Morgunblaðið - 20.05.1944, Blaðsíða 2
2
MORGUNBLAÐIÐ
Laugardag'ur 20. maí 1944
Fimti herinn ræðst að
„Leggið ekki of mikið
Hitlervirkjunum
Áttundi herinn nálgast þau
eftir töku Cassino
London í gærkvöldi. — Einkaskeyti til Morg-
unblaðsins frá Reuter.
FRANSKAR OG AMERÍSKAR hersveitir úr fimta
hernum eru nú komnar að Hitlervirkjunum og hermdu
frjettaritarar seint í gærkvöldi, að árásir væru byrjaðar
á fremstu stöðvar þeirra. Áttundi herinn nálgast og virki
þessi á leið sinni frá Cassino.
Fremstu sveitir bandamanna hafa nú sótt fram um 27
km síðan sóknin hófst, og er álitið að bráðlega verði gerð
allsherjaratlaga að Hitlervirkjunum.
Þjóðverjar halda undan í
átt til virkjanna, sumstaðar
allhratt, en annarsstaðar er
snarpt viðnám veitt herjun-
um, sem.eftir sækja. Hafa
bardagar víða verið mjög
harðir í dag og gær.
De Gaulle hefir heimsótt
franska herinn, sem berst á
þessum slóðum, og var hann
áhorfandi að því, er Frakk-
ar tóku þor eitt í gær. Hrós-
ar De Gaulle mjög herjun-
um.
Bandamenn eru nú að
ryða vegi gegnum rústir
Cassino, en svo er sagt, að
það sje eini bærinn, sem enn
hefir verið tekinn á Ítalíu,
þar sem engan fulltrúa her-
stjórnarinnar þurfi til þess
að fara með almenn mál
bæjarbúa, þar sem bærinn
sje algerlega í eyði. Hefir
herstjórnin bannað nokkr-
xim íbúa borgarinnar að
snúa þangað aftur fyrst um
sinn, þar sem mikið er af
jarðsrengjum í rústunum og
auk þess ekkert skýli að
hafa fyrir fólkið.
Árásir á Berlín og
Brunschweig í gær
London í gærkveldi.
BERLÍN og Brunschweig
urðu fyrir árásum flugvirkja
og Liberatorflugvjela í dag, að
því'er tilkynning flugherstjórn
ar Bandaríkjamanna á Bret-
landseyjum segir frá. Var veð-
ur sæmilegt og sáust skotmörk
in vel. Loftorustur urðu mikl-
ar og fórust alls 26 sprengju-
flugvjelar og 19 orustuflug-
vjelar Bandaríkjamanna. —
Fjöldi þýskra orustuílugvjela
var skotinn niður. — I kvöld
var ráðist á Budapest, að því er
Ungverjar segja, og loftsókn-
inni á síöovar handan Ermar-
sur.ds haldið áfram. — Reuter.
Þjóðverjar farnir fra
Tangier.
London í gærkveldi —: Spán-
yerjar hafa nú lokað ræðis-
mannsskrifstofum Þjóðverja í
Tangier, en Bretar hafa leyft
að flytja starfsmenn þeirra yf-
ir Gibraltarsund til Spánar, en
þaðan fara þeir heim til Þýska-
láMs. — Reiiter.
75 ÁRA
HEIÐURS drengurinn, Ing-
var Guðmundsson, Strandgötu
45 í Hafnarfirði, er 75 ára í dag.
Hann er fæddur að Hlíð í Garða
hverfi 20. maí 1869. Foreldrar
hans voru Guðmundur Eyjólfs-
son bóndi þar og kona hans Ing
unn Magnúsdóttir, sem bjuggu
þar langan aldur, æfinlega í
tvíbýli, lengst af með móður
Einars Þorgilssonar og s'íðar
með honum þar til Einar flutt-
ist til Hafnarfjarðar og gerðist
athafnamikill kaupsýslu og út-
gerðarmaður, sem alkunnugt er.
Vinskapur hefir alla tíð verið
milli þessara heimila, enda var
Ingvar um eða yfir 40 ár á
skipum Einars og sýnir þetta
best vinskap og trygglyndi
beggja þessara mætu manna.
Ekki kæmi mjer á óvart, sem
þessar línur rita, þó Ingvar væri
við togara-vinnu í dag, hinn sí-
vinnandi eljumaður, með sitt
venjulega prúða en þó glaða
viðmót.
Ingvar hefir eignast 7 börn,
með fyrri konu sinni, Halldóru
Þorgilsdóttur frá Miðengi, þau
Þorgils, Guðmund og Rebekku
og með seinni konu sinni, Guð-
rún Andrjesdóttur, þau Helgu,
Unnur og Ingunni, sem öll eru
á lífi, og Halldór, sem dó um
ivítugl.
Það er ekki meining mín að
skrifa neina lofgjörð um þig,
Ingvar minn, enda veit jeg að
þú kærir þig um margt annað
frekara. En ósk mín er sú, á-
saml fj‘Ida annara vina þinna,
að æfikv‘ld þilt mætíi verða
jafn fagurt og alt þitt líf hefir
Verið.
Guð blessi heimili ykkar
hjona. Vinur.
Aðalhmdur Frjáls-
lynda safnaðarins
AÐALFUNDUR Frjálslynda
safnaðarins var haldinn í Frí-
kirkjunni á uppstigningardag.
Stjórnin var endurkosin að
öðru en því, að í stað Ólafs Ó-
lafssonar kolakaupm. og St.
Thorarensen lögregluþj., sem
báðust pndan endurkosningu,
voru kosnir Lúðvík Bjarnason
kaupm. og Ingi Árdal heildsali.
I vara stjórn voru kosnir: frú
Sigr. Einarsd., Sigurhans Hann
esson verkstj. og Sig. Ingimund
arson efnaverkfr. — Stjórn
kirkjubyggingarsjóðs var kos-
in: Gunnar Kvaran heildsali,
Olafur Sveinbjörnsson lögfr.
og Hans Kristjánsson forstjóri,
og í safnaðarráð Jón Jónsson
kaupm., Rangá.
í skýrslum prests og forT
manns kom fram, að mikill á-
hugi er meðal safnaðarfólksins
og hefir meðlimum fjölgað á
liðnu ári um á fjórða hundrað
manns. Gjaldkeri safnaðarins
gerði grein fyrir fjárhagsafkom
unni og Stefán Thor. lýsti því,
að bílhappdrættið hefði gengið
svo vel, að hver miði hefði
selst.
Samþykt var að hafa safn-
aðargjöld þau sömu- og hjá öðr
um söfnuðum bæjarins, kr. 15,
á þessu ári, og ennfremur að
fela tollstjóra mnheimtuna
eins og aðrir söfnuðir bæjarins
hafa gert.
Mikill áhugi kom fram fyr-
ir hinu nýja happdrætti safn-
aðarins, sem getið er annars-
staðar hjer í blaðinu, og eftir-
farandi ályktun samþykt: „Að-
alfundur Frjálsl. safn. í Rvík
skorar á alt safnaðarfólk að
beita sjer af alefli fyrir hinu
nýja happdrætti og lýsir yfir
því, að gefnu tilefni, að aldrei
hefir komið til mála að hætta
við kirkjubyggingarmál safn-
aðarins“.
Samþykt var á fundinum að
halda kynningarkvöld fyrir
safnaðarfólk og gesti þess í
Tjarnarcafé 25. þ. m.
Um lýðveldismálið var þessi
ályktun gerð: „Aaðalsafnaðar-
fundur Frjálslynda safnaðar-
ins í Reykjavík lýsir sig ein-
dregið fylgjandi stofnun lýð-
veldis á íslandi og skorar á alt
safnaðarfólk og alla aðra kjós-
■endur að neyta atkvæðisrjettar
síns til þess“.
Þessi ályktun var samþykt
með því að allir risu úr sætum.
Landgöngur á Nýju-
Guineu.
Washington í gærkveldi.
BANDAMENN hafa enn sett
her á land á tveim stöðum á
hollensku Nýju-Guineu. Er tal
ið, að nú kreppi þar mjög að
Japönum. Var engin mótspyrna
á öðrum staðnum, en á hinum
urðu harðar orustur og urðu
bandamenn að beita rakettu-
byssum sínum, áður en þeir
féngju brotið mótspyrnu Jap-
ana á bak aftur. — Reuter'.
upp úr innrásinni“
— segir Smuts
London í gærkveldi.
Einkaskeyti til Morgunblaðsins
SMUTS marskálkur, forsæt-
isráðherra Suður-Afríku flutti
ræðu í Birmingham í dag, er
hann var gerður að heiðurs-
borgara þeirrar borgar. Sagði
hann meðal annars, að menn
mættu ekki gera of mikið úr
þýðingu innrásarinnar, þar sem
hún væri aðeins liður í sókn,
sem hafim yrði í einu úr þrem
áttum, og mætti svo vel fara,
að hernaðurinn á Ítalíu yrði
drjúgari í því að koma Þjóð-
verjum á knje, en innrásin
sjáif. ,
Sagði Smuts, að menn skyldu
taka vel eftir hernaðinum við
Miðjarðarhaf, því þar hefðu
óvinirnir bugasl fyrst í fyrri
styrjöldinni, og mætti svo enií
fara.
Hernaðinn til úrslita gegn
Þjcðverjum kvað Srnuts verða
bæði að austan, vestan og sunn
an og gaf í skyn að ekki vrði
mjög langt að bíða, uns hafisfc
yrði handa. — Raunar kvað
Smuts sóknina að vestan löngu
byrjaða, með hinni miklu loft-
sókn. „En mönnum skjátlasfc
alvarlega, ef þeir setja allar
sinar vonir á innrás“. 1
Sumts sagði að stofna byrfti
Bandaríki Evrópu eftir sh’íðið,
og ennfremur endurbæta út-
gáfu Þjóðabandalagsins forna.
Kvað Smuts verða að sjá svo
u.m, að vagga menningarinnar,
Evrópa, yrði ekki eyðilögð eftir
styrjötdina.
Þjóðverjar skjófa
47 flugforingja
bandamanna
London í gærkveldi.
Ulanrikismálaráðherra Breta
Anlhony Eden, tilkynt í neðri
málstofu breska þingsins í dag,
að honum hefði birist fregnir
frá ríki því, er gætir hagsmuna
Brela í Berlín, þess efnis, að
Þjóðverjar hefðu skolið 47
flugforingja, sem flýðu úr
fangabúðunum Stalag III. í
marsmánuði seint. Alls flýðu
yfir 70 ílugforingjar, en 15
hafa náðst, og 14 eru enn ó-
fundnir. Hinir 47 voru ýmist
skolnir, er þeir voru að reyna
að strjúka áf nýju, eða er þeir
sýndu mótþróa, þegar verið var
að ná þeim aftur. Af liðsfor-
ingjum þeim, sem skotnir voru,
voru 25 frá Bretlandi, en hinir
ýmist frá samveldislöndum
Breta, eða Noregi, Póllandi,
Grikklandi eða Frakklandi. —
Breska stjórnin hefir sent
þýsku stjórninni orðsendingu
þar sem krafist er nákvæmari
fregna af atburðum þessum.
— Reuter.
Hrakfarir Japana
í Norður-Burma
London í gærkveldi.
JAPANAR hafa goldið mik-
ið afhroð í bardögum í Norður-
Burma, þar sem bandamenn
tóku af þeim flugvöll að óvör-
um. Eru bandamenn nú komn-
ir þarna inn í úthverfi þýðing-
armikillar borgar, og hafa rof-
ið samgöngur milli hennar og
aðalstöðva Japana . á þessu
svæði. — Hafa Japanar nú
byrjað að beita flugher sínum
á þessum slóðum, en það hafa
þeir ekki gert fyrr. — I Buður-
Burma og við Impal er ekKi
mikið barist sem stendur.
—- feeuter.
Skúrinn á Lækjar-
iorgi vorður lekinn
burt
Á BÆJARRÁÐSFUNDI í gær
var borgarstjóra falið að láta
taka burtu skóburstunarskúr
*
þann, sem nú er á Lækjartorgi,
Bæjarbúar munu fagna þessu,
því að skúrinn hefir alla tíð
verið til leiðinda og síst til
prýði. ■
• • •----
Froðieg mynd
í Tjamarbíó
TJARNARBÍÓ sýnir þessa
daga skemtilega og- fróðlegá
mynd úr frumskógunum kring
um hið vatnsmikla Amazbn-
fljót í Suður-Ameríku. Efni,
myndarinnar er það, að ung-
ur dýrafræðingur tekur sjer
ferð á hendur til þess að nái
ýmsum dýrum frumskógarinS
iifandi til þess að flytja þan
í dýragarða. Honum heppnað-<
ist vel ferðin og kemur heim'
með mörg dýr, t. d. hljebarða.
og hvolpa hans, slöngur, maur
ætur, apa, fugla og hinn risa-
vaxna krókódíl JACARE. —.
Dirfska þeirra fjelaga við
handsömun dýranna og klók-
indi eru undraverð. Myndin ei‘,
samfeld kenslustund í dýra-
lífi frumskóganna, þar sem
dýrin sjást í sínum eigin heim
kynnum, ýmist í leik eða,
grimmilegum bardögum. Sjer-
staklega skal börnum og ung-
lingum bent á nð sjá JACARE
myndina, .því að hún er bæði]
lærdómsrík og skemtileg.
Kuldar í Bretlandi.
London í gærkveldi —: Af-
numið hefir verið bann við því
að hita upp íbúðir í Bretlandi,
en bann þetta var sett í gildi
fyrir skömmu, og bendir þessi
ráðstöfun til þess, að kuldar
hafi verið og sjeu miklir í Bret
jandi um þessar mundir,
! ly H l I 1 l i i I i | [i , | Lt i i . ,
■— Reuter.