Morgunblaðið - 24.06.1944, Blaðsíða 5
Laug'ardagur 24. júní 1944.
MORGUNELAÐIÐ
5
Flosi Sigurðsson
trjesmíðameistari 70 ára
- TVENT I ÁTT
ÞAÐ VAR 24. júní 1874 að
fæddist sveinbarn í Holtakot-
um í Biskupstungum. Voru
foreldrax þess hjónin Sigurður
síðar bondi í Gröf í Mosfells-
sveit Guðmundssonar ríka í
Haukadal og kona hans Guð-
rún Þorláksdóttir frá Neðradal
Stefánssonar. Þessi sveinn fekk
nafnið Flosi, og nú hefir hann
náð því að slíta barnsskónum
og er 70 ára fullþroskaðúr
maður.
Flosi fluttist með foreldrum
sínum að Gröf í Mosfellssveit
og ólst þar upp, en rúmlega
tvítugur flutti hann til Reykja-
víkur og nam trjesmíði, var
hann fyrst við húsasmíði, en
lagði síðan stund á rúllu- og
hleragerð fyrir botnvörpunga,
og er nú framkvæmdastjóri
Rúllu- og Hleragerðar Reykja-
víkur, en það er kunnugt og
stórt fyrirtæki, meðal sjó-
manna og útgerðarmanna.
En það sem fyrst og fremst
hefir gert Flosa vel kunnan
meðal bæjarmanna og lands-
manna er hin óvenjulega mikla
fjelagsstarfsemi hans.
Strax og hann flutti til
Reykjavíkur gekk hann í Góð-
templararegluna og hefir ver-
ið fjelagi hennar og starfandi
kraftur síðan. Hann hefir gegnt
ótal störfum innan fjelagsskap
arins, má það fyrst greina, að
hann var í stjórn Samverjans,
er templarar ráku í nokkur ár,
þegar mest þörf var á matar-
gjöfum og hjálp vegna atvinnu
leysis. Þegar þörfin hvarf fyr-
ir Samverjann tók stjórn hans
fyrir hendur annað stórt og
miki þarfamál, hún setti á fót
Elliheimilið, er fyrst var á
Grund við Kaplaskjólsveg, en
bygði sjer síðan stórhýsi, Hring
braut 150. Ekkert handbært
fje var fyrir hendi, nokkrar
gjafir, lítill styrkur og miklar
skuldir, það var undirstaðan,
sem á varð að byggja. Það
þurfti bæði áræðni og atorku
til að ráðast í þessa fram-
kvæmd, en Flosi hefir hvoru-
tveggja til að bera, og var því
flestum betur fallinn í þetta
brautryðjandastarf.Hann erenn
,meðal aðalmanna og verður
það sýnilega enn lengi, því 70
ár er nú orðið enginn aldur,
varla meira en 40 ár fyrir öld
síðan.
En Flosi hefir víðar gengið
starf brautryðjanda eða styrkt
þá, sem hafa viljað brjóta nýar
brautir til heilla fyrir sig eða
þjóðfjelagið, og vegna þess hve
hann er starfsfús og stefnufast
ur hafa alskonar stjórnarstörf
og önnur fjelagsstörf hlaðist á
hann meira en aðra samferða-
menn hans.
Hann hefir altaf tekið virk-
an þátt í fjelagsskap iðnaðar-
manna. Þegar trjesmiðir stofn-
uðu h.f. Völund, var hann einn
meðal þeirra, og er fjelagi þar,
og hann hefir lengi verið í
stjórn Styrktarsjóðs iðnaðar-
manna. Þegar nokkrir templ-
arar gengust fyrir stofnun
Dýraverndunarfjelags íslands,
var Flosi þar efstur á blaði, og
vann þar mikið verk m. a. í
stjórn þess.
Þegar templarar reyndu að
hrinda áfram húsmáli sínu með
því að stofna Húsfjelag Bind-
indismanna, og kaupa eignina
Fríkirkjuveg 11, var Flosi með
al þeirra og í stjórn fjelagsins,
þar til það gaf eignina Góð-
templarafjelögunum í Reykja-
vík. Það þurfti bæði festu og
einurð við þennan fjelagsskap,
því ekki vantaði mótstöðuna,
og var því við erfiðleika að
eiga bæði hvað fjárhag snertir
og deilur við aðra templara.
Nú munu menn sammála um,
að þetta hafi verið rjett ráðið.
Flosi hefir lengi verið í
stjórn S. G. T. og oft formaður
og í ótal stjórnum og nefndum,
sem oflangt er upp að telja.
Flosi kvæntist 14. júní 1902
konu sinni Jónínu Jónatans-
dóttur bónda í Miðengi á Álfta
nesi Gíslasonar, áttu þau
dreng, er dó nokkra ára, en
hafa fóstrað upp Olaf systur-
son frú Jónínu. Frú Jónina hef
ir líka starfað mikið í fjelög-
um, einkum Alþýðufjelags-
skapnum og líknarfjelögum, og
um hríð var hún bæjarfulltrúi.
, ,
Þó hefir hun oft verið sjuk, en
fjelagsstarfsemi þessara hjóna
er með afbrigðum, og allsstað-
ar eru þau vel látin og virt. Og
þótt þau hafi starfað svona
mikið fyrir aðra, þá hefir
heimili þeirra altaf verið hið
besta og gaman að dvelja
heima hjá þeim.
Það eru því margir, er þakka
Flosa fyrir starfið og árna hon
um allra heilla á komandi ár-
um. P. Z.
I.
EINHVERNTÍMA sá jeg þess
getið,að í Gyðingasögu Joseph-
usar væri sagt, að sál hetjunn-
ar færi eftir dauðann út á milli
stjarnanna. Þetta varð til þess
að jeg tók mjer fyrir hendur að
lesa þetta mikla verk, ef vera
mætti, að þarna væri um eitt-
hvað að ræða sem þýðingu gæti
haft fyrir útfærslu líffræðinn-
ar til stjarnanna. Hafði jeg les-
ið um 1100 síður.og að vísu fund
ið þar mikinn fróðleik, en þó
ekki það sem jeg einkum leit-
aði að. En svo loksins, í fyrri-
nótt, fann jeg staðinn. og er
hann jaínvel mun fróðlegri en
jeg hafði búist við. Er þetta í
6. bók sögunnar um styrjöld
Gyðinga gegn Rómverjum,
Lodb-útgáfan, með þýðingu
Thackerays, s. 390, 2. bindi. Er
þarna eggjunarræða, sem Títus,
síðar keisari Rómverja, heldur
yfir hermönnum sínum, er set-
ið var um Jerúsalem. Var Tít-
us hið mesta afarmenni að afli
og hreysti, en þó miklu mildari
maður og ógrimmari en flestir
hershöfðingjar voru á þeim
tímum. Segir í ræðunni svo:
„Því að hver er sá hraustra
manna, er ekki viti, að við sál-
um þeim, sem vopn leysir úr
líkam^num, í orustu, tekur hið
skírasta efni, uppheimsloftið
(eldloft uppheimsins, aiþer) gest
risnislega og setur þær niður (þ.
e. fær þeim bús.tað) á stjörnum“.
Þýðing Thackerays, sem annars
er svo ágæt, er þarna röng, því að
hann segir að uppheimsloftið
flytji sálina út á milli stjarn-
anna: „Souls released from the
flesh by the sword on the
battlefield, are hospitably well-
comed by that purest of ele-
ments, the ether, and placed
among the stars“.
Það sem rangþýðingunni
veldur er nú vitanlega ekki það,
að hinn ágæti grískumaður hafi
ekki skilið grísku orðin þarna
menn og ellidauðir, en í öðrum,
að vondir menn fari til Heljar.
-(yjftsÍG.
II.
Þegar jeg nokkrum klukku-
stundum eftir að jeg hafði
fundið þennan stórfróðlega stað
í Gyðingasögu Jósefs, leit í
Morgunblaðið, sá jeg að þar
var, frá V. G., hvöt til að sinna
því sem jeg hefi-verið að rita
um nauðsyn á stofnun til sam-
bands við Hfið á stjörnunum.
Vill V. G. að stofnað sje til sam-
skota, og kysi jeg nú að vísu
heldur, að fje til hinnar fyrir-
huguðu sambandsstofnunar
yrði veitt úr ríkissjóði. En vel er
það athugað, að rjettara muhi
vera að gefa gaum orðum mín-
um. Það er orðið svo margt og
mikið sem jeg hefi sagt rjett
fyrir, að það er ekki viturlegt
að líta á mál mitt sem staðlausa
stafi. Þó er það, sem jeg hefi
sagt fyrir, með nokkuð öðrum
hætti tilkomið en spár fyrri
manna, og meir í vísindaátt-
ina. Og jeg veit ekki til þess,
að nokkur hafi áður gert sjer
fyllilega ljóst, að þrátt fyrir
allar framfarir, er framvindu-
stefnan hjer á jörðu, stefna
hinnar'vaxandi þjáningar; og
þá heldur ekki, hvernig á þessu
stendur, og hver ráð eru til að
úr því verði bætt. En ráðið er,
að mannkyn vort fái samband
við fullkomnari mannkyn á
öðrum jarðstjörnum • alheims-
ins. Jeg sagði fyrir í bók, sem
kom út 1922, að væri þessu máli
ekki sint, mundi, fyrir miðja
þessa öld, verða önnur heims-
styrjöld, ennþá voðalegri en
sú, sem þá var um garð gengin
fyr Mokkrum árum. Jeg hefi
ennfre^.-.r sagt fyrir, að á
þessu ári, 1944, mundi verða
slysahættara en nokkru sinni
áður, og sje nokkur í efa um að
sú spá sje farin að rætast, þá
bið jeg hann að hugleiða hið
hörmulega slys í Björgvin nú
tas psykhas .... aiþer xeno- j fyrjr nokkrum dögum. En þó
dokhón astrois enkaþidryei ! mun ennþá slysahættara verða
heldur hitt, að hugmyndin um j á komandi árum, éf ekki verða
framlíf á einhverri stjörnu, er þau ráð .tekillj sem ein duga til
þess að hin nauðsynlega stefnu
breyting geti orðið.
efnilegur, hve furðulegan ávöxt
nokkru betri ástæður til að
þrífast, hafa borið í auknu lik-
amlegu og andlegu atgerfj,
sem mjer kemur í hug, að við
miklu megi búast af íslensku
þjóðinni, þegar komið er á hina
rjettu leið, og ástæður til hvers
kyns þroska orðnar slíkar sem
þá mun verða.
1. maí.
Heígi Pjettirss.
honum svo alfjarri, að hann get
ur þessvegna ekki þýtt rjett.
Hefir honum farið þar líkt og
hinum framúrskarandi latínu-
manni Gaston Boissier. höfundi
tveggja binda verksins „Reli-
gion romaine". Segir þar, að á
minnispeningi, sem Marcus
Aurelíus ljet gera eftir drotn-
ingu sína látna, standi, að við
henni hafi verið tekið á himn-
um: regue au ciel. En )>ar stend-
ur, að við henni hafi verið tek-
ið á stjörnunum: sideribus re-
cepta.
í þessari eggjunarræðu sinni
((segir Títus ekki einungis, að
þeir sem deyja fyrir vopnum,
í orustu, muni framlíf hljóta á
einhverri stjörnu, heldur einn-
ig, að sálir þeirra sem á sótt-
arsæng deyja, jafnvel þó að
góðir menn sjeu, muni lenda í
myrkri neðanjarðar. Minnir
þetta mjög á hina fornnorrænu
trú, að þeir sem verða vopn-
bitnir, hljóti eftir dauða sinn
framlíf með Óðni, í Valhöll, en
sóttdauðir menn fari til Helj-
ar. Er Snorri nú raunar um
P þetta efni nokkuð tvísaga, því
—* að í einum stað segir hann að
Helju sjeu sendir sóttdauðir
— Rafmagnið
Framh. af bls. 2.
3600*kwst. rafmagns san svari
1 tonni af kolum. Hita'»eilu-
gjöldin eru miðuð við koia-
lonnið á kr. 180.00, en það sam-
svarar rafmagnsverði ’kr. 180.00
:3600. eða kwst. á 5 aura.
Þetta dæmi er hjer tekið
vegna þess, að mín reynsla og
fjölda annara, sem jeg hefi bor
ið^nig saman við, er sú, að raf-
magnsverð til hitunar megi frá
leitl fara yfir 5 aura á kwst. til
að standast samanburð við hita
veituna.
Nú er rafmagnsverðið eftir
hilunartaxta 7.49 aurar á kv.:st.
en 12.84 aurar eftir heimilis-
taxta, eða samsvarandi kola-
verði á kr. 270.00 og kr. 460.00
lonnið við áðurnefnd skilyrði.
Það er fjarri mjer að ætta,
að aðeins þurfi að fletta upp
í einni töflu til að finna rjett
samræm’ milli rafmagnskynd-
ingar og hitaveitu. Það kann
vel að vera, að niðurstaðan vrði
eitthvað hærri eða jafnvel eitt-
hvað lægri en 5 aurar, en grund
völl, sem ekki sje fjarri rjettu
lagi, er hægt að finna og það
verður að gerast undanbragða-
laust. Það nægir ekki að slá því
föstu, að kol hafi hækkað nm
t. d. 300%, rafmagnið gæti bví
hækkað að sama skapi, en
hlaupa yfir þá staðreynd, að
fyrir stríð þoldi rafmagnshitun
hvergi nærri samanburð við
kolakvndingu um verðlag. —•
Rafmagnsnotendur eiga heimt-
ingu á því, að hlutur þeirra
verði rjettur, og eigi getur bað
talist vansalaust að opinber
stofnun skuli láta sjer sæma, að
hafa viðskiftamenn sína að fje-
Vonandi verða þeir fáir, sem
misskilja orð mín svo hroða-
lega, að halda að það sje ósk
mín að illa fari. ef ekki er gaum
ur gefinn orðum mínum. I
þessu efni kemur til greina
náttúrulögmál, sem jeg vona
að geta skýrt með nokkurri ná-
kvæmni síðar.
Mjer er nær að halda, að eng
in Norðurlandaþjóð hafi, a. m.k.
þangað til nú á þessum síðustu
tímum, unnið meira þrekvirki
en það, er íslendingum hefir
altaf, þrátt fyrir hin kröppustu
kjör, tekist að halda áfram að
vera menningarþjóð. En nú eru
síðustu forvöð, ef ekki á öll sú
þrautseigja að hafá verið til
einskis. íslenska þjóðin verður
að átta sig á því hlutverki, sem
henni er æílað í framsóknar-
sögu mannkynsins. Og má það
nú að vísu giftusamlegt teljast,
hve mjög nú líður að þeim tið-
indum, sem þeir, er við stjórn-
mál fengust á öldinni sem leið,
gerðu sjer varla vonir um að
orðið gætu.
Og oft er það, þegar jeg sje,
hve íslenskur æskulýður ér
þúfu mánuðum saman. — Slíkt
framferði minnir því miður un
of á slofnun lioinna alda, sem
fræg' er með þjóðinni að endem
urn einum.
Þess væri óskandi. að friður
mælti að nýju skapast um Raf-
magnsveitu Reykjavíkur, væri
það öllum fyrir bestu, -en þa3
verður þvú aðeins, að rjettur
rafmagnsnotenda verði eigi fyr
ir borö borinn framvegis sem
að undanförnu.
Eru það því tilmæli mín fyr-
ir höhd allra rafmagnsnolenda
til bæjarstjórnax Reýkjavikur,
sem hefir með höndum yfir-
stjórn rafmagnsmálanna, að
hun láti mál þeirra til sín taka,
og komi þegar í viðunandi horf.
Sigurður Þórðarson
r bankamaður.
Gæfa fylgir
trúlofunarhringunum
frá SIGURÞÓR,
Hafnarstræti 4.