Morgunblaðið - 19.08.1944, Blaðsíða 8

,8
MORGUNBLAÐIÐ
Laugardagur 19. ágúst 1944.
— Hættustund Bretlands
Framh. af bls. 7.
'Fertugir menn urðu grá-
hætðir eftir nokkra mánuði.
Menn, sem komu frá Banda
ríkjunum sögðu, að við.vær
um föl og kvíðin. Þeir höfðu
orð á því, að fólk sofnaði í
járnbrautarvögnunum.
Tveir eiginleikar voru
mjög áberandi um þetta
leyti: Eining og góðlátleg
kýmni. Ríkir og snauðir
fundu, að þeir reru sama
báti. Það voru tengsli : nilli
konunnar, sem gaf gamla
aluminium skaftpottinn
sinn, og flugmannsins, sem
flaug Spitfirevjelinni sinni
upp gegn óvinunum. Hún sá
skaftpottinn, sem hún hafði
þeytt egg í, skyndilega fá
vængi og taká að berjast.
Þessi hugsun þaut í gegnum
huga hennar og kom henni
til að brosa. Nokkurs konar
guðleg náð virtist færast yf-
ir landið. Hún hvarf með
hættunni, því að þegar sig-
urinn virðist öruggur, tekur
mannlegt eðli aftur að iðka
gamlar syndir.
Góðvild og hlátur komu
að góðu haldi, þegar breska
þjóðin gerði sjer það ljóst,
að Þjóðverjar sökktu skip-
um þeirra hraðar en Bretar
gátu smíðað ný skip. Það var
ekki fyrr en hálfu þriðja ári
seinna, er þjóðin fekk að
vita, hversu skelfileg að-
staða hennar var um þessar
mundir. Þingmaður í neðri
málstofu breska þingsins
viðurkendi sumarið 1943, að
hálfu þriðja ári áður hefði
þjóðin staðið á barmi hung-
ursneyðar. — Bandaríkin
björguðu þá bresku þjóðinni
með því að senda henni mat
væli af birgðum sínum.
Engilsaxnesku þjóðirnar
eiga erfitt með að hata.
TVÖ önnur atriði eru mik
ilvæg við sögulegt mat á
bre^ku þjóðinni mánuðina
fyrir orustuna um Bretland.
Það er þróun haturstilfinn-
ingarinnar og hversu fólk
viðurkenndi hreinskilnis-
lega ótta sinn.
Hvorki Bretar nje Banda-
ríkjamenn eru gjarnir á að
hata. í stríðsbyrjun var ekki
ríkjandi neitt rótgróið hatur
í garð Þjóðverja í Bretlandi
og kann það að eiga rætur
sínar að rekja til þeirrar trú
ar Breta, að þeir sjeu öðrum
þjóðum meiri.Bretar aumka
útlendinga og eiga því erfitt
með að hata þá.
í hinum bjarta maímán-
uði, meðan Chamberlain
enn gekk um garðinn, fjell
þýsk flugvjel til jarðar í
nánd við-Clacton. Tundur-
sprengja flugvjelarinnar
sprakk, drap áhöfnina og
um það bil 150 borgarar
ljetu lífið eða særðust. En
þetta virtist ekki vekja
neina teljandi gremju. Ensk
ar konur lögðu blóm á leiði
hinna látnu óvina. Um svip-
að leyti kom þýskur flug-
maður til jarðar á akri í
Kent. Enskir flugforingjar
fóru með hann heim í skála
sinn og gáfu honum te og
vindlinga. Það var ekki fyr
en seinna að þeir komust að
því, að flugmaður þessi
hafði skotið einn fjelaga
þeirra, er hann sveif til jarð
ar í fallhlíf, eftir að flug-
vjel hans hafði verið skotin
niður. En hugarfarið breytt-
ist cftir Duhkerque. Mán-
uði eftir að konurnar höfðu
lagt blóm á leiði flugmann-
manna við Clacton, var far-
ið með nokkra handtekna
þýska flugmenn frá Fland-
ern eftir götúm borgar
nokkurrar. Það varð að
halda aftur af konunum, svo
að þær ekki rjeðust á flug-
mennina. Einn flugforingi
þeirra, sem hafði gefið
þýska flugmanninum brauð,
skrifaði mjer mánuði síðar:
— Jeg hata þessa blóð-
hunda. Þetta var eitt af
undrafyrirbrigðunum, sem
undanhaldið frá Dunkerque
leiddi af sjer — breyting á
vatni sinnuleysisins í hið
rauða vín hatursins.
Það mun verða erfitt eft-
ir hundrað ár fvrir sagnrit-
ara annara þjóða að skilja
tilfinningar bresku þjóðar-
innar á þeirri stundu, sem
nú er talin hafa verið henn-
ar mesta hættustund og
gera sjer ljóst, hversu Bret-
ar voru þrákelknir og stork
andi, þegar þeir þó stóðu
einir. Það var Churchill, er
reit sögu vora á þeirri
stundu, er atburðirnir gerð-
ust. Hann sagði: — Vjer
munum verja eyland vort,
hvað sem það kostar. Vjer
munum berjast á ströndum
lands vors. Vjer munum
berjast á ökrum og á stræt-
um. ,
Nú hefir hugsjón vor náð
að festa rætur um víða ver-
öld og vjer eigum trausta
bandamenn. — Bretar og
Bandaríkjamenn eru nú
komnir langt inn í Ítalíu og
þrumuveður hefndarinnar
er þegar tekið að kveikja bál
á ströndum Evrópu. Allt er
þetta stórkostlegt. En það
var ekkert stórkostlegt mán
uðina, er vjer með kvíða í
huga biðum óvopnaðir —
nema endurvakning hins
enska anda.
(Síðari hluti greinarinnar
er allmikið styttur).
— Húsfreyjan
Framh. af bls. 5.
verið mikill að sínu leyti, þeg-
ar hún var farin. —
★
BÖRN þeirra Kirkjubóls-
hjóna hafa öll dvalið við nám
í Hjeraðsskólanum hjer að
Núpi og er mjer ljúft að geta
þess, að framkoma þeirra öll
hefir borið heimili þeirra hinn
prýðilegasta vitnisburð.
Sjúkdóms- og dauðamein
sitt bar Guðmunda með sömu
hugprýðinni og einkent hafði
líf hennar alt! Má því 'enn til
sanns vegar færast úr kvæði
B. Th.:
Og þó hún kvala kendi
af kvilla í elli,
brúna jafnheiðskír himinn
1 hugarró sýndi.
Dauða næst bjartlegast
brosti
blíðlyndið hennar úr augum,
var sem önd leitaði ljóra
og liti til veðurs.
Þess vildi jeg óska, að Is-
landi auðnaðist á ókominni
sjálfstæðisæfibraut sinni að
eignast mörg slík sveitaheim-
ili sem heimili þeirra hjónanna
á Kirkjubóli var.
Blessuð sje minning hinnar
látnu húsfreyju.-
Bj. Guðmundsson.
Fimmtugur:
Kristinn Á. Ásgríms
FiMTUGUR er í dag Krist-
inn Á. Ásgríms, járnsmiður í
Hrísey. Kristinn er fæddur og
uppalinn í Fljótum í Skaga-
firði hjá Birni Sölvasyni og
Guðrúnu konu hans, sem
bjuggu á Hamri í Fljótum, en
fluttust síðar til Siglufjarðar.
Kristinn kvæntist 24 ára
gamall Pálínu Árnadóttur,
dótturdóttur Jóns á Leifsstöð-
rim í llúnavatnssýslu. Þau
hjón byrjuðu búskap að Stóra-
Grindli í Fljótum, fluttust
þaðan til Ólafsfjarðar, en hafa
nú verið búsett síðustu 18
árin í Hrísey. Eiga þau 6 börn
á lífi.
Ivristinn er altaf kátur og
hress í anda, enda er hann
vinmargur og þarf ekki að
draga í efa að þeir verða
margir sem minnast hans í
dag á þessum merku tíma-
mótum í æfi hans. V.
Þetta líkar Hitler
ekki
Þessi þýski liðsforingi, sem
tekinn var til fanga á Cher-
bourgskaga, var béðinn um
að stilla sjer upp, svo Banda-
ríkjamenn gætu tekið af hon-
um þessa mynd. Ljet hann til-
leiðast, en gat þess, að Hitler
myndi mislíka þetta tiltæki
hans, ef hann vissi af því.
Sænska barnavina-
fjelagið elur önn
fyrir 20.000 töku-
börnum
Stokkhólmur: — Sænska
barnavinafjelagið hefir nýlega
haldið aðalfund sinn í Stokk-
hólmi.
í ársskýrslunni, að fjelaginu
hafi með frjálsum samskotum
árið 1943 áskotnast rúmar 7
miljónir króna, og hefir þeirri
upphæð verið varið til að ala
önn fyrir , 20.000 norskum,
finskum og belgiskum töku-
börnum. Ennfremur til við-
halds barnaheimilinu í Frakk-
landi og Belgíu og tii hagsbóta
fyrir bágstödd börn í löndum
Evrópu, sem orðið hafa fyrir
þungum búsifjum af völdum
styrjaldarinnar.
Fjelagið veitir einnig veru-
lega aðstoð fátækum börnum í
Svíþjóð og flóttamönnum þar.
Veruleg rýrnun
í úfflufningi Svía
á þessu ári
STOKKHÓLMUR: — Versl-
unarjöfnuður í Svíþjóð fjóra
fyrstu mánuði þessa árs hefir
orðið óhagslæður um yfir 360
milj. kr. og mikil rýrnun hefir
orðið á útflutningnum. Á sama
tíma í fyrra var verslunarjöfn-
uðurinn óhagstæður um 260
milj. kr.
Utfiutningurinn fjóra fyrstu
mánuði þessa árs nam 242 milj.
kr. og er það 30% minna en á
sama tíma í fyrra.
Hefir rýrnunin einkum orðið
á úlflutningi til meginlands
Evrópu, sem á styrjaldartímun-
um hefir orðið eini aðgengilegi
markaðurinn fyrir sænskar af-
urðir.
Aftur á móti hefijr innflutn-
ingurinn á þessu tímabili ekki
orðið meiri en á sama tíma í
fvrra, numið um 605 milj. kr.
Páfi ræðir við
Sosnokowsky.
London: Páfinn tók nýlega
á móti yfirhershöfðingja Pól-
verja, SosnokOwsky og ræddust
þeir við um hríð.
X-9
► ♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦»»*<M

EHIr Robert Slorm
CATO-!!N!6
X-9
0MAWA2B■
BLUE-JAW
MLV
KN0CK5
TtíE 6 viAK
70 TMS
PLOQZ..

6U£S$ rr'S SMART 70 LET
WIM TMINK UE'S 60T <ÚY
MEASURE... BUT AND
r UA\IE A B0NE-BU6m6 '
r DATE BEPOKE LON6/ J
N0THIM6 P£l?£OWAL, m
TUNDeZSTANDlX JL&r
DON'T wANT AMYONE
WO.'eKlNc /HE jgm
I c'AM'T LlCW / LfSS
YEAW... éUR£, I &BT
YOU, BLUE-JAW. JUBT
SuU6 A1E AMY OlD
TIME YOU'RE im Jg
V DOUBT/ Jm
Copr 1944, King Fcaturcs Syndicatc, Inc., World rights rcscrvcd.
1—2) Blákjammi hefir slegið niður lögreglu-
manninn, sem var árásinni óviðbúinn.
Blákjammi: — Ekkert persónulegt! Jeg vil bara
ekki láta neinn vinna fyrir mig, sem jeg get ekki
lamið kaldan.
3—4) X—9: — Já, jeg skil þig, Blákjammi. Þú
getur kýlt mig, hvenær, sem þú ert í vafa! X—9
(hugsar): — Jeg hugsa, að það sje skynsamlegast
að láta hann halda, að huin ráði við mig... En
við munum takast hressilega á, áður en langt um
líður. ,