beðið um rannsókn í
málinu.
Þá hefir sænska utanríkis-
ráðuneytið fengið svar frá
Rússum við mótmælum Svía
við því, að rússneskar flugvjel
ar hafi flogið yfir Stokkhólm
og víðar yfir sænskt land og
varpað sprengjum. Svara Rúss
ar því til, að engar rússneskar
flugvjelar hafi flogið yfir
sænskt land á umræddum tíma.
Frú Kollontay sagði, að Sov-
jetstjórnin hefði enga ástæðu
til þess að treysta forseta Finna
nje finsku stjórninni, sem nú
færi með völd, en væri fús til
að ræða um frið, þótt engar
breytingar fengjust á stjórn-
inni gerðar.
Síðan segir í tilkynningunni,
að þanÁ 16. febrúar hafi Paasi
kivi átt einkaviðtal við frú
Kollontay og spurt hana um
friðarskilmála þá, sem Rússar
myndu setja. Afhenti frú Koll-
ontay Paasikivi þá friðarskil-
mála Rússa, og voru þeir í sex
greinum. Fara þeir hjer á
eftir:
1. Öllu sambandi við Þjóðverja
verði slitið, og þýski herinn
í Finnlandi kyrsettur, svo og
herskip í finskum höfnum.
Rússar bjóðast til þess að að-
stoða Finna við þetta.
2. Landamæri þau milli Finna
og Rússa, sem ákveðin voru
með friðarsamningunum
1940, gangi aftur í gildi, og
fari Finnar með her sinn
brott úr þcim landshlutum,
sem þeir hafi síðar náð á sitt
[ vald af Rússum.
3. Allir rússneskir fangar í
Finnlandi, hvort sem eru her
menn eða aðrir, verði þegar
látnir lausir.
4. Um afvopnun finska hersins
verði rætt á friðarráðstefnu
í Moskva.
5. Um skaðabætur til Rússa
frá Finmim fyrir styrjaldar-
tjón verði einnig rætt í
Moskva.
6. Rússar ern reiðubúnir að
taka á móti finskum samn-
ingamönnum til Moskva nú
þegar.
Þá er í tilkynningunni neit-
að, að Rússar hafi krafist skil-
yrðislausrar uppgjafar af Finn
um, og að þeir hafi krafist þess
að hafa setulið í Helsingfors.
Að lokum er sagt að
ennþá væru engir fulltrúar
komnir og engar samningaum-
leitanir byrjaðar yfirleitt.