Morgunblaðið - 19.12.1944, Blaðsíða 16

1S
vndin veröuf lul!-
i
í%ett á hana tal oö: tónar
ÞJÓÐHÁTÍÐARNEFND bauð
rík' .•it.jórn, alþingismönnum og
nekkmm öðrum gestum að sjá
h.vi miynd þá, sem gerð hefir
verið i sambandi við lýðveldis-
W)t ðina. -Var myndin sýnd í há-
tíðarsal Háskólans s. 1. sunnu-
dagskvötd.
Alexander Jóhannesson pró-
íttsser bauð gesti veikomna og
fck-ýrði myndina með nokkrum
orðum. Kvikmyndin er litmynd,
tekin ■ á mjófilmu. Hafa þeir
Kýafltafi Ó. Bjarnason og þeir i
bVðeðuf Vigfús og Edvard Sig-
Útgjöld ríkissjóðs 6 til 7
foidast síðan 1939
Ur ræðu fjármálaráð-
herra á
3. umr.
ÞRIÐJA umræða fjárlaganna
fór fram á Alþingi í gær. Lágu
fyrir allmargar breytingar til—
lögur, bæði frá fjárveitinga-
nefnd og einstökum þingmönti
um. Stóð umræðan allan dag-
inn, með yenjulegum hljeum og
var ekki lokið er blaðið fór í
prentun. Atkvæðagreiðslan fer
fram i dag.
Fjármálaráðherra — Pjetur
M-tgnússon — gerði við þessa
Alþingi við
fjárlaganna
trrgeirssynir tekið myndina, en |umræðu nokkra grein fyrir af-
-áð ineðtu íeyti. stöðu ríkigstjórnarinnar til fjár
Mydnin er ekki fullgerð. Hef málanna alment. Þ.vkir rjett að
fcowérió HEtnið að þessu alt frá geta ■ Jhjer nókkurra atriðá úr
ý surfiar. í ráði er að senda jræðu hans.
fctrt'Amyndirra tii Ameríku, þar
einnig 350 þús. kr. gjaldatill.,
sem flutt væri af formönnum
.'allra þingflokka (til styrktar
bágstöddum Dönum). — Mætti
leikana, afla fleiri atvinnu-
tækja inn i landið.
Vafalaust yrði einnig mjög
bráðlega að fara fleiri leiðir, m.
Tilhögun
fjárlagaafgreiðslunnar.
Fjármálai'áðherrann mintist
fyrst á tilhögun þá. á afgreiðslu
fjáríaganna, sem viðhöfð væri.
Gat þess, að fuít samkómulag
hefði verið milli ríkisstjórnar-
innar og fjárveitinganefndar,
að afgreiða fjárlögin nú fyrir
þinghljeið.
Einnig hefði verið fult sam-
komulag um, að taka inn á frv,
öll gjöld. sem nú væri vitað um,
nema útgjöld vegna dýrtíðar-
ráðstafana. Þannig héfði verið
tekið inn á frv. 4 V2 miij. kr.
vegna væntanlegra launalaga.
Áætlað værí, að útgjöld ríkis-
ins vegna launalaganna hækk-
uðu um nál. 6 milj. kr„ en þar
sem lögin gætu ekki komið til
framkvæmda fyr en frá 1. apríl
næsta ár, mætti draga 14 frá
þeirri upphæð.
j Jeg játa, sagði fjármála'-
jráðherra ennfremur, að eðli-
Jegast væri að taka einnig inn
á fjárlög greiðslur vegna dýr-
tíðarlaganna. En ástæðan til
r’ÖLSKA stjórnín í London þess að þetta var ekki gert er
■hef’ sæmt Hjalta Jónsson ræð sú, að úr því þingið situr fram
istnann hæsta heiðursmerki op- yfir áramót, þótti stjórninni
Hfiberra starfsmanna sinna. hagkvæmt að athuga betur
Þann 12. þ. m. barst Hjalta leiðir til tekjuöflunar.
Jónssyni ræðismanni Póllands
»««»v-sett verður í hana tónn og
talv -Hefir Páll Isólfsson verið
fe,egLa til að annast valið á
frrfy-níist; en auk þéss verða í
IrV kínyndinni hltitar af ræðum,
SftHv-fluttar voru á lýðveldishá-
tíðínni.
Er búist við að kvikmyndin
v.erði tilbúin til sýninga fyrir
elmenning á næsta vori.
Þjóðhátíðarkvikmyndin hefst
á landsiagsmyndum víða að og
ennfremur er brugðið upp
fikyndimyndum af nokkrum at-
vinnuvegum íslendinga. Síðan
i myndir frá' hátíðahöldun
wji og loks endar myndin á
ftr rtáiagsmyndum á ný.
Það tekur um eina og hálfa
kdwkfcustUnd að sýna myndina,
ekiu.og hún er nú.
gera ráð fyrir, að báðar þessar a. þá, að ráðast til atlögu gegn
till. yrðu samþ. og myndu þá dýrtíðinni og þoka henni niður.
inn- og útborganir svo til stand
ast á.
fflerki
Stjórnin hefir lagt fram eitt
skattafrv., þ. e. tekjuskatts-
auknun, sem áætlað er að nemi
^ .... Tr 1 £ r ívöru, ef markaður rýmkaðist.
6 milj. kr. Im þetta frv. er fult I ., . . ^
. , . ...... (Stiornin hefir enga akvorðun
samkomulag mnan rikisstjorn- I .* _
tT ~ . .tekið um það, hvort ull verði
annnar. Hygg að um þetta ! ..... ’ . . .. ...
. .. , , , , flutt ut a næsta an. Mun ekki
frv. verðx fult samkomulag 1
.þjer Commander kross af
'pólsku orðunni 1918. — Er orða
þessí veitt fýrir dygga þjón-
tistu í þágu ríkisins.
f skjali, er fylgdí orðvmni,
VfH' rn. a. komist svo að orði:
Bern vott um langa og dvgga þinginu.
t*jófiustu lýðveMisins Póliands j Stjórnin mun svo síðar leggja
veítist mjer sú ánægja að úl- fram tekjuaukafrpmvörp til
*xef - a yður Commander Cross þess að standast kostnaðinn við (
of Polonia Restituta. — Skjal dýrtíðarráðstafanirnar. En ef
er-undirritað af forseta ekki reynist unt að afla tekna
Póiiands, Aritzetski og utanrík- til þeirra, mun stjórnin útvega
Uppbætur og niðurgreiöslur.
i Eh éins og áður er getið,
hjelt fjármálaráðherra áfram,
eru ekki með tekin útgjöldin
vegna dýrtíðarráðstafana, þ. e.
uppbætur á útfl. landbúnaðar-
1 afurðir og niðurgreiðslur á innl.
markaði. '
| Erfitt er að gera sjer jóst,
hverju þessar greiðslur muni
nema.
j Dilkakjötið mun nema um
i5000 smál. Neyslan innanlands
hefir verið meiri en áður, vegna
skorts á fiskmeti. Áætlað er að
1000 smál. verði flutt út, en get
ur orðið minna, Alment er
reiknað með 3 krónum pr.
kg., til uppbótar. Reiknað er
með 22 milj. lítra mjólkur, sem
bæta þarf með 20 aurum hvern
lítra.
Uppbæturnar vegna kjöts og
mjólkur munu því sennilega
flema ca. 17 milj. kr. Og að
meðtöldum uppbótum á útfl.
kjötið mun þetta sennilega alt
nema rúml. 20 milj. kr. Upp í
þetta kynni eitthvað að fást af
hagnaði á innfL smjöri.
Svo er það ullin og gærurnar.
Ull hefir ekki verið flutt út i 2
ár, vegna þess að von hefir ver
ið um hærra verð fyrir þessa
ismálaráðherra þess.
I-íjalti Jónssoa hefir verið
sjer heimild til lántöku.
ræ<l ismaður Póllands frá þv
áríð 1930, er pólska stjórnin út
rtefr.di hjer ræðismar.n.
flröð framj<
ít
Washingtor
Bandaríkjaher sá, sem gekk
á 1 í.nd á Mindoro, Filipseyjum.
nú fyrir fáum dögum, hefir sótt
hratc fram og hefir á valdi sínu
un-. 13 km. breiit landsvæði,' er
eimúg kominn niarga km. inn í
Irtnd. Varnir Japana eru ekki
«>;; i harðar.
, Fjárlagafrumvarpið.
Þessu næst gerði fjármála-
jráðherra grein fyrir fjárlaga-
frumvarpinu, eins og það kæmi
til að líta út, ef tillögur fjár-
véitinganefndar og ríkisstjórn-
ar næðu samþykki, en yfirleitt
ekki aðrar tillögur.
Heildartekjur á rekstraryfir-
gærkveldi: liti yrðu 100.2 milj. kr. — En
gjöldin 99.3 milj. Tekjuafgang-
ur því um ein milj. kr.
Á sjóðsyfirliti yrðu innborg-
anir 109.9 milj. og útborganir
109.3 milj. Afgangur því um
0,6 milj. kr. En svo kæmi hækk
unartillaga frá samvinnunefhd
verða gert, án rannsókna á hag
kvæmari sölumöguleikum síðar
Verið er að athuga sölumögu
[leika á gærum. Ekkert er hægt
að segja um það á þessu stigi,
hve mikið fje þarf til þess að
bæta upp verð á ull og gærum.
En það getur oltið á miljónum.
Ef reiknað er með, að allar
uppbæturnar komi til að nema
25 milj. kr. verða rekstrarút-
gjöldin á fjárlögum um 125
milj. kr., eða um 6—7 földuð
frá 1939. Mætti öllum ljóst
vera, að þetta væri langsam-
lega óf há útgjöld.
| Þvínæst sagði fjármálaráð-
herra:
Fjárlagafrumvarpið er ekk-
ert annað en rökrjett og óum-
| flýjanleg afleiðing aðgerða und
angenginna ára.
En ríkisstjórnin telur skyldu
sína, að reyna að koma fjár-
málum ríkisins á rjettan kjöl.
Til þess telur hún fyrstu leið
Vinnudeila
í Ólafsvík
Frá frjettaritara vorum.
Vinnudeila hefir staðið yfir
í Ólafsvík milli atvinnurekenda
og verkalýðsfjelagsins Jökuls
síðan verkalýðsfjelagið sagði
upp gildandi samningum með
mánaðar fyrirvara, frá 1. des,
1944. Verkfall hófst hinn 2. des.
Samningar voru undirritaðir s.
1. laugardagskvöld 16. þ. m. og
verkfalli afljelt. Ríkissáttasemj
ari skipaði Sigmund Símonar-
son kaupfjelagsstjóra á Hellis-
sandi, sem sáttasemjara fyrir
sína hönd. Sáttasemjari óskar
að ekki sje skýrt frá inmhaldi
samningsins fyrr en fullnaðar-
samningar hafa tekist.
Þriðjudagur 19. des. 1944,
4302 kusu í
Ha I Igrímsprestaka I li
Prestkosning fór fram í Hall-
grímsprestakalli s. 1. sunnudag
og' var kosið í Austurbæjarskól
anum. Á kjörskrá voru 7346
manns, en 4302 neyttu atkvæð-
issjettar síns, og er því kosning
lögmæt. þar er meir en
helmingur þeirra, sem á kjör-
skrá var, neytti atkvæðisrjett-
ar sins. Kosningu var lokið á
miðnætti. — Atkvæði verða
talin í Austurbæjarskólanum
eftir hádegi n. k. fimtudag. Til
þess að verða löglega kosinn.
þarf einhver hinna fjögurra
umsækjenda að hljóta 2152
atkvæði, eða meira en helming
greiddra atkvæða. Umsækjénd
ur voru, sem kunnugt er fjórir.
rr
samgöngumála ca. 200 þús., Dglina vera, að auka atvinnumögu
Hiller að hugsa
um viðreisn eftir
slríðið",
— Segir Degrelle
London í gærkveldi.
LEON Degrelle, foringi belg-
iskra fasista, sem nú er í þýska
hernum, lýsti því í útvarpsræðu
í dag, er hann heimsótti Hitler
fyrir nokkrum dögum. Komst
hann svo að orði, að foringinn
væri nú stórum hraustlegri í út
liti, en er hann hefði rætt við
hann síðast, og rödd hans skær-
ari. (Af þessu er dreginn sú á-
lyktun, að satt sje sagt uiji upp
skurð á hálsi Hitlers). Þá kveð
ur Degrelle Hitler vera önnum
kafinn allar stundir, bæði við
að stýra styrjöldinni og eins við
að hugsa um viðreisnina að
henni lokinni. „Hann gengur
þögull um gólf“, sagði Degrelle,
„þögull og hugsandi, gengur
hann fram og aftur um nætur
og hinn stóri hundur hans fylg
ir honum eftir. Hann hugsar,
og allir vita hve voldugt afl
hugsanir foringjans eru“.
Krefst mikillar vinnu
London: Viðreisnarmálaráð-
herra Frakka hefir lýst því yf-
ir, að ef Frafikar vildq, byggja
upp aftur, alt sem eyðilagst hef
ir í ófi'iðnum, og verðu til þess
sjö og hálfu ári, þá þyrfti að
vinna við þessi störf tuttugu
af hverju 100 vinnustundum í
landinu.
Ágæf samkoma
Sjálfsfæðisfjelags
Stokkseyrar
SJÁLFSTÆÐISFJELAf!
STOKKSEYRAB efndi til
skemtisamkomn síðastl. Iattg-
ardagskvöld í hótelinu ái
! Stokkseyri.
| Bjarni Júníusson á Syðra-
, Seli setti samkomuna 02'
stjórnaði henni. Hófst Inin
með sameiginlegri kaffi-
dryklcju. Undir borðnm fluttix
Jxeir ræður, Eiríkur EÍnarsson;
alþm. og Jóhann Hafstein,
j f ramkvæmdastj. Sjálfstæðis-
j flokksins. Ttæddu ]æir umi
stjórnmáJaviðhorfið og afgr.
, mála á Alþingi. Var góðnr
róinur ger að máli þeirra. Þá
flutti Tíjarni Júníusson ræðit
nni fjelags- og flokksstavf-
semi Sjálfstæðismanna. TTanit
er nú formaður Sjálfstæðis-
fjel. Stokkseyrar, ötull og á-
hugasamur, enda er fjelags-
starfsemin á Stokkseyri rækt
■með almennri þátttöku og á-
huga.
Á milli ræðanna var 'almétm
ur söngur, en að lokinni kaffi
drvkkju var dans stiginn.
Það hefir verið háttur fje-
lagsins á Stokkseyri að halda.
ávlega slíka skemtisamkomit
sem þessa og hafa þær jafnau,
farið fram með prýði og va r
svo einnig að þessu sinni.
Bandaríkin vilja
voldugf Pólland
London í gærkveldi:
Stettinius, utanríkismálaráð-
herra Bandaríkjanna gaf í gær
út yfirlýsingu, þar sem rædd
er afstaða Bandaríkjastjórnar
til Pólverja. Kveðið er svo á í
skjali þessu, að Bandaríkja-
menn vilji voldugt og óháð Pól-
land, en stjórnin álíti allar um-
ræður um landamærabreyting-
ar eigi að bíða, þar til styrjöld
inni sje lokið, ef ekki sje hægt
að komast að samkomulagi um
þær á ráðstefnum aðila. — Tek
ið er fram í yfirlýsingu þessari.
að Bandaríkjamenn hafi ekk-
[ert á móti því, að fólk sje flutt
til, vegna landamærabreytinga
[og muni Bandaríkin, eins og'
aðrir bandamenn hjálpa Pól-
jverjum eftir megni með við-
reisnina héimafyrir að aflok-
inni styrjöldinni. — Reuter.
lí